«اتفاق خاصی نیافتاده»

زیتون ـ سولماز ایکدر: مدتی‌ست که جمهوری اسلامی به رغم ادعای٬ اقتدار٬ بیش از پیش زیر ضرب حملات نهادهای امنیتی کشورهای رقیب قرار دارد؛ هفته‌ای نمی‌گذرد که خبر «حادثه»‌ای منتشر نشود.

نظام حاکم بر ایران حداقل تلاش می‌کند برای حفظ ظاهر٬ در کوتاه‌مدت این حملات را تکذیب کند٬ یا آن را در سطح «حادثه‌ای» کوچک تقلیل دهد٬ اما از آن‌جایی که در دهکده جهانی خبری مخفی باقی نمی‌ماند٬ پس از انتشار واقعیت‌ها در رسانه‌های غیر ایرانی٬ به مرور عقب نشینی کرده و تن به پذیرش آن می‌دهد.

شب گذشته صدای انفجاری «مهیب» از جایی نزدیکی پارک ملت در شمال تهران به گوش ساکنان مناطقی از ستارخان تا سعادت‌آباد، ولنجک، شهران، شهرک غرب و پارک‌وی رسید. مقامات رسمی اما گفتند که «این حادثه موضوع خاصی» نبوده است.

بر اساس اطلاعاتی رسمی که تاکنون منتشر شده محل انفجار جایی در نزدیکی ساختمان مرکزی صدا و سیما و ساختمان مرکزی سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران بوده است. سازمان گسترش در برنامه‌های هسته‌ای، موشکی و هوافضای ایران با سازمان انرژی اتمی، سپاه پاسداران و وزارت دفاع، همکاری می‌کند.

برخی منابع غیر رسمی می‌گویند که انفجار در محلی موسوم به پایگاه آوینی در پشت ساختمان ۹ دی صداوسیما رخ داده است. موقعیت مذکور محل تلاقی و ارتباط قرارگاه ثارالله و قرارگاه زیرزمینی مدینه است و در ضمن محل خروج اضطراری قرارگاه ثارالله هم هست.

بر اساس گزارش‌های شهروندان در شبکه‌های اجتماعی صدای این انفجار موجب شکستن شیشه‌های مغازهای آن منطقه یا پرت شدن یک شهروند در اثر موج انفجار از بالکن طبقه اول یک ساختمان شده بود.

با این حال حمید هداوند٬ جانشین رییس پلیس پایتخت٬ صبح روز گذشته (شنبه) گفته بود: «در جریان بررسی‌ها مشخص شد این حادثه  موضوع خاصی نبوده و فقط در یک لحظه صدای انفجار شنیده شده است و هیچ مورد خسارت جانی و مالی نداشته است.»

او با تاکید بر اینکه بر اثر این حادثه هیچ ساختمانی تخریب و یا دچار حریق نشده است، افزوده بود: «علت وقوع این حادثه در دست بررسی است و به محض دریافت چرایی این انفجار، جزئیات حادثه به اطلاع عموم خواهد رسید.»

پیش از او نیز جلال ملکی، سخنگوی آتش نشانی گفته بود: «تماس‌های مردمی در محدوده پارک ملت با آتش‌نشانی گرفته شده و اعلام شد که صدای مهیبی شنیده شده است.»

در حالیکه مقامات رسمی تروریستی بودن و بروز خسارت مالی و جانی را رد کرده‌اند مشخص نیست منظور افرادی که در صدا و سیما از«کار کثیف» یا «قوی‌تر» شدن می‌گویند چیست.

او با تاکید بر اینکه آتش‌نشانان «اثری از وقوع حادثه مشاهده نکردند»، گفته است «این امکان وجود دارد که صدای شنیده‌ شده مربوط به حادثه نبوده باشد.»

حمید هداوند، جانشین فرمانده پلیس تهران هم گفته بود «صدای انفجار شنیده شد» ولی «موضوع خاصی» نبود. او بدون اشاره به علت شنیده شدن صدای انفجار گفته است: « هیچ ساختمانی تخریب یا دچار حریق نشد.»

در همین رابطه معاون امنیتی و انتظامی استانداری تهران هم گفته بود: «صدای انفجار امروز در محدوده غرب در پارک ملت اتفاق افتاده. کارشناسان در حال بررسی موضوع هستند و اطلاعات تکمیلی متعاقبا اعلام خواهد شد»؛ هرچند که تا کنون «اطلاعات تکمیلی» اعلام نشده است.

هرچند بخش خبری ساعت ۱۴ روز گذشته شبکه یک صدا و سیما، برای پوشش خبری صدای انفجار دیشب در اطراف‌ پارک ملت، نیم ساعت پس از آغاز گزارشی پخش کرد که گزارشگر به محلی که گفته می‌شود محل انفجار بوده می‌رود.

گزارشگر با مراجعه‌کنندگان به بیمارستان قلب شهید رجایی هم مصاحبه می‌کند که آنها می‌گویند «کار کثیفی کرده‌اند» و «این کارها ما را قوی‌تر می‌کند.»

