زیتون ـ سولماز ایکدر: ساعت ۱۲:۳۰ عصر روز گذشته (جمعه ۷ آذرماه) محسن فخری‌زاد مهابادی، چهره ارشد در برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی، در منطقه آبسرد دماوند در نزدیکی تهران ترور شد.
محسن فخری‌زاده که از او با عنوان استاد فیزیک دانشگاه امام حسین نیز نام برده می‌شود٬ یک افسر ارشد سپاه پاسداران است و نامش در لیست تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل قرار داشت.
اولین رسانه‌ای که خبر ترور فخری‌زاده را منتشر کرد٬ وب‌سایت رجانیوز٬ نزدیک به سپاه پاسداران٬ بود. پس از آن باشگاه خبرنگاران جوان٬ وابسته به صداوسیما٬ در خبر کوتاهی که در این زمینه منتشر کرد، از او به عنوان «یکی از دانشمندان موثر و رده‌بالای حوزه تحقیقات علمی» نام برده و نوشته است پس از وقوع حادثه «تلاش‌ها برای احیای این شخص به نتیجه نرسیده» است.
بیشتر بخوانید: مرد «مرموز» جمهوری اسلامی؛ از موشکی تا کرونا
روابط عمومی وزارت دفاع نیز با تایید این خبر، از محسن فخری‌زاده به عنوان «رییس سازمان پژوهش و نوآوری وزارت دفاع» نام برده است.
در اطلاعیه وزارت دفاع آمده است که فخری‌زاده در جریان این درگیری «به شدت مجروح» شده و «تلاش تیم پزشکی برای احیاء ایشان موفق نبوده است.»
خبرگزاری فارس٬ وابسته به سپاه پاسداران٬ از جمله آخرین خبرگزاری‌هایی بود که پس از چندین مرتبه تکذیب٬ در گزارشی نوشته است این حادثه در «بلوار مصطفی خمینی شهر آبسرد» رخ داده و در جریان درگیری، صدای انفجار و رگبار شنیده شده است.
این خبرگزاری نوشته است که «سه یا چهار تن دیگر» که عامل عملیات ترور بوده‌اند، در این درگیری کشته شدهاند.
خبرگزاری تسنیم هم گزارش داده که «برخی نزدیکان آقای فخری‌زاده» همراه او بوده‌اند و زخمی شدهاند.
در نهایت اما پس از زیرنویس شبکه خبر صدا و سیما جمهوری اسلامی رسما تایید شد که محسن فخری‌زاد در سالروز ترور مجید شهریاری٬ دیگر دانشمندان هسته‌ای جمهوری اسلامی٬ در طی یک عملیات ترور٬ کشته شده است.
نکته‌ای که اما در تمامی این گزارش‌های خبری نادیده انگاشته شد٬ نحوی ترور بود؛ برای اولین بار پس از مدت‌ها روز گذشته در ایران یک ترور «انتحاری» رخ داده است.
موساد در ایران
پس از انتشار خبر ترور محسن فخری‌زاده٬ انگشت‌های اتهام به سوی اسرائیل نشانه رفت.
هرچند اسرائیل به روال معمول دست داشتن در این عملیات را تایید یا تکذیب نکرده است. اما نیویورک تایمز به نقل از سه مقام امنیتی نوشته که اسرائیل «پشت این حمله» بوده، اما مشخص نیست که مقام‌های آمریکایی تا چه اندازه در جریان بوده‌اند. نتانیاهو نیز در یک پست توییتری از این که نمی‌تواند گزارشی از عملکرد خود را به صورت رسمی اعلام کند٬ اظهار ناخوشنودی کرد.
نیویورک تایمز به نقل از سه مقام امنیتی نوشته که اسرائیل «پشت این حمله» بوده، اما مشخص نیست مقام‌های آمریکایی که تا چه اندازه در جریان بوده‌اند.
