زیتون ـ سولماز ایکدر: ۲۱۵ روز پس از آنکه آیتالله خامنهای از جایگاه «خلیفه ایران» حکم به ممنوعیت ورود واکسنهای کرونای ساخت آمریکا و انگلیس داد٬ روز گذشته دوباره در مورد ویروس کویید-۱۹ و بیماری کرونا سخن گفت؛ این بار از موضعی کاملا متفاوت، اما بدون هیچ شرمساری و عذرخواهی.
رهبر جمهوری اسلامی روز گذشته (چهارشنبه) در یک پیام تصویری خواستار تامین گسترده واکسن «به هر شکل ممکن» شد و تاکید کرد «کرونا مسئله اول کشور است».
او در این پیام که توسط صدا و سیما پخش شد٬ سخنرانیاش را با موضوع کرونا آغاز کرد و گفت: «بیماری وحشی طغیان کرده٬ نه فقط در ایران که در همه جهان دوران طغیان را دارد میگذراند٬ طبیعی است که وقتی بیماری٬ویروس٬دشمن شکل جدیدی پیدا میکند٬آرایش دفاعی و شیوه عمل ما هم باید تغییر کند.»
تغییر آرایش مد نظر رهبر جمهوری اسلامی صدور اجازه واردات واکسن پس از نزدیک به هفت ماه قربانی دادن ایرانیان بود.
رهبر جمهوری اسلامی در یک سخنرانی به مناسبت ۱۹ دیماه٬ نه به روشهای قدیمی مانند عنوان کردن عباراتی مانند «ولی من موافق نیستم»٬ «بهتر است نشود» حتی «به نظرم من خطاست»، بلکه به صورت قاطع اعلام کرد که ورود واکسنهای آمریکایی یا انگلیسی به ایران ممنوع است و به فرانسه هم اعتماد ندارد.
فقط از آن روز تا کنون ۲ میلیون ۹۴۳ هزار و ۷۰۳ نفر از ایرانیان بیمار شده و ۳۹ هزار و ۶۲۹ نفر جان خود را از دست دادند تا رهبر جمهوری اسلامی از شیوع یک همه گیری «درآمد کسب کند.»
وعدههای سر خرمن
اولین نهاد ایرانی که واکسن کرونای تولیدیاش مجوز اضطراری گرفت، تحت نظارت و سرمایهگذاری «ستاد اجرایی فرمان امام» بود. این واکسن اما به رغم وعدههای پیدرپی هنوز به تولید انبوه نرسیده است.
ستاد اجرایی فرمان امام اوایل خرداد ماه امسال مدعی شده بود که دستکم چهار تا پنج میلیون دوز از این واکسن را تا پایان ماه جاری به وزارت بهداشت تحویل خواهد داد. اما مدیر روابط عمومی این ستاد بعد از مدتی مدعی شد که یک میلیون و ۲۰۰ هزار دوز واکسن «برکت» حین پر کردن ویالها از دست رفته است.
حجت نیکی ملکی، مدیر روابط عمومی «ستاد اجرایی فرمان امام»، درباره دلیل عدم تحقق وعدههای مکرر این ستاد مبنی بر تولید و تحویل میلیونها دوز واکسن برکت، در صفحه توییتر خود خبر از دست رفتن یک میلیون و دویست هزار دوز واکسن برکت را اعلام کرد.
دو روز پیش نیز خبرگزاری فارس طی گزارشی تصویری از کارخانه تولید کووبرکت نشان داد که واکسنی که قرار بود مایه افتخار جمهوری اسلامی باشد و گذشته از نجات جان ایرانیان به دیگر کشورهای دنیا نیز صادر شود٬ در محیطی غیر استریل ساخته و حتی ویالهای آن به صورت دستی برچسب گذاری میشوند.
اما کوو برکت تنها واکسنی نبود که جمهوری اسلامی مدعی کشف و ساخت آن شد. بنابر گزارش ایسنا در روز ۳۱ تیرماه سازمان غذا و دارو اعلام کرد که ۱۴ واکسن ایرانی در فازهای مطالعاتی مختلف، در حال بررسی هستند اما شنیدهها حاکی از آن است که تعداد واکسنها بیش از ۱۴ مورد است.
واکسن سینوژن استرالیایی که فاز دوم مطالعاتی آن در ایران انجام شده، واکسن انستیتو رازی، واکسن فخراء (وزارت دفاع)، واکسن نورا (دانشگاه بقیهالله) و واکسن مشترک بین ایران و کوبا به نام سوبرنا ـ۲ در ایران در فاز مطالعات بالینی هستند که در بین آنها واکسن کووبرکت در مرحله سوم فاز مطالعات بالینی مجوز اضطراری گرفت.
با وجود تبلیغات فراوان حول کووبرکت و وعدههای برای تحویل ۵ میلیون دوز از آن در ماه گذشته محمدحسین فلاح مهرآبادی٬ معاون موسسه رازی٬ ۱۳ مرداد ماه افشا کرد که «کمتر از یک میلیون دز واکسن در داخل کشور تولید شده است.»
این در حالی است که چهار روز پیش از آن مدیر تولید واکسن برکت از تولید و تحویل یک و نیم میلیون واکسن کرونای برکت به وزارت بهداشت خبر داده بود.
مصاحبه فلاح مهرآبادی اما حاوی نکته مهم دیگری نیز بود. او خبر از آن داد که زمستان سال گذشته شورای عالی امنیت ایران مبالغی را به چهار شرکت تولیدکننده واکسن اختصاص داده ولی درباره میزان و جزییات این کمکها توضیحی نداده است.
