در هفته دهم پیش از انتخابات چه گذشت؟

زیتون ـ فرهاد حکیمی: در هفته دهم پیش از انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، گردهمایی ملی هر دو حزب دمکرات (۲۷ تا ۳۰ مرداد) و جمهوری‌خواه (۳ تا ۶ شهریور) به‌صورت مجازی برگزار شد که در نوع خود بی‌سابقه بود و به دلیل اهمیت آن، رسانه‌ها نیز اخبار این گردهمایی‌ها را لحظه‌به‌لحظه گزارش دادند. صحنه انتخابات آمریکا در روزهای هفته گذشته اما شاهد رویدادها و اخباری هم بود که کمتر در رسانه‌ها و به‌ویژه در رسانه‌های فارسی زبان مطرح شدند و ما در شمارش معکوس خود برای انتخابات به برخی از آنها اشاره خواهیم کرد.

بایدن و سندرز خیلی با هم فرق ندارند!

وقتی اوباما در گردهمایی ملی حزب دمکرات در هفته گذشته، و پس از چند سال ملاحظه‌ و تقریبا سکوت، عملکرد ترامپ را مانند اداره یک شوی تلویزیونی دانست و او را متهم به رفیق‌بازی و سوء استفاده از قدرت کرد، برخی کارشناسان شدت انتقادات را غیر منتظره خواندند و اغلب خبرها با یادآوری این نکته همراه شد که در آمریکا عرف نیست رؤسای سابق جمهوری چنین به رییس‌جمهور حاضر بتازند و او را متهم کنند؛ هرچند که رییس‌جمهور فعلی خود نشان داده است که اصولا میانه چندانی با عرف رایج ندارد.

اوباما در گردهمایی ملی حزب دمکرات در هفته گذشته، عملکرد ترامپ را مانند اداره یک شوی تلویزیونی دانست و او را متهم به رفیق‌بازی و سوء استفاده از قدرت کرد.

انتقادات اوباما اگرچه کمی تندتر از حد انتظار بود اما عجیب‌تر، سخنانی بود که وی در مصاحبه‌اش با نیویورکر و در مقایسه میان جو بایدن و برنی سندرز بر زبان آورد. اوباما گفت: «بایدن و سندرز خیلی از هم دور نیستند. اگر به اهداف بایدن و سندرز نگاه کنید می‌بینید که فرق زیادی با هم ندارند. هر دو آنها خواهان بیمه درمانی و شغل با درآمد مناسب برای همه افراد جامعه هستند. هر دوی آنها خواهان تحصیلات خوب برای همه بچه‌ها هستند.» و این در حالی‌ است‌ که همه می‌دانند برنامه‌های سناتور ورمونتی نه تنها مورد نفرت جمهوری‌خواهان است بلکه برای دمکرات‌ها هم مانند کابوسی است که سبب می‌شود نامزدهای حزب، پیش از موعد و برای جلوگیری از انتخاب سندرز، سودای شیرین ریاست جمهوری را رها کنند و در اقدامی نه چندان اخلاقی به نفع بایدن از رقابت کناره گیرند.

در واقع اوباما با زبان خوش همان را می‌گوید که ترامپ بارها با زبان تلخ خویش تلاش کرده است به مخاطبان آمریکایی بقبولاند و بترساند آنها را از روزی که بایدن بر سر کار بیاید و عروسکی شود در دست جناح چپ تندرو و برنامه‌های آنها را به اجرا درآورد. به‌ویژه، که اوباما در همان مصاحبه پا را حتی فراتر می‌گذارد و به دمکرات‌ها توصیه می‌کند که با چنین افکاری مدارا کنند و آغوش بگشایند برای افرادی که مانند ‌‌آنها فکر نمی‌کنند و لابد منظورش همان افرادی است که ترامپ آنها را چپ افراطی می‌نامد.

روزشمار کهولت بایدن و عکس فیل

سن و سال هم حالا به جای مزیت و جلب احترام تبدیل به سؤالی شده که بایدن باید مکرر به آن پاسخ دهد. وی در نخستین مصاحبه خود، پس از گردهمایی ملی دمکرات‌ها، با این نظر که کهولت سن موجب کاهش توانایی‌های فکری او شده مخالفت کرد و با ابراز اطمینان از توانایی‌های خود خطاب به مردم آمریکا گفت: «حالا می‌بینید.»

کمپین ترامپ نیز هفته گذشته با دستکاری در تصاویر و فیلم‌های سخنرانی‌های اخیر بایدن تلاش کرد تا سن بالای رقیب ترامپ را  ضعفی نابخشودنی و مهلک جلوه دهد. تمرکز بر سن بایدن موجب غفلت از این نکته شده است که او فقط سه سال و چند ماه بزرگتر از ترامپ است و این اندازه اختلاف سن حتی در ورزش خشنی مثل کشتی نمایشی آمریکایی، که اتفاقا ترامپ خود از سرمایه‌گذاران آن است، نقطه ضعف یا مزیتی به شمار نمی‌آید.

