کدام کشورها برای اپوزسیون جمهوری اسلامی ناامن است؟

زیتون ـ یلدا امیری: رسانه‌ها در ایران از دستگیری جمشید شارمهد، رئیس گروه تندر، «رسانه انجمن پادشاهی ایران در آمریکا» خبر داده‌اند.

مخالفان جمهوری اسلامی حتی در خارج از مرزهای ایران نیز اجازه فعالیت ندارند، فرقی نمی‌کند چه سمت و سویی داشته باشند مهم این است که در اولین فرصت توسط سربازان گمنام امام زمان (نامی که جمهوری اسلامی بر اطلاعات سپاه نهاده) دستگیر می‌شوند. عده‌ای با کمک دولت‌های خارجی و عده‌ای دیگر با تکنیک‌های ربایش مخصوص جمهوری اسلامی.

ابهام در مورد کشور تحویل‌دهنده

محمود علوی، وزیر اطلاعات جمهوری اسلامی در روزهای گذشته در سخنانی بسیار مبهم از دستگیری جمشید شارمهد در ایران خبر داد. اما روزنامه جوان، نزدیک به سپاه پاسدران در گزارشی مدعی شد که شارمهد در تاجیکستان دستگیر شده. روز گذشته اما بلافاصله رمضان رحیم‌زاده، وزیر کشور تاجیکستان خبر بازداشت شارمهد در این کشور را رد کرد و گفت که نه کسی توسط پلیس این کشور دستگیر شده و نه انتقال داده شده است.

بعضی از خبرها نیز حاکی از آن است که او در ترکیه دستگیر شده و به ایران تحویل داده شده است. برخی از دوستان شارمهد گفته‌اند که او طی سفری به ترکیه توسط اطلاعات ایران ربوده شده یا توسط مقامات ترکیه به ایران تحویل داده شده است.

محمود علوی، وزیر اطلاعات جمهوری اسلامی، در روزهای گذشته در سخنانی بسیار مبهم از دستگیری جمشید شارمهد در ایران خبر داد. اما روزنامه جوان، نزدیک به سپاه پاسدران می‌گوید شارمهد در تاجیکستان دستگیر شده.

جمشید شارمهد، رئیس گروه تندر «رسانه انجمن پادشاهی ایران در آمریکا» است. تندر در لس‌آنجلس در جنوب ایالت کالیفرنیای آمریکا فعالیت می‌کند. وزارت اطلاعات ایران از تندر به عنوان یک گروه تروریستی نام برده است.

تلویزیون ایران بعد از اطلاعیه وزارت اطلاعات، فیلمی پخش کرده که در آن شخصی ابتدا خود را جمشید شارمهد معرفی می‌کند و سپس در بخش‌هایی دیگر با چشم‌بند بخشی از اعترافات او به صورت تقطیع شده پخش می‌شود، که در آن از بمبگذاری و در اختیار گذاشتن مواد منفجره سخن می‌گوید.

شارمهد اما تنها یکی از چند مخالفان جمهوری اسلامی است که در ماه‌های اخیر توسط یک دولت بیگانه دستگیر می‌شود و به جمهوری اسلامی تحویل داده می‌شود.

آنکارا پای ثابت تحویل مخالفان

طی ۴۰ سال اخیر ترکیه محلی برای سکونت یا پلی برای سفر مخالفان ایرانی به دیگر کشورها بوده است، اما بر اساس اتفاقاتی که در ماه‌های اخیر افتاده می‌توان گفت ترکیه دیگر مقصد امنی برای مخالفان ایرانی نیست.

در هفته‌های اخیر، صدور حکم اعدام برای امیرحسین مرادی، سعید تمجیدی و محمد رجبی، سه جوانی که در اعتراضات آبان‌ماه ۱۳۹۸ ایران شرکت کرده بودند، با واکنش منفی در میان ایرانیان و در سطح بین‌المللی مواجه شد. اما آنچه نوک تیز پیکان را به سوی دولت ترکیه گرفت این بود که دو نفر از این معترضان یعنی سعید تمجیدی و محمد رجبی را دولت اردوغان از کمپ پناهندگان در ترکیه تحویل مأموران جمهوری اسلامی داده است.

ظاهرا مسئولان ترک به آنها گفته بودند که به دستور رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه، و به خاطر دیدار اخیر او با حسن روحانی، تمامی بازداشتی‌ها باید به ایران بازگردانده شوند.

