سهم سیل‌زدگان در فساد سیستماتیک

ماه‌ها پس از بروز سیل در نقاط مختلف کشور و برآورد خسارات مختلف و همچنین وعده‌ها و نقل قول‌های فراوان از بخش‌ها، نهادها و مدیریت‌های گوناگون، خبرگزاری های نزدیک به طیف اصولگرا و از جمله خبرگزاری سپاه با انتقاد از وضعیت موجود، از نرسیدن کمک های نقدی به دست سیل زدگان خبر داده و سهم آنان از کمک های وعده داده شده را «هیچ» دانسته‌اند. هم‌زمان اخباری مانند گم شدن میلیاردها تومان پول بیت المال به بهانه خرید دارو و تجهیزات پزشکی نشان از «فساد سیستماتیک» در کشور دارد که جایی برای سهم سیل‌زدگان در این فساد باقی نمی‌گذارد.

هنوز هیچ!

در آخرین روز تیرماه جاری، خبرگزاری تسنیم ارگان سپاه در مطلبی با عنوان «هیچ؛ سهم سیل‌زدگان کشور از خبر کمک نقدی ۵۰میلیارد تومانی اتاق بازرگانی» نوشت: «درحالی که بیش از ۳ ماه از اخبار کمک نقدی ۵۰میلیارد تومانی اعضای اتاق بازرگانی تهران و بخش خصوصی به سیل‌زدگان کشور می‌گذرد، هنوز هیچ پولی برای سیل‌زدگان ارسال نشده است.»

این خبرگزاری در بخشی از مطلب خود با اشاره به کمک های فراوان مردمی که به صورت نقدی و غیر نقدی در اختیار هلال احمر و کمیته امداد قرار گرفت، به خبر منتشر شده در روز ۲۱ فروردین ماه، اشاره کرد که بر اساس آن بخش خصوصی و اعضای اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی کشور در نشست هم‌اندیشی برای کمک به سیل‌زدگان کشور وارد گود شده‌ و به ادعای رئیس اتاق بازرگانی تهران فعالان بخش خصوصی در گام عملی برای کمک به سیل‌زدگان، ۵۰ میلیارد تومان و انواع کمک‌های غیرنقدی را به این امر اختصاص داده و گفته‌اند: «این آغاز راه است و در ادامه هم کمک‌های نقدی و غیرنقدی ادامه خواهد داشت».

خبرگزاری سپاه همچنین با مقایسه کمک اعضای اتقاق بازرگانی با کمک های نقدی مردم که در اختیار هلال احمر قرار گرفته است نوشت: «کمک ۵۰ میلیارد تومانی اعضای اتاق بازرگانی تهران و بخش خصوصی حاضر در این نشست به سیل‌زدگان کشور از سوی رسانه‌های رسمی در حالی اعلام شد که تا آن روز کل کمک‌های نقدی مردم ایران به هلال احمر چیزی کمتر از ۱۳۰ میلیارد تومان بود و این یعنی ورود بخش خصوصی برای جبران خسارت‌های واردشده به سیل‌زدگان با تمام قدرت. اما حالا با گذشت بیش از ۳ ماه از آن روز و وعده خبر کمک ۵۰میلیارد تومانی اعضای اتاق بازرگانی تهران و بخش خصوصی به سیل‌زدگان، به‌نظر می‌رسد ماجرا آن‌طور که در خبرها آمده بود، پیش نرفته و اخبار به‌دست‌آمده نشان می‌دهد از میان ۵۰میلیارد تومانی که بزرگان تجارت و صنعت و فعالان بخش خصوصی و حتی تعدادی از بانک‌ها وعده داده بودند، هیچ پولی به سیل‌زدگان داده نشده است».

تسنیم در ادامه مطلب خود به نقل از بهمن عشقی دبیرکل اتاق بازرگانی تهران درخصوص میزان کمک‌های نقدی جمع‌آوری‌شده نوشت: «این رقم، مجموع کمک‌های تعهدی بخش خصوصی به سیل‌زدگان بود و این رقم آن زمان پرداخت نشد. متأسفانه کمک‌های بسیار ناچیزی جمع شد و این کمک‌ها نیز همچنان در حساب‌های ماست و هنوز پرداخت نشده است؛ البته تعدادی از فعالان بخش خصوصی کمک‌هایی را به‌صورت غیرنقدی داشته‌اند که بخشی از آن‌ها توسط هلال احمر و بخشی از آن توسط خودشان برای مناطق سیل‌زده کشور ارسال شد.” او در پاسخ به این سؤال که آیا کمک‌های نقدی جمع‌آوری‌شده بیش از ۲ میلیارد است یا نه گفت: «متأسفانه مبلغ جمع‌آوری‌شده بسیار ناچیز است».

