پلیس فتا و «مشکل‌گشایی» از شرط‌بندی

زیتون- احسان نادرپور: در گزارش پیشین با عنوان سر رشته‌ی سایت‌های شرط‌بندی به کجا می‌رسد؟ به سازوکار، نحوه تبلیغ و جذب سلبریتی‌های اینستاگرامی در سایت‌های شرط‌بندی پرداختیم. نمونه‌‌هایی از سایت‌هایی ارائه شد که به شیوه‌های متعدد از کار اصلی خود، یعنی شرطبندی و بازی گرفته تا ساختن محملی برای سواستفاده از حساب‌های کاربران برای پولشویی و استفاده از درگاه‌­های تقلبی برای جابجایی پول، کسب درآمد می‌کنند.

سیستم تراکنش‌های مالی این سایت‌ها اما همواره محل سوال بوده. فهم ساز و کار این مجموعه‌ها و تغییرات آن در طی سالیان اخیر و ارتباط‌های احتمالی آنها با نهادهای مالی و نظارتی داخل کشور با توجه به سرنخ‌های کمی که به واسطه شِبه قانونی بودن فعالیت‌شان وجود دارد، اگر نگوییم ناممکن، کاری بس دشواری است.

«داوود»، اداره‌کنندگان یک سایت شرطبندی و بازی در گفتگویی با «زیتون» بخشی از این سازو کار را آشکار می‌کند و تفاوت‌های میان سایت‌های معمولی شرطبندی و آنهایی که از یک سایت بازی و شرط‌بندی عادی به محملی برای پولشویی بدل می‌شوند را توضیح می‌دهد.

تولد شرطبندی آنلاین

سال‌ها پیش که سایت شرط‌بندی به شکل کنونی در ایران وجود نداشت. شرطبندی بر روی فوتبال ها به صورت برگه­‌ای (برگه‌های موسوم توتو) انجام می‌­شد. برگه­‌هایی که برای پیش‌بینی هفتگی فوتبال­‌ها و اغلب در شهر‌های شمالی ایران منتشر می‌­شد.

بیشتر بخوانید:

فوتبال در سایت‌های شرط‌بندی چه چیزی را می‌بازد؟

«داوود» هم در آن زمان در شمال ایران بود و در کار برگه‌های توتو، حالا اما صاحب یکی از این سایت‌های شرط‌بندی است. او در گفتگویی با «زیتون» در‌باره سابقه شرطبندی در ایران و سازو کار آن می‌گوید:‌ «در آن زمانی که ما روی برگه کار می­‌کردیم راحت‌تر بودیم. دفتر داشتیم و  من آن زمان کارمند آن مجموعه بودم. یادم هست که سراغ مجوز هم رفتیم و مجوزی به ما ندادند. اما مشکلی از بابت نداشتن مجوز متوجه ما نمی­‌شد. در سال ۲۰۱۲ بود که اولین سایت ما به صورت یک سایت ایجنتی بالا آمد. اما هنوز بر روی برگه ها کار می­‌کردیم.»

سایت­های ایجنتی به سایت‌هایی گفته می­‌شود که به صورت واسطه بین اداره‌کنندگان کار شرط‌بندی و کاربران حقیقی قرار می­‌گیرد. کار به این شکل بود که آنها سایت را به عنوان مرجع قرار می‌دادند و با فروش همان برگه‌ها افراد را درون سایت ثبت نام می­‌کردند. پس از مدتی برگه ها حذف شد و کاربران با استفاده از کارت به کارت و واریز به حساب، اکانت خودشان را برای پیش‌بینی فوتبال و بازی‌های کازینو و رولت شارژ می­‌کردند. به مرور زمان بحث درگاه‌­های اینترنتی مطرح شده و کار به ظاهر برایشان ساده‌تر شد و توانستند افراد بیشتری را وارد این چرخه کنند.

