زیتون– اعدام روح‌الله زم، مدیر کانال تلگرامی «آمدنیوز،  در بامداد روز شنبه ۲۲ آذرماه موجی از واکنش‌های داخلی و محکومیت بین المللی در پی داشته است.

جمهوری اسلامی اما سفرای کشورهای اروپایی را در اعتراض به «دخالت در امور داخلی»اش احضار کرد.

روز گذشته در یکی از اولین واکنش‌ها به اعدام زم٬ سخنگوی وزارت خارجه آلمان ضمن ابراز انزجار از آن، گفت که کشورش در هرشرایطی اعدام را رد می‌کند.

او همچنین «ربودن» روح الله زم از یک کشور دیگر را «شوکه» کننده خوانده بود.

سخنگوی وزارت امور خارجه فرانسه نیز شامگاه شنبه در بیانیه‌ای اعدام روح‌الله زم را «عملی وحشیانه و غیرقابل قبول» خواند و آن را به شدت محکوم کرد.

در این بیانیه تاکید شده است که  اعدام روح‌الله زم حمله جدی به آزادی بیان و مطبوعات است.

وزارت امور خارجه ایران در اولین اقدام نسبت به این واکنش‌ها سفیر آلمان را احضار کرده است.

ایسنا خبر داد که در پی بیانیه اخیر اتحادیه اروپا در مورد روح الله زم، سفیر آلمان در ایران به عنوان نماینده اتحادیه اروپا به وزارت خارجه احضار شد. در حال حاضر آلمان، رییس دوره ای اتحادیه اروپا است و سفیر این کشور به نمایندگی از اتحادیه اروپا به وزارت خارجه احضار شد.

همچنین به گزارش خبرگزاری ایلنا رییس دفتر نمایندگی فرانسه در تهران٬ ساعتی پیش٬ به همین دلیل به وزارت خارجه فراخوانده شد.

روز گذشته اتحادیه اروپا  با انتشار بیانیه‌ای اعدام روح الله زم را  «شدیدا» محکوم کرد.

اتحادیه اروپا همچنین روند دادگاه مدیر کانال آمد نیوز را «غیرعادلانه» دانسته و از ایران خواسته است تا «اعترافات تلویزیونی» برای «اثبات جرم» را متوقف کند.

روح‌الله زم که به کشور فرانسه پناهنده شده بود، مهر ماه سال گذشته در سفری به عراق دستگیر به ایران منتقل شد. سخنگوی قوه قضائیه جمهوری اسلامی روز سه‌شنبه ۱۸ آذر اعلام کرده بود که حکم اعدام روح‌الله زم توسط دیوان عالی کشور تایید شده است.

دادسرای عمومی و انقلاب تهران بامداد روز (گذشته) شنبه در بیانیه‌ای از اعدام مدیر کانال تلگرامی «آمدنیوز» خبر داد.

اعدام زودهنگام مدیر کانال تلگرامی آمدنیوز آن هم در شرایطی که به گفته پدرش٬ از تایید حکم اعدام خبری نداشت٬ فرصت درخواست استیناف را از او گرفت.

اعدام روح‌الله زم را علاوه بر اتحادیه اروپا، فرانسه و عفو بین الملل، وزارت خارجه کشورهای کانادا، آلمان، کمیته حفاظت از روزنامه‌نگاران، و شماری از شخصیت‌ها حقوق بشری و مدنی نیز محکوم کردند.

بیشتر بخوانید:

اعدام روح‌الله زم و پرسشی از دفتر آیت‌الله سیستانی!

چرا روح‌الله زم به عراق آمد؟

حکمِ اعدام برای یک خبرنگار

قصۀ روح‌الله

اعدام مدیر کانال تلگرامی آمدنیوز واکنش‌ شدید نهاد‌های حقوق بشری را نیز در پی داشت؛ از جمله سازمان دیده‌بان حقوق بشر و عفو بین الملل.

سازمان دیده‌بان حقوق بشر طی اطلاعیه‌ای اعدام روح‌الله زم را محکوم کرد. تارا سپهری‌فر،از اعضای سازمان دیده‌بان حقوق بشر در این رابطه به رادیو فردا گفت: «اعدام روح‌الله زم نشان می‌دهد که ایران تا چه اندازه از مجازات ظالمانه و غیرانسانی اعدام به عنوان ابزاری برای سرکوب استفاده می‌کند.»

سپهری‌فر افزود: «دادرسی عادلانه و دادرسی صحیح برای متهمان در تمامی پرونده‌ها ضروری است، اما فقدان چنین شرایطی در مواردی که متهم با مجازات اعدام روبروست، موجب هر گونه دادرسی حقوق می‌شود.»

دیده‌بان حقوق بشر هم‌چنین خواستار توضیح مقام‌های امنیتی عراق در خصوص چگونگی بازداشت روح‌الله زم و انتقال او به ایران شده است.

دیانا الطحاوی، معاون دفتر خاورمیانه و شمال آفریقا در سازمان عفو بین‌الملل، نیز تاکید کرد که «اعدام روح الله زم» ضربه‌ای مرگبار به آزادی بیان در ایران بود و نشان داد که مقام‌های ایران تا کجا «برای ایجاد ترس و سرکوب مخالفان از شیوه‌های بیرحمانه‌ای استفاده می‌کنند.»

در بیانیه عفو بین الملل همچنین آمده است که اعدام مدیر آمدنیوز درست چهار روز بعد از تایید حکم اعدامش توسط دیوان عالی نشان می‌دهد جمهوری اسلامی برای جلوگیری از تشکیل کارزار بین‌المللی علیه این حکم، « شتاب‌زدگی قبیحانه‌ای» به خرج داده است.