چند هفته پیش هم ترامپ خبر موفقیت خود در یک آزمون شناختی را چنان پر اهمیت جلوه داد که گویی بالاترین نمره را در دشوارترین آزمون هوش کسب کرده است اما آش آنقدر شور بود که حتی کریس والاس مجری شبکه تلویزیونی هوادار ترامپ یعنی فاکس نیوز هم در مصاحبه رو در رو و در حضور خود ترامپ آشکارا آن را دستمایه طنز قرار داد و به رییس جمهوری گفت: «بعد از این که شنیدم شما در این آزمون موفق شدید، ترغیب شدم که من هم این کار را انجام دهم. خب می‌توانم بگویم که خیلی سخت نبود. یک تصویر نشانت می‌دهند و می‌پرسند که این چیست و تو جواب می‌دهی که این عکس یک فیل است.»

جالب‌تر اما سخنان خود طراح آزمون است. دکتر «زیاد نصرالدین» که این تست را در سال ۱۹۹۶ طراحی کرده و به آزمون «ارزیابی شناختی مونترال» مشهور است می‌گوید: «این یک آزمون هوش نیست و برای سنجش مهارت‌های فردی به کار نمی‌رود بلکه یک ارزیابی ساده برای کسانی است که دارای مشکلات شناختی هستند و قرار است در شناسایی علایم زودهنگام آلزایمر کمک کند.» رییس جمهور مدعی ذکاوت اما نشان داده است که چندان به حرف دوست و دشمن اهمیتی نمی‌دهد و همانقدر که اصرار بر سلامت و ذکاوت خود دارد، تلاش می‌کند تا رقیب خود بایدن را پیرمردی معرفی کند که با مشکلات جسمی و تحلیل قوای فکری مواجه است. او مطابق معمول خود به والاس پاسخ داد: «سوالات اولیه آسان هستند اما بعدش خیلی سخت می‍‌شود. شرط می‌بندم که نه تو و نه بایدن هیچکدام نمی‌توانید به این سوالات جواب دهید.»

به نظر می‌رسد که هم ترامپ و هم والاس فراموش کرده‌اند در سال ۲۰۱۸ دوربین‌های متعدد رسانه‌ها به وضوح نشان دادند که آقای ترامپ، که آن‌موقع دو سال جوان‌تر هم بود، در جریان مراسم افتتاح بازی فوتبال در آتلانتا و هنگام زمزمه سرود ملی کشوری که رییس جمهور آن است در ابتدا از سرود عقب ماند و بعدتر سطرهایی از سرود ملی را جا انداخت و برخی لغات را اشتباه گفت و همه اینها را هم با لبخندی ملیح و اعتماد به نفس کامل انجام داد.

ترامپ‌تر از ترامپ

شب افتتاحیه گردهمایی جمهوری‌خواهان سرشار بود از حضور ترامپ، خانواده ترامپ، دوستان ترامپ و کارمندان وفادار ترامپ که همگی درباره توانایی‌های خارق‌العاده رییس‌جمهوری با هم توافق نظر داشتند. شیکاگو تریبون درباره گردهمایی نوشت: «ترامپ، ترامپ، و باز هم ترامپ.»

مرور اجمالی سخنرانی‌ها در شب اول به‌خوبی بیانگر این نکته است که نقطه ثقل کمپین ترامپ بر اساس ایجاد هراس و ترویج این باور است که بایدن-هریس می‌خواهند ارزش‌های آمریکایی را نابود کنند و دونالد ترامپ تنها فردی است که می‌تواند مانع آنان شود.

ترامپ جوان از مشوقان کمپینی است که برای ساخت دیوار در مرز مکزیک پول جمع کرد و به تازگی تعدادی از آنها از جمله استیو بنن مشاور سابق دونالد ترامپ به جرم کلاهبرداری و دزدی اموال بازداشت شده‌اند.

دونالد ترامپ جونیور، پسر ارشد رییس جمهور، که برخی او را ترامپ‌تر از خود ترامپ می‌دانند و حالا در کمپین پدرش مانند یک ستاره موسیقی راک با او رفتار می‌شود در این شب گفت: «بایدن و جناح چپ افراطی دارند می‌آیند تا ما را از آزادی بیان محروم کنند.» این سخنان بخشی از تلاشی بود که جمهوری‌خواهان انجام دادند تا انتخابات پیش رو را انتخاب میان «کلیسا، کار و مدرسه» از یک سو و از سوی دیگر «شورش، غارت و وحشیگری» جلوه دهند و لابد در این مقایسه، قرار است دونالد ترامپ نمادی از «کلیسا، کار و مدرسه» و بایدن سمبل شورش و وحشیگری باشد.  لازم به ذکر است که ترامپ جوان از مشوقان کمپینی است که برای ساخت دیوار در مرز مکزیک پول جمع کرد و به تازگی تعدادی از آنها از جمله استیو بنن مشاور سابق دونالد ترامپ به جرم کلاهبرداری و دزدی اموال بازداشت شده‌اند. هم او بود که در انتخابات ۲۰۱۶ دیدارش با یک وکیل روسی، که قرار بود اطلاعات سرنوشت‌سازی درباره هیلاری کلینتون به او بدهد، خبرساز و دردسر ساز شد و برخی حتی معتقد بودند که چنین عملی می‌تواند مصداق خیانت به کشور باشد.

کیمبرلی گیلفویل، دوست دختر دونالد ترامپ جونیور هم در این گردهمایی به بایدن تاخت و گفت: «بایدن، هریس و دوستان سوسیالیست آنها می‌خواهند هرآنچه را که برایش جنگیده‌ایم و عزیز می‌داریم نابود کنند. آنها می‌خواهند آزادی ما را بدزدند.»