27 پاسخ

1. پاسخ بسیاری از مسایلی که ایشان مطرح می کند را من هم که یک مسلمان عامی هستم بلدم. در مجموع متن ساده و غیرعالمانه ایست.

2. یک خداپرست ،یک دیندار بطور واقع
   با روح و ذات و معنی دین کار دارد
   و روحانیت است .
   جسمانیت هم در جایگاه خود اهمیت دارد ،
   البته آن بخش از حوزه ها و روحانیت
   قلابی،ارتجاعی ،دستگاه تزویر حکومتها،خرافات و …را
   جزو روحانیت نیاورید .

   و لذا توده های خلقهای میلیاردی
   با روح دین کار دارند.
   و دین یکی است ، قدرت متعال یکی است .
   و در هر دورانی جریان سیال قانون و
   فرهنگ معاصر ، همراه دین میشود.

   و جریانات خالص و اتوپیایی هم نیستند.و اصولا ما همه در حال انسان
   تر شدن باید باشیم ،
   حال این تاریخ و فرضیه ها بکار
   عموم خلق نمی آید.
   وقدرت و افات آن هم یک امر مستمر
   و رایج و نامحدود است ،و دانشگاهها و
   حوزه ها هم گرفتار این قدرتها میتوانند
   باشند

3. من باید صادق باشم ،من اسم واقعی خود را مینویسم ،
   شما به مفهوم ومعنی جملات من ایراد دارید
   اسم شما؟ اوس کاضم بنا ،؟
   اینجا صحبت جدی در کار است ،
   شوخی وقت خود دارد .
   بله ،

   اصل دین ایمان است و شناخت توامان.

   ایمان توسط تقوی و پرهیز از
   لذات مخرب است و ضد حق و حقوق است
   اینجا فقط صحبت از شناخت است .

   و نظریه و تاریخ و وقایع،

   من گفتم خود قران میگوید که
   فقط افراد در حال متقی شدن
   را هدایت می‌کند،
   و اصول تقوی یونیورسال است ،

   نه به دزدی ،دروغ ،حق الناس ،
   تجاوز به حقوق ،استبداد ،
   رشوه ،ربا ،و …

   اینها ارزش های جاویدان بشری است .

   سلامت و پایدار باد
   ایران و ایرانی

   خدا
   ایران
   ملت

4. دوست عزیز برای این توجیهات ساده‌انگارانه دیگر خبلی دیر شده است.در عصر اطلاعات داریم نتیجه پیاده‌سازی عینی دستورات این کتاب را میبینیم.قرآن دستور جنگ و دشمنی با نامسلمانان را داده و صلح با دیگران را ناممکن کرده است.قرآن است که فقط یک سبک زندگی زاهدانه را استاندارد کرده و تخطی از آن را مستوجب مجازاتهای بسیار سنگین در حد مرگ و قطع عضو دانسته است.قرآن است که در مورد سوالات بزرگ بشری پاسخهای نادرستی داده و دانشمندانی که نظری جز نظر مندرج در قرآن داشته‌اند کافر و بی‌دین خوانده شده و اعدام و تبعید شده‌اند و همین باعث عقب‌ماندگی جوامع مسلمان شده است.هر جا و هر زمانی که حکومت خواسته دستورات قرآن را پیاده کند فاجعه بشری آفریده شده است.از حجاج بن یوسف بگیرید تا طالبان و داعش.بس کنید چشمانتان را بروی حقیقت باز کنید.

5. آینه چون نقش تو بنمود راست/ خود شکن، آیینه شکستن خطاست! جناب عالی در برابر این همه صغرا کبرا چیدن نویسنده که متکی به هم مطالعه ی دقیق قرآن، هم احادیث، هم مطالعات دین شناسی در شرق و غرب و هم مطالعات باستان شناسی است، تنها با یک اظهار تأسف می خواهید پنبه ی استدلال او را بزنید؟! در برابر آن همه استدلال حتا یک دلیل نتوانسته اید بیاورید.

6. عزیزان ،ظاهر و باطن
   نمود و ماهیت
   دین خدا یکی است ،از آدم تا اخر
   یونیورسال ولی یوز

   میگویند شیخ بهایی بیش از ۱۰۰ علم
   میدانسته است.
   چرا من خدا پرست ،ایرانی امریکایی

   باید بحرف کسانی که تک بعدی هستند زیاد بها بدهم.

   ما به کسانی نیاز داریم که الگوی فکری
   و عملی ما باشند که چند بعدی باشند ،
   هستی شناسی ،جامعه ،روان،انسان ،شناس باشند ،سیاست ،تاریخ ،
   جغرافیا ،بیولوژی ،اقتصاد ،حقوق
   و…یکجا بدانند.

   اینجا این آقای رییس دانشگاه هاپکینز
   در ۹ رشته مختلف دکترا دارد.

7. در نهایت اگر فرض کنیم قران مشگل دارد.
   عزیزان ،ما اصل قضیه که بسیار شفاف است را فراموش و بدنبال نظریات و برداشتهای شخصی یک سری ،
   روشنفکر سکولار ،دینی ،ایت اله وروحانیت و جسمانیت رفته ایم.

   در کل قضیه انتخاب و تصمیم گیری
   در برابر اغواگریهاست ،
   توانایی پایداری در برابر زیاده روی
   و شهوت گرایی است ،

   خود کنترل کردن است.
   شهرت و مقام و وجهه و پول و ثروت

   تریاک ،و شراب ،و رباب و کباب
   است .
   قمار است ،راحت طلبی است ،
   دزدی و جنایت است ،دزدی از
   بیت المال است .
   تجاوز است ،زور گویی است .

   خداوند همه مارا هدایت فرماید.

