آیا استخوان از لای زخم ۸۸ برداشته می‌شود؟

زیتون _ یلدا امیری: زخم عمیق انتخابات ۸۸ پس از ده سال یک بار دیگر سر باز کرده است، زخمی که در این سال ها اراده و سیاستی برای درمان آن وجود نداشت و اکنون نیز مشخص نیست مطرح شدن دوباره این موضوع چه نتایجی به دنبال خواهد داشت. انتخابات سال ۱۳۸۸ شکاف عمیقی در جامعه ایران ایجاد کرد، شکافی که نتایج آن تا امروز ادامه دارد.

امروز ۱۱ خرداد ۱۳۹۸ دومین جلسه دادگاه محمد رضا خاتمی، نایب‌رئیس مجلس ششم، دبیر کل سابق جبهه مشارکت و برادر سید محمد خاتمی رئیس جمهور سابق ایران برگزار شد. دلیل محاکمه محمد رضا خاتمی مصاحبه اینترنتی آبان ماه سال گذشته اوست که در آن در مورد انتخابات ۱۳۸۸ گفته بود. او در مصاحبه ای با برنامه «رودر رو» که در شبکه ویدئویی آپارات قابل دسترسی است گفت در سال ۱۳۸۸ کودتای انتخاباتی صورت گرفت.

اثبات تقلب با ماشین حساب 

خاتمی به نقل از منابع مطلع جناح اصولگرا در ایران که نمی خواهند نام آنها فاش شود، گفت: «در ستاد انتخاباتی وزارت کشور تقلب صورت گرفته است. هشت میلیون رای به صندوق ها اضافه شده است. تعرفه هم نمی خواست داشته باشد. آرا در می آید و گفته می شود در کشور ۳۹ میلیون نفر رای دادند، درحالی که آرای صندوق ها ۳۲ میلیون بوده، نیاز به تعرفه هم نبوده است.»

خاتمی: «در ستاد انتخاباتی وزارت کشور تقلب صورت گرفته است. هشت میلیون رای به صندوق ها اضافه شده است. تعرفه هم نمی خواست داشته باشد. آرا در می آید و گفته می شود در کشور ۳۹ میلیون نفر رای دادند، درحالی که آرای صندوق ها ۳۲ میلیون بوده، نیاز به تعرفه هم نبوده است.»

یک ماه پس از انتشار سخنان محمد رضا خاتمی، او به دادگاه احضار شد و جلسات رسیدگی به اتهامات از اردیبشهت ماه امسال آغاز شد، جلساتی که برخلاف رویه دادگاه های ایران با عنوان علنی اما به صورت نیمه علنی برگزار می شود، خبرنگارانی که در این دادگاه شرکت می کنند اجازه انتشار مسائل مطرح شده در دادگاه را ندارند.
پس از پایان دومین جلسه دادگاه، خاتمی در جمع خبرنگاران گفت: «عنوان دادگاه علنی بود اما می توانست بهتر برگزار شود. رییس دادگاه سعه صدر داشتند که قابل تقدیر است، آمدن آقای قطبی رییس دادستان فرهنگ و رسانه هم نشان می دهد که ما در دادگاه اول موثر عمل کردیم و برخلاف آنچه تصور می شد دست خالی وارد دادگاه نشدیم و به گفته دوستان با ماشین حساب رفتیم.»
نایب رییس مجلس ششم گفت: «درباره هشت میلیونی تقلب در آرای انتخابات هم استنادات متقنی وجود دارد که من در دادگاه اول و دوم ارائه دادم اما بخش های مهم تر از انتخابات ۸۸ باقی مانده که شاید مهمتر از بخش های اول باشد. شاید در شرایط فعلی کشور پرداختن به این مسئله صلاح نباشد اما به هرحال قوه قضاییه تصمیم به رسیدگی علنی گرفته که ما هم استقبال می کنیم. هرچند اعلام عدم انتشار محتویات مطالب، علنی بودن دادگاه را مخدوش می کند.»
قبل از انتخابات سال ۸۸ و پس از آن بارها در مورد مستنداتی که خاتمی از آن می گوید، سخن گفته شده است.

در سال ۸۸ چه گذشت؟

در سال ۸۸ پس از انتخابات و با اعلام پیروزی محمود احمدی نژاد تنها چند ساعت پس از پایان رای گیری، در تهران و بسیاری شهرهای دیگر اعتراض های بزرگ خیابانی به راه افتاد. هفت روز بعد از آغاز اعتراضات و با هشدار رهبر جمهوری اسلامی در مورد احتمال به خشونت کشیده شدن اعتراضات، متعرضان با سرکوبی خونین روبرو شدند.

در ۱۹ خرداد ۸۸ سه روز قبل از انتخابات، علی اکبر محتشمی پور و مرتضی الویری، روسای کمیته صیانت از آرای ستاد میرحسین موسوی و مهدی کروبی در نامه مشترکی به احمد جنتی، دبیر شورای نگهبان، از تخلفات گسترده در انتخابات ابراز نگرانی کردند. در این نامه مشترک مواردی را به اطلاع جنتی رساندند که به گفته آنها علی رغم پنهان کاری وزارت کشور از ستاد انتخابات به دست آمده بود. پس از انتخابات نیز مستندات بسیاری توسط کمیته صیانت از آراء به شورای نگهبان ارائه شد، مستنداتی مانند چاپ بیش از ۱۴ میلیون برگه رای اضافی (با شماره سریال) و انتشار میلیون ها برگه رای اضافی (بدون شماره سریال)، اما شورای نگهبان هیچکدام از آنها را موجه ندانست.

