زیتون– با گذشت بیش از هفت ماه از اسقاط هواپیمای مسافربری اکراین به دست سپاه پاسداران٬ رییس سازمان هواپیمایی در یک نشست خبری نتایج بازخوانی جعبه سیاه هواپیما را اعلام کرد.
هواپیمای مسافربری اوکراینی، بامداد ۱۸ دی ماه پس از برخاستن از فرودگاه بین المللی امام خمینی در جنوب تهران با دو موشک سرنگون شد و ۱۷۶ سرنشین آن جان خود را از دست دادند.
جمهوری اسلامی بعد از سه روز انکار، سرانجام بر اثر فشارهای بین المللی قبول کرد که پدافند سپاه پاسداران «به خاطر خطای انسانی» این هواپیما را هدف قرار داده و سرنگون کرده است.
شلیک دوم
ایسنا خبر داد که تورج دهقانی زنگنه٬ رییس سازمان هواپیمایی٬ تایید کرده است که «تا کنون تمام متغیرها نشان میدهد هواپیما در شرایط پروازی نرمال و در پروفایل پروازی پیش بینی شده قرار داشته است.»
به گفته او همزمان با انفجار فیوز مجاورتی موشک اول، ضبط اطلاعات در ساعت ۶.۱۴.۵۳ ثانیه متوقف شده است.
زنگنه افزود که جعبه سیاه داخل کابین هواپیما «تا ۱۹ ثانیه بعد از انفجار موشک مکالمات داخل کابین را ضبط کرده است.»
او ادامه داد که در این کابین دو خلبان و یک معلم خلبان حضور داشتند. «هر سه متوجه شرایط غیرعادی می شوند اما تا آخرین لحظه مشغول هدایت هواپیما بودند و معلم راهنما نیز اقدام به ارائه کمک میکند.»
به گفته رییس سازمان هواپیمایی «در این لحظه هواپیما دچار مشکل الکتریکی میشود و به دستور معلم خلبان، برق کمکی هواپیما روشن میشود. هر دو موتور در ثانیههای پس از انفجار روشن بوده است.»
دهقانی زنگنه افزود: «در این لحظه هیچ صدایی از کابین مسافران شنیده نشده که نشان میدهد مسافران در این لحظات در سلامت بودهاند، ضبط صدا پس از ۱۹ ثانیه متوقف میشود.»
رییس سازمان هواپیمایی ادامه داد که ۲۵ ثانیه بعد از انفجار اول، موشک دوم برخورد کرده و تحلیلی از آثار موشک دوم در جعبه سیاه وجود ندارد.
به گفته او این نشان میدهد انفجار موشک نخست باعث وارد شدن «آسیب قابل توجه» به هواپیما شده و همزمان ضبط صدا از سوی هر دو جعبه سیاه (CVR و DVR) در فاصله ۱۹ ثانیه پس از شلیک موشک اول قطع شده است.
رییس سازمان هواپیمایی در این نشست به آنچه بهرهبرداری سیاسی از این مسایل خوانده هشدار داده و گفته چنین کاری، روند رسیدگی به سانحه را «تحت الشعاع» قرار خواهد داد. او توضیح بیشتری در این باره نداده است.
هنوز طرفهای دیگر این پرونده در این خصوص اظهار نظر نکردهاند.
جنجال جعبه سیاه
ایران همچنین شش ماه بعد از ساقط کردن پرواز ۷۵۲ که منجر به کشته شدن ۱۷۶ نفر از شهروندان ایران، افغانستان، بریتانیا، کانادا و اوکراین شد نهایتا روز جمعه ۲۷ تیرماه جعبه سیاه آن را برای بازخوانی تحویل فرانسه داد.
پیش از آن جمهوری اسلامی اصرار داشت تکنولوژی بازخوانی جعبه سیاهها در اختیار جمهوری اسلامی قرار گیرد و فرآیند بازخوانی در داخل کشور انجام شود.
اول مرداد ماه امسال دفتر بررسی و تحلیل ایمنی هواپیمایی کشوری فرانسه از اتمام فرآینده بازخوانی جعبه سیاه هواپیمای اوکراینی ساقط شده توسط سامانه موشکی سپاه خبر داده است.
آن زمان دویچه وله به نقل از یک مقام اوکراینی تاکید کرده است که اطلاعات جعبههای سیاه هواپیمای مسافربری اوکراین «مداخله غیرقانونی» در پرواز را تائید میکند.
