زیتون- احسان نادرپور: در گزارش پیشین با عنوان سر رشته‌ی سایتهای شرطبندی به کجا می‌رسد؟ به سازوکار، نحوه تبلیغ و جذب سلبریتی‌های اینستاگرامی در سایتهای شرطبندی پرداختیم. نمونههایی از سایت‌هایی ارائه شد که به شیوه‌های متعدد از کار اصلی خود، یعنی شرطبندی و بازی گرفته تا ساختن محملی برای سواستفاده از حسابهای کاربران برای پولشویی و استفاده از درگاه‌های تقلبی برای جابجایی پول، کسب درآمد می‌کنند.
سیستم تراکنش‌های مالی این سایت‌ها اما همواره محل سوال بوده. فهم ساز و کار این مجموعه‌ها و تغییرات آن در طی سالیان اخیر و ارتباط‌های احتمالی آنها با نهادهای مالی و نظارتی داخل کشور با توجه به سرنخ‌های کمی که به واسطه شِبه قانونی بودن فعالیت‌شان وجود دارد، اگر نگوییم ناممکن، کاری بس دشواری است.
«داوود»، اداره‌کنندگان یک سایت شرطبندی و بازی در گفتگویی با «زیتون» بخشی از این سازو کار را آشکار می‌کند و تفاوت‌های میان سایتهای معمولی شرطبندی و آنهایی که از یک سایت بازی و شرطبندی عادی به محملی برای پولشویی بدل می‌شوند را توضیح می‌دهد.
تولد شرطبندی آنلاین
سال‌ها پیش که سایت شرطبندی به شکل کنونی در ایران وجود نداشت. شرطبندی بر روی فوتبال ها به صورت برگه‌ای (برگه‌های موسوم توتو) انجام می‌شد. برگه‌هایی که برای پیش‌بینی هفتگی فوتبال‌ها و اغلب در شهر‌های شمالی ایران منتشر می‌شد.
بیشتر بخوانید:
فوتبال در سایتهای شرطبندی چه چیزی را می‌بازد؟
«داوود» هم در آن زمان در شمال ایران بود و در کار برگه‌های توتو، حالا اما صاحب یکی از این سایتهای شرطبندی است. او در گفتگویی با «زیتون» در‌باره سابقه شرطبندی در ایران و سازو کار آن می‌گوید: «در آن زمانی که ما روی برگه کار می‌کردیم راحت‌تر بودیم. دفتر داشتیم و من آن زمان کارمند آن مجموعه بودم. یادم هست که سراغ مجوز هم رفتیم و مجوزی به ما ندادند. اما مشکلی از بابت نداشتن مجوز متوجه ما نمی‌شد. در سال ۲۰۱۲ بود که اولین سایت ما به صورت یک سایت ایجنتی بالا آمد. اما هنوز بر روی برگه ها کار می‌کردیم.»
سایتهای ایجنتی به سایت‌هایی گفته می‌شود که به صورت واسطه بین اداره‌کنندگان کار شرطبندی و کاربران حقیقی قرار می‌گیرد. کار به این شکل بود که آنها سایت را به عنوان مرجع قرار می‌دادند و با فروش همان برگه‌ها افراد را درون سایت ثبت نام می‌کردند. پس از مدتی برگه ها حذف شد و کاربران با استفاده از کارت به کارت و واریز به حساب، اکانت خودشان را برای پیش‌بینی فوتبال و بازی‌های کازینو و رولت شارژ می‌کردند. به مرور زمان بحث درگاه‌های اینترنتی مطرح شده و کار به ظاهر برایشان ساده‌تر شد و توانستند افراد بیشتری را وارد این چرخه کنند.
داوود در این‌باره می‌گوید:«ما دو سال و نیم از طریق همین کارت به کارت توانستیم ادامه بدهیم. اولش کمی شک داشتیم برای گرفتن درگاه پرداخت، چون گرفتن این درگاه کمی مشکل بود. اما وقتی رقبای ما در ایران همگی درگاه گرفته بودند ما هم به ناچار برای اینکه مشتری‌هایمان را از دست ندهیم سراغ درگاه رفتیم. برای اینکار دو راه داشتیم. یا از درگاه‌های اجاره‌ای که عده‌ای می‌فروختند استفاده کنیم و یا خودمان درگاه بگیریم. ما برای اینکه مطمئن‌تر باشد از طریق ۵ نفر از دوستان و نزدیکان‌مان سایتهای فروشگاهی راه اندازی کردیم و به بهانه گرفتن درگاه برای آنها آن درگاه‌ها را برای سایت«بِت» خودمان استفاده کردیم. مخاطب‌هایمان بیشتر و سودمان هم به نسبت قبل بیشتر شده بود. دیگر افراد به راحتی می‌توانستند از طریق این درگاه‌های پرداخت خودشان و بی‌واسطه در سایت ما بازی کنند و فوتبال‌ها را پیش‌بینی کنند.»
