شکست اصول‌گرایان از دمکراسی

زیتون ـ مهسا محمدی: اصولگرایان در حال شکست خوردن در انتخابات بی‌رقیبند. در حالی که تنها ده روز به انتخابات مجلس یازدهم زمان باقی مانده است، تشتت و درگیری در جبهه موسوم به اصولگرا چنان بالا گرفته که قادر به صدور لیستی مشترک برای دریافت رای یکدست بدنه وفادار به خود نیستند.

اصولگرایان، که به لطف شورای نگهبان و رهبر جمهوری اسلامی از یک سو و قهر بدنه اصلاح‌طلب از نمایندگان ناکارآمد دوره پیشین از سوی دیگر، پا در میدان بی‌رقیبی گذاشته‌اند دعوا را از بین جناح‌ها به درون جبهه خود برده‌اند و مشغول حذف یکدیگرند.

«شانا» یا عنوان بروز شدن آن «شاجا» اسم ائتلاف‌ جدیدی است که تلاش شده در این جبهه شکل بگیرد. هر چند سعی شد که این ائتلاف با چسب «اصولگرایی» به هم بچسبد، اما محلل‌های قوی «سهم‌‌خواهی»، «رانت» و «فساد سیستماتیک» آن را از هم می‌گسلاند.

در کنار این اسامی اختصاری جوانسرانه، قدمای قوم مانند جبهه پایداری هم حضور دارند که به نظر نمی‌رسد چندان دل خوشی از جوانان انقلابی تازه به دوران رسیده داشته باشند.

اصولگرایان، که به لطف شورای نگهبان و رهبر جمهوری اسلامی از یک سو و قهر بدنه اصلاح‌طلب از نمایندگان ناکارآمد دوره پیشین از سوی دیگر، پا در میدان بی‌رقیبی گذاشته‌اند دعوا را از بین جناح‌ها به درون جبهه خود برده‌اند و مشغول حذف یکدیگرند.

در آستانه انتخابات و با وجود اینکه «وحدت» ورد زبانشان بود اما اختلاف در سطوح مختلف رخ نمود. از نامه‌نگاری سرگشاده و تندو تیز بین حداد عادل، رییس شورای ائتلاف نیروهای انقلاب و آقاتهرانی، دبیرکل جبهه پایداری، تا بیرون گذاشتن وحید یامین‌پور اصولگرای جوان، شیک  و سلبریتی از لیست شاجا و در نهایت بازداشت وحید اشتری و صادق شهبازی اعضای جنبش موسوم به عدالتحواه که سعی دارند با خط اصولگرایی و با فاصله از پدرخوانده‌های این جریان سری در میان سرها دربیاورند.

 شاجا، عبور از اصولگرایی

چندی پیش شورای ائتلاف نیروهای انقلاب اسلامی (شانا) که خود را «جمعی فراگیر از چهره های ملی، مسئولان احزاب و تشکل‌ها و چهره‌های انقلابی» می‌داند، رسما اعلام موجودیت کرد. دیری نپایید که حمیدرضا ترقی عضو حزب موتلفه در گفتگویی از ائتلافی تحت عنوان «شاجا» سخن گفت و تاکید کرد که تشکیل شاجا، شورای ائتلاف جریان ارزشی انقلاب بدین معناست که «دیگر اصول‌گرایی در معنای گذشته» مطرح نیست.

البته اصولگریان تجربه یک ائتلاف شکست خورده از این دست با عنوان «جمنا» را در انتخابات پیشین مجلس هم دارند.