افشاگری دیرهنگام
علیرضا زالی٬ فرمانده ستاد مقابله با کرونای تهران٬ اما امروز بخشهای دیگری از مافیای اقتصادی بیماری کرونا را افشا کرد. به گفته او «هزینه داروهای کرونا چند برابر واردات واکسن شده است اما اجازه خرید واکسن ندادند چون فکر میکردند گران است.»
زالی: ایران تنها برای پنج روز آینده ذخیره واکسن در اختیار دارد در حالی که ۷۲۰ میلیون یورو فقط برای خرید داروی رمدسیویر هزینه شده است٬ پولی که میتوانستند آن را «خرج خرید واکسن کنند.»
زالی در بخش دیگری از سخنانش هشدار داد که ایران تنها برای پنج روز آینده ذخیره واکسن در اختیار دارد در حالی که ۷۲۰ میلیون یورو فقط برای خرید داروی رمدسیویر هزینه شده است٬ پولی که میتوانستند آن را «خرج خرید واکسن کنند.»
در پاسخ به این سخنان فرمانده ستاد مقابله با کرونای تهران٬ ظریف، وزیر امور خارجه دولت حسن روحانی هم دیرهنگام به فکر افشاگری افتاد و طی یک پست اینستاگرامی این سوال را مطرح کرد:«بیش از ۲۴ میلیون واکسنوارداتی تا کنون و بیشتر نیازهای تولید داخلی را کدام دستگاه علیرغم تحریم و همه کارشکنیها و… وارد کشور کرده است؟»
محمدجواد ظریف در ادامه نوشت: «نگذارید از سکوت پشیمان شویم و بپرسیم: اولین بار چه کسی در دولت بحث کرونا را مطرح کرد؟ چه پاسخی به او داده شد؟ کدام دستگاه پیشنهاد تمهید واردات واکسن از چین را در شهریور گذشته مطرح کرد؟ دقیقا همان کاری که بعد از آن تاریخ امارات (برای سینوفارم) و ترکیه (برای سینوواک) انجام دادند؟ چه کسانی گفتند مردم ما موش آزمایشگاهی نیستند؟ کدام وزیر واکسن اسپوتنیک را در سفرش از روسیه گرفت؟»
حال در میان این کشمکشها در حالی که آمار رسمی مرگ بر اثر ابتلا به کرونا روزانه به بیش از ۵۰۰ نفر رسیده است و مقامات وزارت بهداشت تاکید دارند آمار واقعی دو تا سه برابر آمار رسمی است٬ رهبر جمهوری اسلامی در نهایت بدون هیچ اشارهای به نقش خود در عدم واردات واکسن کرونا٬ اجازه واردات آن را صادر کرد٬ اما توضیح نداد که آیا اکنون ورود واکسنهای آمریکایی و بریتانیایی به کشور جایز است یا خیر.
آمار رسمی مرگ روزانه بیش از ۵۰۰ نفر به خودی خود آنقدر بالا هست که ایران در صدر جدول بیشترین مرگ و میر روزنامه از کرونا در خاورمیانه بنشیند. اما امروز بیبیسی فارسی در گزارشی نشان داد که از آغاز همهگیری بیماری کووید-۱۹ تا نیمه تابستان امسال، حدود دویست هزار نفر بیشتر از میانگین مدت مشابه سالهای قبل از شروع همهگیری فوت کردهاند.
بر اساس این گزارش آمارهای سازمان ثبت احوال نشان میدهد که از اول دی ۱۳۹۸ تا ۱۵ مرداد ۱۴۰۰ حدود ۸۱۵ هزار نفر در ایران درگذشتهاند که این رقم ۳۳ درصد بیشتر از مدت مشابه در سالهای قبل است.
آمارهای منتشر شده در این گزارش نشان میدهد که تنها در طول پاییز ۱۳۹۹ در ایران ۶۱ هزار نفر بیشتر از میانگین فصل پاییز پنج سال قبل از شروع همهگیری فوت کردهاند.
میزان مرگومیر اضافی در زمستان ۱۳۹۹ حدود ۱۳ هزار نفر، در بهار ۱۴۰۰ تقریباً ۴۳ هزار نفر، و در یک ماه و نیم اول تابستان امسال نزدیک به ۲۰ هزار نفر بوده است.
احتمالا دسترسی عمومی به این آمارها بوده که موجب شد رهبر جمهوری اسلامی از تلاشش برای تولید انبوه٬ استفاده در ایران و صادرات واکسن کووبرکت به کشورهای همپیمانش عقب بنشیند. هرچند خامنهای در سخنرانی امروزش هم مدعی شد که پس از تولید واکسن در داخل، مسیر واردات خارجی آن نیز هموار شد، «در حالی که تا قبل از آن با وجود پرداخت بهای واکسن، فروشندگان خارجی بدعهدی میکردند.»
آیتالله خامنهای در خصوص واکسن کرونا عقبنشینی کرد٬ اما نه به دلیل دستور دی ماه سال گذشتهاش عذرخواهی کرد و نه مسئولیت جان هزاران نفری را برعهده گرفت که طی این مدت درگذشتند؛ نه حتی به بار اقتصادی این لجبازی کودکانه اشارهای کرد. عملکرد و مسئولیت مستقیم او اما در این زمینه غیر قابل کتمان است. مردم در ایران میمیرند چرا که رهبر نظام سودایی در سر داشت.
درآمد در این نوشتار به دو مطلب خواهم پرداخت. نخست، تحلیلی از عنوان مقاله و…
تردیدی نیست که تداوم نزاع اسرائیل و فلسطین که اینک منطقهی پرآشوب و بیثبات خاورمیانه…
تصور پیامدهای حمله نظامی اسرائیل به ایران نیروهای سیاسی را به صفبندیهای قابل تأملی واداشته…
ناقوس شوم جنگ در منطقۀ خاورمیانه بلندتر از هر زمان دیگری به گوش میرسد. سهگانۀ…