8. سلام
   فراموش نکنیم که زبان قرآن، زبانی محاوره‌ای است، همچنان که ما در محاور‌ات روزمره خود با دیگران، از موضوعی شروع به صحبت می‌کنیم و هر چند دقیقه، مرتباً موضوع صحبتمان تغییر پیدا می‌کند و موضوع جدیدی پیش می‌آید.
   چنانکه دانشمند فرهیخته جناب آقای دکتر سروش تبیین نموده‌اند، وحی در واقع مواجهه حضرت پیامبر(ص) با جان جهان و باطن عالم است و بیان این «مواجهه»، همانی است که آن را وحی می‌نامیم.
   در حالی که موضوعی لاهوتی در قالب وحی به حضرت پیامبر(ص) نازل می‌شود تا ایشان آن را به خلایق ابلاغ نمایند، می‌بینیم که موضوعی ناسوتی هم توسط مردم از ایشان استعلام و استفتاء می‌گردد و هر بار این بده بستان بین ایشان وخالق و مخلوق، تکرار می‌گردد.
   همان‌گونه که آقای راست‌گفتار هم مرقوم نموده‌اند، این نحوه گفتار را ما در مثنوی معنوی هم شاهد هستیم.
   هست قرآن حال‌های انبیا
   ماهیان پاک بحر کبریا
   همچنین اینکه واژگان و یا گفتمان سریانی و یونانی و… در قرآن باشد، اولاً امر غریبی نیست و اتفاقاً اگر غیر از این بود، غریب می‌نمود. حضرت پیامبر‌(ص)، فرزند زمانه و قوم خود بودند و پرواضح است که لسان هر قوم و زمانه‌ای، ترکیبی از گفتارهای هم پیشینیان و هم اقران است. ثانیاً هدف و دین همه حضرات انبیاء(ع) یکی است و تفاوت یکی در شرایع است و دیگری در نحوه بیان به زبان و فرهنگ قوم خویش.
   هندوان را اصطلاح هند مدح
   سندیان را اصطلاح سند مدح

   1. بادرود به جناب کسری آذری
      می فرمایید.
      «فراموش نکنیم که زبان قرآن، زبانی محاوره‌ای است، همچنان که ما در محاور‌ات روزمره خود با دیگران، از موضوعی شروع به صحبت می‌کنیم و هر چند دقیقه، مرتباً موضوع صحبتمان تغییر پیدا می‌کند و موضوع جدیدی پیش می‌آید.»
      قطعا این خدایی که بدان معتقدید قصد هدایت بندگان خویش را دارد و نه شوخی با آنان، اگر چنین است پس چرا حداقل فردی را که می تواند به زبانی ساده و شیوا بدون پراکندگی، مفاهیم را به این بندگان انتقال بدهد انتخاب نکرد تا راحتتر سبب هدایت آنها شود چرا باید متن قران این همه دچار ابهام و پیچیده گویی

9. علم و دانش و…یک پدیده چیزی است ولی در خود قران میگوید این کتاب
   انسانهایی را قلب سالم دارند
   را هدایت میکند.
   ویا به انسانهای پا‌ک و باوجدان الهام می‌کند.
   و بعنوان یک عضو قدیمی از جامعه
   روزنامه و مدیا ، باور کنید یک
   خ
   واقعه را میشود ده ها نوع تفسیر
   و گزارش کرد.
   ولذا زیاد نباید د. بند روایات بود.

   1. با سلام خدمت آقا و یا خانم جلوایی . باور کنید که من چندین بار پاسخ های نوشته شده شما را خواندم .من نفهمیدم که شما قصد دارید که چه مطلبی را در رابطه با این مقاله بنویسید !!! در یک جا میگوئید که : ” در نهایت اگر فرض کنیم قرآن مشکل دارد ” ویا ” علم ودانش یک پدیده چیزی ست ولی در خود قرآن میگوید این کتاب انسانهایی قلب سالم دارندرا هدایت میکند “. وباز هم این جمله ها از شما که من فکر میکنم شما دوست داریددر هر موردی نظر بدهید بی آنکه ( از دید من ) اتصال مفاهیم گفته های شما حتی به گفته های خودتان ربط داشته باشد چه رسد به جواب به مقاله مورد نظرتان . می نویسید : ” ما به کسانی نیاز داریم که الگوی فکری و عملی ما باشند که چند بعدی باشند هستی شناسی ، جامعه ، روان انسان ،شناس باشند ، سیاست ، تاریخ ، جغرافیا ، بیولوژی ، اقتصاد ، حقوق و …. یکجا بدانند .”
      تمام جمله های بالا عیناّ از روی نوشته خودتان رو نویسی و علامت ها واشاره ها را نیز آورده ام .جدای از اغلاط معنایی و مفهومی ، من ربط آنها را با هم نفهمیدم . امید وارم که گفته های مرا از روی بغض نپندارید، بلکه از صدق دل بدانید .