تلاش شاجا برای بردن همه اصولگرایان به زیر پرچم خود به جایی نرسید و به دعوای حداد و آقا تهرانی منجر شد. حداد نامه سرزنش‌باری  برای آقا تهرانی نوشت و از اینکه  «جبهه پایداری هیچ‌گاه در جلسات اولیه شورا و جلسات شورای ائتلاف حضور پیدا نکرد» اظهار تاسف کرد و پیشنهاد مطرح شده از جبهه پایداری را که در نتیجه آن از لیست ۳۰ نفره تهران ۲۴ نفر از جبهه پایداری و ۶ نفر از شواری ایتلاف می‌آمدند را «به معنی نفی فلسفه وجودی ائتلاف و فروپاشی آن» خواند. از این رو به نوشته حداد شاجا تصمیم گرفت «به دلیل ضیق وقت مذاکره دعوت از جبهه پایداری را متوقف کند و با تشخیص مناسبترین افراد از میان فهرست ۹۰ نفره خود به تعیین لیست نهایی ۳۰ نفره تهران بپردازد.» و اینکه شورا تصویب کرد« بعضی افراد مناسب مجلس را که احتمالا نام آنها در لیست پایداری نیز خواهد آمد با رأی شورای ائتلاف در لیست خود بگنجاند.»

همین تصمیم موجب خشم پایداری‌ها شد و آقا تهرانی در نامه‌ای به حداد از او پرسید که آیا «مجبور کردن نامزدهای مشترک به انتخاب یکی از دو فهرست، کاری بر مبنای وحدت‌گرایی و انصاف و تقواست؟»

او همچنین دلیل نپیوستن جبهه پایداری به شورا را اینگونه عنوان کرد که «جبهه پایداری مدل و روش‌های منسوخ شده گذشته را قبول نداشته و ندارد.»  و تجربه شکست‌خورده جمنا را به رخ حداد کشید.

دعواها همچنان ادامه داشت که روز ۲۱ بهمن لیست شورای ائتلاف در پی جلسه این شورا بیرون  آمد. 

لیست شاجا با سرلیستی محمد باقر قالیباف و عضویت افرادی مانند مصطفی میرسلیم، الیاس نادران، عبدالحسن روح‌الامینی منتشر شد. حساسیت برانگیزتر از اعضای این لیست کسانی بوندن که در آن حضور نداشتند.

وحید یامین پور، حمید رسایی، سید امیر سیاح و  خلاصه گروهی از این «جوانان حزب‌اللهی» که به شدت هم در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی فعال هستند و در حال برندسازی چهره جدید اصولگرایی.

اولین واکنش‌ها به این لیست از سوی یامین‌پور، مجری و فعال سیاسی اصولگرا بود. او در توییتر خود نوشت :«از فهرست شورای ائتلاف کنار گذاشته شدم. انصراف نخواهم داد.» 

حمیدرضا رسایی هم که در مجلس‌های پیشین همواره با پرونده فساد مالی دست به گریبان بوده و علیرغم ردی‌های قبلی این بار از شورای نگهبان نمره قبولی گرفت، در واکنش به این لیست نوشت: «با افتخار شاگرد آیت‌الله مصباحم و الحمدلله نه در لیست حزب پایداری ام و نه در لیست احزابی که دور حدادعادل حلقه زده‌اند چون هر دو حزب، توقع دارند وقتی در مجلسم، نماینده حرف گوش کن و مطیع آنها باشم و این سیره سیاست ورزی علامه مصباح یزدی نبوده و نیست.» او در ادامه خود را از تک و تا نیانداخت و تاکید کرد که  «چرااین احزاب (پایداری واحزاب دور حدادعادل) فکر می‌کنند مردم معطل آنهایند، درحالیکه همه نظرسنجی‌ها حکایت از رأی آوری یک لیست خاص نمیکند بلکه این بار مردم براساس عملکردها گزینش میکنند. احزاب بجای حق دانستن خودشان، پاسخ دهند منطق لیستی که داده‌اند چیست؟ چرا این درلیست هست و آن نیست؟»

جلیل محبی رییس ستاد امر به معروف و نهی از منکر هم که این روزها خرما خوردنش در مناظره با تاجزاده دستمایه طنز در شبکه‌های اجتماعی شده بود پیشنهاد داد که «یک فهرست از کارشناسان نخبه انقلابی جوان کارآمد تهیه شود و جریان انقلاب بجای لیست های سیاسی سهم خواهانه از آن لیست حمایت کنند»

گروهی هم همه چیز را زیر سر بذرپاش می‌دانند. صادق نیکو فعال رسانه‌ای اصولگرا و نزدیک به قالیباف در طعنه به مهرداد بذرپاش در توییتر خود نوشت : «آقای بذرپاش شلخته درو می‌کردی» و  قالیباف را «لیست کش مینی بوس بذرپاش» خواند.