در حالی‌که هنوز علت حادثه معلوم نشده، و مقامات رسمی تروریستی بودن و بروز خسارت مالی و جانی را رد کرده اند مشخص نیست منظور افرادی که جلوی دوربین صدا و سیما از«کار کثیف» یا «قوی‌تر» شدن می‌گویند چیست.

این اولین «حادثه امنیتی» در ایران نیست که در قدم اول تکذیب و پس از چندی٬ تایید می‌شود.

در وزارت راه هم خبری نیست

همزمان با این انفجار در تهران٬ طی دو روز گذشته اخباری مبنی بر ایجاد اختلال در سامانه‌های کامپیوتری بخش‌های مختلف وزارت راه منتشر شد. وب‌سایت وزارت راه و شهرسازی و همچنین پورتال‌های وابسته به آن نیز روز گذشته از دسترس خارج شدند.

قاسم بی‌نیاز، رییس مرکز ارتباطات و اطلاع‌رسانی وزارت راه، در این رابطه به خبرگزاری فارس گفته بود که این موضوع در حال بررسی است و وزارت راه به زودی اطلاعیه‌ای رسمی در این باره منتشر می‌کند.

در همین رابطه روز جمعه خبرگزاری فارس گزارش داده بود که به دلیل حمله سایبری، فعالیت صدها خط قطار دچار اختلال یا حتی لغو شد.

هرچند ساعتی پس از انتشار این خبر٬ خبرگزاری فارس آن را از وب‌سایت خود حذف کرد. اما در گزارش حذف‌شده تصویری از صفحات اعلان اطلاعات قطارها منتشر کرده بود که روی آن عبارت «تاخیر زیاد به‌دلیل حملات سایبری» به‌همراه یک شماره تلفن دیده می‌شود؛ شماره تلفنی که بر اساس اطلاعات منتشر شده در وب سایت دفتر رهبر جمهوری اسلامی٬ متعلق به این نهاد است.

با این حال ساعاتی بعد صادق سکری، مدیرکل روابط عمومی راه‌آهن، گفت که این اختلال در «حوزه بازرگانی» رخ داده است و مانعی برای تردد قطارهای مسافری و باری وجود ندارد.

در همین رابطه محمدجواد آذری جهرمی، وزیر ارتباطات، هشدار داد که مانند سال ۹۷، حملات سایبری با سوء استفاده از درگاه مدیریتی iLo سِرورهای HP در حال تکرار است.

اما نه او و نه هیچ مقام مسئول دیگری در خصوص چرایی این حملات سایبری و خسارت‌های احتمالی آن تا کنون سخن نگفته‌اند.

به رغم تلاش جمهوری اسلامی برای مخفی نگهداشتن حملاتی که رخ می‌دهد٬ در دنیای امروز «خبر» را نمی‌توان برای مدتی طولانی مخفی نگهداشت.

«اقدام خرابکارانه» علیه ساختمان‌های سازمان انرژی اتمی

۱۵ تیرماه امسال علی ربیعی٬ سخنگوی دولت٬ «وقوع خرابکاری» در یکی از ساختمان‌های سازمان انرژی اتمی کرج را پس از بیش از ده روز انکار٬ تایید کرد؛ اگرچه مدعی شد که این خرابکاری منجر به «آسیب قابل توجه انسانی و تجهیزاتی» نشده است.

دوم تیرماه خبرگزاری‌های داخلی از «اقدام خرابکارانه» علیه یکی از ساختمان‌های سازمان انرژی اتمی خبر دادند. خبرگزاری صدا و سیما و خبرگزاری ایسنا آن زمان تاکید کردند که این اقدام «با شکست روبه‌رو شد و هیچ گونه خسارت مالی و جانی نیز به‌دنبال نداشت.»

۱۵ تیرماه امسال علی ربیعی٬ سخنگوی دولت٬ «وقوع خرابکاری» در یکی از ساختمان‌های سازمان انرژی اتمی کرج را پس از بیش از ده روز انکار٬ تایید کرد.

این رسانه‌ها مدعی شدند: «با توجه به تمهیدات پیش‌بینی شده در خصوص حفاظت از اماکن متعلق به سازمان انرژی اتمی، اقدام بامداد امروز پیش از آن که صدمه‌ای به ساختمان وارد کند، خنثی شد و خرابکاران در پیگیری برنامه خود با شکست روبه‌رو شدند.»

خبرگزاری مهر همان روز در رابطه با این «اقدام خرابکارانه» به نقل از یک «منبع آگاه» نوشته بود که قرار بوده با استفاده از یک ریزپرنده (پهپاد کوچک) به این ساختمان سازمان انرژی اتمی حمله صورت بگیرد. این خبرکزاری در ادامه گزارش کرد: «این عملیات موفقیت آمیز نبود و در نهایت ریزپرنده ساقط گردید.»