داوود در این‌باره می­‌گوید:‌«ما دو سال و نیم از طریق همین کارت به کارت توانستیم ادامه بدهیم. اولش کمی شک داشتیم برای گرفتن درگاه پرداخت، چون گرفتن این درگاه کمی مشکل بود. اما وقتی رقبای ما در ایران همگی درگاه گرفته بودند ما هم به ناچار برای اینکه مشتری­‌هایمان را از دست ندهیم سراغ درگاه رفتیم. برای اینکار دو راه داشتیم. یا از درگاه‌­های اجاره­‌ای که عده‌­ای می­‌فروختند استفاده کنیم و یا خودمان درگاه بگیریم. ما برای اینکه مطمئن‌تر باشد از طریق ۵ نفر از دوستان و نزدیکان­‌مان سایت‌های فروشگاهی راه اندازی کردیم و به بهانه گرفتن درگاه برای آن­ها آن درگاه­‌ها را برای سایت«بِت» خودمان استفاده کردیم. مخاطب­‌هایمان بیشتر  و سودمان هم به نسبت قبل بیشتر شده بود. دیگر افراد به راحتی می‌توانستند از طریق این درگاه‌­های پرداخت خودشان و بی‌واسطه در سایت ما بازی کنند و فوتبال­‌ها را پیش‌بینی کنند.»

اما وضع به همین منوال طبیعی و «تقریبا قانونی» پیش نرفت، به گفته داوود: «کم کم درگاه­‌ها با مشکل روبرو ­شد. برخی افراد با قیمت­‌های بالا وارد سایت می­‌شدند و یک آن ۵۰ میلیون وارد سایت می­‌کردند. پس از یک دست بازی که یا می‌­بردند و یا بخشی از پول را می‌­باختند. درخواست تسویه حساب می­‌دادند و با معرفی شماره حسابشان ما آن پول را به حسابشان واریز می­‌کردیم. بعد از چند روز درگاهمان بسته می­‌شد و ما می­‌فهمیدیم که این پول از طریق فیشینگ از یک حساب دزدیده شده است و وارد سایت ما شده و بعد از بازی پول را از این طریق از حساب خارج می­‌کردند. همین باعث می­‌شد با پیگیری آن پول حساب­‌های ما بسته شود. و ما مجبور می­‌شدیم برای گرفتن رضایت آن فردی که از او دزدی شده خودمان پولش را به او برگردانیم.»

به سوی درگاه‌های اجاره‌ای

اتفاقات اینچنینی باعث بسته شدن حساب‌ها می­‌شد، مشکلات برای به دست آوردن درگاه‌­های جدید و همچنین درگیری­‌های قضایی پس از فیشینگ‌­ها باعث می‌­شد تا به سمت درگاه­‌های اجاره‌­ای بروند.

صاحبان درگاه‌های اجاره‌ای که آنها را در اختیار این سایت‌ها قرار می‌دهند، مبلغی حدود ده درصد از تراکنش سایت را به عنوان سهم دریافت می­‌کنند.

هرچند داوود نمونه‌هایی را هم مثال زد از افرادی که از ۳۰ میلیون تا ۸۰۰ میلیون از پولشان از طریق همین حساب­‌های اجاره‌ای خالی شده است، اما افراد دیگری هم هستند که سال‌هاست بدون مشکل از این طریق درآمد کسب می‌کنند.

این افراد با دریافت e-namad جعلی، از سیستم شاپرک درگاه­‌های پرداخت دریافت می­‌کنند و از این درگاه‌های پرداخت اینترنتی برای سایت­‌های شرط‌بندی و سایت­‌های فروش وی پی ان استفاده می­‌کنند.

 صاحبان درگاه‌های اجاره‌ای مبلغی حدود ده درصد از تراکنش سایت را به عنوان سهم دریافت می­‌کنند.

یکی از این افراد در گفتگو با محمد جرجندی مدیر کانال «وب آموز» مدعی شد:‌ «یک مدت تمام آی پی های ما بسته شد و به همین خاطر کل سیستم­‌های ما بسته شد. پس از مدتی متوجه شدیم این اتفاق از طریق «ایرانیان کارت» رخ داده است. در صورتی که ما پیش از این با آنها کار می­‌کردیم. و با استفاده از درگاه‌­های آنها تا حدود ۲۰ درصد هم سود می­‌گرفت. تا جایی که بعضی اوقات پول­‌هایمان را بلوکه می­‌کردند و نمی­‌دادند.»

ایرانیان کارت متعلق به شرکت «تجارت الکترونیک کارا قشم» است و این شرکت از زیرمجموعه‌­های بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی است. به گفته این فرد ایرانیان کارت خودش پیشنهاد ارایه درگاه غیرقانونی به افرادی مثل او و سایت‌های شرطبندی را داده است و از این طریق چون امکان پیگیری کمی وجود دارد به بهانه‌هایی مانند مسدود شدن پول پس از مدتی این پول‌ها را بلوکه می­‌کنند و افراد به علت نوع کارشان امکان شکایت از آنها را ندارند.

