زیتون– ۲۳ کولبر در ارتفاعات سقز «مفقود» شدند. محمدباقر محمدی٬ مدیر عامل جمعیت هلال استان کردستان٬ این خبر را تایید کرد.
محمدباقر محمدی٬ مدیرعامل جمعیت هلال احمر استان کردستان٬ در گفت‌وگو با ایلنا درباره جزییات این حادثه گفت: «در ساعت ۱۲:۴۵ظهر امروز از طریق نیروهای مردمی به جمعیت هلال احمر استان اطلاع داده شد که ۲۳ نفر در ارتفاعات سرشیو در سقز واقع استان کردستان مفقود شده‌اند.»
کولبر به فردی گفته می‌شود که برای کسب درآمد زندگی خود اجناسی را از مرزهای ایران وارد یا خارج می‌کند. آنها بیشتر در استان‌های آذربایجان غربی، کردستان و کرمانشاه به این کار اشتغال دارند.
دی ماه امسال سول خضری٬ نماینده پیرانشهر در مجلس٬ خبر از آن داد که طرح ممنوعیت شلیک مستقیم به کولبران که به صورت دو فوریتی مطرح شده هفته آینده در دستور کار مجلس قرار خواهد گرفت.
رسول خضری گفته است کولبران «به دلیل نبود کارگاه‌ها، کارخانجات و زیرساخت‌های اشتغال‌زا ناچارند بار سنگینی را از کوه‌های صعب‌العبور در هنگام بارندگی و شرایط نامساعد جوی به دوش بکشند». وی گفته‌است کولبری بر اساس آمار تنها نیم تا یک درصد واردات غیرمجاز را تشکیل می‌دهد.
بر اساس آمارهای رسمی، قاچاق کالا در سال ۹۲ حدود ۲۵ میلیارد دلار بوده که هم‌اکنون نصف شده است.
تاکنون گزارش‌های متعددی از کشته شدن کولبرها با شلیک گلوله نیروهای مرزبانی، حوادث طبیعی، یخ‌زدگی و غیره منتشر شده است که یکی از نمونه‌های اخیر آن، پیدا شدن جسد فرهاد خسروی، نوجوان ۱۴ساله کولبر مریوانی به همراه جسد برادرش در ارتفاعات ژالانه کردستان بود.
پیشتر رادیو فردا به نقل از سازمان حقوق بشری «هه‌نگاو» نوشته بود که در سال ۲۰۱۹ میلادی، هفت کولبر زیر ۱۸ سال کشته شده‌اند و یک کولبر نیز زخمی شده است.
بر اساس این گزارش، از این هشت مورد، شش کولبر با شلیک مستقیم نیروهای حکومتی کشتە و یا زخمی شدەاند.
به گفته این سازمان، در ۱۲ ماه گذشتە همچنین ۱۴ کولبر در اثر سرمازدگی جانشان را از دست دادەاند.
مرگ فرهاد خسروی، نوجوان ۱۴ ساله و برادر ۱۷ ساله‌اش، آزاد خسروی، در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی بازتاب داشته و بار دیگر وضعیت کولبران را مطرح کرده است.
مقامات جمهوری اسلامی در سال‌های گذشته بارها از ارائه طرح‌هایی برای حل مشکل کولبران و یا کمک به آنان خبر داده‌اند با این حال به گزارش رسانه‌های ایران، این طرح‌ها اجرا نشده است.
خبرگزاری مهر نیز روز شنبه ۳۰ آذر در گزارشی نوشت که وعده‌های مقامات دولت در این باره اجرا نشده است.
از جمله علی خداویسی، دبیر ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز استان کردستان، درباره طرح ارائه تسهیلات به کولبران به این خبرگزاری گفت: «متأسفانه در اجرای این طرح برخی دستگاه‌های اجرایی کم‌کاری کردند.»
به گفته خداویسی، بودجه لازم برای این طرح در بودجه سال ۹۸ تصویب شده اما «همچنان برخی دستگاه‌ها اجرای طرح را نگه‌داشته‌اند تا با برنامه‌ریزی منسجم‌تری این طرح را اجرایی کنند».
این خبرگزاری همچنین نوشت که وعده علی ربیعی، وزیر سابق تعاون، کار و رفاه اجتماعی برای بیمه کردن کولبران اجرا نشده است.
خبرگزاری ایلنا نیز نوشت که طرح دولت برای «ساماندهی کولبران» و متمرکز کردن آنها در بازارچه‌های رسمی اجرا نشده است.
در خرداد ماه ۹۷ هیئت دولت تصویب کرده بود به کولبران دارای مجوز تردد در روستاها و شهرهایی که کمتر از ۲۰ کیلومتر با مرز فاصله دارند، تخفیف مالیاتی و یا سود بازرگانی بدهد.
در سال‌های گذشته گزارش‌های مختلفی درباره فوت کولبران بر اثر سرما و یا شلیک ماموران منتشر شده است.
رسول خضری، نماینده پیرانشهر در مجلس، پیشتر گفته بود که بین ۷۰ تا ۸۰ هزار نفر در مرزهای غربی ایران به کولبری اشتغال دارند.
