زیتون- سولماز ایکدر: آیتالله خامنهای برای اولین بار در طول مدتی که صاحب عنوان «رهبر جمهوری اسلامی» است٬ پنجشنبه گذشته (۲۱ فرودین ماه) یک «اشتباه» را پذیرفت و آن را تصحیح کرد.
او در یک سخنرانی از پیش ضبط شده به مناسبت نیمه شعبان تعداد قربانیان ویروس کرونا را بیش از یک میلیون نفر عنوان کرده و گفته بود: «در قضیه کرونا بیش از یک میلیون نفر در جهان درگذشتند». عددی که آن روز کمی کمتر از ده برابر کشتهشدگان این بیماری بود.
این ادعا واکنشهای فراوانی را برانگیخت٬ رهبر جمهوری اسلامی عددی را به اشنباه عنوان کرده بود آن هم نه در یک سخنرانی زنده.
ساعتی بعد اما ویدئویی جدید از او منتشر شد که در آن اشتباهش را «پذیرفته» و آن را تصحیح میکند.
اما چرا چنین اشتباهی باید در یک ویدئوی از پیش ضبط شده صورت میگرفت و با همان اشتباه منتشر میشد؟ آن هم با توجه به این واقعیت که این تنها اشتباه آیتالله خامنهای یا ادعای غیر واقعی او نبوده است.
رهبر جمهوری اسلامی در ماههای گذشته ادعاهای عجیب دیگری نیز همچون نقش «اجنه» در گسترش بیماری کرونا در ایران یا ساخت این ویروس در آمریکا و جنگ بیولوژیک را مطرح کرده بود.
آیتالله خامنهای در سخنرانی دیگر آمار کشتهشدگان دو جنگ جهانی را حدود ۱۰ میلیون اعلام کرده بود در حالی است که تنها در جنگ جهانی دوم بیش از ۷۰ میلیون نفر جان خود را از دست دادند. اما هیچ کدام از این خطاها یا ادعاهای عجیب بازنگری نشدند یا مورد تصحیح قرار نگرفتند و حتی نهادهای پرشمار و عریض و طویل زیر نظر او سعی در توجیه و تبیین آن داشتند.
شاهکار تیم رسانهای: ترمیم اعتماد از دست رفته
این اشتباه اگر تعمدی نبود٬ باید حداقل توسط یکی از تیمهایی که متن این سخنرانی را نوشتند٬ تیم فیلم بردار٬ مسئولین رسانهای یا ناظرین پخش تلویزیون کشف میشد و از انتشار آن جلوگیری میشد اما این اتفاق رخ نداد.
بر روی میزی که کنار رهبر جمهوری اسلامی در طی سخنرانی ویژه نیمه شعبان قرار دارد٬ ساعتی آنالوگ نیز قرار دارد که عدد یازده را نشان میدهد. همین ساعت در فیلم مربوط به پذیرش اشتباه و تصحیح آن ساعت یک ربع به دوازده را نشان میدهد.
این موضوع در کنار پخش بلافاصله ویدئوی دوم نشان میدهد که تقریبا بلافاصله پس از ضبط فیلم اول٬ ضبط فیلم دوم نیز آغاز شده است. کما اینکه اگر با توجه به آنالوگ بودن ساعت بخواهیم بپذیریم بین ضبط ویدئوی اول و دوم دوازده ساعت فاصله بوده است٬ این سوال مطرح میشود که چرا اساسا ویدئوی حاوی خطا از اساس منتشر شده است که بعدا لزوم به تصحیح آن احساس شود.
اما تعمد احتمالی چه توضیحی میتواند داشته باشد؟
شنیدهها حاکی از آن است که یاسر جبرائیلی٬ فردی که رسانههای اصولگرا از او با عنوان کارشناس سیاسی نام میبرند٬ مغز متفکر پشت ایده «اشتباه عمدی و تصحیح بلافاصله» آن است.
او که در حوزههای مختلف اعم از سیاست خارجی٬ کشاورزی٬ امور بینالملل و اقتصاد خود را کارشناس میداند٬ یادداشت و مقاله مینوسد یا مصاحبه میکند و خود را «رییس مرکز ارزیابی استراتژیک کلان سیاستهای اجرایی» معرفی میکند٬ جدیدا به تیم رسانهای دفتر آیتالله خامنهای اضافه شده است.
بر اساس ایده جبرائیلی برای احیای اعتماد از دست رفته مردم نسبت به نظام و بخصوص شخص آیتالله خامنهای٬ او مرتکب اشتباهی به ظاهر بیاهمیت٬ مانند یک «عدد» شد و بلافاصله خطایش را پذیرفت و آن را تصحیح کرد؛ تا به این وسیله اعتماد بخشی از هواداران سنتی نظام که طی ماههای اخیر متزلزل شده بود٬ مجددا احیا شود.
