«اقدامات موثر» یا مانورهای نمایشی

زیتون ـ احسان نادرپور: پس از آنکه شادمهر عقیلی، خواننده ایرانی هم به جمع تبلیغ‌کنندگان سایت­‌های بِت (شرط بندی و قمار) پیوست، موج جدیدی در رسانه­‌ها له و علیه این جریان به راه افتاد. همین امر و حساسیت بیش از پیش افکار عمومی بر روی این مساله باعث شد تا این بار پلیس فتا و دادستانی سعی کنند خودی نشان دهند و اعتماد افکار عمومی را جلب کنند.

در آخرین واکنش، روز گذشته دادستان عمومی و انقلاب تهران خبر داده که در دادسرای تهران کارگروهی برای شناسایی و مقابله با سایت‎های قمار و شرط‌بندی تشکیل شده. پیش از این هم پلیس فتا از شناسایی و بازداشت حدود ۳۰ نفر خبر داده و گفته ‌بود که این افراد با سایت‌های شرط بندی ارتباط داشتند. جواد آذری جهرمی، وزیر ارتباطات هم از «اقدامات خوبی» که در این باره در دادستانی و بانک مرکزی صورت گرفته خبر داد. اما حقیقتا این اقدامات ادعایی تا چه اندازه واقعی و در درجه بعد موثر هستند؟

پلیس فتا چه کاری انجام داد؟

وحید مجید، رئیس پلیس فتای نیروی انتظامی در روز ۱۹ آذر ماه سالجاری مدعی شد که پلیس فتا برای برخورد با سایت‌های شرط بندی عزمش را جزم کرده است. او در گفتگو با فارس گفته بود: «در سال‌های ۹۷ و ۹۸ تعداد ۹۵۰۰ سایت فعال در این حوزه و ۱۰۲۴ سایت و صفحه در فضای مجازی و اکانت تبلیغ این سایت‌ها را شناسایی و با آنها برخورد کردیم. این برخوردها، منجر به تشکیل ۴۵۰۰ پرونده قضایی، شناسایی و دستگیری ۱۹۲۰‌متهم و تحویل آنها به مقام قضایی شد.»

این اعداد و ارقام در حالی اعلام می­‌شود که سایت‌های شرط‌بندی به صورت روزانه دامنه وبسایت‌­شان را تغییر می‌دهند تا فیلتر شدن جلوی ادامه فعالیت­‌ها را نگیرد.

رئیس پلیس فتا در ادامه می­‌گوید: «افرادی که ما دستگیری کرده‌ایم، سرپل‌های ارتباطی آنها در داخل کشور هستند که قطع کردن این سرپل‌ها می‌تواند فعالیت آنها را محدود کند. اما در مورد افرادی که در خارج از کشور این شبکه‌ها را هدایت می‌کنند، تا جایی که قانون به ما اجازه داده، تحت پیگرد قرار داده و می‌دهیم. به طوری که چندی قبل یکی از این سرکرده‌ها را در خارج از کشور دستگیر و به ایران بازگرداندیم.» احتمالا اشاره رییس پلیس فتا به بازداشت وحید خزائی، یکی از اینفلوئنسرهای اینستاگرامی است که در آستانه ورودش به ایران در فرودگاه بازداشت شد.

یکی از اداره‌کنندگان یک سایت شرطبندی: «اکثرا تا آنجا که من می‌دانم همه مانند ما با پلیس فتا در ارتباط هستند. ما برای پولی که بلاک می‌شود به طور معمول بین ۱۰ تا ۳۰ درصد از پول را می­‌دهیم تا حسابمان باز شود.»

در روز ۲۳ آذر هم رئیس پلیس فتا تهران اعلام کرد : «بیش از ۳۰ نفر از افرادی که در حوزه قمار و شرط بندی فعال بودند، دستگیر شدند. قالب این اشخاص کسانی هستند که در فضای مجازی تبلیغات سایت‌های شرط بندی را انجام دادند و در قبال این تبلیغات هم وجوهاتی را اخذ کردند.»

آنچه از گزارش­‌های صدا و سیما در این رابطه برمی­‌آمد اما نشان از آن دارد که این بازداشت­‌ها بیشتر افرادی را شامل می‌شود که در قبال دریافت مبلغی کارت­‌های بانکی‌شان را در اختیار دارندگان سایت­‌های شرطبندی قرار می‌­دادند. ناگفته پیداست که بازداشت این افراد تاثیر چندانی بر روند فعالیت این سایت­‌ها نمی­‌گذارد و پس از تیم اصلی، تبلیغ کنندگان، نهادهای مالی و نهادهای امنیتی مرتبط با این سایت­‌ها، شاید بتوان این افراد را موثران درجه پنجم در ادامه فعالیت این سایت‌ها به حساب آورد.