محمد رضا خاتمی در ادامه گفتگوی خود با خبرنگاران گفت: «انتخابات سال ۸۸ با سرنوشت همه جامعه و کشور گره خورده است و صلاح نیست پس از ۱۰ سال این داستان محل دعوای نیروهایی باشد که می خواهند در داخل کشور فعالیت کنند. این باید خاتمه پیدا کند. فارغ از اینکه چه اتفاقی بعدا خواهد افتاد از این نظر خوشحالم که قوه قضاییه این فرصت را به منتقدان انتخابات ریاست جمهوری سال ۸۸ می دهد تا نظرات خود را بیان کنند. این دادگاه می تواند ختم دعواهای سال ۸۸ باشد. این مهم در صورتی است که در بر پاشنه لجاجت نچرخد و درباره اسناد و مدارک متقنی که وجود دارد با عدالت و انصاف رفتار شود.»

خاتمی در شرایطی از ختم دعواهای ۸۸ سخن می گوید که تعداد زیادی از اصلاح طلبان، فعالان سیاسی و هواداران میرحسین موسوی پس از انتخابات حبس های بلندمدتی را تحمل کردند و میرحسین موسوی، همسرش زهرا رهنورد و مهدی کروبی از سال ۸۹ تا به امروز در حبس خانگی هستند.
دبیر کل سابق جبهه مشارکت به خبرنگاران گفت: «سعی می کنم در این دادگاه فتنه واقعی را نشان دهم و دامن نظام را از تقلب تبرئه کنم. باید دید که چه کسانی این دام را برای نظام پهن کردند. انتخابات ریاست جمهوری دهم را نمی توان تغییر داد اما این انتخابات به نوعی عبرت است که ما به آرای مردم پایبند باشیم؛ به ویژه آنکه در آستانه انتخابات هستیم. دفاع از حق و حقیقت برای من بسیار مهم است و در صورت توجه به این موضوع هیچ کس ضرر نخواهد کرد، من به پشت پرده و غیبگو دسترسی ندارم. اما وقتی این پرونده تشکیل شد از اقصی نقاط کشور دنبال کنندگان این موضوع شواهد و مدارک زیادی برای من فرستادند که همه آن ها اسناد و مدارکی است که در رسانه های رسمی کشور منتشر شده است. به طور مثال گزارش تفصیلی شورای نگهبان یا اظهارات و بیانیه های مسئولان وزرات کشور و استان ها اکنون هم برای همگان قابل دسترسی است. البته در برخی از موارد که مراجعه کردم رسانه ها اعلام کردند که به ما گفته شده اطلاعات را پاک کنید.»

پس از انتخابات نیز مستندات بسیاری توسط کمیته صیانت از آراء به شورای نگهبان ارائه شد، مستنداتی مانند چاپ بیش از ۱۴ میلیون برگه رای اضافی (با شماره سریال) و انتشار میلیون ها برگه رای اضافی (بدون شماره سریال)، اما شورای نگهبان هیچکدام از آنها را موجه ندانست

خاتمی گفت: «من با عدد و رقم به ادعای خودم که هشت میلیون است رسیده ام که این حداقل است. اما نمایندگان مجلس می توانند در این زمینه تحقیق کنند که عدد و رقم واقعی چقدر بوده است. من عدد ادعایی خود را ثابت می کنم اما عدد برای من مهم نیست برای من مهم این است که در این انتخابات هم به مردم و هم جمهوری اسلامی جفا شده است. حتی اگر دو میلیون هم تقلب به اثبات برسد؛ موضوع عدم سلامت انتخابات دهم به اثبات خواهد رسید. چیزی که من به دست آوردم ظاهر امر و دستکاری های انجام شده در انتخابات است. اما پشت پرده را هم در جلسات بعد ارائه خواهم داد.»
او درباره شهودی که در این دادگاه حاضر خواهند بود، گفت: «از شورای نگهبان و راس این شورا یعنی آقای جنتی و کدخدایی، از وزارت کشور آقایان محصولی، دانشجو و شریفی راد و از مسئولان استان ها هم درخواست کردم که احضار شوند. همچینن آقایان رضایی، قالیباف، سلیمانی؛ مطهری، شمخانی، علی لاریجانی و پورمحمدی افرادی هستند که به اظهارات آن ها استناد کردیم و از قاضی دادگاه درخواست کردم که در جلسه حضور داشته باشند.»
قطعا به دادگاه کشاندن اعضای شورای نگهبان مانند احمد جنتی و عباسعلی کدخدایی و یا مسئولان وزارت کشور احمدی نژاد نمی تواند تغییری در این پرونده ایجاد کند، چون این افراد هرگز عملکرد پیشین خود را زیر سوال نخواهند برد، اما شاید کسانی چون رضایی، قالیباف، سلیمانی، مطهری، شمخانی، علی لاریجانی و پورمحمدی که در این مورد منافع مستقیمی ندارند بتوانند نکاتی در تایید سخنان خاتمی بیان کنند.
با اینکه سخنان محمد رضا خاتمی نشان از امیدواری و حل مساله و شکاف ایجاد شده از سال ۱۳۸۸ تا به امروز را دارد. اما هنوز مشخص نیست این دادگاه برای محاکمه خاتمی برپا شده و پایان آن محکومیتی برای دبیر کل سابق جبهه مشارکت به دنبال خواهد داشت یا اینکه حاکمیت جمهوری اسلامی واقعا قصد دارد استخوان را از لای زخم ۸۸ بردارد و طبیعتا به حصر پایان دهد.