10. با سلام و درود: جناب دکتر امیرمعزی، همچون بسیاری دیگر از پژوهشگران اسلامی و قرانی، هم از نوع ایرانی وهم از نوع خارجی شان، حداقل یک نوع باور دیگر را در بین همه انواع و عوامل شناخته شده در دیدگاه های مختلف قرانی و قران شناسان و اسلام باوران نادیده گرفته و جا گذاشته و اشاره ای به آنها نکرده، و آن کسانی هستند که اصولا نه تنها درک و باور و شناخت شان از خدا، دین، اسلام و قران و جهان بینی شان هیچگونه ارتباطی با روایات و احادیث ندارد بلکه تکیه بر احادیث و نگرش های محدثان را عامل اصلی و بازدارنده عدم شناخت صحیح قران میدانند، و صرفا قران را به عنوان یک کتاب مستقل و قائم به خودش که خود مفسر خودش هست، باور دارند، و دلیل اصلی باورمندی به آنرا ریشه دار بودن و نهادینه بودن مفاهیم کلیدی اش در ذات و فطرت همه انسانها از آدم تا کنون را عنوان میکنند (فطرتی که در قران از آن، لایتغیر عنوان شده و فعلا هم که تغییر نکرده است!). دکتر استاد حمید میرزا آغاسی، استاد طباطبایی و علامه مرحوم سید محمدجواد غروی جواد غروی و فرزندشان سید علی اصغر غروی از جمله این قران شناسان و دین شناسان بزرگ هستند که اتفاقا همگی مورد تکفیر دین شناسان حدیث گرا قرار گرفته اند! استاد میرزا آغاسی و علامه غروی بر خلاف نظر قطعی عنوان شده از جانب آقای دکتر معزی پیرامون موضوع ناسخ و منسوخ (که حداقل اینگونه استنباط میشود که گویا این باوری قطعی همه قران شناسان است) نه تنها آنرا باوری درست نمیدانند بلکه در تناقض آشکار با ماهیت آموزه های قرانی و صفات و حکمت الهی دانسته و لذا به هیچوجه به برداشت رایج از چنین موضوعی در قران معتقد نیستند و باور اکثریت فقیهان و مفسران را به دلایل متعدد بر اساس آیات همین قران موجود، پذیرا نشده اند. لذا صرفنظر از اشارات تاریخی ایشان به چگونگی جمع آوری مطالب قران ، ادعاهای مخالف مکی یا مدنی بودنشان، نظم یا بی نظمی در ترکیب سوره ها و آیات مرتبط با ادیان دیگر، مسائل مربوط با دیدگاه های آخرالزمانی و غیره (که هر کدام جداگانه جای بحث خود را دارند) لزوما آنچه ایشان از برداشتهای طبری، شیعیان و تاریخ نویسان دیگر و نظرات مستشرقین و محققین غربی و شرقی مطرح کرده اند، همه دیدگاه های آنها و نظرات متنوع موجود پیرامون قران نیستند – دیدگاه هایی که حتی در مواردی ناقض دیدگاه های دیگر همان مورخین و پژوهشگران اند، و نمیتوانند عاری از خطا و بی عیب باشند، و موارد ی از آنها با مراجعه به قران موجود هم کاملا نادرست هستند. باید یکبار هم به این پدیده، پدیده ای بنام قران که فعلا موجود است و در دست داریم، اینگونه بنگریم که صرفنظر از اینکه این قران از کجا آمده، از جانب خدا یا از طرف پیامبری که عامدا یا ناآگاه آنرا به خدای نادیده نسبت میدهد، و اینکه کی و کجا چنین کتابی پیدا شد، پیامبرش درست یا نادرست چه کرد، باید برای یکبار هم که شده بدور از احادیث و محدثان، به محتوا و مفاهیم قران و لب کلامش نگریست و آنرا مورد مداقه قرار داد. مطالعه تاریخ و آنچه گذشته، در نهایت و لزوما ما را به درک قاطعی از آنچه قران هست و میگوید هدایت نمیکند چرا که قران را باید مستقل از گفته ها و تفاسیر و تاریخ و با امعان نظر به ساختار روان شناختانه انسانها و بدون تاکید بر اینکه چه حدیثی و چه مفسری پیشتر در کجا چه گفت، بررسی کرد تا به کنه آن پی ببریم. در دیدگاه های همه اقوام مسلمان، تاریخ شناسان، محققان، مستشرقین، مفسران قران، چه شیعی و چه سنی، بدون شک و آشکارا نقش احادیث و روایات مشهود است. لذا در شناخت دقیق قران عاجر خواهیم ماند و به کجراهه خواهیم افتاد. مثلا اگر از جناب معزی به پرسید به باور شما، نظر نهایی قران در مورد جنگ چیست و آیا میتوان بر اساس آیات همین قران موجود، با دیگران صرفا به دلیل عقایدشان جنگید یا نه و اینکه بالاخره قران جنگ طلبی را رواج میدهد یا در صلح زیستن با دیگران را، خواهند گفت همین جنگ طلبی در قران است که موجب جنگهای بین مسلمانان شده (در مصاحبه فوق، بنظرم ایشان همین باور خود را عنوان کردند) و عوامل اصلی مربوطه را، توجیه نفس خودخواهانه، کثرت طلبانه، اقتدارگرایانه وفریبکارانه انسانها، و در مواردی اکثریت مدعیان اسلام و خداشناسی و قران شناسی، که قران روی آنها انگشت می گذارد، عنوان نخواهند کرد، در حالیکه ضمن بررسی آیات جنگ در قران به روشنی می توان دریافت که اصولا جنگ تهاجمی در قران نفی شده و هر جا هم مسلمانان به پیروزی هایی در مقابل مهاجمان دست یافته اند بلافاصله قران به آنها نهیب میزند که مبادا حال خود به متجاوز دیگری تبدیل شوید و متذکر می شود که در اوج قدرت نیز باید از تعدی اجتناب کرده و در صورت دریافت پیام صلح از مهاجمان، صلح را پذیرا شده و جنگ را تعطیل کرده و تحت هیچ شرایطی به هر منظوری( از جمله نابودی کامل دشمنان و گسترش سرزمین تان، انتقامجویی و دستیابی به غنائم)، جنگ را دنبال نکنید!

    1. جناب پارسی
       میفرمائید
       ” کسانی هستند که اصولا نه تنها درک و باور و شناخت شان از خدا، دین، اسلام و قران و جهان بینی شان هیچگونه ارتباطی با روایات و احادیث ندارد بلکه تکیه بر احادیث و نگرش های محدثان را عامل اصلی و بازدارنده عدم شناخت صحیح قران میدانند، و صرفا قران را به عنوان یک کتاب مستقل و قائم به خودش که خود مفسر خودش هست، باور دارند”
       یک لحظه فکر کنید این کسان چگونه پی بردند که در ۱۴۰۰ سال پیش در شهر مکه پیامبری ظهور کرد و دین جدیدی عرضه کرد و یک کتاب آسمانی که آیات ان توسط جبرییل به این پیامبر در غار حرا نازل شد . همه آنچیزی که شما و این کسان به نام اسلام میشناسند را فقط در همین سیره ها و احادیث میتوان پیدا کرد. قرآن خود هیچ در این باره نمیگوید که در کجا و چگونه ساخته شده است , قر ان در هیچ جا نمیگوید که دینی به نام اسلام را آورده است.
       مشکل این است که مسلمانان هرگز نخواستند که تاریخ اسلام را مورد مداقه قرار دهند ,
       همواره ادعا میکنند که اسلام در مواجهه با اعرا ب بت پرست در شهر مکه ظهور کرده در حالی که بیش از ۸۰ درصد متن قرآن را گفتگو با یهودیان و مسیحیان تشکیل داده و انها را به پیروی از کتابهای مقدسشان توصیه کرده است.