از سوی دیگر این گزارش‌ها در حالی از سوی پلیس فتا ارائه می‌شود که خود این نهاد به عنوان یکی از عوامل موثر برای ادامه فعالیت این سایت­‌ها شناخته می­‌شود که پیشتر زیتون در گفتگو با یکی از فعالین این حوزه از نقش تسهیلگر این نهاد در گردش چرخ‌های این سیستم پرده برداشته بود.

بیشتر بخوانید:

پلیس فتا و «مشکل‌گشایی» از شرط‌بندی

سر رشته‌ی سایت­‌های شرط‌بندی به کجا می‌رسد؟

فوتبال در سایت‌های شرط‌بندی چه چیزی را می‌بازد؟

«داوود»، یکی از اداره‌کنندگان یک سایت شرطبندی و بازی به «زیتون» گفته بود: « اکثرا تا آنجا که من می‌دانم همه مانند ما با پلیس فتا در ارتباط هستند. ما برای پولی که بلاک می‌شود به طور معمول بین ۱۰ تا ۳۰ درصد از پول را می­‌دهیم تا حسابمان باز شود و بتوانیم پول را بیرون بکشیم و بعد به سراغ شاکی برویم و رضایت بگیریم.» او در رابطه با اینکه اگر این پول‌ها پرداخت نشود چه اتفاقی می­‌افتد توضیح داد:‌«یک بار یکی از کارشناسان فتا به مدت یک هفته هر روز حساب­های مختلف ما را بلوکه می‌کرد و ما را تهدید می­‌کرد. تا اینکه درخواست پول داد و با ۱۰۰ میلیون توانستیم همه حساب­‌هایمان را باز کنیم.»

«گریه و خنده» سپاه پاسداران با گردانندگان سایت شرطبندی

تیر ماه، امسال وحید خزایی، یکی از به اصطلاح «شاخ»‌های اینستاگرامی و فعال در سایت‌های شرطبندی که در ترکیه سکونت داشت به ایران بازگشت و در فرودگاه امام خمینی بازداشت شد. امین نیکدل، یکی از کاربران امنیتی توییتر پس از این بازداشت اعلام کرد، که وحید خزایی با وعده برخی عناصر خاص وارد ایران شده و قرار بود پس از آن مهناز افشار و امیر تتلو هم به ایران برگردند، اما اطلاعات سپاه بازی آنها را به هم زد و وحید خزایی را بازداشت کرد.

فیلمی از لحظه بازداشت وحید خزایی توسط سپاه پاسداران در شبکه­‌های اجتماعی منتشر شد. اما پس از دقایقی آن فیلم حذف و فیلمی دیگر از سوی خبرگزاری فارس منتشر شد و جای آن را گرفت. اما در فیلمی که حذف شد چه نکته‌­ای وجود داشت که باید از نظرها پنهان می­‌ماند؟

در ثانیه­‌های پایانی این فیلم یک مامور امنیتی در حال صحبت کردن با وحید خزایی­ است و از خاطراتش با او در ترکیه تعریف می­‌کند. این فرد که تصویرش در این فیلم مشخص نیست به خزایی می­‌گوید: «آب خوردی باهات آب خوردیم؛ خندیدی باهات خندیدیم، گریه هم کردی ما باهات گریه کردیم.»

خزایی می­‌گوید: «من که ۶ ماه معتاد بودم…»

مامور امنیتی ادامه می­دهد: « ۶ ماه کنارت بودم… نگو پسر ایرانی تو شغال ایرانی».

احتمالا دلیل حذف این فیلم تاکید آن بر نزدیکی سپاه پاسداران به گردانندگان این سایت‌ها و «گریه و خنده»‌ی این نهاد با آنهاست.

