صدا و سیمایی برای «تمدن نوین اسلامی»

زیتون ـ سولماز ایکدر: روز گذشته (چهارشنبه) علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، رییس جدید صدا و سیما را تعیین کرد؛ پیمان جبلی، معاون پیشین برون مرزی صدا و سیما در دوران ریاست عبدالعلی علی‌عسگری.

در حکم هشتمین رییس صدا و سیما، آیت‌الله خامنه‌ای جبلی را دارای «صلاحیت دینی و انقلابی، و تخصص و تجربه طولانی در مدیریت‌های سازمان صداوسیما، و آگاهی از ماهیت و عملکرد و وظایف رسانه ملی» توصیف کرد.

رهبر جمهوری اسلامی همچنین در بخش دیگری از این حکم تاکید کرد: «هدایت فرهنگی، تقویت روحیه و احساس هویت ملی و انقلابی، ترویج سبک زندگی اسلامی-ایرانی، و افزایش همبستگی ملی، در شمار اولویت‌هایی است که باید با ارتقاء سرمایه انسانی و رشد کیفی برنامه‌ها و بهره‌گیری از ابتکار و با تلاش شبانه‌روزی به آن دست یابید.»

پیمان جبلی نیز در اولین اظهاراتش به عنوان رییس جدید صدا و سیما گفت: «کمک به اجرای مفاد بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی برنامه این سازمان است.»

به گفته جبلی «این دوره اولین دوره تغییر و تحول در سازمان پس از صدور بیانیه گام دوم است و شعار صدا و سیما در این دوره گام برداشتن برای تحقق تمدن نوین اسلامی است.»

جبلی در گفت‌گو با ایلنا همچنین درباره اقدامات بعدی سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران در تقویت رسانه‌های برون مرزی توضیح داد: «تمدن نوین اسلامی یعنی ضمن ایجاد تولید محتوا و برنامه برای مخاطب ایرانی، مرزهای مخاطبین را فراتر از مخاطبین ایرانی تعریف کنیم.»

چرا این خبر مهم است؟

صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران با ده‌ها کانال رادیویی و تلویزیونی و حتی انتشار روزنامه و مجله و بنگاه انتشاراتی و مجموعه‌های مرتبط دیگر و قریب ۴۵ هزار نیروی انسانی یکی از بزرگ‌ترین و حجیم‌ترین رسانه‌های جهان و یکی از بزرگ‌ترین رسانۀ ایدیولوژیکِ غیرخصوصی در دنیا است که نه تنها رقابت بیرونی را برنمی‌تابد که درون آن هم رقابت جریان ندارد.

بودجه این نهاد عریض و طویل در لایحه بودجه امسال با افزایشی ۲۴ درصدی افزون بر ۳.۳۸۴ میلیارد تومان است که این عدد معادل حدود ۲۵ درصد از اعتبارات امور فرهنگ، تربیت بدنی و گردشگری است.

با حکم روز گذشته رهبر جمهوری اسلامی یکی از دانش‌آموخته‌گان دانشگاه «امام صادق» به ریاست این نهاد رسیده است؛ پیمان جبلی از دانشگاه امام صادق مدرک دکترای فرهنگ و ارتباطات را دریافت کرده است.

جبلی قبل از ریاست صداوسیما، مناصبی از جمله معاون سیاسی (خبر) صداوسیما، مدیرکل اخبار داخلی واحد مرکزی خبر، مدیر دفتر شبکه العالم در بیروت، رییس شبکه پرس‌تی‌وی و معاون رسانه‌ای دبیر شورای عالی امنیت ملی در زمان تصدی سعید جلیلی را عهده‌دار بوده است.

او که به عنوان یکی از چهره‌های نزدیک به سعید جلیلی شناخته می‌شود٬ متعلق به محافظه‌کارترین لایه‌های سیاسی نزدیک به جریان پایداری و از مخالفان پر و پا قرص برجام است.

جبلی٬ رییس وقت پرس تی‌وی٬ شبکه خبری انگلیسی‌زبان صداوسیمای جمهوری اسلامی و رسانه زیر نظر معاونت برون‌مرزی صداوسیما٬ در زمان مذاکره‌های احیای برجام در وین به صورت پیوسته به‌نقل از منبع آگاه که نامی نداشت، از مذاکرات خبرهایی منتشر می‌‌کرد که به‌تعبیر دولت روحانی و هواداران برجام، کاملا به‌ضرر پیشرفت مذاکرات بود.

در اواخر دولت روحانی و زمانی که عباس عراقچی مشغول مذاکرات بازگشت به برجام در وین بود، چند مرتبه صدا و سیما اخباری به نقل از یک منبع آگاه در پرس‌تی‌وی منتشر کرد که بلافاصله تکذیب شد.

