زیتون ـ یلدا امیری: ما را به خاطر بیاور!/ ما را که تازه جوانانی بیست و دو ساله بودیم./ شور عشق در سینه داشتیم/ و پیش از آن که عاشق شویم سینه بر خاک سوده مردیم/ ما را به خاطر بیاور! ما را که سینهسرخانی خنیاگر بودیم و ده به ده/ نه در آسمان و نه در کوهسار و نه بر شاخسار/ که در بازار پیش از آنکه آوازهخوان شویم/ بر شاخهای تکیده از تکیهگاه خویش/ جان واسپردیم.
شعر عزت ابراهیم نژاد یکی از قربانیان حمله به کوی دانشگاه تهران در ۱۸ تیر ۱۳۷۸ را می توان برای تمامی جوانانی بازخواند که جرم اعتراض سر بر خاک نهادند.
با طلوع خورشید روز چهارشنبه ۳۰ تیر، ششمین شب اعتراضات مردمی خوزستان سپری شد؛ اعتراضاتی که با شعارهای همچون «انا عطشان: من تشنه ام» و «بالروح، بالدم، نفدیک یا کارون: روح و خونمان فدای کارون» آغاز شد و با برخوردهای خشن و سرکوب نیروهای امنیتی به شعارهای ضد حکومتی و مرگ خواهی برای رهبر جمهوری اسلامی رسیده است.
خشکی هورالعظیم، بزرگترین تالاب مرزی ایران، برای این مردم غم و استیصالی به وسعت خوزستان داشت؛ استان پر نعمتی که مدتهاست نظارهگر مرگ تدریجی مردم، طبیعت و حیوانات شده و مردمان عاصی از سوء مدیریت را به خیابانها کشانده است، اما خوزستان تشنه و داغ در این روزها داغ مرگ، جراحت و بازداشت فرزندان خود را نیز به دوش میکشد.
رهبر جمهوری اسلامی تا امروز بیاعتنایی مطلق را نسبت به رنج مردم خوزستان و اعتراضات در پیش گرفته است. آیت الله خامنهای به عنوان فرمانده کل قوا نه تنها پاسخگوی ابتداییترین نیازهای مردم نبوده بلکه بر شمار و خشونت نیروهای مسلح تحت فرمانش افزوده است. تعداد کشتهها هنوز به درستی مشخص نیست. همچنان که هنوز تغداد دقیق کشاعنشدگان آبان ۹۸، دی ۹۶ و اعتراضات ۸۸ مشخص نشده. خبرگزاریهای حکومتی کشته شدن دو نفر را تایید کردهاند و انتشار نام بقیه کشتهشدگان را طبق سیاستهای همیشگی نظام، توطئه مینامند. اما منابع محلی و مردمی در شبکههای اجتماعی از بیش از ۱۰ نفر کشته خبر میدهند و هر روز خبر میرسد که بر شدت درگیریها افزوده شده است.
مصطفی نعیماوی
مصطفی نعیماوی به روایتی ۲۶ و به گفته برخی دیگر ۳۰ ساله و اهل عباسآباد شادگان بود. کشته شدن او توسط مقامات استانی تایید شده است. گزارشها حاکی از آن است که او در دومین روز اعتراضات، ۲۶ تیر با شلیک مستقیم ماموران امنیتی کشته شده است. به گفته منابع محلی او با اصابت دو گلوله به ناحیه سینه در حالیکه همراه با دوستانش در تقاطع لاله درحال اعتراض بودند، جان خود را از دست داد. گفته میشود او نخستین کسی است که در اعتراضات خوزستان کشته شد.
امید صبریپور، سرپرست فرمانداری شادگان در مورد مرگ نعیماوی مدعی شد: «برخی از مردم شادگان در اعتراض به وضعیت تنش آبی ناشی از خشکسالی تجمع کرده بودند که افراد فرصت طلب و اغتشاشگر یکی از این تجمع کنندگان را با ضرب گلوله از پای درآوردند.»
قاسم ناصری (خضیری)
قاسم ناصری ۱۷ ساله و از اهالی منطقه کوت عبدالله اهواز بود. کشته شدن او نیز توسط مقامات استانی تایید شده است. او در شب دوم اعتراضات در منطقه کانتکس اهواز به ضرب گلوله نیروهای امنیتی مجروح شد و صبح روز بعد جان سپرد.
خبرگزاری فارس، وابسته به سپاه پاسداران ویدئویی از خانواده قاسم ناصری تهیه کرد، که شباهت زیادی به اعترافات اجباری داشت و کشته شدن این شهروند را به «گروهکهای تروریستی» نسبت داده است. همچنین پیشتر این خبرگزاری ویدئویی به همان سبک و سیاق از مصاحبه با پدر مصطفی نعیماوی منتشر کرده بود که در آن مسئولیت قتل این شهروند را متوجه «خرابکاران و اغتشاشگران» کرد.