فتا و حساب‌های بسته

به گفته داوود همه سایت­‌های شرط‌بندی «ارتباطاتی» دارند که می‌توانند با پرداخت هزینه‌­هایی به عنوان رشوه کارشان را راه بیاندازند. اما رشوه به کدام فرد یا نهاد؟

او می‌گوید:«اکثرا تا آنجا که من می‌دانم همه مانند ما با پلیس فتا در ارتباط هستند. ما برای پولی که بلاک می‌شود به طور معمول بین ۱۰ تا ۳۰ درصد از پول را می­‌دهیم تا حسابمان باز شود و بتوانیم پول را بیرون بکشیم و بعد به سراغ شاکی برویم و رضایت بگیریم.» او در رابطه با اینکه اگر این پول‌ها پرداخت نشود چه اتفاقی می­‌افتد توضیح داد:‌«یک بار یکی از کارشناسان فتا به مدت یک هفته هر روز حساب­های مختلف ما را بلوکه می‌کرد و ما را تهدید می­‌کرد. تا اینکه درخواست پول داد و با ۱۰۰ میلیون توانستیم همه حساب­‌هایمان را باز کنیم.»

داوود: «اکثرا تا آنجا که من می‌دانم همه مانند ما با پلیس فتا در ارتباط هستند. ما برای پولی که بلاک می‌شود به طور معمول بین ۱۰ تا ۳۰ درصد از پول را می­‌دهیم تا حسابمان باز شود.»

بر اساس گفته‌های داوود این سایت‌ها برای اینکه درگاه‌های پرداخت‌شان کمتر لو برود سعی می­‌کنند با اعتماد به مشتری‌های ثابت قدیمی‌شان درگاهی جدا برای آنها در نظر بگیرند و درگاه‌­ها را به صورت عمومی بر روی وبسایت نگذارند. همین اتفاق باعث می­‌شود سرعت بسته شدن این حساب‌ها کمتر شود.

یک میان‌بر راحت

امنیت پایین درگاه‌­های اینترنتی یکی دیگر از مشکلات این سایت‌هاست و هکرها با کمترین دانش در برنامه‌نویسی هم می­‌تواند  با استفاده از جعل وبسایت پرداخت و روش‌های دیگر از حساب­‌های بانکی دزدی کند. ارایه‌دهندگان درگاه­‌های بانکی هم اطلاعات مربوط به حساب‌ها را با تاخیر طولانی در اختیار افراد قرار می‌دهند و همین پیگیری‌ها را برای پیدا کردن دزدان حساب­‌ها کندتر می­‌کند و کل پروسه را دشوارتر.

«یک بار یکی از کارشناسان فتا به مدت یک هفته هر روز حساب­‌های مختلف ما را بلوکه می‌کرد و ما را تهدید می­‌کرد. تا اینکه درخواست پول داد و با ۱۰۰ میلیون توانستیم همه حساب­‌هایمان را باز کنیم.»

اما به گفته داوود در این میان افرادی هم بودند که با درگاه‌­های جعلی کار خودشان را راحت کرده بودند. او در این‌باره می‌­گوید:‌ «ما سودی که از باز‌ی­‌ها برمی‌­داریم و درآمدمان از شرطبندی‌ها به صورت معمول است. ما سایت­‌هایمان را خودمان طراحی نکردیم. همه لایسنس‌ها را از شرکت­‌های معروف دنیا خریده‌ایم که در کشورهای اروپایی مورد استفاده قرار می‌­گیرد. حتی برای بازی‌های کازینویی به صورت ماهانه هزینه پرداخت می­‌کنیم. اما خیلی سایت­‌های دیگر از جمله سایت مرتبط با فرشید امیرشقاقی اینگونه نیست. سایت‌ها را خودشان طراحی کرده‌­اند و سودی که می­‌گیرند برخلاف عرف و قوانین مربوط به اینگونه سایت­‌هاست و برخلاف باقی همکاران‌مان از هیچ شرکت معتبری لایسنس ندارند. در مورد درگاه‌­های جعلی به ما هم پیشنهاد دادند ولی خب ما درآمد خودمان را داشتیم و نیازی نبود که با بدست آوردن اطلاعات کاربران آنها را نسبت به خودمان بی‌اعتماد کنیم. برای همین مجبور بودیم وقتی حساب­‌هایمان بسته می­‌شد با ارتباطاتی که داریم پول را از حساب بلوکه شده آزاد کنیم و یا شاکی را با آشنابازی پیدا کنیم تا بتوانیم رضایت بگیریم.»