       با درود کامران

       1. آقای کامران گرامی
          به درستی میفرمائید که: “[محدثان] همواره ادعا میکنند که اسلام [ومحمّد] در مواجهه با اعرا ب بت پرست در شهر مکه ظهور کرده”
          اما مدعیان تأمل نمیکنند که اصولاً مکۀ ماقبل قرن نهم به علت بی آبی غیر قابل سکونت بوده است. در دهۀ اول قرن نهم میلادیست که به همت و تقبل هزینۀ هنگفت، زبیده همسر هارون الرشید با صرف یک ملیون و هفتصد سکۀ طلا آب را با کانال کشی از درۀ نعمان به مکه آورده و از این برهه به بعد است که محدثان اسلامی با تشویق عباسیان به میدان آمده و راویان اخبار اسلامی در مورد مکه، ولادت پیغمبر در آنجا و حتی افزودن سورۀ اصحاب فیل به قرآن میشوند. در حالیکه سنگنوشته های ابرهه شهادت بر عدم وجود کعبه و مکۀ پیش از اسلام از جانب محدثان اسلامی و سورۀ الفیل قرآن را میدهند.
          امیدوارم این کامنت هم به سرنوشت کامنتهای قبلی دچار نشود.

11. حقایق معانی درفراسوی زمان هستند هویاتیکه بخاطر عبورنکردن از خودخواهی «جهل» راقبله افکار واهداف ورفتارخود قرار داده اند هرگزبحقایق مفاهیم و معقولات دسترسی ندارنداینان ازفهم «عقلانیت فطری» و «قبله فطری» واز درک انسان وجهان عاجزو ناتوانند «لایمسه الا المطهرون» و «لایزید الظالمین الا خسارا» کسیکه تمام عمرش در تاریکی بوده. هرگزنمیتونه روشنایی رو تفسیر کنه

12. جناب امیرمعزی، همچون بسیاری دیگر از پژوهشگران اسلامی و قرانی، هم از نوع ایرانی وهم از نوع خارجی شان، حداقل یک نوع باور دیگر را در بین همه انواع و عوامل شناخته شده در دیدگاه های مختلف قرانی و قران شناسان و اسلام باوران نادیده گرفته و جا گذاشته و اشاره ای به آنها نکرده، و آن کسانی هستند که اصولا نه تنها درک و باور و شناخت شان از خدا، دین، اسلام و قران و جهان بینی شان هیچگونه ارتباطی با روایات و احادیث ندارد بلکه تکیه بر احادیث و نگرش های محدثان را عامل اصلی و بازدارنده عدم شناخت صحیح قران میدانند، و صرفا قران را به عنوان یک کتاب مستقل و قائم به خودش که خود مفسر خودش هست، باور دارند، و دلیل اصلی باورمندی به آنرا ریشه دار بودن و نهادینه بودن مفاهیم کلیدی اش در ذات و فطرت همه انسانها از آدم تا کنون را عنوان میکنند (فطرتی که در قران از آن، لایتغیر عنوان شده و فعلا هم که تغییر نکرده است!). دکتر استاد حمید میرزا آغاسی، استاد طباطبایی و علامه مرحوم سید محمدجواد غروی جواد غروی و فرزندشان سید علی اصغر غروی از جمله این قران شناسان و دین شناسان بزرگ هستند که اتفاقا همگی مورد تکفیر دین شناسان حدیث گرا قرار گرفته اند! استاد میرزا آغاسی و علامه غروی بر خلاف نظر قطعی عنوان شده از جانب آقای دکتر معزی پیرامون موضوع ناسخ و منسوخ (که حداقل اینگونه استنباط میشود که گویا این باوری قطعی همه قران شناسان است) نه تنها آنرا باوری درست نمیدانند بلکه در تناقض آشکار با ماهیت آموزه های قرانی و صفات و حکمت الهی دانسته و لذا به هیچوجه به برداشت رایج از چنین موضوعی در قران معتقد نیستند و باور اکثریت فقیهان و مفسران را به دلایل متعدد بر اساس آیات همین قران موجود، پذیرا نشده اند.
    لذا صرفنظر از اشارات تاریخی ایشان به چگونگی جمع آوری مطالب قران ، ادعاهای مخالف مکی یا مدنی بودنشان، نظم یا بی نظمی در ترکیب سوره ها و آیات مرتبط با ادیان دیگر، مسائل مربوط با دیدگاه های آخرالزمانی و غیره (که هر کدام جداگانه جای بحث خود را دارند) لزوما آنچه ایشان از برداشتهای طبری، شیعیان و تاریخ نویسان دیگر و نظرات مستشرقین و محققین غربی و شرقی مطرح کرده اند، همه دیدگاه های آنها و نظرات متنوع موجود پیرامون قران نیستند – دیدگاه هایی که حتی در مواردی ناقض دیدگاه های دیگر همان مورخین و پژوهشگران اند، و نمیتوانند عاری از خطا و بی عیب باشند، و موارد ی از آنها با مراجعه به قران موجود هم کاملا نادرست هستند. باید یکبار هم به این پدیده، پدیده ای بنام قران که فعلا موجود است و در دست داریم، اینگونه بنگریم که صرفنظر از اینکه این قران از کجا آمده، از جانب خدا یا از طرف پیامبری که عامدا یا ناآگاه آنرا به خدای نادیده نسبت میدهد، و اینکه کی و کجا چنین کتابی پیدا شد، پیامبرش درست یا نادرست چه کرد، باید برای یکبار هم که شده بدور از احادیث و محدثان، به محتوا و مفاهیم قران و لب کلامش نگریست و آنرا مورد مداقه قرار داد. مطالعه تاریخ و آنچه گذشته، در نهایت و لزوما ما را به درک قاطعی از آنچه قران هست و میگوید هدایت نمیکند چرا که قران را باید مستقل از گفته ها و تفاسیر و تاریخ و با امعان نظر به ساختار روان شناختانه انسانها و بدون تاکید بر اینکه چه حدیثی و چه مفسری پیشتر در کجا چه گفت، بررسی کرد تا به کنه آن پی ببریم. در دیدگاه های همه اقوام مسلمان، تاریخ شناسان، محققان، مستشرقین، مفسران قران، چه شیعی و چه سنی، بدون شک و آشکارا نقش احادیث و روایات مشهود است. لذا در شناخت دقیق قران عاجر خواهیم ماند و به کجراهه خواهیم افتاد.
    مثلا اگر از جناب معزی به پرسید به باور شما، نظر نهایی قران در مورد جنگ چیست و آیا میتوان بر اساس آیات همین قران موجود، با دیگران صرفا به دلیل عقایدشان جنگید یا نه و اینکه بالاخره قران جنگ طلبی را رواج میدهد یا در صلح زیستن با دیگران را، خواهند گفت همین جنگ طلبی در قران است که موجب جنگهای بین مسلمانان شده (در مصاحبه فوق، بنظرم ایشان همین باور خود را عنوان کردند) و عوامل اصلی مربوطه را، توجیه نفس خودخواهانه، کثرت طلبانه، اقتدارگرایانه وفریبکارانه انسانها، و در مواردی اکثریت مدعیان اسلام و خداشناسی و قران شناسی، که قران روی آنها انگشت می گذارد، عنوان نخواهند کرد، در حالیکه ضمن بررسی آیات جنگ در قران به روشنی می توان دریافت که اصولا جنگ تهاجمی در قران نفی شده و هر جا هم مسلمانان به پیروزی هایی در مقابل مهاجمان دست یافته اند بلافاصله قران به آنها نهیب میزند که مبادا حال خود به متجاوز دیگری تبدیل شوید و متذکر می شود که در اوج قدرت نیز باید از تعدی اجتناب کرده و در صورت دریافت پیام صلح از مهاجمان، صلح را پذیرا شده و جنگ را تعطیل کرده و تحت هیچ شرایطی به هر منظوری( از جمله نابودی کامل دشمنان و گسترش سرزمین تان، انتقامجویی و دستیابی به غنائم)، جنگ را دنبال نکنید!

