عقب‌نشینی نظام؛ FATF در مجمع تصویب می‌شود؟

زیتون– مخالفان تصویب FATF یکی پس از دیگری عقب‌نشینی می‌کنند.

طی روزهای اخیر چند تن از مخالفان پیوستن ایران به گروه ویژه اقدام مالی در پولشویی٬ اعلام کردند که دیگر چندان مخالف تصویب آن نیستند.

شب گذشته مرتضی نبوی٬ عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام٬ که میهمان برنامه جهان آرا بود٬ در ایران رابطه گفت: «سال گذشته رایم در مورد پیوستن ایران به fatf منفی بود اما الان مشخص نیست، در حال بررسی هستم.»

او در باره تغییر نظرش توضیح داد: «از مجموع ۱۹۰ کشور ۱۸۸ کشور این دو کنوانسیون را قبول کردند٬ ما نیز همانند خیلی از کشور‌های دیگر هیچ مشکلی با مبارزه با تروریسم و یا جرایم سازمان یافته نداریم ضمن اینکه ما قانون داخلی مبارزه با فساد‌های مالی، جرایم تروریسم و پولشویی را داریم منتها مساله برای دوستانی که موافق پیوستن به این دو کنوانسیون نیستند این است که وقتی اطلاعات شفاف می‌شود ممکن است افرادی از این اطلاعات سوءاستفاده کنند و عمدتا هم مسئله به شرایط تحریم بر می‌گردد.»

این عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام ادامه داد: «در شرایطی که ما به دنبال خنثی‌سازی تحریم‌ها هستیم یک عده از این نگران هستند که نکند درز اطلاعات موجب سوءاستفاده شود. البته کارشناسان دولت نظر دیگری دارند و معتقدند با حق تحفظ و حق شرطی که در قوانین مربوط به این کنوانسیون‌ها پیش بینی شده نمی‌شود از اطلاعات سوءاستفاده کرد. ضمن آنکه بر اساس قوانین مربوط به این کنوانسیون‌ها، قوانین داخلی کشور مثل قانون اساسی پذیرفته شده است و باید رعایت شود به طور مثال اگر کسی بخواهد حزب الله لبنان را به عنوان گروه تروریستی بشناسد از نظر ما قابل قبول نیست.»

مخالفان سرسخت در مجمع تشخیص مصلحت

از چهار لایحه‌ای که باید در این زمینه به تصویب نهایی برسد دو لایحه مقابله با جرایم سازمان‌یافته فراملی موسوم به پالرمو و مقابله با تأمین مالی تروریسم با وجود اصرار دولت حسن روحانی، همچنان در مجمع تشخیص مصلحت نظام بلاتکلیف است.

مخالفان تصویب این لوایح می‌گویند در صورت تصویب آنها، کمک‌های مالی ایران به گروه‌های شبه‌نظامی وابسته به ایران مانند حزب‌الله لبنان با مشکل مواجه خواهد شد.

گروه ویژه اقدام مالی به دلیل امتناع جمهوری اسلامی از تصویب برخی از این لوایح، ایران را به فهرست سیاه خود بازگردانده و به همه کشورها اختیار داده است که در نقل و انتقال‌ مالی با ایران به طور مستقل اقدام کنند.

دی ماه امسال محسن مجتهد شبستری، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام٬ گفته بود که نظر اعضای این مجمع درباره لوایح گروه ویژه اقدام مالی، موسوم به اف‌ای‌تی‌اف، تغییر نکرده و «معایب» آن به مراتب بیشتر است.

مجتهد شبستری در مورد لوایح اف‌ای‌تی‌اف به خبرگزاری مهر گفت که «نظر من عوض نمی‌شود» و بعید است که «نظر آقایان دیگر هم در این زمینه عوض شده باشد.»

این در حالی بود که آذرماه امسال معاون حقوقی رییس جمهوری اعلام کرده بود که رهبر جمهوری اسلامی با درخواست دولت حسن روحانی برای تمدید مهلت بررسی لوایح اف‌ای‌تی‌اف در مجمع تشخیص مصلحت نظام موافقت کرده است.

نظر آقایان تغییر کرد

مجمع تشخیص مصلحت نظام این روزها تلاش کرده پس از ماه‌ها سکوت و بی‌عملی، بدون اطلاع‌رسانی و در سکوت خبری، لوایح مربوط به FATF را در کمیسیونی متشکل از برخی اعضای کمیسیون‌های «سیاسی و امنیتی»، «قضایی» و «اقتصادی» بررسی کرده و حالا نتیجه نهایی را برای اتخاذ تصمیم نهایی در شرایطی به صحن مجمع ارجاع داده که شنیده‌ها از افزایش احتمال تصویب این لوایح حکایت دارد و احتمالا به همین دلیل است که رسانه‌های اصلی جریان اصولگرا از یک‌سو و فعالان سیاسی و اجتماعی آنان ازسوی دیگر فعالیت‌های خود را تشدید کرده و یکی پس از دیگری از لزوم رای مجمع به بقای ایران در لیست سیاه FATF می‌گویند.

از جمله محمدرضا باهنر، دیگر عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام٬ نیز پیش بینی کرد که «اف ای تی اف» به احتمال زیاد تصویب می شود.

او البته افزود: «حق تفحص ها باید در کنار این بررسی شود که امروز هم فقط حق تفحض ها مورد بررسی است.»

باهنر در مورد تغییر نظرش توضیح داد: «داستان اف ای تی اف از مدتی قبل در مورد ایران شروع شد و مذاکره و صحبت هایی در زمان وزارت طیب نیا شروع شد. ایشان رفتند و مذاکرات مفصلی کردند و پیشنهادی برای ایران دریافت کردند و گفته شد ایران این اقدامات را انجام بدهد تا در مجموعه کشورهایی که به اف ای تی اف پیوسته اند، همکاری کند.»

این عضو مجموع تشخیص مصلحت نظام ادامه داد: «‌در این مجموعه کشورها با سه گروه کشورهای همکار با هم تفاهم نامه دارند و مقرراتی را بین خودشان دارند و عمل می کنند و متعهد هستند. یک سری کشورها که بعضا این مقررات را رعایت نمی کنند کشورهایی دارای ریسک بالا هستند. به اصطلاح امروز چیزی مثل تحریم نیست که کشوری ظالمانه و یا بر مبنای سیاسی، کشوری را تحریم کند یا شورای ملل بخواهد کشوری را تحریم کند ولی توصیه ای به کشورهای جهان است که می گویند معامله با این کشورها دارای ریسک، بالا است. گروه بعدی کشورهای غیر همکار هستند که گفته می شود به هیچ وجه با آنها همکاری نداشته باشید و مراقبت مبادلات اقتصادی با این کشورها باشید و این کشورها مورد اعتماد نیستند.»

محسن مجتهد شبستری، دیگر عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام که از مخالفان تصویب این لوایح است، گفته است «در صورت پذیرش، تصویب این لوایح به صورت مشروط خواهد بود» و باید کارگروه اقدام مالی به تعهدات خود عمل کند.

محمد صدر، عضو مجمع تشخیص مصلحت نیز که از حامیان تصویب این لوایح است، با ابراز اینکه توضیحات مقام‌های دولتی برخی از مخالفان تصویب این لوایح را مردد کرده، از افزایش احتمال تصویب این لوایح خبر داده است.