در حالی که برخی از مخاطبان سخنرانی آیتالله خامنهای٬ خطیب سخنوری که بر پایه همین توانایی توانست بعد از انقلاب به امامت جمعه تهران برسد٬ از صورت گرفتن چنین اشتباهی شگفت زده بودند و برخی دیگر این اتفاق را نتیجه پیر شد او و از دست دادن تواناییهایش میدانستند٬ تیم رسانهای رهبر جمهوری اسلامی برنامه پوشاندن لباس «مسئولیت پذیری» را بر او در سر میپروراندند.
بعد از پخش ویدئوی دوم، کاربران اصولگرای فضای مجازی به گفته خودشان دست به «ضریب» دادن به این ویدئو زدند و در شمار بالا آن را همراه با «تحلیلهایی» مبنی بر «صداقت»٬ «سلامت نفس» و «مسئولیت پذیری» «رهبر» در توییتر و تلگرام منتشر کردند.
یکی با مقایسه آمار دورغهایی دونالد ترامپ به استناد نشریات آمریکایی رهبر جمهوری اسلامی را وارسته خواند و دیگری او را در مقایسه با روحانی و دولتش معیار حق در زمانه باطل دانست.
پرکردن چاه با سوزن
روز به روز تعداد افرادی که در مواجه با رهبر جمهوری اسلامی و نظام تحت امر او٬ فریاد میزنند «پادشاه لخت» است٬ بیشتر میشود؛ رشد تعداد این افراد اما از پاییز سال ۹۸ تصاعدی بود.
بحران بعد از گران کردن بنزین٬ سرکوب معترضین آبان ماه و پنهان نگاه داشتن تعداد کشتهشدگان و بازداشتیها٬ تغییر تعریف مستضعف توسط رهبر جمهوری اسلامی٬ کشتهشدن تشیع کنندگان قاسم سلیمانی٬ فاجعه شلیک به هواپیمای اکراینی و مخفی نگه داشتن آن برای سه روز و در پایان مخفی نگه داشتن زمان ورود ویروس کرونا به ایران٬ همگی باعث شد تا جمهوری اسلامی و رهبر آن بیش از گذشته حتی پایگاه سنتی خود در میان اقشار فرودست اقتصادی را هم از دست بدهند.
انتشار ویدئوی «پذیرش خطا و تصحیح آن» آخرین اقدام شوالیههای «جوان و آتش به اختیار انقلابی» در جنگ نرم بود. اقدامی که مانند قرائت آخرین خطبه نماز جمعه تهران توسط آیتالله خامنهای خرج کردن از او برای «حفظ نظام» بود.
دیگر حتی مخاطبان سنتی صدا و سیمای حکومتی و افرادی که پای منابر سخنرانان حکومتی و ائمه جمعه مینشینند نیز اعتمادی به نظام ندارد.
پس از شلیک موشک سپاه به هواپیمای مسافربری اکراینی سخنرانان وابسته به نظام از جمله علیاکبر رائفیپور٬ طالبزاده و پورازغندی در هر سخرانی گریزی به «شلیک به هواپیمایی مسافربری» یا «اعتراضات آبان ماه» میزنند تا چرایی آن را برای مخاطبان خود توجیه کنند٬ تلاشی که با توجه به نتایج برآمده از سطح جامعه بخصوص بعد از ورود ویروس کرونا به ایران و سردرگمی نظام در مواجه با آن و پنهانکاری طولانی مدت٬ بینتیجه باقی ماند.
انتشار ویدئوی «پذیرش خطا و تصحیح آن» آخرین اقدام شوالیههای «جوان و آتش به اختیار انقلابی» در جنگ نرم بود. اقدامی که مانند قرائت آخرین خطبه نماز جمعه تهران توسط آیتالله خامنهای خرج کردن از او برای «حفظ نظام» بود.
۱۳ آبان در تاریخ جمهوری اسلامی روز مهمی است؛ نه از آن جهت که سفارت…
در تحلیل سیاسی و روانشناختی دیکتاتوری، مسئله مقصر دانستن پذیرفتگان دیکتاتوری به عنوان افرادی که…
امروز یکم نوامبر، روز جهانی وگن است؛ این روز، یادبودِ تمام دردمندیها و خودآگاهیهایی است…
درآمد در این نوشتار به دو مطلب خواهم پرداخت. نخست، تحلیلی از عنوان مقاله و…