نصرالله لشنی فعال ملی مذهبی نیز که در کردستان عراق زندگی می‌کرد در خرداد ماه امسال هنگامی که قصد داشت از عراق به ترکیه برود توسط مرزبانی ترکیه بازداشت و در خاک ایران رها شد و توسط اداره اطلاعات ارومیه بازداشت شد.

نصرالله لشنی فعال ملی مذهبی نیز که در کردستان عراق زندگی می‌کرد در خرداد ماه امسال هنگامی که قصد داشت از عراق به ترکیه برود توسط مرزبانی ترکیه بازداشت و در خاک ایران رها شد و توسط اداره اطلاعات ارومیه بازداشت شد.

این در حالی بود که لشنی حدود ۹ ماه قبل در کردستان عراق زندگی می‌کرد. این فعال سیاسی در خرداد  ماه ۱۳۹۲ بازداشت و پس از دو ماه حبس انفرادی با قرار وثیقه از زندان آزاد شد. او اردیبهشت سال ۱۳۹۳ از سوی قاضی صلواتی به ۶ سال حبس و ۲ سال منع از عضویت در احزاب، گروه‌ها و دستجات سیاسی یا اجتماعی و فعالیت های مطبوعاتی و رسانه‌ای محکوم شد.

بیشتر بخوانید:

وضعیت روزنامه‌نگاران ایرانی در ترکیه/ زندگی در سایه ترس

سرنوشت ایرانی‌های زندانی در ترکیه چه خواهد شد؟

این زندانی سیاسی شهریور سال گذشته با انتشار نامه‌ای از تهدید ماموران وزارت اطلاعات برای واداشتن خود به همکاری  خبر داده و گفته بود که از زمان بازداشت در سال۹۲ حتی در طول دوره تحمل زندان «از جانب ماموران وزارت اطلاعات، فشارهای زیادی به من و خانواده‌ام آورده شد تا مرا به همکاری با نهادهای امنیتی وادارند. حتی مرا تهدید به قتل و حذف فیزیکی نیز کردند.»

مورد عجیب روح الله زم

روح‌الله زم، موسس سایت و کانال تلگرامی خبری آمدنیوز که یکی از مخالفان فعال حکومت جمهوری اسلامی بود، در ۲۲ مهر ۱۳۹۸ دستگیر شد. سپاه پاسداران ابتدا در اطلاعیه‌ای بدون اشاره به زمان و مکان این بازداشت، مدعی شد که زم را به داخل کشور هدایت و بازداشت کرده‌اند.

برنامه ۲۰:۳۰ تلویزیون جمهوری اسلامی ایران چند ساعت پس از انتشار خبر دستگیری زم فیلمی کوتاه از اعتراف تلویزیونی او پخش کرد.

یک روز پس از دستگیری روح الله زم نشریه فرانسوی فیگارو در گزارشی نوشت که ماموران اطلاعاتی سپاه جمهوری اسلامی زن جوانی با نام شیرین نجفی را به محل اقامت زم در فرانسه فرستاده بودند و این زن زم را متقاعد کرده برای دیدار با سید علی سیستانی به نجف سفر کند و زم پس از ورود به نجف توسط نیروهای امنیتی ایران دستگیر و به داخل کشور منتقل شده‌است. سپاه طی بیانیه‌ای خبر دستگیری روح‌الله زم را نتیجه فریب اطلاعاتی دانست.

روزنامه فیگارو در این گزارش به احتمال همکاری دولت فرانسه در دستگیری روح‌الله زم نیز اشاره کرده بود و از امکان آزادی فریبا عادلخواه و رولاند مارشال دو فرانسوی محبوس در ایران، در قبال این همکاری سخن گفته‌بود.

روزنامه فیگارو به احتمال همکاری دولت فرانسه در دستگیری روح‌الله زم اشاره کرده و از امکان آزادی فریبا عادلخواه و رولاند مارشال دو فرانسوی محبوس در ایران، در قبال این همکاری سخن گفته‌بود.

البته در همان روزها بی‌بی‌سی فارسی به نقل از  منبعی آگاه در دولت عراق نوشت که دستگاه اطلاعاتی عراق همزمان با ورود هواپیمای حامل روح‌الله زم به بغداد او را بازداشت کرده و سپس مطابق موافقتنامه استرداد مجرمین به ایران تحویل داده است.

آنهایی که کشته یا ناپدید شدند

البته به غیر از کسانی که به نوعی در کشورهای همسایه دستگیر می‌شوند و مجازات‌های سختی در ایران در انتظارشان است، مخالفان، یا افراد «پردردسر»ی هم بوده‌اند که در این سال‌ها به شکلی مرموز ناپدید یا کشته شده‌اند.