13. جناب دکتر امیرمعزی، همچون بسیاری دیگر از پژوهشگران اسلامی و قرانی، هم از نوع ایرانی وهم از نوع خارجی شان، حداقل یک نوع باور دیگر را در بین همه انواع و عوامل شناخته شده در دیدگاه های مختلف قرانی و قران شناسان و اسلام باوران نادیده گرفته و جا گذاشته و اشاره ای به آنها نکرده، و آن کسانی هستند که اصولا نه تنها درک و باور و شناخت شان از خدا، دین، اسلام و قران و جهان بینی شان هیچگونه ارتباطی با روایات و احادیث ندارد بلکه تکیه بر احادیث و نگرش های محدثان را عامل اصلی و بازدارنده عدم شناخت صحیح قران میدانند، و صرفا قران را به عنوان یک کتاب مستقل و قائم به خودش که خود مفسر خودش هست، باور دارند، و دلیل اصلی باورمندی به آنرا ریشه دار بودن و نهادینه بودن مفاهیم کلیدی اش در ذات و فطرت همه انسانها از آدم تا کنون را عنوان میکنند (فطرتی که در قران از آن، لایتغیر عنوان شده و فعلا هم که تغییر نکرده است!). دکتر استاد حمید میرزا آغاسی، استاد طباطبایی و علامه مرحوم سید محمدجواد غروی جواد غروی و فرزندشان سید علی اصغر غروی از جمله این قران شناسان و دین شناسان بزرگ هستند که اتفاقا همگی مورد تکفیر دین شناسان حدیث گرا قرار گرفته اند! استاد میرزا آغاسی و علامه غروی بر خلاف نظر قطعی عنوان شده از جانب آقای دکتر معزی پیرامون موضوع ناسخ و منسوخ (که حداقل اینگونه استنباط میشود که گویا این باوری قطعی همه قران شناسان است) نه تنها آنرا باوری درست نمیدانند بلکه در تناقض آشکار با ماهیت آموزه های قرانی و صفات و حکمت الهی دانسته و لذا به هیچوجه به برداشت رایج از چنین موضوعی در قران معتقد نیستند و باور اکثریت فقیهان و مفسران را به دلایل متعدد بر اساس آیات همین قران موجود، پذیرا نشده اند.
    لذا صرفنظر از اشارات تاریخی ایشان به چگونگی جمع آوری مطالب قران ، ادعاهای مخالف مکی یا مدنی بودنشان، نظم یا بی نظمی در ترکیب سوره ها و آیات مرتبط با ادیان دیگر، مسائل مربوط با دیدگاه های آخرالزمانی و غیره (که هر کدام جداگانه جای بحث خود را دارند) لزوما آنچه ایشان از برداشتهای طبری، شیعیان و تاریخ نویسان دیگر و نظرات مستشرقین و محققین غربی و شرقی مطرح کرده اند، همه دیدگاه های آنها و نظرات متنوع موجود پیرامون قران نیستند – دیدگاه هایی که حتی در مواردی ناقض دیدگاه های دیگر همان مورخین و پژوهشگران اند، و نمیتوانند عاری از خطا و بی عیب باشند، و موارد ی از آنها با مراجعه به قران موجود هم کاملا نادرست هستند. باید یکبار هم به این پدیده، پدیده ای بنام قران که فعلا موجود است و در دست داریم، اینگونه بنگریم که صرفنظر از اینکه این قران از کجا آمده، از جانب خدا یا از طرف پیامبری که عامدا یا ناآگاه آنرا به خدای نادیده نسبت میدهد، و اینکه کی و کجا چنین کتابی پیدا شد، پیامبرش درست یا نادرست چه کرد، باید برای یکبار هم که شده بدور از احادیث و محدثان، به محتوا و مفاهیم قران و لب کلامش نگریست و آنرا مورد مداقه قرار داد. مطالعه تاریخ و آنچه گذشته، در نهایت و لزوما ما را به درک قاطعی از آنچه قران هست و میگوید هدایت نمیکند چرا که قران را باید مستقل از گفته ها و تفاسیر و تاریخ و با امعان نظر به ساختار روان شناختانه انسانها و بدون تاکید بر اینکه چه حدیثی و چه مفسری پیشتر در کجا چه گفت، بررسی کرد تا به کنه آن پی ببریم. در دیدگاه های همه اقوام مسلمان، تاریخ شناسان، محققان، مستشرقین، مفسران قران، چه شیعی و چه سنی، بدون شک و آشکارا نقش احادیث و روایات مشهود است. لذا در شناخت دقیق قران عاجر خواهیم ماند و به کجراهه خواهیم افتاد.
    مثلا اگر از جناب معزی به پرسید به باور شما، نظر نهایی قران در مورد جنگ چیست و آیا میتوان بر اساس آیات همین قران موجود، با دیگران صرفا به دلیل عقایدشان جنگید یا نه و اینکه بالاخره قران جنگ طلبی را رواج میدهد یا در صلح زیستن با دیگران را، خواهند گفت همین جنگ طلبی در قران است که موجب جنگهای بین مسلمانان شده (در مصاحبه فوق، بنظرم ایشان همین باور خود را عنوان کردند) و عوامل اصلی مربوطه را، توجیه نفس خودخواهانه، کثرت طلبانه، اقتدارگرایانه وفریبکارانه انسانها، و در مواردی اکثریت مدعیان اسلام و خداشناسی و قران شناسی، که قران روی آنها انگشت می گذارد، عنوان نخواهند کرد، در حالیکه ضمن بررسی آیات جنگ در قران به روشنی می توان دریافت که اصولا جنگ تهاجمی در قران نفی شده و هر جا هم مسلمانان به پیروزی هایی در مقابل مهاجمان دست یافته اند بلافاصله قران به آنها نهیب میزند که مبادا حال خود به متجاوز دیگری تبدیل شوید و متذکر می شود که در اوج قدرت نیز باید از تعدی اجتناب کرده و در صورت دریافت پیام صلح از مهاجمان، صلح را پذیرا شده و جنگ را تعطیل کرده و تحت هیچ شرایطی به هر منظوری( از جمله نابودی کامل دشمنان و گسترش سرزمین تان، انتقامجویی و دستیابی به غنائم)، جنگ را دنبال نکنید!

