عقب‌نشینی نظام پزشکی در مقابل «طب سنتی»

زیتون– روز گذشته خبر راه‌اندازی مرکز ارائه خدمات طب سنتی به بیماران کرونایی «در جهت تحقق سیاست‌های ابلاغی رهبر جمهوری اسلامی» منتشر شد. این در حالی است که پیش‌تر مسئولان وزارت بهداشت مدعیان درمان کرونا با طب سنتی را شیاد خوانده‌ بودند.

در همین رابطه علیرضا زالی٬ فرماندهی ستاد مقابله با کرونا در کلانشهر تهران٬ «پدیده قطعه قطعه شدن در طب نوین را آفتی دانست که طب سنتی ایرانی گرفتار آن نیست» و افزود: «در طب سنتی ایران به بیمار به‌عنوان «موجودی با کرامت» و «صاحب اشرافیت دردمند» می‌نگرند که نگاهی کلی است.»

مقاومت وزارت بهداشت در مقابل طب سنتی

از ابتدای تائید رسمی شیوع کرونا در ایران عده‌ای مدعی درمان بیماری کووید۱۹ با کمک طب سنتی شدند و برخی از آنها حتی به دیدار مبتلایان به کووید۱۹ در مراکز درمانی رفتند که در مواردی با آنها برخورد قضایی شد.

جهانپور ۲۳ اسفند٬ زمانی که هنوز سخنگوی وزارت بهداشت بود٬ درباره ادعاهای مطرح‌شده در مورد درمان کرونا با داروهای سنتی گفته بود: «یک سری مطالب کلیدی در خصوص ارتقاء سلامت، تقویت سیستم ایمنی بدن، پذیرفتنی است و صد‌ها سال تجربه پشت آن نهفته است، اما وقتی با ملغمه‌ای از چند گیاه که معلوم نیست چه هست و کسی از ترکیب آن هم اطلاعی ندارد از درمان قطعی کرونا سخن می‌گویند این منفعت‌طلبی و کلاه‌برداری است.»

آن زمان یک روحانی به نام عباس تبریزیان که خود را پدر «طب اسلامی» می‌خواند مدعی شد که روغن بنفشه برای درمان قطعی بیماری کووید۱۹ دارویی موثر و معجزه‌گر است.

چنین ادعاهایی همواره با واکنش انتقادی کارشناسان و مسئولان وزارت بهداشت مواجه می‌شد. در هفته‌های اول شیوع کرونا در ایران نیز که در فضای مجازی داروهای گیاهی برای درمان کرونا عرضه می‌شد، علیرضا رضایی قهرودی، رییس اتحادیه صنف عطاران، این ادعاها را دروغ و فریب خواند و از مردم خواست گول آن را نخورند.

مسعود مردانی، عضو کمیته علمی ستاد ملی مقابله با کرونا اخیرا طب سنتی را «طب شیادی» نامیده و گفته بود: «وقتی مکانیزم‌های ایجاد بیماری در کرونا هنوز برای همه محققین دنیا شناخته نشده است، طب سنتی می‌خواهد چه کاری انجام دهد؟»

حتی ۱۵ آبان ماه ایرج حریرچی٬ معاون کل وزارت بهداشت٬ در مورد نام‌گذاری برخی داروهای ادعایی «درمان‌کننده کرونا» در ایران به نام امامان شیعه گفت که «هیچ دارویی نداریم که منصوب به امامی باشد.»

او افزود: «باید بدانیم اسامی مقدس خود را روی داروهای ساختگی‌مان که حتی اگر تاثیرگذار هم باشند نگذاریم، زیرا اگر اشکالی در آن به وجود آمد به ائمه جسارتی نشود.»

اما طی هفته‌های اخیر صدای اعتراض هواداران طب سنتی از هر زمان دیگری بلندتر شد٬ حتی برخی روحانیون و حتی نمایندگان مجلس نیز در اعتراض به رویکرد وزارت بهداشت در مقابل طب سنتی سخنرانی‌ و مصاحبه‌هایی انجام دادند.

پیروزی طب سنتی

کیانوش جهانپور٬ سخنگوی سازمان غذا و دارو٬ روز ۱۴ آبان برای اولین بار از «صدور مجوز تولید چهار داروی گیاهی» برای درمان کمکی کرونا‎ خبر داد و گفت که «این داروها در زمان حاضر در کشور تولید و بعضاً توزیع می‌‌شوند.»

جهانپور در گفت‌‌وگو با باشگاه خبرنگاران پویا درباره خواص درمانی این داروها ادعا کرد که برخی از این داروها، باعث کاهش مدت بستری، بهبود اکسیژن‌‌رسانی، کاهش سرفه و بهبود علامت بیماران کرونایی و کاهش ناراحتی بیماران شده‌اند.

او درباره این داروها، نام آن‌ها، نحوه تائیدشان از سوی وزارت بهداشت و مطالعات انجام‌شده بر روی آن‌ها توضیحی نداد و تنها گفت که «تبلیغات این داروها مانند هر داروی دیگری ممنوع است و نمی‌‌توان اسامی آن را در رسانه اعلام کرد.»

به گفته سخنگوی سازمان غذا و دارو، این داروها در محافل علمی و تخصصی و نشریات تخصصی برای پزشکان و داروسازان معرفی خواهند شد و فقط پزشکان امکان تجویز آن‌ها را خواهند داشت.

در ماه‌های گذشته، برخی از مدعیان طب سنتی چند داروهای گیاهی را برای «مداوای کرونا» معرفی کردند که یکی از معروف‌ترین آن‌ها دارویی موسوم به «امام کاظم» بود.

«داروی امام کاظم» از داروهای «طب اسلامی» است که با هلیله سیاه، شکر سرخ، و ماده‌ای به نام مصطکی تهیه می‌شود.

از جمله سعید اسکندری، رییس انجمن طب سنتی خراسان رضوی، از توزیع موادی با نام‌های «داروی امام کاظم» و «روغن بنفشه» در سطح شهرها به‌ویژه «در برخی از مناطق شهر مشهد» خبر داده و گفته بود که توزیع‌کنندگان، مدعی مؤثر بودن این مواد علیه ویروس کرونا هستند.

مسعود مردانی، عضو کمیته علمی ستاد ملی مقابله با کرونا، دو روز پیش در تغییر نظری آشکار مدعی شد که نخستین کسانی که برای درمان کرونا سراغ داروهای سنتی رفتند خود چینی‌ها بودند که ویروس از آنجا شیوع پیدا کرده، اما بعد از مدتی به بی‌اثر بودن آن پی بردند و کنارش گذاشتند.

این متخصص بیماری‌های عفونی می‌گوید: «وقتی مکانیزم‌های ایجاد بیماری در کرونا هنوز برای همه محققین دنیا شناخته نشده است طب سنتی می‌خواهد چه کاری انجام دهد؟»

با توجه به این اظهارات جدید به نظر می‌رسد راه‌اندازی مرکز ارائه خدمات طب سنتی ایران ویژه بیماران کرونایی عقب‌نشینی وزارت بهداشت در این زمینه در برابر “سیاست‌های ابلاغی” آیت‌الله علی خامنه‌ای بوده است.