زیتون- مهدی تاجیک: هواداران دولت که تحت عنوان « لیست امید» در میدان انتخابات مجلس شورای اسلامی متحد شده‌ بودند، گرچه خود را پیروز این میدان می‌دانند اما هنوز هم برای مشخص شدن برنده رقابت، باید عددها سخن بگویند. بازی عددها را می‌شد در دو همایش همزمان روز شنبه دید. در یکی از همایش‌ها منتخبان لیست امید دور هم جمع شده بودند و در همایش دیگر نماینده‌های اصولگرای راه یافته به مجلس دهم با هم دیدار کردند. برای ناظران مهم بود که از طریق شمارش تعداد شرکت‌کننده‌ها در هر یک از این دو نشست کشف کنند که کدام جناح واقعا موفق به کسب اکثریت مجلس آینده شده است. نکته اصلی و سوال برانگیز این بود که ۶۰ نماینده مستقل در مجلس دهم در انتخاب نهایی تصمیم می‌گیرند به سوی کدام جناح حرکت کنند.

بازی عددها

نشست هم اندیشی فراکسیون امید به صورت علنی برگزار شد و اعضای شرکت کننده در آن هم ۱۵۸ نفر بود. مینو خالقی منتخب مردم اصفهان که موضوع اعتبارنامه‌اش هنوز محل اختلاف شورای نگهبان و وزارت کشور است نیز به این نشست دعوت شده بود. دعوت از او نشان می‌داد که منتخبان لیست امید قصد ندارند از تلاش‌ها برای  حل  این موضوع دست بردارند و همچنان مصر هستند که از کرسی خانم خالقی در مجلس صیانت کنند. بهرحال با حضور وی عدد ۱۵۸ برای منتخبان امید به دست آمده بود و در نگاه اول می‌توان این عدد را اکثریت نسبی هواداران دولت در مجلس دهم دانست.

اهمیت همایش روز شنبه برای منتخبان امید در دو موضوع بود. یکی این که پرشمار بودن تعدادشان را ثابت کنند و دیگر این که به واسطه همین اکثریت از هم‌اکنون تلاش‌ها برای ریاست محمدرضا عارف در قوه مقننه را کلید بزنند. بحث درباره ریاست عارف به ویژه بعد از برگزاری دور دوم انتخابات مجلس شورای اسلامی پررنگ شده‌ و زمزمه‌هایی که پیش از آن درباره این موضوع وجود داشت حالا به صداهای غالب تبدیل شده‌است. هواداران دولت و اصلاح‌طلبان می‌گویند که نتیجه انتخابات به طور روشن نشان داده که وزن کدام جناح بیشتر است و عارف به عنوان نفر اول انتخابات در تهران با نزدیک به یک و نیم میلیون نفر رای از صلاحیت به مراتب بیشتری نسبت به علی لاریجانی برخوردار است که از شهر قم وارد مجلس شد و بخشی از سبد رای ۱۶۲ هزار نفری‌اش را هم مرهون حمایت اصلاح‌طلبان است. در نشست اصولگرایان که در محل مجلس قدیم برگزار شد اما حال و هوای دیگری حاکم بود. حال و هوایی حاکی از استمرار حمایت‌ نماینده‌های اصولگراها از ریاست لاریجانی در مجلس و پشتیانی از او در رقابت با محمدرضا عارف.

 تحلیل درباره نفوذ و قدرت لاریجانی بیشتر از طرف اصولگرایان تبلیغ می‌شود. تجربه انتخابات اخیر نشان داد که لاریجانی دیگر نه به اندازه قبل محبوب اصولگرایان است و نه به اندازه سابق نفوذ دارد.