وحید خزایی پیش از این نیز در رابطه با اعتیادش صحبت کرده و گفته بود که با کمک «دوستان»اش توانسته اعتیادش به کوکایین را ترک کند. در همان مدتی که او می‌گوید درگیر اعتیاد شده بود، در صفحه‌­اش شروع به فحاشی به رهبر جمهوری اسلامی کرد و از آن مهمتر در رابطه با پشت پرده سایت­‌های شرط بندیِ فرشید امیرشقاقی ملقب به مونتیگو، کسی که به گفته کسانی که دستی در این کار دارند کارش فروش پنل شرط بندی یا اجاره آن است، صحبت کرد. اتفاقی که باعث درگیری او با مافیای سایت­‌های شرطبندی در ترکیه شد و همان به اخراجش از این کشور انجامید. در همین حین نیز صفحه اینستاگرام میلیونی خزایی از دسترس خارج شد و هر صفحه‌­ی جدیدی که می‌ساخت طی چند روز بسته می‌شد. سرانجام پس از آن ۶ ماهی که خزایی به آن اشاره می‌کند با عذرخواهی به ترکیه بر­می­‌گردد و اعلام می­‌کند که تحت تاثیر مواد مخدر آن حرف­‌ها را زده است و روش‌اش را عوض کرده، کوکایین را ترک کرده و دیگر نمی‌خواهد به کسی بی‌احترامی کند.

خزایی پس از بازداشت به زندان اوین منتقل شد و مدتی را در بند عمومی و بعد در بند دو الف سپاه پاسداران سپری کرد.  سرانجام در شهریور ۹۹ سخنگوی قوه قضاییه در گفتگو با رادیو تهران اعلام کرد که دادگاه وحید خزایی غیرعلنی برگزار خواهد شد.

شایعات بازداشت به کام امنیتی­های ایران

پلیس فتا، دادستانی و نهادهای درگیر این پرونده یا به بیان بهتر آنهایی که مدعی هستند در این حوزه «اقدامات موثر» انجام‌می‌دهند، از هر اتفاق و خبری در این رابطه چه در داخل و چه خارج ایران به سود خود بهره می‌­برند و آن را بخشی فعالیت‌های خود برای مبارزه با این سایت‌ها معرفی می‌کنند.

ادعایی که در زمان بازداشت امیرتتلو، خواننده پرحاشیه ساکن ترکیه که به علت مشکلات اقامتی و مسایل مرتبط با مواد مخدر مدتی را در بازداشت پلیس ترکیه بود و در کار سایت‌های شرطبندی هم دستی داشت مطرح شد. پلیس ایران بازداشت او را مصادره به مطلوب کرده و مدعی شده بود که تتلو به علت اعلان قرمز ایران در اینترپل بازداشت شده است و به زودی به ایران عودت داده خواهد شد که چنین اتفاقی نیافتاد.

مشابه این ماجرا برای پویان مختاری یکی دیگر از دارندگان و تبلیغ‌­کنندگان سایت‌­های شرط بندی هم اتفاق افتاده بود که پس از بازداشت‌اش در اسپانیا اعلام شد که به درخواست ایران بازداشت شده است و او نیز سرانجام آزاد شد و به ترکیه بازگشت.

امکانی که این سایت‌ها برای پولشویی و دور زدن تحریم‌ها به کاربرانش می‌دهد ویژگی وسوسه‌برانگیزی برای جمهوری اسلامی تحت تحریم نیز هست.

طی روزهای اخیر هم پس از اعلام شایعه بازداشت نیلی افشار یکی دیگر از دارندگان سایت شرطبندی منتشر شد که آن هم خبری دروغین از آب درآمد و توسط خودش و دوستانش تکذیب شد.

میلاد حاتمی یکی دیگر از اعضای این تیم هم دو بار توسط پلیس ترکیه بازداشت شد و احتمال اخراج او از کشور ترکیه در این رابطه مطرح گردید. اما پرونده او نیز تا کنون ربطی به سایت‌های شرط‌بندی نداشته و تنها به علت شکایت برخی از شهروندان ترکیه بازداشت شده است.

ادعای انجام فعالیت‌های موثر از سوی مسئولان ایرانی در سطوح مختلف برای مقابله با این سایت‌ها در حالی مطرح می‌شود که به دلایل اقتصادی به نظر نمی‌رسد آنان تمایل چندانی برای اینکار داشته باشند. شاهد این مدعا هم درگاه این سایت‌ها در بانک‌های ایرانی است که محل ورود و چرخش‌ پول‌هایشان محسوب می‌شود و نه تنها اقدام جدی برای مسدود کردن آنها به عمل نمی‌آید بلکه به مجرایی برای دریافت رشوه از سوی پلیس فتا بدل شده است. از سوی دیگر امکانی که این سایت‌ها برای پولشویی و دور زدن تحریم‌ها به کاربرانش می‌دهد ویژگی وسوسه‌برانگیزی برای جمهوری اسلامی تحت تحریم نیز هست.