مطایبه با مناظره

زیتون ـ «انتخابات ۱۴۰۰» را خیلی‌ها جدی نمی‌گیرند. روز گذشته اولین مناظره انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ ایران درباره مسائل اقتصادی انجام شد. در حالی‌که نه آنان برای ارائه برنامه اقتصادی به صدا و سیما رفته بودند و نه مخاطبانشان انتظار چنین چیزی را داشتند؛ این را می‌شد از پاسخ‌های کاندیداها و حملات آنان به یکدیگر و واکنش‌های کاربران در شبکه‌های اجتماعی فهمید.

با شروع مناظره و درحالی که ‌نامزدهادر حال رد و بدل جملاتی کلی و بعضا بی‌معنا و اتهاماتی خطاب به یکدیگر بودند، کاربران شبکه‌های اجتماعی به جوک ساختن با اظهارات آنان مشغول شدند. تلاش نومیدانه اعضای ستاد نامزدها هم برای درآوردن یک شعار انتخاباتی از میان سخنان طرح شده در این مناظره به هیچ انجامید و می‌توان گفت که تقریبا هیچ‌کدام از کاندیداها آورده‌ای برای کمپین‌های خود نداشتند و هواداران را خشنود نکردند و کسی ادعای پیروزی نکرد. 

در همان ابتدای کار مهرعلیزاده، نامزد اصلاح‌طلبی که چندان مورد اقبال اصلاح‌طلبان نیست، به ابراهیم رییسی، سرلشکر اصولگرایان تاخت و گفت که فقط «شش کلاس» سواد دارد و طعنه‌ای هم بابت کاندیداتوری‌اش برای پست ریاست‌جمهوری در حالی که ریاست دستگاه قضا را در دست دارد، به او زد و گفت :«مردم می‌گویند شما سندرم پست بی‌قراردارید… مبادا از پست ریاست‌جمهوری برای پست بالاتری برنامه دارید.»

به دنبال این اظهار نظر هشتگی با همین عنوان در توییتر ساخته شد و موجی از اظهارنظرها و شوخی‌ها به راه افتاد:

محسن رضایی هم در کمال تعجب در جایی از حذف‌های انجام شده در نظام  شاکی شد و گفت «حذف در نظام به جایی رسیده که قطار انقلاب به یک اسکوتر بدل شده.» 

این کاندیدای همیشگی انتخابات ریاست‌جمهوری در بخش دیگری تاکید کرد که «من هشت سال پیش در مقابل کلید بی‌خاصیت یک هزار تومانی نشان دادم و گفتم که اگر اقدامی نشود ارزش پول ملی ایران سقوط می‌کند. اینک به حقوق و وضعیت خود نگاه کنید. باید به این سوال جواب دهیم که مردم در زباله‌گردی و نان قرضی دست و پنجه نرم می‌کنند.» فارغ از نقدی که او در این اظهار نظر او متوجه دولت روحانی کرد و تلاشش برای زیر سوال بردن آن دولت، آنچه که مورد توجه کاربران شبکه‌های اجتماعی قرار گرفت تغییرات خود وی طی این ۴ سال و از بین رفتن‌ چین‌های جبین «سردار» بود.

در ادامه تک و پاتک‌ها، دعوا وارد فاز جدیدی شد و محسن رضایی، همتی را تهدید کرد که بعد از اینکه رییس‌جمهور شد او را ممنوع‌الخروج می‌کند و به دادگاه می‌کشاند. بعد هم همتی با مخاطب قرار دادن رییسی و یادآوری جایگاه خودش و او گفت از شما به عنوان رییس قوه قضا امان‌نامه می‌خواهم که به‌خاطر انتقادهای کنونی با ما برخورد نکنند خصوصا که الان آقای رضایی می‌گویند می‌خواهیم مدیران فعلی را به دادگاه ببریم… بنده هم همین آقای رضایی را که در مقام فرماندهی برخی اتهام‌ها درباره فرماندهی برخی عملیات به او وارد است، به عنوان مخل اقتصاد کشور به قوه‌قضاییه‌ی آقای رئیسی معرفی می‌کنم. 

امان‌نامه خواستن همتی هم مورد استقبال توییتری‌ها قرار گرفت.

در آن میان هم علی‌رضا زاکانی در دفاع از شورای نگهبان خطاب به همتی گفت: «اگر قرار بود بقیه را تایید کنند شما الان اینجا نبودی، هر کسی قد و قواره اش را دارد.». با وجود حمله‌های گاه و بیگاه زاکانی به همتی و سایرین از آنجا که زاکانی و سوابق او در بسیج معرف حضور بسیاری از کاربران است از مدل برخورد وی اظهار تعجب می‌کردند و به گفته یکی از کاربران:

البته کاربران در این میان دلایل دیگری هم برای شوخی با زاکانی پیدا کردند و یا به عبارت بهتر او بهانه‌‌های دیگری هم به دست آنان داد از جمله نمودارها و مدارکی که با خود آورده بود.

عطاالله حافظی، عضو پیشین شورای شهر تهران، هم تلویحا زاکانی را «خروس جنگی» نامید.

قاضی‌زاده هاشمی که به زعم خودش تلاش و تاکید می‌کرد که نمی‌خواهد وارد تک و پاتک های جناحی شود و پیش از این هم به پزشک بودنش اشاره کرده بود در برشمردن ناکارآمدی‌های دولت روحانی صحبت را به زمان اوج همه‌گیری کرونا کشاند و کلمه «پیک کرونا» را به اشتباه «پِیک» تلفظ کرد. این موضوع هم دستمایه شوخی و خنده شد.

رییسی اما در پایان و بعد از رو کردن سایر برگ‌های برنده‌اش، به سراغ شبکه‌های مجازی رفت و بادی به غبغب انداخت و تاکید کرد که «من در جریان موضوعات فضای مجازی هستم و خودم دو میلیون فالوئر دارم». این اظهارنظر کاربران را به یاد یکی از خاطرات ۴ سال پیش آقای رییسی و ملاقات او با یک شاخ پرفالوئر دیگر فضای مجازی، امیر تتلو، انداخت که به گفته تحلیل‌گران یکی از دلایل شکست کمپین‌اش بود.

جلیلی در این میان تلاش می‌کرد خیلی برنامه‌محور و متمرکز بر اهداف بنماید، که او هم از نگاه تیز و طنازانه  کاربران شبکه اجتماعی دور نماند.

 

در میان اظهارنظرها و شوخی‌ها بالاخص در توییتر، کاربران، فارغ از سوتی‌های کاندیداها، نظرات کلی خود را درباره این انتخابات، نامزدها و مشخصا این مناظره به زبان طنز و گاه به تلخی بیان کردند.

بعضی هم ارزیابی کلی‌شان را از تک تک نامزدها ارایه کردند.

 

اینکه انتخاباتی با این اهمیت ذاتی، یعنی انتخابات ریاست جمهوری، در میان مردم یک کشور حساستی برنیانگیزد و در نهایت دستمایه خنده و شوخی باشد را شاید بتوان بیش از هر چیزی انعکاس ناامیدی و قهر افکار عمومی دانست؛ قهری در نتیجه بی‌قدرتی و تحقیر و دست نداشتن در سرنوشت خود. وضعیتی که به نظر نمی‌رسد حاکمیت نیز با آن مشکلی داشته باشد و  از این رو در حال به جای آوردن مناسک انتخاباتی خود بی‌توجه به این قهر است.