تا امروز دریافتههای حاصل از بازخوانی جعبه سیاه هواپیمای اکراینی توسط طرفهای غیر ایرانی آن افشا نشده است.
گزارش دادستانی نظامی تهران از اسقاط هواپیمای مسافربری
نهم تیرماه امسال غلامعباس ترکی٬ دادستانی نظامی تهران٬ گفته بود: «سامانه سیاری که موشک شلیک کرده، پس از راهاندازی دوباره، بهدلیل شرایط میدانی، شمال واقعی را دقیق تعیین نمیکند.»
غلامعباس ترکی ادامه داده بود که همین اشتباه فاحش موجب میشود سمت اهداف شناساییشده ازسوی سامانه با اختلافی ۱۰۵درجهای نزد اپراتور سامانه دیده شود و این خطا، مبنای اشتباهات دیگری قرار میگیرد و سامانه پدافندی اشتباه کند.
این مقام قضایی همچنین افزوده بود که این خطای انسانی در تنظیم مختصات موجب میشود، اپراتور سامانه پدافند هوایی، هواپیما را به عنوان هدفی که از ناحیه شمال غربی در حال نزدیک شدن به تهران است و محل و سمت حرکت آن، ارتباطی با باند پروازی فرودگاه ندارد، در رادار مشاهده کند و خط سیر هواپیما با خط سیری که کاربر مشاهده میکرده متفاوت بوده.
به گفته او کاربر سامانه پدافندی، مشخصات هدف شناسایی شده را به مرکز هماهنگی مربوط اعلام میکند، ولی پاسخی دریافت نمیکند و اطلاعات ثبتشده نشان میدهد که پیام سامانه دفاعی با مرکز هماهنگی مبادله نشده و پیشاز دریافت پاسخ، اپراتور شلیک کرده- در حالیکه قطع ارتباط با مرکز تنها چند ثانیه بود.
غلامعباس ترکی ادامه داد: «کاربر سوال را میپرسد و منتظر پاسخ نمیشود و شلیک میکند و انتشار خبری از شلیک موشک کروز در سامانه، ناشی از مشاهده نورهای پرتابشونده در مناطق مرزی توسط دیدهبانان در ساعاتی پیشاز این سانحه نیز مزید بر علت میشود.»
او در پایان تایید کرد «افرادی که مجموعه این خطاها را مرتکب شدند، بازداشت شدند.»
همه زندانیان یک خطای انسانی
در حالی که از سرنوشت به گفته ظریف «عامل شلیک موشک به هواپیمای اکراینی» خبری در دست نیست٬ تا کنون تعداد کثیری از معترضین به این اقدام سپاه به حبس محکوم شدهاند.
پنجم مردادماه امسال حکم چهارسال و هشت ماه زندان، به دلیل اعتراض به اسقاط هواپیمای مسافربری اکراینی، به بهاره هدایت٬ فعال دانشجویی و زندانی سیاسی سابق ابلاغ شد.
شعبه ۲۶ دادگاه انقلاب، همچنین او را به ۲ سال محرومیت از عضویت در گروههای سیاسی و سه ماه کار در آسایشگاه سالمندان محکوم کرده است.
مهدی محمودیان نیز به دلیل صدور فراخوان برای روشن کردن شمع به یاد قربانیان انهدام «هواپیمای اوکراینی توسط موشکهای سپاه» به چهارسال زندان محکوم شد.
اردیبهشت امسال پنج شهروند آملی که در جریان اعتراضات دی ماه به اسقاط هواپیمای اوکراینی بازداشت شده بودند هر یک به شش ماه حبس تعزیری محکوم شدند.
به گزارش «زیتون» محسن رضایی٬ میثم خلیلی٬ شورا فکری٬ مهدی رائی و سلمان فرخی به دلیل شرکت در اعتراضات شکل گرفته به دلیل اسقاط هواپیمای اکراینی در مجموع به سی ماه زندان محکوم شدند.
یک ماه پس از آن نیز دادگاه انقلاب آمل ۱۱ نفر دیگر را نیز به «جرم» اعتراض به اسقاط هواپیمای اکراینی محکوم کرد.
هر یک از این افراد به هشت ماه حبس تعزیری محکوم شدند و همچنین به همهی شانزده نفر اعلام شده دادگاه دیگری در اردیبهشت ماه با اتهام اخلال در نظم عمومی برای این افراد تشکیل خواهد شد.
قاضی مهدوی٬ رییس دادگاه انقلاب شهرستان آمل٬ قاضی تمام این پرونده ها بوده است.
دیدگاهها بستهاند.