زیتون– جمعی از فعالان ملی مذهبی طی بیانیهای در گذشت پوران شریعت رضوی را تسلیت گفتند.
پوران شریعت رضوی روز جمعه ۲۶ بهمن در سن ۸۴ سالگی در تهران درگذشت. او پس از سکته مغزی در بیمارستان لاله تهران بستری شده بود.
شریعت رضوی از دانشگاه سوربن دکترای ادبیات فارسی داشت. موضوع پایاننامهی او که در سال ۱۹۶۳ به راهنمایی ژیلبر لازار از آن دفاع کرد، توصیف طبیعت در شعر تغزلی فارسی در قرن هفتم است.
پوران شریعت رضوی٬ همسر علی شریعتی و خواهر مهدی شریعت رضوی٬ یکی از سه کشته ۱۶ آذرماه در دانشگاه تهران٬ بود.
از تشیع پیکر پوران شریعت رضوی در حسینیه ارشاد جلوگیری به عمل آمده است.
پیکر پوران شریعت رضوی درامامزاده عبدالله و در کنار مزار برادرش مهدی، و همچنین احمد قندچی و مصطفی بزرگنیا، سه دانشجوی کشته شده ۱۶ آذر ۳۲ به خاک سپرده شد.
متن کامل این بیانیه که برای انتشار در اختیار «زیتون» قرار گرفته٬ به شرح زیر است:
بیانیه جمعی از فعالان ملی ـ مذهبی به مناسبت درگذشت پوران شریعت رضوی
بهنام خدا
پوران شریعترضوی در حالی چشم از جهان فروبست که نام او تداعیکنندهی سرشت چندیننسل از کوشندگانِ فکری و سیاسی بود که اکنون با نام ملّی ـ مذهبی شناخته میشوند. وی میراثدار برادران شهیدش بود و در متن تاریخی نیز میزیست که همسر بلندآوازهاش آن را ترسیم میکرد. هرچند او در صف اوّلِ جهاد فکری و اجتماعی شریعتیها و پیکار جانکاه آن سنّتِ درازدامن قرار نداشت امّا بارِ همه مصائبِ ناگزیرِ آن مشیِ دشوار و آنمنشِ پراضطراب بر او نیز آوار میشد. تلاطمها و ابتلائاتِ دورانی که وی در آن میزیست، آنچنان سهمگین و جانسوز بود که صِرفِ در حاشیه نشستن نیز تضمین ایمنی و برحذر بودن از آفات را نمیداد؛ چنانکه در اطراف او پر بود از جانهای به لب آمده و ماتمهای یکی پس از دیگری.
پوران شریعترضوی نقش نخستینی در کارگزاری و حضور بیواسطه در این صحنههای پرآسیب نداشت اما همچون روحی روان در تمامی این صورتها و پیکرههای پرهیبتِ تاریخ ایران جاری، و در هر مقطع نامی به کنایه از او در میان بود. در دهه ۲۰ با یک نام؛ در دهه ۳۰ با یک نام؛ و با نمادینترین آنها در دهههای ۴۰ و ۵۰ که علی شریعتی نام داشت.
جانِ سرسخت و خراسانیِ پوران اما از میان توفانها به سلامت گذشت و به زخمهایی که بر روحش نشسته بود مجال نداد تا خون زندگی را از او سلب کند. به همّت بلند او بود که میراث سترگ شریعتی ار آسیبهای زمانه برحذر ماند و انبوه آثار و نوشتهها از آن پراکندگی، نظم و انسجامی درخور یافت. فرزندان شریعتی نیز در آن مصافهای هولانگیز در تیررس تیرهای بلا بودند و چهبسا کم نبودند کسانی که میخواستند زهر کینه را در کام شریعتیها بریزند و انتقام پدر را از فرزندان بگیرند و این نمونهای کمنظیر در تاریخ نیست؛ خرد و تدبیر پوران، این میراث دیگر شریعتی را نیز از آن فتنهها و بدعهدیها برحذر نگاهداشت.