14. سلام واقعا جای تاسف است که بنام علم و مطالعه علمی بنیاد علم ودانش و تاریخ و همه را باهم زد پس کشف علمی جدید این است که قران کتاب بی نظمیها و ایلام دین ساخته عبدالملک است واقعا علم نمایی و زخرف اقول یعنی همین

15. تشکّر و سپاس فراوان از سرایِ دیدگاهِ نو برای برگزاری این جلسه. ای کاش گردانندگانِ فرهیختۀ حلقۀ دیدگاه نو، از سیّدحسین مدرّسی طباطبایی هم برای شرکت در اینگونه جلسات دعوت میکردند. آقای مدرّسی طباطبایی هم مانند جناب امیرمعزّی، در رسانه های فارسی زبان حضور کمرنگی دارند.

16. ایشان فرموده اند:

    “….. قصه داوود، قصه ابراهیم و نوح را ببینید انگار پاره‌پاره شده و در همه قرآن پخش شده، در یک صفحه موضوعات متفاوت مطرح می‌شود….”

    واضح است که قرآن نمیخواهد داستان زندگی پیامبران را کامل و بتمامی و در فصول مختلف مجزا نقل کند…قرآن میخواهد نکات اساسی و آنچه موجب رفع اختلافات موجود میشود را از زندگی اقوام و پیامبران انتخاب شده بیان کند…

    اتصال آیات هر سوره است که ارتباط موضوعات متفاوت را بهم آشکار میکند….در هر سوره جنبه ای از داستان یک پیامبر یا چند پیامبرنقل میگردد…مثلا در سوره هود طعنه و تحقیر پیروان نوح پیامبر از جانب قدرتمندان و مسرفین نقل میشود اما در سوره یونس تجهیز و حمله با تمام توان به پیامبران و عاصی کردن آنها بیان شده است…فقط قوم یونس بوده است که مقاومت نکرده و ایمان می آورند…

    کاملا ممکن است تصور کنیم خواندن و تفسیر قرآن بر اساس رعایت اتصال کامل آیات هر سوره در چیدمان نهایی هیچگاه صورت نگرفته باشد چرا که هر فرقه ای در پی شک و تردید و اختلاف پنهانی در چیدمان نهایی دنباله رو مفسرین اولیه خودشان بوده اند…و از قرآن تا جایی که خط فکری فرقه خود را توجیه کنند استفاده کرده باشند….