اما وضع به همین منوال طبیعی و «تقریبا قانونی» پیش نرفت، به گفته داوود: «کم کم درگاه‌ها با مشکل روبرو شد. برخی افراد با قیمت‌های بالا وارد سایت می‌شدند و یک آن ۵۰ میلیون وارد سایت می‌کردند. پس از یک دست بازی که یا می‌بردند و یا بخشی از پول را می‌باختند. درخواست تسویه حساب می‌دادند و با معرفی شماره حسابشان ما آن پول را به حسابشان واریز می‌کردیم. بعد از چند روز درگاهمان بسته می‌شد و ما می‌فهمیدیم که این پول از طریق فیشینگ از یک حساب دزدیده شده است و وارد سایت ما شده و بعد از بازی پول را از این طریق از حساب خارج می‌کردند. همین باعث می‌شد با پیگیری آن پول حسابهای ما بسته شود. و ما مجبور می‌شدیم برای گرفتن رضایت آن فردی که از او دزدی شده خودمان پولش را به او برگردانیم.»
به سوی درگاه‌های اجاره‌ای
اتفاقات اینچنینی باعث بسته شدن حساب‌ها می‌شد، مشکلات برای به دست آوردن درگاه‌های جدید و همچنین درگیری‌های قضایی پس از فیشینگ‌ها باعث می‌شد تا به سمت درگاه‌های اجاره‌ای بروند.
صاحبان درگاه‌های اجاره‌ای که آنها را در اختیار این سایت‌ها قرار می‌دهند، مبلغی حدود ده درصد از تراکنش سایت را به عنوان سهم دریافت می‌کنند.
هرچند داوود نمونههایی را هم مثال زد از افرادی که از ۳۰ میلیون تا ۸۰۰ میلیون از پولشان از طریق همین حسابهای اجاره‌ای خالی شده است، اما افراد دیگری هم هستند که سال‌هاست بدون مشکل از این طریق درآمد کسب می‌کنند.
این افراد با دریافت e-namad جعلی، از سیستم شاپرک درگاه‌های پرداخت دریافت می‌کنند و از این درگاه‌های پرداخت اینترنتی برای سایتهای شرطبندی و سایتهای فروش وی پی ان استفاده می‌کنند.
صاحبان درگاه‌های اجاره‌ای مبلغی حدود ده درصد از تراکنش سایت را به عنوان سهم دریافت می‌کنند.
یکی از این افراد در گفتگو با محمد جرجندی مدیر کانال «وب آموز» مدعی شد: «یک مدت تمام آی پی های ما بسته شد و به همین خاطر کل سیستم‌های ما بسته شد. پس از مدتی متوجه شدیم این اتفاق از طریق «ایرانیان کارت» رخ داده است. در صورتی که ما پیش از این با آنها کار می‌کردیم. و با استفاده از درگاه‌های آنها تا حدود ۲۰ درصد هم سود می‌گرفت. تا جایی که بعضی اوقات پول‌هایمان را بلوکه می‌کردند و نمی‌دادند.»
ایرانیان کارت متعلق به شرکت «تجارت الکترونیک کارا قشم» است و این شرکت از زیرمجموعه‌های بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی است. به گفته این فرد ایرانیان کارت خودش پیشنهاد ارایه درگاه غیرقانونی به افرادی مثل او و سایتهای شرطبندی را داده است و از این طریق چون امکان پیگیری کمی وجود دارد به بهانه‌هایی مانند مسدود شدن پول پس از مدتی این پول‌ها را بلوکه می‌کنند و افراد به علت نوع کارشان امکان شکایت از آنها را ندارند.