تجربهی سترگ وی درسآموزیِ بزرگی است که یادآور میشود «حاشیه» تا چه اندازه برای بقای «متن» اهمیت دارد. تاریخِ چند نسل نشان میدهد که ولعِ همیشه در متن بودن چه آسیبهای جبرانناپذیری بر هستههای اساسی و بنیانیِ تعالی و رهایی زده و تا چه میزان بیتوجهی به نقش حاشیه، متن را نیز بیاعتبار کرده است. رسیدن به این درک، آسان نیست که بدانیم سرانجام حاشیه بخشی از خودِ متن است، هرچند که کمتر خوانده شود یا که کمتر دیده شود. قدرت اختناق و استیلا گویا که از این قاعده درک روشنتری دارد که در هر گوشه و کُنجی جستجو میکند تا در اطراف خود هر حاشیهای را پاکسازی کند، زیرا که هر حاشیهای چشماندازی از متن آینده است.
اینگونه است که ما در سیمای پوران شریعترضوی، تصویر منفعلانهی یک زن اندوهزده را نمیبینیم. وی روح شادابِ زندگی را در کنارهی مصائبِ تحملناپذیرِ حیاتِ چند نسل، زنده نگاهداشت و نشان داد که در بُنِ نمودهای پرطنینِ تاریخ، لایههای پیچدرپیچ و تنیده درهمی وجود دارد که هرچند کمتر دیده میشوند اما بدون حضور آنها نه تاریخ، نه متن و نه هیچ خاطرهای وجود نخواهد داشت. این همان معنای بلند در سخن قرآن کریم است که راز آسمانی و ماندگاری مسیرهای راستین و تعالیبخش را در ریشههای پایدارِ آن در زمینهای بارور و استوار میداند.
اَلَمْ تَرَکَیفَ ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلًا کَلِمَهً طَیبَهً کَشَجَرَهٍ طَیبَهٍ أَصْلُهَا ثَابِتٌ وَفَرْعُهَا فِی السَّمَاءِ
ابوطالب آدینهوند، ابراهیم خوشسیرت، احمد معصومی، اعظم اکبرزاده، اعظم طالقانی، امیر طیرانی، باقر صدرینیا، بهزاد حقپناه، بهمن رضاخانی، پری پیمان، تقی رحمانی، تقی شامخی، حامد سحابی، حسن یوسفی اشکوری، حسین رفیعی، حسین مجاهد، حسین سربندی، حسین نوریزاده، خسرو دلیرثانی، درخشنده تیموریان، دره سحابی، رحمان کارگشا، رضا دبیر، رضا رییسی طوسی، رضا علیجانی، رقیه زارع، رویا راضی، زریندخت عطایی، زهره سحابی، سعید صاحب محمدی، سعید مدنی، سونیا ترکمان، سیدجعفر عباسزادگان، سیدعبدالمجید الهامی، طاهره طالقانی، عباس پوراظهری، عزیز قاسمزاده، علی ساریخانی، علیرضا رجایی، علی حدیثی، علی راضی، فاطمه دردکشان، فاطمه گوارایی، فرشته جمشیدی، فریدون سحابی، فهمیه بهرامی، فیروزه صابر، کیوان صمیمی، لطفالله میثمی، مجید پیمان، محترم رحمانی، محسن احمدی، محمدرضا کارخانهچین، محمد رضایی، محمد کریمی، محمد محمدی اردهالی، محمد ملکی، محمدمهدی جعفری، محمود عمرانی، محمود نکوروح، مرتضی کاظمیان، مصطفی محبکیا، مهدی ممکن، میکاییل عظیمی، مینو مرتاضی، نسرین ملکی، و نظامالدین قهاری.
۱۳ آبان در تاریخ جمهوری اسلامی روز مهمی است؛ نه از آن جهت که سفارت…
در تحلیل سیاسی و روانشناختی دیکتاتوری، مسئله مقصر دانستن پذیرفتگان دیکتاتوری به عنوان افرادی که…
امروز یکم نوامبر، روز جهانی وگن است؛ این روز، یادبودِ تمام دردمندیها و خودآگاهیهایی است…
درآمد در این نوشتار به دو مطلب خواهم پرداخت. نخست، تحلیلی از عنوان مقاله و…