    دانشمندان امروزی بجای مطالعه تطبیقی تفاسیر مختلف فرق اسلامی و مستشرقین خود باید همت کنند و بر اساس اتصال آیات در چیدمان نهایی قرآن به تفسیرهای نوین بپردازند و ببینند که هر چه رعایت اتصال آیات را بیشتر مورد نظر قرار میدهند وضوح و شفافیت محتوای قرآن بیشتر میگردد….چه کنیم که ایشان با تلف کردن وقت خود در خواندن مطالب غیر ضروری به این مهم نمیرسند…حداقل میتوانیم چیدمان فعلی قرآن را در “فرض” بگیریم و تبعات آنرا بیازماییم:

    وَلَقَدْ وَصَّلْنَا لَهُمُ الْقَوْلَ لَعَلَّهُمْ یَتَذَکَّرُونَ ﴿۵۱﴾ قصص

    از ساده اندیشی و دقت کم پس از اتمام نزول تدریجی و رحلت پیامبر و مغلطه عوامل قدرت آن زمان در خوانش قرآن نباید انتظار زیاد داشته باشیم….بی جهت نیست که چنین آیه ای در قرآن وجود دارد:

    وَقَالَ الرَّسُولُ یَا رَبِّ إِنَّ قَوْمِی اتَّخَذُوا هَذَا الْقُرْآنَ مَهْجُورًا ﴿۳۰﴾ فرقان

    از دانشمندان بی غرض امروزین انتظار میرود که با استفاده از ابزار چاپ و نشر و جستجوی الکترونیک در متون دقت لازم را داشته باشند…نه اینکه مصادیق جدید و امروزی از افرادی باشند که در آیه ذیل معرفی میشوند:

    وَقَالَ الَّذِینَ کَفَرُوا لَا تَسْمَعُوا لِهَذَا الْقُرْآنِ وَالْغَوْا فِیهِ لَعَلَّکُمْ تَغْلِبُونَ ﴿۲۶﴾ فصلت

17. با سلام
    سخنرانی آقای پرفسور در بارۀ «قرآن مورخین» است. یعنی قرآن بنا به درک «دانشمندان آکادمیک غرب». من در این باره مایلم دو گفتۀ رایشنباخ را در میان نهم:
    1 – رایشنباخ بر این نظر بود که «تاریخ فلسفه» تاریخ است؛ ولی فلسفه نیست.
    2 – و بر این نظر بود که معرفی دستگاه های گوناگون فلسفی به عنوان نسخه های متعدد حکمت [یا نسخه های متعدد فهم فلسفی] به توان فلسفی اندیشی جامعه آسیب می رساند و سبب می گردد که جویندگان فلسفه به پذیرش یک «نسبی گرایی فلسفی» و به این باور برسند که چیزی به اسم فلسفه وجود ندارد و تنها عقاید فلسفی وجود دارند.

    رایشنباخ در بارۀ نکتۀ اول می نویسد: «من نمی خواهم تاریخ فلسفه را کوچک بشمارم؛ اما باید همواره به خاطر داشت که تاریخ فلسفه همانا “تاریخ” است و اما فلسفه نیست.» (ص ۳۶۶) [بر این سیاق می توان گفت که “قرآن مورخین” تاریخ است؛ ولی قرآن نیست.]
    رایشنباخ در بارۀ نکتۀ دوم می نویسد: «تاریخ فلسفه را ـ همانند هر گونه تحقیق تاریخی ـ باید با روش های علمی و تبیین های روانشناختی و جامعه شناختی مورد تحقیق قرار داد؛ آن را اما نباید به مثابۀ مجموعه ای از حقایق عرضه کرد… تجلیل از فلسفه های گذشته و معرفی دستگاه های گوناگون فلسفی به عنوان نسخه های متعدد حکمت [یا فهم فلسفی] به توان فلسفی اندیشی جامعه آسیب می رساند و سبب می گردد که جویندگان فلسفه به پذیرش یک «نسبی گرایی فلسفی» و به این باور برسند که چیزی به اسم فلسفه وجود ندارد و تنها عقاید فلسفی وجود دارند. (ص ۳۶۶) [بر این سیاق می توان گفت: … [چنین نگاهی به دین] به توان درک دین در معنای راستین در جامعه آسیب می رساند و سبب می گردد که جویندۀ دین به این نتیجه برسد که چیزی به اسم دین وجود ندارد و دین عبارت از گونه های گوناگون فهم دین – نزد جماعات گوناگون – در جوامع گوناگون و در زمان های گوناگون است.]

    با احترام
    داود بهرنگ

    ارجاعات به گفتار رایشنباخ بر گرفته از کتاب «پیدایش فلسفۀ علمی» تألیف هانس رایشنباخ ترجمۀ موسی اکرمی – انتشارات علمی و فرهنگی – تهران ۱۳۸۴ است.

    1. نیازی به ارجاع به سخنان “رایشنباخ ” نبود. برای همه قابل درک است که تاریخ یک علم با خود آن علم متفاوت است. مثلا تاریخ ریاضی با ریاضی یکی نیست. کتاب آقای معزی را نخوانده ام(ایم) ولی از توضیحات ایشان بر می آید کتابی در تاریخ قرآن پژوهی نباشد بلکه آخرین نظریات “علمی” در مورد قرآن از جنبه های مختلف مثل زبان شناسی تاریخی و استفاده از روش تاریخی-انتقادی که در مورد کتابهای مقدس مسیحیان و یهودیان بکار گرفته می شود باشد.