در همین رابطه کمیته حفاظت از روزنامه‌نگاران در بیانیه‌ای مدیر کانال تلگرامی «آمدنیوز» را محکوم کرده است.

شریف منصور، هماهنگ کننده خاورمیانه و شمال افریقای کمیته حفاظت از روزنامه‌نگاران، در واشینگتن گفت: «مقام‌های ایرانی با اعدام روح‌الله زم به باندهای جنایتکار و افراط گرایان خشونت طلبی پیوستند که با قتل روزنامه‌نگاران را ساکت می‌کنند.»

واکنش‌ها به اعدام روح‌الله زم محدود به کشورهای خارجی نبود؛ این اعدام خشم شهروندان ایرانی را نیز برانگیخت.

از جمله مهدی محمودیان، فعال حقوق بشر٬ شب گذشته در برنامه شصت دقیقه بی‌بی‌سی گفت که در زندان با مامور امنیتی آشنا شده که در فیلم‌های منتشرشده از روح‌الله زم در حال گفت‌وگو با او دیده می‌شده است.

محمودیان با نقل قول از ادعای این زندانی امنیتی می‌گوید که «نهادهای امنیتی ایران از جمله سپاه و وزارت اطلاعات به روح الله زم اطلاعات می‌داده‌اند.»

احمد زیدآبادی٬ روزنامه نگار٬ نیز در همین رابطه در کانال تلگرامی‌اش نوشت: «گفته شده است که روح‌الله زم در پی برقراری تماسی، با این تصور که از طرف دفتر آیت‌الله سید علی سیستانی به منظور اعطای کمک مالی به فعالیت‌های اوست، راهی عراق شد و بدین طریق در دام نیروهای امنیتی ایران گرفتار آمد.»

این روزنامه نگار ادامه داد: «همین یک نکته به تنهایی نشاندهندۀ این واقعیت است که روح‌الله زم نه فقط هیچ نوع شناخت واقعی از مواضع آیت‌الله سیستانی نداشته بلکه از درک مناسبات قدرت در خاورمیانه نیز به کلی پرت و برکنار بوده است.»

به نوشت زیدآبادی «در واقع فردی با این ویژگی، بیشتر به یک کنشگر جنجالی و پر سر و صدا شباهت پیدا می‌کند تا به کسی که با پیوندهای امنیتی خود، بخواهد دولت یا نظامی را با خطر و تهدید واقعی روبرو سازد. از این رو، فهرست بلندبالای اتهاماتی که علیه روح‌الله زم مطرح و بر اساس آنها به اعدام محکوم شد، بسیار تردید‌برانگیز است چرا که آدمی با ساده‌نگری و سطح درک و بینش سیاسی و امنیتی او، به طور طبیعی نمی‌توانست کار پیچیده و پرمخاطره‌ای را که در کیفرخواست به او نسبت داده شده است، طراحی وسازمان‌دهی کند.

او در ادامه تاکید کرد: «با این حساب، حکم اعدام زم با نوع فعالیت‌های او اصلاً تناسب نداشت.»

اعدام روح‌الله زم در فضای مجازی فارسی زبان نیز تاثیری فراوان داشت.

از جمله میترا حجار٬ هنرپیشه که به این اعدام اعتراض کرد:

۱۹ اردیبهشت ۸۹ زمانی که "فارس" اعدام ناگهانی فرزاد کمانگر، شیرین علم‌هولی و مهدی اسلامی و… و پیش‌ از آنها احسان فتاحیان را اعلام کرد،‌ این خبرگزاری تازه درآغاز راه پیام‌آوری مرگ بود. دیروز بااعلام خبر اعدام #روح‌الله_زم خبرگزاری فارس ۱۲‌همین سال پیام‌آوری رسمی مرگ را سپری کرد.

— Kaveh Ghoreishi (@KavehGhoreishi) December 13, 2020

کسانی که اعترافات #روح_الله_زم را باور کرده اند، چه زود ماجرای اعترافات اجباری #مازیار_ابراهیمی را فراموش کرده اند.
چطور می توانید خودتان را اینقدر به حماقت بزنید؟#روح‌الله_زم_اعدام_شد

— Jila Baniyaghoob ژیلا بنی‌یعقوب (@jilabani) December 12, 2020

«شهید» اونه که برای وطنش رویا داره، تبعید می شه، آخرش هم در تنهایی سرش بالای دار می ره. ولو این که اشتباه کنه.
نه اونی که به اسم «نظام مقدس» دلالی بمب می کنه، با پول ملت کاخ ییلاقی می سازه، آخرش هم مقابل همون کاخ در ماشین ضدگلوله با دوازده تا محافظ کشته می شه.

قصه نیمه شب / موقت

— Mehdi Mahdavi Azad (@MahdaviAzad) December 12, 2020

از خودشان نبود،آنهایی که بعد از بازداشت زم هیچ حدی در تخریب و‌توهین نگه نداشتند امروز با وجدانشان چه میکنند!
تا کی به هم اعتماد نکنیم!تا کی تن ها تنها رنج بکشیم و ج ا کیف کند? #روح_الله_زم

— مهدیه گلرو (@mahdieh_golroo) December 12, 2020

در میان واکنش‌ها نسبت به اعدام مدیر آمدنیوز توییت بازجو-خبرنگار صدا و سیما نیز مورد توجه قرار گرفت:

https://twitter.com/am_s_zabihpour/status/1337635184376754181