فتا و حسابهای بسته
به گفته داوود همه سایتهای شرطبندی «ارتباطاتی» دارند که می‌توانند با پرداخت هزینه‌هایی به عنوان رشوه کارشان را راه بیاندازند. اما رشوه به کدام فرد یا نهاد؟
او می‌گوید:«اکثرا تا آنجا که من می‌دانم همه مانند ما با پلیس فتا در ارتباط هستند. ما برای پولی که بلاک می‌شود به طور معمول بین ۱۰ تا ۳۰ درصد از پول را می‌دهیم تا حسابمان باز شود و بتوانیم پول را بیرون بکشیم و بعد به سراغ شاکی برویم و رضایت بگیریم.» او در رابطه با اینکه اگر این پول‌ها پرداخت نشود چه اتفاقی می‌افتد توضیح داد:«یک بار یکی از کارشناسان فتا به مدت یک هفته هر روز حسابهای مختلف ما را بلوکه می‌کرد و ما را تهدید می‌کرد. تا اینکه درخواست پول داد و با ۱۰۰ میلیون توانستیم همه حساب‌هایمان را باز کنیم.»
داوود: «اکثرا تا آنجا که من می‌دانم همه مانند ما با پلیس فتا در ارتباط هستند. ما برای پولی که بلاک می‌شود به طور معمول بین ۱۰ تا ۳۰ درصد از پول را می‌دهیم تا حسابمان باز شود.»
بر اساس گفته‌های داوود این سایت‌ها برای اینکه درگاه‌های پرداخت‌شان کمتر لو برود سعی می‌کنند با اعتماد به مشتری‌های ثابت قدیمی‌شان درگاهی جدا برای آنها در نظر بگیرند و درگاه‌ها را به صورت عمومی بر روی وبسایت نگذارند. همین اتفاق باعث می‌شود سرعت بسته شدن این حساب‌ها کمتر شود.
یک میان‌بر راحت
امنیت پایین درگاه‌های اینترنتی یکی دیگر از مشکلات این سایت‌هاست و هکرها با کمترین دانش در برنامه‌نویسی هم می‌تواند با استفاده از جعل وبسایت پرداخت و روش‌های دیگر از حسابهای بانکی دزدی کند. ارایه‌دهندگان درگاه‌های بانکی هم اطلاعات مربوط به حساب‌ها را با تاخیر طولانی در اختیار افراد قرار می‌دهند و همین پیگیری‌ها را برای پیدا کردن دزدان حساب‌ها کندتر می‌کند و کل پروسه را دشوارتر.
«یک بار یکی از کارشناسان فتا به مدت یک هفته هر روز حسابهای مختلف ما را بلوکه می‌کرد و ما را تهدید می‌کرد. تا اینکه درخواست پول داد و با ۱۰۰ میلیون توانستیم همه حساب‌هایمان را باز کنیم.»
اما به گفته داوود در این میان افرادی هم بودند که با درگاه‌های جعلی کار خودشان را راحت کرده بودند. او در این‌باره می‌گوید: «ما سودی که از باز‌ی‌ها برمی‌داریم و درآمدمان از شرطبندی‌ها به صورت معمول است. ما سایت‌هایمان را خودمان طراحی نکردیم. همه لایسنس‌ها را از شرکت‌های معروف دنیا خریده‌ایم که در کشورهای اروپایی مورد استفاده قرار می‌گیرد. حتی برای بازی‌های کازینویی به صورت ماهانه هزینه پرداخت می‌کنیم. اما خیلی سایتهای دیگر از جمله سایت مرتبط با فرشید امیرشقاقی اینگونه نیست. سایت‌ها را خودشان طراحی کرده‌اند و سودی که می‌گیرند برخلاف عرف و قوانین مربوط به اینگونه سایت‌هاست و برخلاف باقی همکاران‌مان از هیچ شرکت معتبری لایسنس ندارند. در مورد درگاه‌های جعلی به ما هم پیشنهاد دادند ولی خب ما درآمد خودمان را داشتیم و نیازی نبود که با بدست آوردن اطلاعات کاربران آنها را نسبت به خودمان بی‌اعتماد کنیم. برای همین مجبور بودیم وقتی حساب‌هایمان بسته می‌شد با ارتباطاتی که داریم پول را از حساب بلوکه شده آزاد کنیم و یا شاکی را با آشنابازی پیدا کنیم تا بتوانیم رضایت بگیریم.»
دیدگاه‌ها بسته‌اند.