«شوخی تلخ» چین با جهان

زیتون ـ سولماز ایکدر: کرونا اولین بیماری نیست که از چین به دیگر کشورهای جهان رفته.

ویروسِ سارس نیز در نوامبر ۲۰۰۲ از یکی از ایالت‌های جنوبی چین به راه افتاد و تا ژوئیۀ ۲۰۰۳ به گواهی انستیتو پاستور بیش از ۸ هزار نفر را بیمار کرد و سبب سازِ مرگ نزدیک به ۸۰۰ نفر در ۲۰ کشور جهان شد.

این بیماری نیز از یکی از «بازارهای مرطوب» چین شیوع پیدا کرده بود. جایی که در آن حیوانات وحشی به صورت زنده یا قصابی شده به فروش می‌رسند.

پس از شیوع سارس «بازارهای مرطوب» برای مدتی کوتاه در چین ممنوع شدند اما از آنجایی که مشتری حیوانات وحشی این بازارها افراد ثروتمند و بانفوذ هستند٬ به سرعت این ممنوعیت لغو شد.

کویید-۱۹ نیز از یکی از بازارهای مرطوب همین کشور شیوع یافت؛ این بار شهر ووهان. گرچه به نظر می‌رسد که شیوع این بیماری ناشی از فرهنگ خاص غذایی چینی‌هاست٬ اما ایراد اصلی که این روزها متوجه آنان شده، نه به عادات غذایی مردم آن که به شیوه مواجهه و اطلاع رسانی حاکمیت آن است.

بسیاری از گزار‌ش‌ها و خبرنگاران از درون و بیرون چین شبهه اساسی به آنچه دولت این کشور از ابتدای اعلام رسمی این بیماری تا به امروز گفته، وارد کرده‌اند.

گرچه به نظر می‌رسد که شیوع این بیماری ناشی از فرهنگ خاص غذایی چینی‌هاست٬ اما ایراد اصلی که این روزها متوجه آنان شده، نه به عادات غذایی مردم آن که به شیوه مواجهه و اطلاع رسانی حاکمیت آن است.

آمارهای دروغین

دی ماه سال گذشته برای اولین بار چین شروع به خبررسانی در مورد شیوع بیماریی جدید کرد. بیماری که امروز آن‌را با نام کرونا می‌شناسیم.

اما آن زمان نقطه آغاز بیماری نبود.

رادیو فردا به نقل از روزنامه ساوث چاینا مورنینگ پست، روزنامه معتبر هنگ‌کنگ، نوشت که این روزنامه به داده‌ها و اطلاعات دولتی دست یافته که حاکی‌ از آن است که به احتمال زیاد نخستین مورد تائیدشده‌ ابتلا به ویروس کرونای جدید، شهروندی ۵۵ ساله‌، ساکن استان هوبی (مرکز شیوع ویروس) است، و بیماری او زمانی در ۱۷ نوامبر-۲۶ آبان تشخیص داده شده‌است؛ یعنی دو ماه پیش از اعلام رسمی شیوع این بیماری مرگ بار.

پنهان کاری چین باعث شد که دیگر کشورهای دنیا نیز نتوانند به موقع واکنش نشان دهند و این بیماری تقریبا تمامی دنیا را به تسخیر خود درآورد.

از جمله دیروز سندی منتشر شد که حداقل در آذرماه سال گذشته ابتلای به بیماری کرونا در بیمارستان صیاد شیرازی گرگان اثبات شده بود.

مهدیار سعیدیان٬ پزشک و سردبیر ماهنامه بین المللی دانستنی‌های پزشکی٬ صبح امروز در این باره توییت کرده بود و فیلم سیتی اسکن این بیمار را منتشر کرده بود٬ هر چند پس از ساعتی این توییت را حذف کرد.

 

پیش از این نیز یک پرستار اعلام کرده بود که نظام سلامت از بهمن ماه در جریان ورود کرونا به ایران شده بود اما او نیز مجبور شد که سخنان خود را پس بگیرد.

دولت چین تنها دولتی نیست که در این زمینه دروغ گفته است٬ کما اینکه جمهوری اسلامی نیز ورود بیماری کرونا به ایران را برای مدتی مخفی کرد.

زمان آغاز بیماری٬ اولین دروغ چین بود٬‌ اما آخرین آن نبود.

برخلاف اطلاعات اولیه‌ای که دولت چین منتشر کرد ابتلای به این بیماری می‌تواند برای جوانان و کسانی که بیماری زمینه‌ای ندارند نیز خطرناک باشد؛ کما اینکه در کشورهای اروپایی که آمار صحیح‌تری از مبتلایان و قربانیان منتشر می‌کنند٬ جوانان بدون بیماری زمینه‌ای نیز هستند که قربانی کرونا می‌شوند.

اما شاید بتوان گفت بزرگترین خطا و پنهانکاری دولت چین، که شواهد و آمار کشورهای دیگر هم آن را تایید می‌کند، در مورد نرخ مرگ و میر حاصل از ابتلای به ویروس کرونا بود. بر اساس اخبار و آماری که چین منتشر کرده بود٬ تنها دو درصد از مبتلایان به ویروس کرونا در مقابل آن تسلیم می‌شدند و جان می‌دادند؛ اما پس از انتشار جهانی آن معلوم شد که نرخ کشتار آن بسیار بالاتر و متناسب با میانگین سنی مبتلایان تا ۹ در صد هم هست؛ حدود ۵ برابر رقم ادعایی.

