فشار صدور و اجرای حکم اعدام بر قضات و مجریان حکم مرگ بسیار زیاد است. یک قاضیِ در جنوب آمریکا در این زمینه نقل میکند که پس از اولین صدور حکم اعدام برای یک مجرم، نتوانست برای بیرون رفتن از محکمه و استفراغ منتظر بماند. در موردی دیگر مردی که در اجرای حکم اعدام مشارکت کرده بود، نیمهشب کنار صندلی اجرای حکم مینشست و به آن خیره میشد.
یکی از قضاتِ سابقِ اجرایِ احکام دادسرایِ جنایی تهران در این مورد میگوید: «وقتی وارد دادسرا شدم و به دفتر کارم رفتم، متوجه شدم پروندههای زیادی در این شعبه هست که سالهاست به دلیل زیاد بودن فشار کار بلاتکلیف مانده است. البته من همکاران قبلی را که در آنجا بودند، درک می کردم، … پروندهها همه، قصاص بودند و شاکی خصوصی داشتند و چون فشار سنگینی برای اجرای حکم به قاضی وارد میشد، همکاران کمکاری میکردند تا از آن شعبه بروند. به همین خاطر هم پرونده، سالها آنجا مانده بود».
وی در پاسخ به سوال در اینباره که اولین بار که برای اجرای حکم اعدام رفته چه احساسی داشته، گفت: «راستش را بگویم اصلاً فرقی نمیکند بار اول باشد یا چندم. هر دفعه(اجرای حکم اعدام) فشار سنگینی به فرد وارد می شود». وی در ادامه توضیح میدهد: «لحظههای(اجرای حکم اعدام) سختی بود. اضطراب زیادی در آن محیط بود. حتی من که ذینفع نبودم و فقط ناظر اجرا بودم، آنقدر آشفته میشدم که خطم قبل و بعد از مراسم فرق میکرد. چه رسد به کسی که قرار بود حکمش اجرا شود».
قاضی مورد اشاره در پاسخ به این سوال که آیا شغل وی بر زندگی روزمره با خانوادهاش تاثیر میگذارد، گفت: «من سعی کردهام تا جایی که ممکن است درباره این موضوع با خانوادهام صحبت نکنم و خانوادهام را درگیر این ماجراها نمی کنم. چون میدانم آنها خیلی آسیب میبینند». این قاضی که مدتی بود از سمّت اجرای احکام استعفا داده بود، درباره علت تغییر سمّت شغلی و انصراف از اجرای احکام گفت: «دیگر نمی توانستم بمانم. شش سال آنجا بودم».
قربانیان پنهانِ حکم اعدام، بازتاب اجرای حکم اعدام هستند. اگرچه آنها به سبب تخلفات قانونی یا واقعی قربانی نیستند، اما حکم اعدام- بهعنوان شکلی از مجازات نامناسب- بر سلامت روان و زیست بهتر آنان بهعنوان اعضای خانواده مقتول(بهویژه کودکان و مراقبان اولیه) آثار منفی دارد. این گروه از قربانیان حکم اعدام، افرادی هستند که در جریان محاکمه یا اجرای اعدام نقش داشتهاند. قربانیان مورد اشاره از بسیاری جهات بهوضوح متفاوت هستند. پس چرا به همه آنها با هم اشاره میکنیم؟ زیرا فقط این رویکرد کلنگر ما را قادر میسازد اثرات مجازات اعدام و نتایج همهجانبه آن را نشان دهیم. شناخت گروههای متفاوتِ قربانی، روشن میسازد که ما وقتی تصمیم میگیریم حکم اعدام را حفظ یا لغو کنیم ناچاریم این ابعاد متفاوت را بهحساب آوریم.
از همین مجموعه :
حدود هفده سال پیش و در زمان جدی شدن بحران هستهای، در تحریریه روزنامه بحثی…
بیشک وجود سکولاریسم آمرانه یا فرمایشی که توسط پهلویها در ایران برقرارشد تاثیر مهمی در…
کیانوش سنجری خودکشی کرد یک روایت این است که کیانوش سنجری، جوان نازنین و فعال…
ناترازیهای گوناگون، بهویژه در زمینههایی مانند توزیع برق، سوخت و بودجه، چیزی نیست که بتوان…
۱- چند روز پیش، مدرسه آزاد فکری در ایران، جلسه مناظرهای بین علیدوست و سروش…
آنچه وضعیت خاصی به این دوره از انتخابات آمریکا داده، ویژگی دوران کنونی است که…