زیتون ـ یلدا امیری: چهار دهه رقابت و دشمنی جناح‌های مختلف سیاسی در ایران با وجود ناامیدی فراگیر بدنه هوادارشان همچنان ادامه دارد. در شرایطی که به نظر می‌رسد مردم دیگر به دوگانه قدیمی اصولگرا ـ اصلاح‌طلب باور ندارند، شاید در تلاش برای فاصله‌گذاری جناح‌های سیاسی تعارفات را کنار گذاشته‌اند و بی‌پرده‌تر یکدیگر را آماج حملات قرار می‌دهند.

انتقادات محمد باقر قالیباف، شهردار سابق تهران و نماینده مجلس یازدهم از عملکرد دولت روحانی در بحران کرونا و پاسخ حسن روحانی، رئیس دولت ایران به او این روزها خبرساز شده است.

حمله به دولت کرونازده

قالیباف، روز ۸ فروردین با انتشار پیامی در صفحه توییتر خود از تاخیر دولت در اعمال محدودیت‌ها برای کنترل روند صعودی ویروس کرونا انتقاد کرد و نوشت: «متاسفم که بخاطر آنکه به توصیه قبلی دلسوزان توجه نشد، مجبورم این موضوع را علنی بگویم: با خوشبینی و تعلل به هیچ عنوان کرونا کنترل نمی شود. با آنکه زمان از دست رفته، برای جلوگیری از تهدید بیشتر سلامت مردم، فقط یک راه داریم: قرنطینه شدید و اعمال محدودیت‌های سراسری و موقت.»

البته به غیر از قالیباف اصولگرایان دیگری نیز هستند که به نحوه مدیریت دولت در قبال بحران کرونا انتقاد کرده اند. مصطفی میرسلیم، رئیس شورای مرکزی حزب مؤتلفه و نماینده مجلس یازدهم در نامه‌ای رسانه‌ای خطاب به رئیس جمهور از نحوه مدیریت ستاد مقابله با کرونا توسط روحانی انتقاد کرد. در بخشی از این نامه آمده بود: «با توجه به گرفتاری‌های متعددی که غیر از جنبه‌های بهداشتی و درمانی، آثار بیماری فراگیر کرونا، در زمینه های اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی و امنیتی و تقنینی و قضایی برای مردم ایجاد کرده است، چرا قرارگاه‌های موردی هر زمینه را تشکیل نمی‌دهید تا با استفاده از همۀ امکانات کشور به مصاف این بلیه بروید؟ چرا با توجه به اهمیت موضوع، رسیدگی به آن را به چند جلسه اضطراری دولت و چند تماس تلفنی نمایشی با استانداران محدود می‌کنید؟»

۴/ علیرغم تمامی موارد فوق، با تمام وجود باور دارم که همچنان دولت برای تغییر جهت به سمت اتخاذ تصمیم درست طبق نظر کارشناسان فرصت دارد و می‌تواند به نفع مردم اقدام کند. البته اگر از شیوۀ رسانه‌ای خود (دو قطبی سازی) دست بکشد و بر #مدیریت_بحران متمرکز شود.

— محمدباقر قالیباف (@mb_ghalibaf) March 29, 2020

حسن روحانی هم روز ۱۰ فروردین با سخنانی کنایه‌آمیز به قالیباف و میرسلیم پاسخ داد و در جلسه هیات دولت گفت: از همه آنهایی که بیرون صحنه هستند و فعلا در صحنه تصمیم‌گیری نیستند، ممکن است مقام یا مسئولیتی داشته باشند و یا دو سه ماه دیگر مقام داشته باشند و یک صندلی را چند ماه دیگر در اختیار بگیرند، می‌خواهم کمک کنند این شرایط، شرایط مرید جمع کردن و شرایطی که بخواهیم جنگ سیاسی کنیم، نیست. اکنون بحث ما نه جنگ سیاسی، نه جنگ حزبی، نه قومیتی و نه حتی ملیتی است، بلکه مسئله عمومی و جهانی است که می‌خواهیم از این مسئله به خوبی عبور کنیم.

اما ظاهرا محمد باقر قالیباف خود را مخاطب سخنان روحانی دید و تنها ساعاتی پس از این اظهارات حسن روحانی به اقدامات کرونایی دولت انتقاد کرد.