مینو محرز٬ رییس مرکز تحقیقات ایدز ایران و عضو کمیته ملی مبارزه با بیماری کووید ۱۹ کشور٬ هم امروز تایید کرد که «بیماری کرونا ثابت کرده‌ است که میزان کشندگی و قدرت سرایتش به طور وحشتناکی بالاتر از گفته‌های چین است.»

او به ایلنا گفت که رفتار ویروس پس از آنکه در همه جای دنیا شایع شد، نشان داد، مانند آنچه چین گزارش می‌داده، نیست و تاکید کرد: «از لحاظ علمی آنچه بنده می‌دانم این است که آمار و گزارشات آن‌ها، خیلی درست نبوده است.»

در همین رابطه حمید سوری٬ اپیدمیولوژیست و عضو ستاد ملی کرونا٬ نیز تایید کرد که «هرچه جلوتر ‌رفتیم متوجه شدیم واقعیت با گزارش‌های چینی‌ها فاصله دارد.
به گفته او داده‌های مخدوش چین «سیاست‌گذاری را منحرف کرده است و تعداد قربانیان را بالا می‌برد.»

کاپیتالاسیون چینی در جمهوری اسلامی

همزمان با اعلام رسمی شیوع بیماری کرونا در ایران٬ جامعه مدنی خواستار توقف پروازهای ایرانی به این کشور شد.

هفته اول بهمن سال گذشته دولت حسن روحانی اعلام کرد که پروازهای بین ایران و چین متوقف شده است، سفیر چین در تهران اما گفته بود که مدیرعامل هواپیمایی ماهان برای ادامه همکاری با کشورش اعلام آمادگی کرده است.

چانگ هوا روز ۱۳ بهمن در توئیتی نوشت که در دیدار با حمید عرب‌نژاد، مدیر عامل شرکت هواپیمایی ماهان، «ایشان اعلام کردند که تمایل دارند همکاری با چین را ادامه دهند.»

پیش از آن نیز وزیر بهداشت گفته بود برای مقابله با شیوع ویروس کرونا در کشور، به پیشنهاد او و دستور اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس‌جمهوری، از روز ۱۱ بهمن تمامی پروازها بین ایران و چین متوقف می‌شود.

به خواست یا «دستور» سفیر چین در ایران پروازهای هواپیمایی ماهان تا روزهای ابتدایی سال جاری ادامه پیدا کرد.

اما این همه موضوع نبود.

انتقاد شب گذشته کیانوش جهانپور، سخنگوی وزارت بهداشت٬ از آمار و اطلاعات چینی‌ها درباره کرونا هم جنجال‌ساز شد.

جهانپور که روز گذشته (یک‌شنبه) در یک نشست خبری ویدئویی با خبرنگاران سخن می‌گفت، آمارهای چین درباره کرونا را «یک شوخی تلخ» خواند و گفت بر اساس گزارش‌هایی که دولت چین می‌داد «بسیاری در همه جهان فکر کردند این بیماری مثل آنفلوآنزا است و مرگ و میر کمتری دارد.»

سخنگوی وزارت بهداشت شب گذشته (۱۷ فروردین) نیز یک توئیت درباره گزارش چینی‌ها نوشت که تکرار حرف‌هایش در نشست خبری دیروز بود.

به نوشته کیانوش جهان‌پور محافل آکادمیک دنیا بر اساس اطلاعات محققین چینی «حداقل آنفلوآنزای تیپ A را از ویروس نوپدید کرونا وخیم‌تر قلمداد کردند» ولی یافته‌های بعدی خلاف این را نشان داد.

ارائه آمار غلط از سوی چین تنها از سوی سخنگوی وزارت بهداشت طرح نشده است٬ دیگر سیاستمداران و مسئولین حوزه بهداشت نیز این موضوع را تایید کرده بودند.

با این حال سفیر چین در ایران  کیانوش جهانپور را به عنوان یک مقام رسمی دولتی٬ مورد عتاب قرار داد.

اعتراضات به سخنگوی وزارت بهداشت از سوی سفیر چین و «مدافعان چین» آنقدر بالاگرفت که در نهایت سخنگوی وزارت امور خارجه نیز پا به میدان گذاشت تا زهر واقعیتی را که کیانوش جهانپور بر زبان آورده بود بگیرد.  اقدامی که مورد پسند سفیر چین واقع شد.

در نهایت سخنگوی وزارت بهداشت نیز تسلیم شد و طی یک توییت به صورت تلویحی از سفیر چین و دولت آن کشور عذرخواهی کرد.

این تنها باری نیست که جمهوری اسلامی در مقابل دولت چین پرچم سفید را بالا می‌برد.

پیش از این هم جمهوری اسلامی به دلیل «مبارزه با آمریکا» و استفاده از حق وتوی دولت کمونیستی چین در شورای امنیت سازمان ملل به این دولت و کشور کم باج نداده بود.