زیتون ـ خبر سقوط هواپیمای مسافربری بوئینگ ۷۳۷ در بامداد روز ۸ ژانویه ۲۰۲۰ (۱۸ دی) پس از بلند شدن از فرودگاه «امام خمینی»٬ پس از سه روز سکوت و تکذیب مسئولین، در نهایت تبدیل به شد به خبر شلیک پدافند تهران به یک هواپیمای مسافربری.
امروز (شنبه) رییس جمهوری و ستاد کل نیروهای مسلح طی دو بیانیه جداگانه تایید کردند که «جمهوری اسلامی» مسئول مستقیم سقوط این هواپیما و کشته شدن سرنشینان آن است.
پس از اعلام رسمی نقش جمهوری اسلامی در کشته شدن سرنشینان این هواپیما بود که مسئولان نظام یکی پس از دیگری شروع به سخن گفتن دراین رابطه کردند؛ این بار اما نه برای تکذیب٬ برای تاکید بر «خطای انسانی» بودن این اتفاق
رهبر جمهوری٬ آیت‌الله خامنه‌ای٬ برای اولین بار در این سطح به وقوع «خطا» اعتراف کرد.
او در یک رشته توییت نوشت که « با اطلاع از نتایج تحقیقات ستاد کل درباره‌ی حادثه‌ی هواپیمای مسافربری اوکراینی و اثبات دخالت خطای انسانی در آن، مصیبت درگذشت جان‌باختگان این حادثه‌ی اندوهبار برای اینجانب بسیار سنگین‌تر شد.»
پیش از این معاون ستاد امر به معروف و نهی از منکر مدعی شده بود که آیت‌الله خامنه‌ای از حقیقت ماجرا خبر نداشته است.
رهبر جمهوری اسلامی همچنین از «پروردگار عزیز و کریم» خواست تا به «درگذشتگان لطف و رحمت و به داغداران صبر و اجر عنایت فرماید.»
این واکنش آیت‌الله خامنه‌ای باعث شد که فیلمی از واکنش او به حمله آمریکا به هواپیمای مسافربری ایران در خلیج فارس در توییتر بارها و بارها همخوان شود.
هواپیمای مسافربری را ساقط کردید بعد میگوئید اشتباه کردیم؟! #غلط_کردید اشتباه کردید. pic.twitter.com/aducsAGdH5
— حسین رزاق (@hoseinrazzagh) January 11, 2020
امیرعلی حاجی‌زاده٬ فرمانده نیروی هوافضای سپاه٬ بلندمرتبه‌ترین مقام نظامی است که تا این لحظه نسبت به این خبر واکنش نشان داده است.
خبرگزاری فارس٬ نزدیک به سپاه پاسداران٬ خبر داده که این فرمانده سپاه گفته است: «موقعی که اطمینان پیدا کردم این اتفاق افتاده واقعا آرزوی مرگ برای خود کردم که ای کاش می‌مردم و چنین حادثه‌ای را شاهد نبودم.»
حاجی‌زاده ادامه داد: «در ابتدا عرض می کنم که بررسی و ارزیابی های این حادثه توسط ستادهای بالاتر و مجموعه قوه قضائیه انجام خواهد شد و اطلاعات تکمیل می‌شود، ما گردنمان از مو باریک‌تر است و همه مسئولیت این کار را می‌پذیریم و هرگونه تصمیمی که مسئولین بگیرند، مطیع به اجرای آن هستیم.»
مقامات دولتی که تا پیش از این حتی احتمال برخورد موشک به هواپیمای مسافربری را «قویا» تکذیب می‌کردند٬ پس از انتشار بیانیه ستاد کل نیروهای مسلح و رییس جمهوری٬ سکوت پیشه کردند.
اسحاق جهانگیری٬ معاون اول رییس جمهوری دراین رابطه طی یک توییت نوشت: «حادثه ساقط شدن هواپیمای اوکراینی در اثر خطای انسانی پدافند هوایی فاجعه‌ای سنگین و ملی است.»
پس از معاون اول رییس جمهوری تنها علیرضا معزی٬ معاون ارتباطات و اطلاع‌رسانی دفتر رییس‌جمهوری٬ بود که او هم با یک توییت واکنش نشان داد:
تا عصر جمعه، آنچه برای رییس‌جمهور قطعیت داشت منحصربه اطلاعات فنی بودوگزارش ستادکل نیروهای مسلح،عصر دیروز به رییس‌جمهور ارائه شد.بلافاصله جلسات مرتبط از جمله جلسه‌شبانه‌شورای عالی امنیت ملی تشکیل وبیانیه ایشان نیزدرساعات پایانی دیشب آماده بودو پس از اطلاعیه ستاد کل منتشر شد.
— alireza moezi (@ar_moezi) January 11, 2020
در مقابل نماینده‌های مجلس واکنش گسترده‌تری به این خبر نشان دادند.
محمدرضا تابش، نایب رییس فراکسیون امید مجلس٬ خواستار معرفی و مجازات مقصرین حادثه سقوط هواپیمای اوکراینی و همچنین برگزاری مراسم باشکوه برای قربانیان و اعلام عزا و تعطیلی عمومی شد.