همچنین محمدجواد ظریف، وزیر خارجه جمهوری اسلامی در توییتی از «نقش اسرائیل» در این ماجرا سخن گفته است. حسین سلامی، فرمانده کل سپاه پاسداران نیز در حساب توییتر خود «صهیونیست‌ها» را مسئول کشته شدن فخری‌زاده دانست و نوشت: «صهیونیست ها دانشمندان هسته ای ما را ترور کردند، اما فقط خود آنها می دانند پاسخ این اقدام را ما کجا داده‌ایم، ما اعلام نمی‌کنیم اما خود آنها می‌دانند.»
بر اساس خبری که ابتدا در خبرگزاری تسنیم٬ منتشر شد٬ در جریان این ترور در میدان خلیج فارس شهر آبسرد، ابتدا یک خودروی نیسان کنار اتومبیل فخری‌زاده منفجر شده و بعد از آن شخصی یا اشخاصی دیگر از داخل یک خودرو در سمت دیگر خیابان خودروی حامل فخری‌زاده را به رگبار بسته‌اند.
در تازه‌ترین جزئیاتی از حادثه که توسط خبرگزاری فارس گزارش شده آمده است که ماشین محسن فخری‌زاده حوالی ساعت ۱۴ عصر با دو خودروی محافظ وارد شهر آبسرد شده؛ یک کیلومتر جلوتر از ورودی شهر آبسرد و نزدیک باغی معروف به باغ سرهنگ، خودرو با رگبار متوقف می‌شود و پس از آن یک نیسان که در آن پر از الوارهای چوبی بوده است منفجر می‌شود. بعد از انفجار تا شعاع ۵۰۰ متری خیابان پر از تکه‌های خودرو و چوب دیده شده و بر اثر انفجار آسیب به دکل برقی مجاور نیسان برق شهر آبسرد نیز قطع می‌شود. بر اساس این گزارش پس از انفجار چند نفر که کمین کرده بودند، از نقاط نامشخص شروع به تیراندازی می‌کنند.
در حالی که در خبرهای رسمی به انتحاری بودن انفجار نیسان آبی اشاره‌ای نشده است٬ اما برخی از کاربران موسوم به ارزشی در توییتر و یا در کانال‌های تلگرامی‌شان خبر از انتحاری بودن آن می‌دهند.
حمله‌های انتحاری اگرچه روش اسرائیل نیست٬ اما مسلمانان بنیادگرا سال‌هاست که با این روش دست به حذف مخالفان خود یا ایجاد رعب و وحشت می‌زنند.
ترور محسن فخری‌زاد را شاید از همین رو بتوان محصول سفر هفته گذشته نخست وزیر اسرائیل به عربستان سعودی در زمان حضور وزیر امور خارجه آمریکا دانست.
از محسن فخری‌زاده به عنوان «مهره‌ای کلیدی» و «مدیر ارشد» برنامه‌های هسته‌ای ایران نام برده می‌شد که از سال ۱۳۸۰ تاکنون در این زمینه نقش مهمی بر عهده داشت.
نام محسن فخری‌زاده پیش از این٬ یک بار هم توسط مجله فارین پالیسی در فهرست ۵۰۰ شخصیت قدرتمند جهان قرار گرفت. بر اساس گزارش این مجله پس از آیت‌الله خامنه‌ای و فرمانده پیشین سپاه پاسداران انقلاب اسلامی٬ قاسم سلیمانی٬ محسن فخری‌زاده قدرتمندترین فرد ایران بود.
نخستین بار سال ۱۳۸۳ بود که نام فخری‌زاد در یکی از قطعنامه‌های سازمان ملل درباره برنامه هسته‌ای ایران به عنوان فردی مطرح شد که «در فعالیت‌های هسته‌ای یا موشک‌های بالیستیک دست داشته است.»
از محسن فخری‌زاده به عنوان «مهره‌ای کلیدی» و «مدیر ارشد» برنامه‌های هسته‌ای ایران نام برده می‌شد که از سال ۱۳۸۰ تاکنون در این زمینه نقش مهمی بر عهده داشت.