آماری که از نظر ریاضی غلط است

درباره تعداد افراد شرکت کننده در همایش اصولگرایان شک و تردید‌های زیادی وجود دارد و آنها حاضر نشدند عدد دقیقی را اعلام کنند. برخی خبرها حکایت از شرکت ۱۲۰ نفر در این جلسه داشت اما «عزت‌الله یوسفیان ملا» نماینده مردم آمل و لاریجان٬ روایتی کاملا پیروزمندانه از آن ارایه کرد و گفت که ۱۸۱ نماینده از نشست اصولگرایان حمایت کنند. او گفت که ۱۵۴ نفر در جلسه حضور داشته‌اند و ۲۷ دیگر هم به صورت تلفنی حمایت‌شان را اعلام کرده‌اند. گزارش رسانه‌های اصلاح‌طلب از نشست اصولگرایان اما حاکی از فضای متفاوتی است. گزارش روز یکشنبه روزنامه اعتماد در این باره اشاره دارد که در ابتدای جلسه تنها حدود ۹۰ یا ۱۰۰ نفر حضور داشتند و « هر چند بعدتر زیادتر شدند اما از سر و شکل جلسه چندان به نظر نمی‌رسید به مرز عددهایی که یوسفیان ملا گفته بود، رسیده باشند. » بهرحال عدد ۱۸۱ نفری که ملایوسفیان مدعی شده است از نظر ریاضی نمی‌تواند درست باشد. چرا که جمع نمایندگان مجلس ۲۹۰ نفر است و اگر در نظر بگیریم که ۱۵۴ نفر از آنها در نشست منتخبان امید شرکت‌ کرده‌اند اضافه کردن عدد ۱۸۱ به عدد نهایی ۳۲۵ نفر می‌رسد که ۳۵ نفر از تعداد کرسی‌های مجلس بیشتر است.

رقابت بر سر کرسی ریاست

پایان‌بندی نشست های اصولگرایان و اصلاح‌طلبان با ضیافت شام حسن روحانی در نهاد ریاست جمهوری بود و او در سخنرانی‌اش برای راه‌یافتگان به مجلس دهم از امید بالایش به این مجلس گفت و «پیام مردم» در انتخابات مجلس را پیروی از «خط اعتدال و تدبیر» و «همان پیام خرداد ۹۲» (انتخابات ریاست جمهوری) دانست. چنین سخنانی به معنای آن است که روحانی هم اکثریت مجلس را از آن هواداران خود می‌داند. حالا سوال مهمی که تا فاصله کوتاه باقی مانده به شروع کار مجلس بعدی پابرجاست به موضوع تعیین رییس و هیات رییسه این مجلس برمی‌گردد. چنانچه محمدرضا عارف بتواند رای اکثریت نمایندگان را برای قرار گرفتن در کرسی ریاست کسب کند از نظر نمادین برای اصلاح‌طلبان و هواداران دولت اهمیت بالایی دارد. در برخی تحلیل‌ها این نکته پررنگ می‌شود که شاید دولت راضی‌تر باشد با لاریجانی به عنوان رییس مجلس کار کند چرا که او از قدرت لابی بالاتری در موضوع‌های حساس برخوردار است و نهادهای انتصابی و شخص رهبر جمهوری اسلامی به او اعتماد بیشتری دارند. با این حال تحلیل درباره نفوذ و قدرت لاریجانی بیشتر از طرف اصولگرایان تبلیغ می‌شود. تجربه انتخابات اخیر نشان داد که لاریجانی دیگر نه به اندازه قبل محبوب اصولگرایان است و نه به اندازه سابق نفوذ دارد. کنار گذاشتن او از کرسی ریاست مجلس و واگذار کردن آن به عارف هم برای دولت آن هم در آخرین سال فعالیتش با مزیت‌های فراوان همراه است. یکی از مهم‌ترین مزیت‌ها این که بدنه اجتماعی حامی دولت می‌توانند حس کنند با رای‌شان تغییری را در آرایش سیاسی ایجاد کرده‌اند و می‌توانند خرداد ۹۶ رای‌ خود را دوباره به سبد روحانی بریزند.