او در رشته توییتی نوشت: «در این مدت تلاش ما بر این بوده است تا با استفاده از ظرفیت‌های جهادی مردمی برای مدیریت بحران ‎کرونا اقدامات موثر و میدانی کنیم. این وظیفه شهروندی و انسانی هر کسی است که می‌تواند کوچک‌ترین کاری برای کاهش مشکلات مردم انجام دهد. شیوه روی کار آمدن و کنایه زدن و تعلل و پشت گوش انداختن، ندیدن واقعیت‌های موجود و در نظرنگرفتن هشدارهای کارشناسان و راهکارهای متخصصین و مسئولین میدانی و سپس با تشدید بحران‌ها، دست کمک به سوی دیگران دراز کردن و مقصر شمردن سایرین، روشی نیست که ما طبق آن عمل کنیم.

روحانی: از همه آنهایی که بیرون صحنه هستند و فعلا در صحنه تصمیم‌گیری نیستند، ممکن است مقام یا مسئولیتی داشته باشند و یا دو سه ماه دیگر مقام داشته باشند و یک صندلی را چند ماه دیگر در اختیار بگیرند، می‌خواهم کمک کنند این شرایط، شرایط مرید جمع کردن و شرایطی که بخواهیم جنگ سیاسی کنیم، نیست.

مدیریت ناکارآمد ‎دولت در این سال‌ها به طور فشرده در مدیریت بحران کرونا بار دیگر برای مردم روشن شد. کتمان واقعیت، خوش‌بینی غیرکارشناسی، جلسات هفته‌ای یکبار و استفاده نکردن از ظرفیت‌های مردمی و عملیاتی در سراسر کشور. علیرغم تمامی موارد فوق، با تمام وجود باور دارم که همچنان دولت برای تغییر جهت به سمت اتخاذ تصمیم درست طبق نظر کارشناسان فرصت دارد و می‌تواند به نفع مردم اقدام کند. البته اگر از شیوه رسانه‌ای خود (دو قطبی سازی) دست بکشد و بر ‎#مدیریت_بحران متمرکز شود. می‌توانیم دست به دست هم دهیم، و شانه به شانه یکدیگر بر همه مشکلات فائق آییم. فرصت اشتباه نداریم و در برابر هر ظرفیتی که استفاده نمی‌کنیم مسئولیم. بیایید صلاح ‎مردم را در اولویت قرار دهیم. آنوقت همه ظرفیت‌ها برای کمک به پیشبرد تصمیم درست همراه شما خواهند بود.»

از حمله گازانبری تا دعوای کرونایی

البته سابقه بحث های پر حاشیه میان روحانی و قالباف به مناظره‌های انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۹۲ برمی‌گردد. مناظره‌ای که در آن سخن از تجمع دانشجویان به میان آمد و روحانی در پاسخ به سخنان قالیباف گفت:« آقای قالیباف خیلی دلم نمی خواست بگویم اما شما مرا ناچار کردید، آنجا بحث این بود که شما می گفتید دانشجویان بیایند تا ما گاز انبری برنامه داریم تا کار را تمام کنیم.»

عبارت گارانبری به طنزی در میان مردم تبدیل شد و تا مدت‌ها تکرار می‌شد و البته باعث شد محمد باقر قالیباف در مناظره قافیه را ببازد.

کمتر از دو ماه دیگر روز ۸ خرداد ماه مجلس یازدهم کار خود را آغاز خواهد کرد، مجلسی که حتی بر اساس آمارهای رسمی نیز با پایین‌ترین درصد مشارکت از ابتدای عمر جمهوری اسلامی تا کنون شکل گرفته است و اینگونه اصولگرایان تندرو توانستند تقریبا تمامی کرسی‌های مجلس را از آن خود کنند. در تهران بالاترین رای را محمد باقر قالیباف آورده و احتمالا رئیس مجلس یازدهم خواهد بود.

از خرداد ماه تا پایان دولت روحانی در سال ۱۴۰۰ یعنی حدود یک سال و چند ماه احتمالا شاهد درگیری بسیاری میان نمایندگان اصولگرای مجلس یازدهم و دولتی خواهیم بود که اصولگرایان مدت‌هاست بر طبل بی کفایتی آن می‌کوبند. دولت دوحانی در سالی که گذشت چالش های زیادی را پشت سر گذاشته است و تقریبا همه را هم به بدترین شکل ممکن مدیریت کرد. حال به نظر می‌رسد با پایان سال ۱۳۹۸ چالش‌های دولت هنوز هم به پایان نرسیده بحران کرونا و مجلسی که ساز مخالف می‌زند هنوز پیش روی حسن روحانی است.