قاضی منضوری یکی از تازه‌ترین این پرونده‌ها است او روز ۳۰ خرداد امسال در هتلی در رومانی کشته شد، البته هنوز منابعی ادعا می‌کنند که این احتمال وجود دارد که او خودکشی کرده یا در اثر تصادف مرده باشد. او احکام سنگینی برای برخی فعالان رسانه‌ای و سیاسی در اواخر دهه هشتاد و اوایل دهه نود صادر کرده بود و یکی از متهمان باند رشوه‌خواری در قوه قضائیه بود که پس از تشکیل دادگاه اکبر طبری، معاون اجرایی صادق لاریجانی، رئیس پیشین قوه قضائیه، نامش بر سر زبان‌ها افتاد و مشخص شد که در خارج از کشور به سر می‌برد. بسیاری او را صندوقچه اسرار فساد مقام های بلندپایه ایران می‌دانستند. در فایل صوتی که ۲۹ خرداد ضبط شده او در مکالمه با فردی ناشناس از نقشه از پیش تعیین شده برای قتلش صحبت می‌کند و می‌گوید باید این سناریو عملی شود.

پس از خبر مرگ قاضی منصوری برخی از چهره‌های دولتی و امنیتی جمهوری اسلامی مرگ او را قتل مشکوک خواندند. حسام الدین آشنا، مشاور رئیس جمهور ایران در تویتی نوشت: «بدون وجود شبکه‌های فعال در سه قوه و چه بسا نهادهای دیگر بعید است فسادی شکل بگیرد که یک متهمش در رومانی از دنیا رانده شود، نکند سر و ته پرونده زده شود. لطفا مراقب داروی نظافت باشید.»

در همان زمان سردبیر سایت خبری مشرق نیوز که به سپاه وابسته است نوشته بود: « از امروز رومانی هم عمق استراتژیک است..» او دقایقی بعد تویتش را پاک کرد.

درمورد دیگری در سال ۱۳۸۵، فرود فولادوند، مدیر شبکه تلویزیونی انجمن پادشاهی ایران، همراه با دو نفر دیگر در ترکیه ربوده شدند. با گذشت ۱۴ سال از ناپدید شدن این افراد اطلاعی از سرنوشت آنها در دست نیست. او شبکه‌های تلویزیونی «ما تی‌وی» و «یور تی‌وی» را در لندن راه‌اندازی کرده بود و در این شبکه‌ها برنامه‌هایی در نقد دین اسلام و در جهت براندازی جمهوری اسلامی پخش می‌شد. اگرچه عفو بین‌الملل بازداشت فرود فولادوند را تأیید کرده است و بازداشت او طی عملیات فریب وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی دانست.

اگرچه اقداماتی مانند ترور شاپور بختیار  و فریدون فرخزاد در پاریس و آلمان انجام شده، اما به نظر می‌رسد در حال حاضر کشورهای همسایه خطرناک‌ترین مکان برای رفت و آمد اپوزسیون جمهوری اسلامی ‌است.

اما ربایش افراد تنها منحصر به چهره‌های سیاسی نیست. در تابستان ۱۳۹۲، جسد بی‌جان عباس یزدان‌پناه یزدی در بندر فجیره امارات پیدا شد. عباس یزدان‌پناه از دوستان مهدی هاشمی فرزند اکبر هاشمی رفسنجانی بود و از افراد مهم در پرونده نفتی «کرسنت» و همچنین پرونده «استات اویل» بود. یزدان پناه قبل از ربوده و کشته شدن در یکی از جلسات شهادت دیوان داوری لاهه که برای رسیدگی به شکایت شرکت کرسنت برگزار می‌شد، شرکت کرده بود. این شهادت به صورت ویدیوکنفرانس و از دبی انجام شد و قرار بود طی چند جلسه یزدان‌پناه اطلاعات خود را در این زمینه افشا کند. گفته شد یزدان‌پناه در جریان انتقال به ایران در اثر خفگی کشته شده و جسد او در بندر فجیره رها شده است.

اگرچه پرونده‌های شاخصی مانند ترور شاپور بختیار در پاریس، عبدالرحمن قاسملو در وین، صادق شرفکندی و فریدون فرخزاد در آلمان نیز بخشی از اقدامات و اتهامات بخش برون‌مرزی جمهوری اسلامی  از دیر باز بوده، اما به نظر می‌رسد در حال حاضر کشورهای همسایه خطرناک‌ترین مکان برای رفت و آمد اپوزسیون خارج از کشور ‌است.