زیتون ـ شیوا نظرآهاری: یک ماه مانده به پایان سال ۹۸، ویروس کرونا در ایران به جان مردم افتاده است و حتی با قبول آمار رسمی ۱۲ مورد مرگ، ایران بعد از چین در مقام دوم مرگ‌و‌میر ناشی از این ویروس قرار گرفته است.

اما آن‌چه در خصوص این ویروس در دولت، مراکز بهداشتی  و درون جامعه می‌گذرد با هیچکدام از الگو‌های جهانی برخورد با کرونا تطابق ندارد، چنانچه  آمارها و نسبت‌ها و درصدهای اعلام شده  در ایران هم تفاوت فاحشی با دیگر کشورها دارد.

بی‌اعتمادی به حکومت و اخبار رسمی باعث شده تا شایعات و گمانه‌زنی‌ها در مورد آمار مبتلایان و شمار درگذشتگان بیش از آن‌چیزی باشد که وزارت بهداشت اعلام کرده است این خبرها البته فقط در حد گمانه‌زنی باقی نمانده‌است.

امروز نماینده قم در مجلس شورای اسلامی از مرگ پنجاه نفر در قم بر اثر کرونا خبر داد و گفت که روزانه ده نفر در این شهر به دلیل ابتلا به کرونا می‌میرند. احمد امیر آبادی در حاشیه جلسه علنی امروز مجلس در جمع خبرنگاران گفت که عملکرد دولت در این زمینه ناموفق بوده و دکترها و پرستاران، امکانات و لباس‌های مناسب مواجهه با این شرایط را ندارند. به گزارش ایلنا او همچنین اعلام کرد که در حال حاضر ۲۵۰ نفر در قرنطینه هستند و این ویروس از حدود سه هفته پیش به قم آمده است. این اظهارات نماینده قم بلافاصله توسط روابط عمومی وزارت بهداشت تکذیب شد. حریرچی سخنگوی وزارت بهداشت گفت که اگر شمار درگذشتگان یک چهارم این مقدار باشد، او استعفا می‎دهد. احمد امیرآبادی اما دوباره اعلام کرد که اسامی چهل نفر از فوت‌شدگان در قم را به وزیر بهداشت داده و حالا منتظر استعفای حریرچی است. 

امروز نماینده قم در مجلس شورای اسلامی از مرگ پنجاه نفر در قم بر اثر کرونا خبر داد و گفت که روزانه ده نفر در این شهر به دلیل ابتلا به کرونا می‌میرند.

اخبار و گزارش‎ها در مورد میزان شیوع این ویروس در ایران و شمار مبتلایان، مانند همین چند خط بالاست. همه‌چیز آشفته است، اطلاعات و اخبار بطور شفاف به مردم نمی‌رسد و سانسور مانند همیشه بر همه چیز سایه انداخته است، نتیجه این است که پس از گذشت سه هفته هنوز هیچ آمار روشنی از میزان گستردگی این ویروس در دست نیست. بر اساس اعلام سازمان بهداشت جهانی که فقط دو درصد مبتلایان به این ویروس، می‌میرند می‎توان شمار مبتلایان را بیش از پانصدنفر تخمین زد.

در چنین شرایطی خبرهای منتشر شده در شبکه‌های اجتماعی حکایت از این دارد که اقلام بهداشتی مانند ماسک و الکل‌های شستشو در بسیاری از شهرها نایاب شده و به قیمت‏‌های بالاتر فروخته می‌شود، پزشکان، پرستاران و کارکنان بیمارستان‏‌های درگیر با این ویروس از پوشش‏‌های محافظتی استاندارد برخوردار نیستند و تاکنون چند پزشک و پرستار نیز درگیر این بیماری شده‌اند. وضعیتی آشفته که مهم‌ترین دلیلش شاید عدم مدیریت درست و اطلاع‌رسانی دقیق و شفاف باشد.