نشریه انگلیسی ساندی تایمز نیز در فروردین ۸۷ با اشاره به اسنادی که ادعا می‌کرد، از یک دستگاه لپ‌تاپ ربوده شده از ایران به دست آمده، فخری‌زاده را «یک افسر سپاه پاسداران و استاد دانشگاه امام حسین تهران» و به عنوان «پدر برنامه هسته‌ای نظامی ایران» معرفی کرده و افزود: «سرویس‌های اطلاعاتی غرب معتقدند ایران در صدد تولید یک کلاهک هسته‌ای با توان نابودسازی هر شهری در خاورمیانه است که مسئولیت این برنامه بر عهده محسن فخری‌زاده مهابادی، مدرس فیزیک دانشگاه امام حسین تهران قرار دارد و از این رو می‌توان وی را پدر تولید کلاهک اتمی ایران نامید.»
پس از آن در سال ۱۳۹۰ نیز آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در گزارشی نوشت که محسن فخری‌زاده، مقام اجرایی برنامه موسوم به «آماد» در ایران است که در حیطه مواد منفجره و فنون تجهیز موشک برای سوار کردن کلاهک های جنگی فعال بوده است.
بر اساس این گزارش، کلیه این فعالیت‌ها به شکلی تقریبا ناگهانی در اواخر سال ۸۳ به حالت تعلیق درآمد و فخری‌زاده نیز از نظرها پنهان شد.
پس از آن شایعاتی به گوش می‌رسید مبنی بر سفر فخری‌زاده به کشورهای پاکستان و کره شمالی که هر دو از جمله کشورهایی هستند که به بمب اتم دسترسی دارد.
در سال‌های گذشته گزارش‌های متعددی درباره تلاش دولت اسرائیل برای ترور محسن فخری‌زاده منتشر شده است. حتی گفته شد او با عمل جراحی پلاستیکی ظاهر خود را نیز تغییر داده است.
با این حال شهریور سال ۹۱، روزنامه وال استریت جورنال به نقل از مقامات آمریکا، اسرائیل و سازمان ملل گزارش داد که محسن فخری‌زاده پس از چند سال غیبت به طور فعال به عرصه فعالیت‌های هسته‌ای بازگشته است.
به نوشته وال استریت جورنال، آژانس بین المللی انرژی اتمی در آن زمان متوجه شده بود که فخری‌زاده مرکز تحقیقاتی جدیدی در یکی از محله‌های شمالی تهران باز کرده و این مرکز به تحقیقاتی درباره تولید سلاح‌های هسته‌ای مشغول است.
بر اساس این گزارش، این مرکز تحقیقاتی که شامل شش بخش بود، «سازمان تحقیقات و نوآوری امور دفاعی» نام داشت و در لویزان در نزدیکی مراکز نظامی تهران تاسیس شده بود.
نخست وزیر اسرائیل در جلسه رونمایی از «اسناد هسته‌ای» جمهوری اسلامی در برابر دوربین رسانه‌ها از محسن فخری‌زاده به عنوان مغز متفکر برنامه موشکی ایران نام برد و خواست تا افکار عمومی «این نام را به خاطر بسپارد.»
بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، نیز زمانی که اعلام کرد ماموران موساد اسناد اتمی ایران را دزدیده‌اند، نام فخری‌زاده را به عنوان مغز متفکر برنامه هسته‌ای ایران ذکر کرد. ۲ سال پیش نخست وزیر اسرائیل در جلسه رونمایی از «اسناد هسته‌ای» جمهوری اسلامی که آنها را از ایران ربوده بود٬ در برابر دوربین رسانه‌ها از محسن فخری‌زاده به عنوان مغز متفکر برنامه موشکی ایران به ویژه موشک عماد نام برد و خواست تا افکار عمومی «این نام را به خاطر بسپارد.»
این در حالی است که رسانه‌های نزدیک به جناح اصول‌گرا یا وابسته به نهادهای نظامی در ایران پس از انتشار خبر ترور محسن فخری‌زاده مدعی شدند که نام او را آژانس انرژی اتمی در اختیار موساد گذاشته است.
مهرماه سال گذشته نیز شورای ملی مقاومت٬ شاخه سیاسی سازمان مجاهدین خلق٬ نام محسن فخری‌زاده را به عنوان مدیر بخشی از پروژه سایت سرخه‌حصار معرفی و ادعا کرد که در آن مکان «آزمایش انفجار در تونل زیرزمینی» انجام شده است.