سرنوشت مبهمِ «امانت‌داری»

کمک های ارسال شده برای سیل زدگان به اتاق بازرگانی و چند وزارت خانه ختم نمی شود، چرا که در کنار کمک های مردمی در داخل کشور، می توان به کمک های شیعیان هند تا یاری نقدی و غیر نقدی ۲۰ کشور به سیل زدگان نام برد که هیچ پیگیری و رسیدگی در مورد دسترسی مردم به آن کمک‌ها گزارش نشده است.
در تاریخ ۲۳ تیر ماه خبرگزاری ایکنا خبر داده بود که رئیس جمعیت هلال‌احمر کشور با اشاره به کمک های ۲۰ کشور به سیل‌زدگان ایران گفته است به دلیل تحریم‌های آمریکا، مبالغ نقدی و پولی که به فدراسیون جهانی صلیب‌سرخ و هلال‌احمر داده شده، به‌علت بسته بودن حساب به داخل کشور انتقال داده نشده است.

در بازخوانی خبرها می توان دریافت که باز هم میزان و رقم کمک نقدی به مردم سیل زده تغییر کرده و از رقم ۲۰۰ میلیارد تومانی که از سوی رئیس جمعیت هلال احمر اعلام شده بود خبری نیست؛ او پیش‌تر گفته بود: «این کمک‌ها از سوی همه مردم ما در روستاها و شهرها برای رفع نیازمندی‌ها و کاهش آلام مردم سیل‌زده اختصاص پیدا کرد و همچنین برای لجستیک و امدادرسانی، ۱۵۰ میلیارد تومان از منابع داخلی هلال احمر، در مناطق سیل‌زده هزینه شد. مردم ۲۰۰ میلیارد تومان پول نقد و بیش‌از ۱۲۰ میلیارد تومان کمک غیرنقدی برای رفع نیازمندی و کاهش آلام و مشکلات مردم سیل‌زده اهداء کردند تا ما به‌عنوان یک امانت‌دار صادق بتوانیم در جهت رفع مشکلات مردم سیل زده تلاش کنیم».

گزارش های دیگری هم در مورد خسارات سیل منتشر می شود که از رقم های سرسام آور و روبه افزایش در این خسارت خبر می‌دهد.
چندی پیش یک استاد گروه مهندسی عمران دانشگاه تبریز با بیان این‌که خسارت سیل در سطح ملی و بین‌المللی روبه افزایش است، گفت: «میزان خسارت سیل در کشور ما رشد ۲۵۰ درصدی داشته و ۷۰ درصد اعتبارات سالانه ستاد حوادث غیرمترقبه را به خود اختصاص می‌دهد».
به گزارش ایسنا دکتر یوسف حسن‌زاده، با اشاره به تداوم رشد روز افزون خسارات سیل در ایران خسارت مربوط به سیل های اخیر را رقمی بالغ بر ۳۵ هزار میلیارد تومان دانست.

در میان خبرهای مختلف از گم شدن میلیاردها دلار در فساد و زد و بندهای اقتصادی، نرسیدن کمک ها و وعده های داده شده برای سامان دادن سیل زدگان هم جای شگفتی ندارد و بهانه خوبی را برای حمله جناحی از حکومت بر جناح دیگر فراهم می آورد.

با توجه به حجم سنگین خسارات در لحظه وقوع سیل و همچنین خسارات وارده در پیامدهای بعدی آن و نرسیدن به موقع کمک ها و عدم توانایی دستگاه های مربوطه در پیشگیری از عواقب بعدی سیل ها می‌توان نتیجه گرفت ویرانه های باقی مانده از سیل همچنان در انتظار دلارها و ریال های گمشده است و چشم‌اندازی برای ساماندهی در میان‌مدت هم دیده نمی‌شود چه رسد به کوتاه مدت.