علی مزرعه
منابع محلی روز ۲۷ تیر، از کشته شدن عیسی (علی) مزرعه، فرزند عبدالساده در شهرستان اهواز خبر دادند. با وجود این منابع دیگری از بازداشت و بیخبری از وضعیت او گفتهاند و میکویند که علی مزرعه جمعه در منزلش بازداشت شده و خبر کشته شدنش در تجمع، نادرست است.
در میان این تایید و تکذیبها فعالان حقوق بشر نیز از کشته شدن علی مزرعه می گویند. گفته می شود او در در منطقه کوی زویه اهواز بر اثر تیراندازی نیروهای نظامی جان باخته است.
محمد منصور کروشات
به گفته منابع محلی، محمد کروشات فرزند منصور هم جوان ۲۰ سالهای بود که در این دور از درگیریها جان باخت. او از اهالی کوی مندلی شهر اهواز بود که دوشنبه شب در تظاهرات کوى علوى(حى الثوره) این شهر شرکت کرده و با تیراندازی مستقیم نیروهای امنیتی مجروح شد. به بیمارستان منتقل شد و روز سهشنبه ۲۹ تیر، بر اثر شدت جراحات جان باخت. کریم دحیمی، از فعالان عرب خوزستان مرگ او را تایید کرده است.
با وجود این بعضی گزارشات پراکنده مرگ او را هم رد میکند و میگوید که هنوز در بیمارستان بستری است.
هادی بهمنی
شب گذشته ابتدا در شبکههای اجتماعی و بعد دخبرگزاریها فیلمی از جوان تیرخوردهای منتشر شد که با ماسکی بر دهان توسط تظاهرکنندگان دیگر از صحنه تیراندازی بیرون برده میشود.
گفته میشود که او هادی بهمنی ۱۷ ساله، شب ۲۹ تیرماه ۱۴۰۰ در جریان اعتراضهای شهر ایذه با اصابت دو گلوله کشته شد. او اهل روستای سوسن از توابع شهرستان ایذه و فرزند «سوختهرو بهمنی گورویی» بود و برای کارگری به ایذه آمده بود. یک منبع آگاه در در گفتوگو با «رادیو زمانه» کشته شدن هادی بهمنی توسط نیروهای امنیتی را تایید کرده و گفته است: «شلوغ بود و نگذاشتند او را ببینم خوب، ولی یک گلوله به سینهاش خورد. هنوز هم جنازه را به خانواده تحویل ندادند.» به گفته این منبع پیکر هادی بهمنی را به منظور کالبد شکافی به اهواز منتقل کردند.
حمزه (فرزاد) فریسات
ایران وایر به نقل از یک منبع مطلع خبر داده که حمزه فریسات با نام مستعار فرزاد ۳۲ ساله، در جریان ششمین شب متوالی اعتراضات در محله کوی علوی اهواز توسط نیروهاى امنیتى و با شلیک مستقیم گلوله کشته شده است. در شبکههای اجتماعی ویدئویی از پیکر خون آلود او هم منتشر شده است.
میثم عچرش
بنابر گزارش ایران وایر میثم عچرش ۲۰ ساله و از اهالى شهرک طالقانی در ماهشهر سه روز پیش در اعتراضات مردم این شهر از ناحیه کمر و سر مورد اصابت گلوله نیروهاى امنیتى قرار گرفت و به بیمارستان منتقل شد اما صبح ۳۰ تیرماه بر اثر شدت جراحات وارده جان خود را از دست داد.
خبر کشته شدن؛ محمد عبداللهی و فرشید کاظمی شب ۲۹ ام در ایذه، محمدعباس الکنان روز ۲۹ تیر در اعتراضات شوش و حسین آل ناصر از اهالی سوسنگرد در اعتراضات این شهر هم در رسانههای اجتماعی منتشر شده، اما از صحت و سقم این خبرها اطلاعای در دست نیست.
خبرگزاری فارس فیلمی منتشر کرد و مدعی شد که با سه تن از کسانی که اسامی آنان از منابع مختلف جزو کشته شدگان اعلام شده گفتگو کرده و آنان زنده و سالم هستند. نامی از «ایمان» نفر اول مورد ادعا در فیلم در هیچ یک از منابع نیست. به گزارش فارس نفر دوم و سوم؛ فرشید کاظمی و محمد عبدالهی هستند که خبر کشتهشدنشان در میان خبرهای تایید نشده شب گذشته در ایذه بود. افراد مورد مصاحبه در این فیلم شباهتهایی با عکسهایی که از این دو نفر منتشر شده دارند.
با وجود این بر خلاف ادعای مقامات و رسانههای حکومتی بسیاری از مردم خوزستان در شهرهای اهواز، ماهشهر، خرمشهر و سوسنگرد از افزایش خشونت نیروهای نظامی و امنیتی خبر دادهاند و تعداد کشتهها را بیشتر از آنهایی میدانند که احراز هویت شدهاند.