طبقاتی بودن پیشگیری از کرونا 

مدارس و دانشگاه‏‌ها در برخی از شهرها از جمله در تهران تعطیل شده و این مساله تا حدی از بار ترافیکی و همچنین حضور مردم در خیابان کاسته است، اما با وجود آنکه داروخانه‌ها با کمبود اقلام بهداشتی نظیر ماسک مواجه هستند، بسیاری از مردم نیز نسبت به همه این هشدارها بی‌تفاوت بوده و چندان آن را جدی نگرفته‏‌اند.

روایت‏‌های مختلف نشان می‏‌دهد که میزان مصرف ماسک در نقاط مختلف شهر تهران، متفاوت است. به نظر می‌رسد از مرکز به سمت شمال شهر، شمار کسانی که ماسک یا دستکش پوشیده‌اند بالاست، این تعداد از مرکز به پایین بسیار کمتر است.

یک فرد ساکن منطقه میدان شهدای تهران به زیتون می‌گوید:«اینجا شاید از هر ده نفر یک نفر، ماسک دارد و مردم چندان به هشدارها توجهی نشان نمی‌دهند.»

او که خود و همسرش بازنشسته هستند و چند روزی است تنها برای امور ضروری از خانه خارج شده، می‌گوید:« من بیماری خودایمنی دارم و همسرم بیماری قلبی. در این چند روز فقط برای خرید مایحتاج از خانه بیرون رفته‌ام. اما مثلا در هایپرمارکت که من خرید می‌کنم، کارکنانش ماسک و دستکش و این چیزها ندارند، امروز دیدم که یکی یکی کارکنان را می‌برند توی یک اتاقی می‌گفتند دارند از آنها تست کرونا می‌گیرند. در داروخانه هم نه خود دکتر و نه دیگر کارکنان از ماسک و دستکش استفاده نمی‌کردند. آدم نمی‌داند واقعا قضیه چقدر جدی است.»

فرد دیگری که در یک آرایشگاه زنانه در منطقه نیاوران تهران کار می‌کند در گفتگو با زیتون می ‌گوید: «از وقتی اخبار کرونا منتشر شده توی آرایشگاه کنترل‌های سفت و سختی انجام می‌شود. هر فردی که می‌آید می‌بایست همان ابتدا دست و پایش را بشوید و بعد به او محلول ضدعفونی و ماسک می‌دهند. اینطوری تلاش می‌کنند تا پیشگیری کنند اما حاضر هم نیستند آرایشگاه را در این روزهای منتهی به سال نو که شلوغ‌ترین زمان سال است، تعطیل کنند. من و چند نفر دیگر البته گفته‌ایم که دیگر نمی‌آییم، چون محیط آرایشگاه طوری است که به سختی می‌توان جلوی شیوع ویروس را گرفت.»

روایت‏‌های مختلف نشان می‏‌دهد که میزان مصرف ماسک در نقاط مختلف شهر تهران، متفاوت است. به نظر می‌رسد از مرکز به سمت شمال شهر، شمار کسانی که ماسک یا دستکش پوشیده‌اند بالاست، این تعداد از مرکز به پایین بسیار کمتر است.

اخبار دیگری که در شبکه‌های اجتماعی در مورد شهرهایی مانند قم و رشت منتشر می‌شود هم تقریبا شبیه به تهران است، نگرانی شماری از مردم از یکسو و بی‌توجهی و بی‌خیالی سایرین از طرف دیگر، نگرانی‏‌ها را افزایش می‌دهد. یک خبرنگار قمی روز گذشته نوشته بود که علی‌رغم اینکه شهر به شکل محسوسی خلوت‌تر از قبل است اما اطراف حرم وضعیت کماکان مثل سابق است و اغذیه‌فروشی‌ها به همان روش قدیم مشغول بکارند.

همچنین در شرایطی که گیلان بعد از قم بیشترین آمار تلفات را داشته است، حالا خبر می‌رسد که در پی تعطیلی مدارس و دانشگاه‏‌ها، نرخ سفر به گیلان تا بیست درصد افزایش یافته و مردم به جای ماندن در خانه، مانند همیشه رهسپار شمال و جنوب شده‎اند و می‎توانند ناقل بیماری به هرنقطه‌ای از کشور باشند. 