18. این روش برخورد شما با قرآن است که آنرا برایتان مسئله دار نموده است…

    انواع متعدد از ترجمه ها و تفاسیر و روایات خوانده میشود وقتی نمیماند تا خودتان مدتی در تنهایی با کل قرآن روبرو شوید…

    اینکه بدانیم فلان کلمات مثلا ریشه یونانی یا سریانی و…دارند و یا فلان سوره در مکه بوده ولی بعضی آیات مدنی دارد و …اسباب نزول کدامند….وقت بسیاری از شما میگیرد…

    باید قرآن را چنان بخوانیم که گویا نویسنده آن زنده و مثلا در دانشگاهی در آلمان صاحب کرسی ممتاز است و اگر دقیق نخوانیم و برداشت غلطی از کتاب منتشر کنیم (چه ریشه بعضی کلمات آنرا را بدانیم یا ندانیم) حیثیت آکادمیک ما از بین میرود….مهم منظور اصلی و ارتباط و انسجام مطالب و دقت نویسنده میباشد…

    قرآن را آنچنانکه امروز جمع آوری شده و چیده شده است با همین ترتیب و چیدمان باید خواند…باید ارتباط مابین آیات را بفهمیم…حتما دلیلی بر این چیدمان وجود دارد…دانستن ریشه بعضی کلمات آن در مرحله اول نیست…

    بعنوان یک نمونه چرا ما امروز باید نظر تاریخی رایج در اینکه “متشابهات” همان “ما تشابه منه” (سوره آل عمران) میباشد را قبول کنیم؟ چرا “متشابهات” را شبیه سازی کننده امور غیبی و “ما تشابه منه” را آنچه که ممکن است ما را به اشتباه بیاندازند معنی نکنیم؟ ما که امروز با انواع سیستم های شبیه سازی سر و کار داریم….

    آیات “متشابهات” از ابتدا و با قصد راحتی فهم امور غیبی در قرآن آمده اند اما “ماتشابه منه” موقع خواندن ما رخ میدهند آنهم نه برای هر کس بلکه برای کسانیکه رعایت انسجام و ارتباطات را نمیکنند و غرض و مرض دارند…آیا به این ترتیب یک مسئله از مسائل ما با قرآن حل نمیشود؟

    بعنوان نمونه دیگر تصور وجود آیات ناسخ و منسوخ در قرآن است….اگر ارتباط آیات را ملاک قرار دهیم و بدون توجه به برداشت های مندرج در تفاسیر متعدد و متنوع و سفارشی یا صادقانه بلکه در یک خوانش صرفا فقط خود قرآن و ارتباط آیات آن را در نظر بگیریم معلوم میشود ناسخ و منسوخ در آیات قرآن نیست بلکه منظور ناسخ و منسوخ در معجزات پیامبران است….روایات موید ناسخ و منسوخ در قرآن را ناشی از فهم نادرست یا مغرضانه بدانیم…

    قرآن بعنوان آخرین پیام الهی علاوه بر اینکه جمع بندی کننده توصیه های کتب قبلی و توصیه های جدید است (در این حوزه راهنمایی ها ناسخ و منسوخ نمی تواند باشد بلکه تکرار بیان آن تعالیم بدون انحراف مندرج است) بعنوان معجزه نیز هست…معجزه کلامی…

    این معجزه برتر از معجزات قبلی است (از عصا و ید بیضاء موسی برتر است) …البته اگر خوانده شود آنچنانکه حق تلاوته….

    1. آقای مرادی با سلام خدمت شما .
       آقای مرادی خدا رفتگان شما را همچون استاد عزیز ما که چندی پیش به رحمت ایزدی پیوست بیامرزد . یک روز به این استاد گفتم : جناب پای این علامیه را امضاء میکنید ؟ در جنگ ایران و عراق تا به حال پانصد هزار نفرکشته و مجروح شده اند .جنگ نفرت انگیز است . کار احمق هاست .اعلامیه را با دقت خواند وسپس گفت : جنگ نفرت انگیز است، نوشته شما درست ، اما این عدد پانصد هزار تا را از کجا آورده اید ؟
       گفتم : روزنامه ها
       پرسید :روزنامه های مورد نظر شما از کجا ؟
       گفتم : حتماّ دلیلی بر این آمار دارند ، دانستن بعضی از این آمار در مرحله اول نیست …..
       در نهایت در جواب درخواست من گفت : شانس آوردی که ورقه امتحانی ات نیست ، و گر نه یک صفر کله گنده پای ورقه ات می گذاشتم !!!

19. شکل بی نظمی قر ان در مثنوی مولانا نیز رعایت شده ” البته من اینطور بنظرم امد” اما از انجا که مثنوی بزبان فارسی ست و ما انرا بهتر درک میکنیم این شکل از گفتار” بی نظمی بنظر نمیرسد ” مولانا سعی دارد در خلال داستان گوئی معانی کثیر دیگری را نیز مطرح کند و وقتی کسی به خواندن یکی از داستانهای مثنوی مینشیند میبیند که در دل ان داستان چهار داستان دیگر هم تعریف میشود و بین این چهار داستان قسمتی هم از داستان اصلی نقل میشود ” اما مطالبی که مولانا قصد مطرح کردنشان را دارد در طراحی او که برگرفته از قران است به این شکل مطرح میشود که خود نوعی از شیوه داستان گوئی قران است” استفاده از قران در نزد مسلمانان ارجاع انان یا گزینشی انتخاب کردن ایات در همه جای این کتاب است و هیچوقت کسی نیامده که به سوره ای اشاره کند که منظور او از کل سوره برداشت شود ” قرقه اسماعیلیه قران و مثنوی مولانا را تقریبا هم شان میدانند و ارادت زیادی به مثنوی دارند ” تحقیقات علمی پزوهشی که این استاد گرانقدر در مورد قران دارند و زحمت بسیاری نیز کشیده اند تا عمق قران شناسی را غنا ببخشند جای تقدیر دارد اما باز تاکید میکنم بالاشخصه تجربه کرده ام که خواندن قران بایستی در عین بیطرفی و گرایش به عد الت با رقت قلب خوانده شود تا منظور غائی از بین کلمات و جملات زیبائی که در قران وجود دارد حاصل شود ” مقاله اقای امیر معزی شاید بخاطر طبیعت کاوشگرانه اش بنظرم بیش از حد خشک می اید!

20. با سلام. پس آیا میتوان نتیجه گرفت که قران هم مثل بقیه کتب دینی پرداخته و نوشته بشر دو پا است.

دیدگاه‌ها بسته‌اند.