زیتون ـ یلدا امیری: رئیسجمهور آمریکا در توئیتر ایران را به پاسخ قاطع تهدید کرده و وزیر امور خارجه ایران هم همچنان «تیم بی» را مسئول میداند، سیر حوادث در منطقه خلیج فارس سرعت بالایی دارد و تنشها میان ایران و آمریکا و اعراب در حال افزایش است. اتفاقاتی پی درپی که ایران مسئولیت هیچیک از آنها را نپذیرفته اما مقامات آمریکایی و عربستان و امارات ایران یا نیروهای وابسته به ایران را مسئول آن میدانند.
صبح روز دوشنبه ستاد فرماندهی مرکزی آمریکا در خاورمیانه و آسیای مرکزی «سنتکام»، پس از اصابت یک موشک کاتیوشا به نزدیکی سفارت آمریکا در منطقه سبز بغداد، ضمن تایید این انفجار در نزدیکی سفارتخانه آمریکا در بیانیهای اعلام کرد که به هیچیک از شهروندان آمریکایی یا نیروهای موتلف این کشور آسیبی نرسیده است.
این حمله در حالی اتفاق افتاد که هفته گذشته پس از افزایش تنشها میان ایران و آمریکا، مقامات ایالات متحده دستور خروج بخشی از کارمندان خود از عراق را صادر کردند. مقامهای آمریکایی علت این اقدام را وجود تهدیدهای قریبالوقوع از جانب ایران اعلام کردند.
بیشتر بخوانید:
دوستانِ روز مبادای جمهوری اسلامی
ناقوس ناآرامی را در دریای عمان «چه کسی» نواخت؟
بر اساس گزارشها این موشک از منطقهای غیرمسکونی واقع در جنوب بغداد شلیک شده است. مقامهای رسمی عراق اعلام کردهاند که چگونگی این حمله در دست بررسی است. برخی منابع اطلاعاتی پیشتر اعلام کرده بودند که موشک پرتابشده در یک مایلی سفارت آمریکا به زمین اصابت کرده است. ظاهرا نیروهای امنیتی عراق سکوی پرتاب این موشک را یافتهاند، اما نیروهای عراقی تاکنون اظهارنظری در خصوص مسئول این حمله نکرده اند.
بیل اروبان، سخنگوی سنتکام نیز اعلام کرد که نیروهای امنیتی عراق در حال تحقیق در مورد این حادثه هستند. اما واکنشهای مقامات آمریکایی از آن حکایت دارد که ایران یا نیروهای وابسته به ایران را مسئول این اتفاق میدانند و ایران را تهدید به واکنش متقابل کردهاند.
یک سخنگوی وزارت خارجه آمریکا گفته که واشنگتن حملاتی از این دست را تحمل نکرده و به شکلی قاطع به آن واکنش نشان خواهد داد. به گفته این سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، اگر چنین حملاتی را نیروهای شبهنظامی مورد حمایت ایران یا عناصر وابسته به این نیروها ترتیب داده باشند، آمریکا تهران را مسئول آن خواهد دانست.
پس از انتشار خبر این حمله دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا نیز در توئیتی نوشت: «اگر ایران درگیری میخواهد، این پایان رسمی ایران خواهد بود. هرگز ایالات متحده را دوباره تهدید نکنید».
جرمی هانت وزیر خارجه انگلیس نیز به این اتفاق واکنش نشان داده و در گفتگو با خبرنگاران در حاشیه اجلاس بهداشت جهانی گفته است که در صورت هدف قرار گرفتن منافع آمریکا، آنها تلافی خواهند کرد و این موردی است که ایرانیها نیاز به تفکر بسیار دقیق درباره آن دارند. بهترین راه جهت حل بحران خاورمیانه، عقب نشینی ایران از فعالیتهای بیثبات کنندهاش است. به ایرانیها میگویم که عزم آمریکا را دستکم نگیرند.
محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه ایران در واکنش به این اتفاقات بدون اشاره مستقیم به موضوع در توئیتی نوشت: «دونالد ترامپ به درستی «مجتمع نظامی-صنعتی» که آمریکا را به سمت جنگهای همیشگی میکشاند، نکوهش میکند. اما اینکه به تیم B اجازه داده شود با دوشیدن قصاب های مستبد از طریق فروختن گسترده سلاح به آنها، دیپلماسی را به تباهی بکشاند و به جنایتهای جنگی کمک کند، دستاوردی غیر از تقویت همان مجتمع نظامی-صنعتی ندارد.»