پافشاری بر قرنطینه نکردن قم

درحالی که شهر ووهان چین از یک ماه قبل در قرنطینه به سر می‌برد و به تازگی اعلام شده که اجازه خروج محدود افراد از این شهر صادر شده است، در ایران اما همچنان اصرار بر عدم قرنطینه شهر قم وجود دارد. سخنگوی وزارت بهداشت امروز در نشست خبری خود اعلام کرد که قرنطینه مربوط به پیش از جنگ جهانی اول و زمان شیوع طاعون و وبا است و چینی‏ها هم با این موضوع موافق نیستند. او همچنین گفت: «قرنطینه تبعاتی دارد، اگر ما ده روز قم را تعطیل کنیم همه به تعطیلات می‌روند و ویروس در کل کشور پخش می‌شود.»

استاندار قم هم امروز در نشستی با بیان اینکه این استان قرنطینه نمی‏‌شود،گفت: «قرنطینه کردن قم راهکار موثری برای مقابله با بیماری کرونا نیست و ما باید دنبال راهکارهای کارآمدتری برویم.»

به گزارش خبرگزاری تسنیم او ادامه داد:«باید دنبال راهکاری برویم که امکان‌پذیر، کارآمد و موثر باشد، قم‌ به لحاظ جغرافیایی در نقطه مواصلاًتی ۱۷ استان کشور قرارگرفته و یک نقطه زیارتی و یک جهان شهر به شمار می‌آید، ازاین‌رو اگر می‌شد راهکار قرنطینه را اتخاذ کرد در همان اوایل ما اتخاذ می‌کردیم.»

قرنطینه نشدن شهر قم، در سه هفته گذشته هزاران زائر را وارد این شهر کرده و همچنان هر سه‏‌شنبه شب زائران زیادی روانه حرم حضرت معصومه هستند، زائرانی که از شهرهای مختلف می‌آیند و در بازگشت می‎توانند ناقلان ویروس کرونا باشند. 

همچنان نماز جماعت در حرم حضرت معصومه برپا می‌شود و حائل‌های اطراف ضریح برداشته شده‌است.

 در یکی دو روز گذشته اخبار غیر قابل تاییدی در شبکه‌های تلگرامی پخش می‌شود که از آغاز قرنطینه تهران از هفته آینده خبر می‌دهند، اما به نظر می‌رسد تبعات اعلام قرنطینه و مواجهه با رفتارهای احتمالی مردم برای ذخیره مواد غذایی در خانه می‌تواند منجر به بروز ناآرامی‏هایی در کشور شود، یکی از عوامل مهمی است که جلوی اتخاذ این تصمیم را گرفته است.

در روزهای گذشته در تالش مردم معترض به انتقال چهار بیمار مشکوک به کرونا به بیمارستان این شهر، به تجمع مقابل بیمارستان پرداختند که در نهایت با دخالت نیروهای امنیتی و گاز اشک آور به خشونت کشیده شد.

در روزهای گذشته در تالش مردم معترض به انتقال چهار بیمار مشکوک به کرونا به بیمارستان این شهر، به تجمع مقابل بیمارستان پرداختند که در نهایت با دخالت نیروهای امنیتی و گاز اشک آور به خشونت کشیده شد. در لرستان و چند شهر دیگر نیز اعتراضات مشابهی گزارش شده است.

وزیر بهداشت ترکیه، منبع اخبار ایران

درحالی که مسئولان وزارت بهداشت همچنان شمار مبتلایان را زیر صدنفر اعلام می‌کنند، وزیر بهداشت ترکیه چند روز پیش اعلام کرد که در گفتگویی با سعید نمکی وزیر بهداشت ایران اطلاع یافته که تعداد افراد مشکوک به کرونا ۷۵۸ نفر است. او امروز هم در گفتگوی دیگری در مورد بستن مرزهای ترکیه با ایران گفت که اگر ایران شهر قم را که مرکز شیوع این بیماری است، قرنطینه می‌کرد ترکیه مرزهای خود با ایران را نمی‌بست.