این واقعیات در کنار آشکار کردن توانایی اطلاعاتی-امنیتی سرویس‌های جاسوسی کشورهای دیگر مبین ضعف امنیتی جمهوری اسلامی است. نظامی که هر روزه عده‌ای از دانشجویان٬ کارگران٬ روزنامه نگاران٬ معلمان را با اتهامات واهی بازداشت می‌کند اما از پس حفظ جان یک مهره اصلی خود نیز برنمی آید.
تنها نتیجه‌ی ناکارآمدی سیستم امنیتی جمهوری اسلامی ترور محسن فخری‌زاد نبود، طی ماه‌های گذشته بارها سازمان‌های امنیتی و جاسوسی خارجی صدمات جدی به جمهوری اسلامی وارد کردند.
۱۸ مرداد ماه امسال نیز نفر دوم القاعده در تهران کشته شد. خبرگزاری آسوشیتدپرس روز ۲۴ آبان ضمن تایید گزارش روزنامه نیویورک تایمز درباره کشتن ابومحمد المصری، نفر دوم القاعده، در تهران توسط ماموران اسرائیلی در مردادماه سال جاری، نوشته که آمریکا اطلاعات درباره مکان و هویت مرد شماره دو القاعده را به ماموران موساد داده بود.
روز دوازدهم تیر ماه در تاسیسات غنی‌سازی اورانیوم در نطنز انفجاری رخ داد که به گفته برخی تحلیل‌گران برنامه اتمی ایران را تا دو سال به تاخیر می‌اندازد.
خرداد ماه امسال نیز خبر صدور حکم اعدام برای سید محمود موسوی مجد با اتهام «جاسوسی» صادر شد.
بیشتر بخوانید:
اسرائیل: مرد دوم القاعده را در تهران کشتیم
قتل یا «ترور شبیه سمپات‌های موساد»
حسن عباسی؛ جاسوس اسرائیل یا تخریب‌چی قرارگاه عمار
«جاسوس-پاسداران» در جمهوری اسلامی
براساس اخبار منتشر شده رسمی مجد به عنوان جاسوسی که «محل تردد فرماندهان نظامی از جمله قاسم سلیمانی، فرمانده پیشین نیروی قدس سپاه پاسداران را در اختیار سرویس‌های اطلاعاتی اسرائیل و آمریکا قرار می‌داده.»
آن زمان «زیتون» اطلاع یافته که سید محمود موسوی مجد به رغم جوانی و عدم عضویت در سپاه پاسداران، از چهره‌های تاثیر گذار سپاه قدس بوده است.
انتشار این خبر٬ با فرض صحت آن٬ نشان از آن می‌داد که سرویس‌های جاسوسی غربی توانسته‌اند تا اعماق نیروهای سپاه پاسداران رخنه کنند.
تمامی این موارد در شرایطی اتفاق می‌افتد که نیروهای امنیتی ایران بخصوص اطلاعات سپاه و وزارت اطلاعات پی در پی روزنامه‌نگاران٬ فعالان سیاسی٬ فعالان محیط زیست و مدنی را با اتهام جاسوسی بازداشت می‌کنند و برایشان حکم‌های سنگین صادر می‌کنند، همزمان رسانه‌های وابسته به سپاه و صدا و سیما هم دایم در حال نوشتن سناریوهایی برای نشان دادن میزان کارآمدی نیروهای اطلاعاتی هستند.
حدود هفده سال پیش و در زمان جدی شدن بحران هسته‌ای، در تحریریه روزنامه بحثی…
بی‌شک وجود سکولاریسم آمرانه یا فرمایشی که توسط پهلوی‌ها در ایران برقرار‌شد تاثیر مهمی در…
کیانوش سنجری خودکشی کرد یک روایت این است که کیانوش سنجری، جوان نازنین و فعال…
ناترازی‌های گوناگون، به‌ویژه در زمینه‌هایی مانند توزیع برق، سوخت و بودجه، چیزی نیست که بتوان…
۱- چند روز پیش، مدرسه آزاد فکری در ایران، جلسه مناظره‌ای بین علیدوست و سروش…
آنچه وضعیت خاصی به این دوره از انتخابات آمریکا داده، ویژگی دوران کنونی است که…