ظریف در ادامه، یکی از وعدههای انتخاباتی ترامپ را که گفته بود در صورت ورود به کاخ سفید لجنزار واشنگتن را خواهد خشکاند، نوشت: «آیا وقت خشکاندن لجنزار است؟»
ایران و همسایگانش
ظریف طی هفته های اخیر تلاش زیادی می کند تا حساب اقدامات و تصمیمات دونالد ترامپ را از تیم بی که آنها را تندرو می داند جدا کند، او در سفر خود به آمریکا و پس از آن بارها این موضوع را تکرار کرده که ترامپ قصد جنگ ندارد اما «تیم بی» سعی میکنند او را به سوی جنگ بکشانند. ظریف پیش از این گفته بود که منظورش از «تیم بی» جان بولتون، مشاور امینت ملی ترامپ، بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، بن سلمان، پادشاه عربستان و بن زاید، حاکم امارات است.
روز یکشنبه ۲۹ اردیبهشت، پادشاه عربستان رهبران اعضای شورای همکاری خلیج فارس و اتحادیه عرب را در رابطه با حملات اخیراً به کشتیها در امارات، همچنین تأسیسات نفتی عربستان به برگزاری دو نشست اضطراری فراخواند. نشستی که در سایه اختلافات میان اعراب برگزار می شود. دولت قطر اما امروز اعلام کرده که این کشور به این نشست اضطراری دعوت نشده است. عربستان، امارات عربی متحده، بحرین و مصر از ماه ژوئن سال ۲۰۱۷ (خرداد ۱۳۹۶) تحریم هایی دیپلماتیک و اقتصادی علیه قطر وضع کرده اند. این کشورها دولت قطر را به حمایت از تروریسم و نزدیکی به ایران متهم می کنند.
از سوی دیگر گزارش شده که امارات، عربستان سعودی و نروژ گزارش مربوط به حادثه بندر فجیره را به شورای امنیت سازمان ملل و سازمان آبهای بینالمللی ارسال کردند. عربستان و امارات پیش از این ایران را مسئول این حمله خرابکارانه اعلام کرده اند.
این سه کشور با ارسال نامهای مشترک به شورای امنیت نوشته اند که این رویداد تهدیدی برای امنیت و صلح جهانی است و سلامت و امنیت خطوط کشتیرانی را در معرض خطر قرار میدهد.
عصر روز دوشنبه ۳۰ اردیبهشت نیز خبر رسید که وزیر خارجه عمان در سفری از پیش تعیین نشده به تهران سفر کرد. به گزارش کانال تلگرامی وزارت خارجه، یوسف بن علوی، وزیر امور خارجه عمان پس از ورود به تهران در پاوویون فرودگاه مهرآباد با محمد جواد ظریف دیدار و در خصوص روابط دو جانبه و مهمترین مسائل منطقهای و بین المللی گفتوگو و تبادل نظر کرد.
به نظر میرسد که با افزایش تنشها، مسئولان عمانی که همواره رابطه خوبی با ایران دارند و تلاش میکنند نقش میانجی میان ایران و آمریکا را برای شکل گرفتن مذاکرات و آرام شدن اوضاع ایفا کنند، بار دیگر به تهران آمده اند.
رهبر ایران اعلام کرده که جنگی در کار نخواهد بود و مذاکره نیز سم است. یک بار آیت الله خمینی پایان جنگ با عراق و امضای قطعنامه ۵۹۸ را به نوشیدن جام زهر تشبیه کرد، باید دید رهبر ایران این بار قصد دارد لیوان سم را بنوشد؟ یا به تنش با آمریکا ادامه خواهد داد.
درآمد در این نوشتار به دو مطلب خواهم پرداخت. نخست، تحلیلی از عنوان مقاله و…
تردیدی نیست که تداوم نزاع اسرائیل و فلسطین که اینک منطقهی پرآشوب و بیثبات خاورمیانه…
تصور پیامدهای حمله نظامی اسرائیل به ایران نیروهای سیاسی را به صفبندیهای قابل تأملی واداشته…
ناقوس شوم جنگ در منطقۀ خاورمیانه بلندتر از هر زمان دیگری به گوش میرسد. سهگانۀ…