حال تقریبا دو هفته بعد از این اتفاق سخنگوی دولت ضمن تایید اصل خبر گفت:‌ «آسیب مختصری به سقف یکی از سوله ها وارد شده که در حال تعویض آن هستند.»

این در حالی است که پیشتر سردار فدوی، جانشین فرمانده کل سپاه٬ گفته بود: «این بار هم در این تلاش و اقدام دشمنان، ‌‌به هیچ شخص یا سیستمی آسیب وارد نشده ‌و آنها باز هم در دستیابی به اهدافشان ناکام ماندند.»

فروردین ماه امسال نیز در تاسیسات غنی‌سازی اورانیوم در نطنز «حادثه‌ای» رخ داد که منجر به قطعی برق آن شد.

آن زمان روزنامه نیویورک‌تایمز به نقل از دو منبع اطلاعاتی گزارش داد، حادثه‌ای که روز یکشنبه ۲۲ فروردین منجر به قطعی برق در تاسیسات غنی‌سازی اورانیوم ایران در نطنز شد، یک انفجار بزرگ بود که سیستم برق‌رسانی این مجموعه را به کلی از کار انداخت.

جمهوری اسلامی در واکنش حادثه رخ داده در تاسیسات نطنز را «تروریسم هسته‌ای» خوانده و تاکید داشت که «حق خود را برای اقدام علیه عاملان و آمران و مباشران محفوظ می‎داند.»

این در حالی است که جمهوری اسلامی تنها یک روز قبل از این حادثه اعلام کرده بود «مرکز مونتاژ سانتریفوژهای پیشرفته» نطنز را که تیرماه سال ۹۹ در جریان یک حادثه تخریب شد دوباره راه‌اندازی کرده است.

پانزده تیرماه سال گذشته نیز حادثه‌ای مشابه در نیروگاه اتمی نطنز رخ داده بود. بخشی از تاسیسات هسته‌ای ایران بامداد ۱۲ تیرماه دچار حادثه شد که مقام‌های جمهوری اسلامی درباره علت آن توضیحی نداده‌اند، اما گزارش‌هایی حاکی از احتمال «خرابکاری» در آنجا منتشر شده است.

به گفته بهروز کمالوندی٬ سخنگوی سازمان انرژی اتمی٬ این «حادثه» خسارت «قابل توجهی» به سوله سایت غنی‌سازی اورانیوم نطنز وارد کرده است.

روز جمعه وب سایت انصاف نیوز گزارش مصاحبه‌ای را به نقل از «یک مقام امنیتی سابق» بدون اشاره به نام او منتشر کرد. سخنان این مقام امنیتی در این گزارش مصاحبه که ساعتی بعد «به درخواست یک نهاد امنیتی» حذف شده بود٬ نشان می‌دهد که چرا جمهوری اسلامی چنین زیر بار حمله‌ نهادهای امنیتی دیگر کشورها کمر خم کرده است.

این نیروی امنیتی سابق با تاکید دوباره بر اینکه سیاسیون «نهادهای امنیتی» را چند تکه کرده‌اند٬ به مواردی از جمله پرونده «ترور دانشمندان هسته‌ای»٬ پرونده بازداشت «فعالان محیط زیستی» و «تعقیب فرزندان اکبر هاشمی رفسنجانی» اشاره کرده که به گفته او همگی حاصل عدم تخصص و ناکارآمدی کارکنان بخش‌های امنیتی و اطلاعاتی است.

او در ادامه به نحوی جذب نیرو در نهادهای امنیتی پرداخته و گفته است: «… یک مدت مثل سپاه پیچ را سفت کردند – و هنوز هم همینطور است – که حتماً هیئت برود و نمازجمعه برود و ریش‌هایش را با نمره ۴ بزند، و نوع خاصی از لباس‌ها را نپوشد و… یعنی طرف ظاهر و باطن کاملاً ایدئولوژیک داشته باشد. اما همین‌قدر حساسیت روی کارایی آدم‌ها وجود ندارد…طرف با مختصاتی می‌آید داخل، با این دیدگاه که سرباز گمنام است و قرار است اینجا خیلی متفاوت باشد. اما کمی که می‌گذرد، کار می‌کند و اطراف‌ش را نگاه می‌کند، می‌بیند از آن مدینه فاضله‌ای که فکر می‌کرده، هیچ خبری نیست. کپ می‌کنند. بالاخره کسانی که آنجا هستند هم آدمیزادند. از آسمان که نیافتادند. ایراد دارند، مشکل دارند، شاید کارشان را اصلا بلد نباشند. این بچه‌های جدید یک‌دفعه تعجب می‌کنند که چرا اینجا اینشکلی است!»

نتیجه این سیستم فشل بازداشت پی در پی فعالان صنفی٬ حقوق بشری٬ سیاسی و اجتماعی است آن هم در شرایطی که به صورت مداوم درون همین نهادهای امنیتی و اطلاعاتی «جاسوس» پیدا می‌شود و هر از گاهی «حادثه‌ای» در یکی از مراکز حساس کشور رخ می‌دهد.