عراقچی، معاون وقت وزیر خارجه و رییس تیم مذاکره‌کننده ایران در وین، حتی یک بار در توییتر نوشت که نمی‌دانم «منبع مطلع» پرس تی‌وی در وین کیست، اما هر که هست اصلا مطلع نیست.

او اکنون رییس صدا و سیماست و در کنار امیرعبداللهیان٬ وزیر امور خارجه دولت جدید و از دیگر مخالفان برجام٬ سکان هدایت افکار عمومی کشور را در اختیار گرفته است.

کمی عمیق‌تر؛ سنگربندی مخالفان برجام

جلیلی تنها نامزد اصول‌گرای انتخابات اخیر بود که پس‌ از انتخابات به سمت و عنوانی گمارده یا گزیده نشد؛ رضایی و قاضی‌زاده هاشمی به دولت رئیسی پیوستند و زاکانی شهردار تهران شد اما حالا جبلی که در دوره دبیری سعید جلیلی، در شورای‌ عالی امنیت ملی و معاون رسانه‌ای او بود، رسانه ملی را در اختیار گرفته.

جبلی، مثل جلیلی در دانشگاه امام صادق، دانشگاهی که مشهور است به تربیت کادرهای محافظه‌کار برای نهادهای حاکمیت، درس خوانده؛ و هفتمین دانش‌آموخته این دانشگاه است که پس از روی کار آمدن دولت سیزدهم پست گرفته است.

او پس از فارغ التحصیلی از دانشگاه امام صادق مستقیم به بخش‌های خبری و سیاسی صداوسیما پیوست٬ امنیتی‌ترین و محافظه کارترین بخش صدا و سیما.

رییس جدید صدا و سیما اما در دورانی که معاون برون مرزی این نهاد نیز بود در تاثیر بر تولیدات بخش‌های دیگر آن ابایی نداشت؛ به گفته سازندگان سریال گاندوی یک و دو که برعلیه تیم مذاکرات هسته‌ای دولت‌های حسن روحانی ساخته شده بود٬ «اطلاعات» به کار رفته در این سریال را پیمان جبلی در اختیار نویسندگان و سازندگان آن قرار داده بود.

عبدالعلی علی‌عسگری٬ رییس پیشین صدا و سیما٬ اولین رییس تک‌دوره‌ای این رسانه‌ بود که روز گذشته با حکم رهبر جمهوری جای خود را به پیمان جبلی داد.

در حکم انتصاب جبلی، از او خواسته شده که «هدایت فرهنگی، تقویت روحیه و احساس هویت ملی و انقلابی، ترویجِ سبک زندگی اسلامی- ایرانی، و افزایش همبستگی ملی، در شمار اولویت‌هایی است که باید با ارتقای سرمایه‌ی انسانی و رشد کیفی برنامه‌ها و بهره‌گیری از ابتکار» را در اولویت قرار دهد.

در این حکم صداوسیما «آوردگاهی برای مقابله با امواج خصمانه‌ی تحریف و تفتین، و قرارگاهی برای پراکندن امید و نشاط در فضای عمومی کشور» برشمرده شده.

متن حکم پیمان جبلی در راستای سخنرانی اخیر علی خامنه‌ای است. رهبر جمهوری اسلامی روز پنجم مهرماه نیز در یک سخنرانی به مناسبت روز اربعین ایام عزاداری برای امام سوم شیعیان جوانان را به «جهاد» در فضای مجازی فراخواند.

او خطاب به دانشجویان گفت: «شما امروز در فضای مجازی می‌توانید افکار درست و صحیح را منتشر کنید و به مسائل پاسخ دهید و می‌توانید به معنای واقعی کلمه جهاد کنید.»

خامنه‌ای همچنین از جوانان خواست «هجمه‌های تبلیغاتی دشمنان علیه ملت ایران» را «خنثی کنند.»

سخنرانی روز پنجم مهر رهبر جمهوری اسلامی٬ انتصاب پیمان جبلی به ریاست صدا و سیما و متن حکم او نشانگر دوران جدیدی از تلاش برای تاثیر و سازمان دادن افکار عمومی است؛ امری که شاید در دهه شصت٬ زمانی که صدا و سیما رسانه انحصاری بود٬ می‌توانست ممکن شود، اما امروز و در عصر گردش اطلاعات با توجه به ضریب نفوذ فضای مجازی و پرتعداد بودن رسانه‌های خارج از کشور مرجعیت و انحصار صدا و سیما مدتهاست که شکسته شده است.

پخش گزینشی اخبار یا ساخت سریال‌های جهت‌دار می‌تواند برای ساعتی مردم را سرگرم کند اما سفره‌هایی که هر روز کوچکتر و خبرهایی که هر روز سانسور می‌شوند آیینه تمام‌نمای محصول بیش از چهل سال حکومت ایدئولوژیکی است که هیچ نوعی از پروپاگاندا نمی‌تواند آن را بزک کند.