این بی‌مسئولیتی و سانسور حالا دامان کشورهای همسایه را نیز گرفته است. عراق خبر از ابتلای یک دانشجوی ایرانی داده، کویت گفته است که سه مسافر بازگشته از ایران به ویروس کرونا آلوده هستند و بحرین هم از ابتلای یک شهروند این کشور که به تازگی از ایران بازگشته خبر داد. از طرف دیگر در کانادا و لبنان نیز دو مورد مشکوک گزارش شده که هر دو از ایران به این کشورها سفر کرده‌اند.

حالا علاوه بر ترکیه، عراق، کویت، افغانستان، گرجستان، ارمنستان هم محدودویت‏‌های مرزی با ایران ایجاد کرده‌اند.

فوتبال تحت تأثیر کرونا

بحران‎های مربوط به کرونا، فوتبال باشگاهی ایران را هم تحت تأثیر قرار داده است و تبدیل به دعوایی بزرگ میان باشگاه‌های سپاهان و پرسپولیس شده است. ال‌کلاسیکوی فوتبال ایران که قرار بود دیروز در اصفهان برگزار شود، به دلایلی نامعلوم برگزار نشد و جنجالی جدید در فوتبال را رقم زده است. این بازی که بنابراعلام سازمان لیگ می‌بایست بدون تماشاگر برگزار می‌شد، با اعتراض و سپس تأخیر تیم سپاهان در رسیدن به زمین بازی همراه شد و زمانی که این تأخیر به یکساعت رسید، تیم پرسپولیس زمین را ترک کرد و حالا کمیته انضباطی فدراسیون فوتبال باید در مورد نتیجه این دیدار تصمیم بگیرد. تصمیمی که هرچه باشد بحرانی جدید در فوتبال را شکل خواهد داد.

درحالی که پنهان‌کاری دولت و مسئولان وزارت بهداشت در اعلام آمار این ویروس و دیر اقدام کردن در مورد آن، صدای اعتراض مردم را درآورده، آیت‌الله خامنه‌ای رهبر ایران در سخنان خود پس از انتخابات مجلس، انتشار اخبار شیوع کرونا پیش از برگزاری انتخابات را توطئه دشمن برای کم فروغ جلوه دادن انتخابات در ایران دانست. این درحالی است که اکنون مشخص شده است این ویروس دست کم از ۲۴ بهمن‌ماه وارد ایران شده بود. 

اخبار ضد و نقیض در مورد این ویروس ناشناخته تمامی ندارد. حالا اعتراضاتی که در یک ماه گذشته به هواپیمایی ماهان برای قطع نکردن پروازهایش به چین شده بود و چرایی تبدیل ایران به محلی برای ترنسفر مسافران چینی وقتی هیچ فرودگاهی پذیرای آنان نبود، بیشتر درستی خودش را نشان می‌دهد.

آمار وزارت بهداشت و سازمان بهداشت جهانی می‌گوید ۱۲ نفر، مردم اما می‌دانند که در ایران ‌باید اعداد را سه یا چهاربرابر کنند تا رقم واقعی مشخص شود گاهی هم به زحمت از میان نمایندگان صدایی در تایید شک‌شان بلند می‌شود. ویروس حالا در اقصی نقاط ایران در حال گردش است و هر روز یک نفر را در گوشه‌ای از پا در می‌آورد. از مناطق محروم و فقیر حاشیه شهرها، هیچ اطلاعی در دست نیست. وضعیت زندان‏‌ها، پادگان‎ها و گرم‏خانه‎ها نگران‌کننده است. حالا بعضی‌ها می‌گویند تا پایان سال ۹۸ باید علاوه بر شستن مکرر دست‏‌ها، دست به دعا برداریم که خدا این مملکت را از شر دروغ، سیل، زلزله، موشک، کرونا و البته یک ماشین سرکوب دائمی حفظ کند.