این در حالی است که محسنی اژهای، رییس قوه قضاییه ۲۸ تیر با نسبت دادن اعتراضات به اسرائیل و آمریکا، گفت که «آمریکا برای تحریک مردم عملیات روانی سنگینی طراحی کرده و از سناریوهای نخنما هم استفاده میکنند.» و از دادستان حوزه قضایی خواست که «مواردی که منجر به آسیب دیدن یا کشته شدن افراد شده با جدیت و فوریت پیگیری و با عوامل این اقدامات برخورد کند تا موضوع برای همگان روشن شود.»
دوم مرداد
تظاهرات مسالمتآمیز مردم خوزستان در اعتراض به بحران بیآبی با برگزاری تجمعات گستردهای در اغلب شهرهای استان همچنان ادامه دارد و بنابر گزارشها به شهرهای گناوه و برازجان در استان بوشهر، شاهینشهر در اصفهان، الیگودرز در استان لرستان و لردگان در استان چهارمحال و بختیاری نیز گسترش یافته است. بر اساس گزارش ها تعداد کشته ها افزایش یافته است.
محمد چنانی
محمد چنانی، فرزند عباس، ۲۴ ساله و از ساکنان روستای شریول شهر شوش بود که بر اساس گزارش هرانا و العربیه در روز ۲۹ تیر کشته شد. نام او در بیانیه سازمان عفو بینالملل نیز آمده است.
عیسی بالدی
عیسی بالدی فرزند مطیر، از شهرک طالقانی شهرستان ماهشهر ۲۷ ساله بود، او کارگر بنا (سنگ کار) و نانآور سه خواهر و مادرش بود. به روایت رادیو زمانه عیسی با گلوله نیروهای انتظامی کشته شد. یک منبع آگاه درباره او گفته است: «عیسی صبح روز چهارشنبه (۳۰ تیر) رفته بود سر کار، بنده خدا کارگر بنایی بود. برای یک لقمه حلال رفته بود. با گلوله نیروی انتظامی شهید شد. خدا بیامرزتاش معیشت سه تا خواهر و مادرش را به عهده داشت که با شهید شدناش بیسرپرست ماندند، عیسی سرپرست آنها بود.»
امید آذرخوش
امید آذرخوش از اهالی الیگودرز به گزارش هرانا و العربیه در تاریخ ۳۱ تیرماه کشته شده است. او ۲۰ ساله بوده و با شلیک مستقیم نیروهای امنیتی کشته شده است.
خبرگزاری فارس وابسته به سپاه پاسداران در ویدئویی که شباهت به اعترافات اجباری داشت در مصاحبه با پدر امید آذرخوش کشته شدن او را به عده ای نامعلوم نسبت داد. و از قول پدر این جوان نوشت که او خواستار شناسایی اغتشاشگرانی که فرزندش را کشتهاند شد و گفت: «پسرم بسیجی و طرفدار قانون بود.» انتشار چنین ویدئوهایی از سوی فارس که معمولا با تهدید و ارعاب خانواده ها صورت می گیرد، به رویه ای معمول تبدیل شده است.
حمید جوکار (مجدم)
حمید جوکار فرزند عیسی، ۲۳ ساله، از اهالی روستای گرگر از توابع شهرستان ماهشهر، که در اعتراضات روز ۳۰ تیر کشته شده است. هرانا و العربیه نام او را در میان کشته شدگان گزارش کرده اند.
نام امیر مشاری نیز در شبکه های اجتماعی منتشر شده اما هیچ اطلاعی درباره هویت او در دست نیست.
هرانا نوشته است که بر اساس گزارشات دریافتی علاوه بر ده ها کشته و زخمی در جریان این اعتراضات صدها شهروند معترض بازداشت شده اند. رسانه های اجتماعی از بازداشت ۳۵۰ نفر خبر داده اند. تعداد افراد زخمی در این اعتراضات نا مشخص است، بسیاری از خانواده ها وابستگان خود را از ترس بازداشت به بیمارستان منتقل نمی کنند.
همچنین فریدون بندری، فرماندار شهرستان ماهشهر نیز از کشته شدن یک مامور یگان امداد نیروی انتظامی، ستوان دوم ضرغام پرست که نام کوچک او منتشر نشده در جریان اعتراضات خبر داده است.
۱۳ آبان در تاریخ جمهوری اسلامی روز مهمی است؛ نه از آن جهت که سفارت…
در تحلیل سیاسی و روانشناختی دیکتاتوری، مسئله مقصر دانستن پذیرفتگان دیکتاتوری به عنوان افرادی که…
امروز یکم نوامبر، روز جهانی وگن است؛ این روز، یادبودِ تمام دردمندیها و خودآگاهیهایی است…
درآمد در این نوشتار به دو مطلب خواهم پرداخت. نخست، تحلیلی از عنوان مقاله و…