همه افرادی که در این ۳روز به پنهانکاری و دروغگویی درباره فاجعه هواپیمای اوکراینی مشغول بودند باید از خجالت آب شوند و شرمسار مردم باشند و در کنار مسببین این حادثه استعفا دهند و محاکمه شوند. خدایا ملت را از شر مسئولان دروغگو و بی‌تدبیر حفظ کن. به سهم خودم شرمسارم و عذرخواه مردمم pic.twitter.com/3UZP6dWloA
— عبدالکریم حسین‌زاده (@AK_Hosseinzadeh) January 11, 2020
فاطمه سعیدی٬ نماینده مردم تهران در گفت‌وگو با ایسنا در واکنش به اطلاعیه ستاد کل نیروهای مسلح مبنی بر این که هواپیمای اوکراینی به دلیل بروز خطای انسانی و به صورت غیرعمد مورد اصابت قرار گرفته است، گفت: «فاجعه هواپیمای بوئینگ اوکراینی دو وجه دارد. وجه اول خطای سیستم پدافند است که باید تمام مقصران در هر سطحی با برخورد جدی و قاطع مواجه شوند.»
این نماینده مجلس وجه دیگر این فاجعه را پنهانکاری دانست و اظهار کرد: «باید روشن شود چه کسانی در چه سطحی و از چه زمانی حقیقت ماجرا را فهمیده بودند و آن را از مردم پنهان می‌کردند. نقش دولت چیست؟ وزیر راه، رییس سازمان هواپیمایی، دستگاه دیپلماسی کشور همگی یکپارچه احتمال هدف قرار گرفتن هواپیما را رد کردند؛ پس آیا چنین خطای فاحشی از دولت نیز پنهان شده بود؟ آقایان باید به مردم توضیح دهند.»
سعیدی در پایان افزود: «همین هفته گذشته در کرمان ده‌ها نفر درگذشتند. چه اتفاقی افتاد؟ آیا حتی یک مقام مسئول استعفا داد یا توبیخ شد؟ نحوه برخورد ما با فجایع خودش یک فاجعه است.»
تاخیردر اعلام شلیک به هواپیمای #بوئینگ_اوکراینی وتلاش برای قلب حقیقت علاوه برتوهین به مردم شوک #بی_اعتمادی به گزارشات حوادث را درپی داشت.
شهدای این فاجعه اسفناک مظلومیت مضاعف پیداکردند وداغ خانواده های مصیبت دیده افزون شد.
محاکمه و #مجازات مسببین وعاملان این فاجعه موردمطالبه است.— علیرضا رحیمی Alireza Rahimi (@a_rahimi_mp) January 11, 2020
بهرام پارسایی٬ نماینده مردم شیراز نیز در این رابطه گفت: «آقای روحانی و بقیه عزیزان به دنبال بیانیه دادن نباشند یک جو بی‌اعتمادی به علت تناقض‌گویی چند روز گذشته پیش آمده است، ابتدا آمدند و گفتند به ۱۲ دلیل امکان ندارد موشک به هواپیما خورده باشد اما این اتفاق افتاده است.»
این عضو کمیسیون اصل ۹۰ مجلس شورای اسلامی با بیان این‌که اتفاق رخ داده یک فاجعه انسانی و مدیریتی بزرگ است، عنوان کرد: «در حال حاضر که قبول شده است نقص فنی نبوده است و اتفاق دیگری رخ داده است؛ معتقدم آقای روحانی به جای بیانیه دادن مسئولان مربوطه را عزل کند.»
او تاکید کرد: «این مسئولانی که خطا کردند در هر رده‌ای که هستند یا استعفاء دهند و یا عزل شوند و بعد از آن باید پاسخگوی این بی‌دقتی و خطای نابخشودنی باشند.»
نه داغ عزیزان پرپر را مرهمی هست و نه برای جفای بزرگ #کتمان_حقیقت ،توجیهی می‌تواند کارساز باشد.
بار این کتمان، تعلل و تاخیر در اعلام حقیقت آنچنان سنگین است که کمترین کار #برکناری و #استعفا ی همه دست‌اندرکاران و عوامل خاطی ست.#پرواز۷۵۷— Fatemeh Hosseini (@S_FatemeHoseini) January 11, 2020
باورپذیر نیست که مسئولان سه روز از واقعیت بی‌خبر باشند! به مردم دروغ گفته شده و علاوه بر مجازات خاطیان، استعفای دروغگویان و خطاکاران هم لازم است. معنا ندارد مسئولی روز جمعه بگوید به‌لحاظ فنی حرکت پدافندی امکان ندارد اما صبح شنبه عکس آن خبر اعلام شود!#سقوط_هواپیما
— حجت نظری (@hojjat_nazari) January 11, 2020
مقامات قوه قضاییه نیز همچون تمامی موارد مشابه دستور به «برخورد» دادند.
محمدجعفر منتظری٬ دادستان کل کشور٬ در نامه‌ای به داستان نظامی تهران خواستار ورود به حادثه سقوط هواپیمایی اوکراین و شناسایی علل و عوامل این حادثه شد.
پس از آن ابراهیم رئیسی٬ رییس قوه قضاییه٬ نیز طی دستوری به رییس سازمان قضایی نیروهای مسلح، «جمع آوری مستندات و اقدامات قضایی مربوط به این حادثه دلخراش را مورد تاکید قرار داد.»
در ادامه این دستور تاکید شده است: «نسبت به شناسایی واقعیت قضایی مقصرین بروز این حادثه ناگوار اقدام و برابر ضوابط و مقررات قانونی رسیدگی و نتیجه را به صورت مستمر به اینجانب منعکس کنید.»