مرتضی روحانی، مدیر نشریه ترجمان هم در سرزنش لیست ارایه شده در توییتر خود نوشت:« الان دارم اسم کسانی را که در لیست ائتلاف آمده و نمی‌شناسم را در وب جستجو میکنم. از بعضی هیچ رزومه‌ای وجود ندارد. واقعاً خسته نباشید. رفتید گشتید سرباز گمنام پیدا کردید؟»

دعوا حتی در همین سطح هم نماند. وحید اشتری و صادق شهبازی، دو نامزد مجلس عضو جنبشی موسوم به «عدالت‌خواه» هم بعد از انتشار این لیست بازداشت شدند. به گفته آنان که چند ساعت بعد آزاد شدند این بازداشت از سوی پلیس امنیت تهران و با حکم دادسرای جرائم امنیتی بوده  و هدف تلویحی بازداشت انصراف آنان از ادامه حضور در رقابت‌های انتخاباتی.

دردسر تعدد لیست

حال از دیروز تابحال لیست‌های ریز و درشت دیگری هم از درون اصولگرایان درآمد. ائتلاف «اقتصاد و معیشت مردم» و «یاران قالیباف» در کنار جبهه پایداری  و شاجا.

اکبر رائفی پور، سخنران و فعال سیاسی اصولگرا در واکنش به این لیست‌ها که از گوشه و کنار سر برمی‌آورد در توییتر خود نوشت: « صد نفر را واسطه فرستادند که شما لیست مجزا نده و وحدت را حفظ کن، قول می دهیم شرایط شما (شفافیت ،کارآمدی و جوانگرایی) لحاظ شود! حالا هرکه از مادرش قهر کرده می خواهد لیست جداگانه ای بدهد ظاهراً فقط من می توانم وحدت را به هم بزنم!»

چنانچه از شواهد بر‌می‌آید مقاومت ۴۰ ساله جمهوری اسلامی در مقابل نهادسازی، شکل گرفتن احزاب به معنی درست و استاندارد کلمه و تمرین دمکراسی، مشارکت و رقابت سالم نه تنها منتقدان و مخالفانش را ضعیف و ناکارآمد کرده که برای خود او هم نتایج بهتری در پی نداشته‌ است.

فساد، رانت و حذف «دیگری» که متناسب با شرایط مدام در حال بازتعریف شدن است به جای رقابت سالم، در نهایت برخلاف آنچه رهبر سابق جمهوری اسلامی می‌گفت مجلس را به عصاره‌ای از «رذایل ملت» بدل خواهد کرد.

«حزب‌اللهی‌ها»ی مورد تایید شورای نگهبان در غیاب رقیب از میان همقطاران‌شان دشمن می‌تراشند و بازی حذف را از یه سطح به سطح دیگر می‌برند.

 فساد، رانت و حذف «دیگری» که متناسب با شرایط مدام در حال بازتعریف شدن است به جای رقابت سالم، در نهایت برخلاف آنچه رهبر سابق جمهوری اسلامی می‌گفت مجلس را به عصاره‌ای از «رذایل ملت» بدل خواهد کرد. 

این که مجلس آینده مجلسی یک دست اصولگرا باشد به نظر بدیهی می‌رسد. اما شکست اصولگرایان آنجاست که برخلاف انتظار بخشی از بدنه که به اصرار می‌خواهند نامزدها «تعهدنامه شفافیت» را امضا کنند و برخلاف ادعای پدرخوانده‌‌های اصولگرا چنانچه از شواهد پیداست باز هم مجلسی فاسد و رانتی با بازیگرانی که پیش از این بارها آزموده شده‌اند در راه خواهد بود.