زیتون ـ یلدا امیری: مهدی چمران، رئیس شورای شهر تهران در گفتگو با خبرگزاری تسنیم، وابسته به سپاه از تمایل شهرداری برای واگذاری مگاپروژه‌های شهر تهران به قرارگاه خاتم‌الانبیا خبر داد.

چمران گفت که در دوره‌های گذشته شهرداری با سپاه و قرارگاه خاتم برای انجام «پروژه‌های بزرگ در قالب مگاپروژه» همکاری نزدیک داشت و افزود که این موضوع در «شورای چهارم» بسیار بیشتر بود. شورای چهارم همزمان با شهرداری محمد باقر قالیباف بود و در آن دوره چندین پرونده فساد اقتصادی در شهرداری افشا شد.

احمد صادقی، رئیس کمیته شفافیت شورای شهر تهران روز ۶ مهر در جلسه علنی این شورا، گفت: «شهرداری باید نسبت به راه‌اندازی سامانه‌ای تحت عنوان سامانه «کشف فساد» برای دریافت اخبار و کشف پیام‌های مرتبط با موضوع تخلفات اقدام کند، او افزود: لازم است حرکتی انقلابی و جهادی برای مقابله با فسادهای سازمان یافته از درون سیستم مدیریت شهری آغاز شود.»

محمدرضا مقیمی، رئیس پلیس امنیت اقتصادی ناجا هم روز ۱۱ مهر از رشد فساد اقتصادی در نیمه اول سال ۱۴۰۰ خبر داد. مقیمی گفت: «اختلاس در ۶ ماه نخست امسال از جهت پرونده‌ای ۶۱ درصد، تعداد متهم ۹۴ درصد و از نظر ارزش ریالی ۳۳۳ درصد نسبت به ۶ ماه نخست سال گذشته افزایش داشته» و افزود: « رشا و ارتشا (رشوه دادن و رشوه گرفتن) نسبت به سال گذشته ۳۵۷ درصد از نظر ارزش ریالی، تعداد پرونده‌ها ۱۹ درصد و متهمان ۲۸ درصد افزایش داشته است.»

چرا این خبر مهم است؟

اگرچه شهرداری‌ها در حوزه مسائل و تصمیم‌گیری‌های اجتماعی قرار دارند، اما شهرداری تهران سازمانی درگیر با سیاست و اقتصاد است. غلامحسین کرباسچی شهردار تهران در سال ۱۳۷۷ با اتهامات مالی اما به گفته خودش با دلایل سیاسی در دادگاهی که اژه‌ای قاضی و دادستان آن بود محاکمه و محکوم شد. کرباسچی دلیل محکومیتش را انتقام‌گیری به دلیل حمایتش از ریاست جمهوری محمد خاتمی عنوان کرد. او پس از دو سال حبس، از زندان آزاد شد.

برخلاف کرباسچی، محمد باقر قالیباف، شهردار سابق تهران و سردار پیشین سپاه و رییس مجلس فعلی، با وجود پرونده‌های متعدد فساد مالی کلان در هیچ دادگاهی حاضر نشد. بخشی از این پرونده‌ها به همکاری شهرداری با سپاه مربوط است. در دوران شهرداری قالیباف در سال ۱۳۹۳ پروژه‌هایی به ارزش ۲۰ هزار میلیارد تومان به قرارگاه خاتم‌الانبیا واگذار شد. علاوه بر این قراردادهای کلانی با بنیاد تعاون سپاه بسته شد که با فسادهای بزرگی همراه بود، در دوره او علاوه بر قراردادهای رسمی چندین قرارداد محرمانه با قرارگاه خاتم‌ امضا شد.

پیش از آنکه چمران از همکاری با سپاه بگوید، علیرضا زاکانی، شهردار جدید تهران گفته بود مسیر قالیباف را ادامه خواهد داد و این به معنای دخالت بیش از پیش سپاه در اقتصاد شهر تهران است.

سپاه با حمایت آیت‌الله خامنه‌ای به کارتل اقتصادی عظیمی تبدیل شده که منابع کشور را در سه دهه گذشته به تدریج در دست گرفته است و در طول زمان تغییر و تحول یافته و مافیایی‌تر و بزرگ‌تر شده است.

قرارگاه خاتم‌الانبیا، بازوی اقتصادی سپاه، پس از پایان جنگ عراق و ایران با هدف بازسازی ویرانی‌ها تاسیس شد. این قرارگاه اکنون به پیمانکار اصلی پروژه‌های کلان اقتصادی و بزرگترین کارفرمای بخش خصوصی است و بخش عمده‌ای از فساد اقتصادی که رئیس پلیس امنیت اقتصادی ناجا از آن سخن گفته مربوط به قرارگاه خاتم و نهادها و شرکت‌های زیر مجموعه آن است.

کمی عمیق‌تر؛ فساد در اختاپوس سپاه

در دوران قالیباف پرونده‌های زمین‌خواری، استخدام‌های غیرقانونی، واگذاری املاک با تخفیف‌های ویژه که به پرونده املاک نجومی شناخته شد و تراکم‌فروشی علنی شد، در بسیاری از این پرونده پای سپاه در میان بود، به بسیاری از این پرونده‌ها رسیدگی نشد اما تنها در یک مورد پرونده فساد هلدینگ یاس، عیسی شریفی، قائم‌مقام قالیباف و از فرماندهان سپاه به ۲۰ سال زندان و بازپرداخت رشوه‌های دریافتی محکوم شد. محمود سیف، معاون اقتصادی سازمان اطلاعات سپاه به ۳۰ سال زندان و استرداد مال نامشروع حاصل از فساد محکوم شد. مسعود مهردادی، قائم‌مقام اقتصادی بنیاد تعاون سپاه به دو سال زندان و محمود خاکپور، عضو سپاه به ۵ سال و شش ماه حبس و ۴۰ ضربه شلاق محکوم شدند.

حجم فساد در هلدینگ یاس در سال ۱۳۹۶ حدود ۱۳ هزار میلیارد تومان بود. هلدینگ یاس توسط سرداران سپاه و حمایت مجتبی خامنه‌ای و حسین طائب، رئیس سازمان اطلاعات سپاه ایجاد شد و در معاملات کلان شهرداری تهران، صداوسیما، خریدهای خارجی سپاه و دور زدن تحریم‌ها فعال بود. در این پرونده نام جمال‌الدین آبرومند، معاون سابق هماهنگی سپاه به عنوان رابط بنیاد تعاون و سازمان اطلاعات سپاه وجود دارد. گزارش‌هایی نیز از نقش محمدعلی جعفری، فرمانده سابق سپاه منتشر شد. محمد سرافراز، رییس سابق صداوسیما در کتاب «روایت یک استعفا» از نقش مجتبی خامنه‌ای، حسین طائب در هلدینگ یاس و اقدامات هماهنگ برای گرفتن قراردادهای کلان و بخش آگهی صداوسیما نوشته است.

در گزارش تحقیق و تفحص شورای شهر تهران که ۱۹ اردیبهشت ۱۴۰۰ درباره قراردادهای شرکت رسا تجارت وابسته به بنیاد تعاون سپاه منتشر شد، شهرداری تهران در سال ۹۳ در یک توافقنامه، ۱۲ هزار و ۹۰۰ میلیارد تومان به شرکت‌های وابسته به سپاه داده و بعد از شش سال نتوانسته پولش را پس بگیرد. رسا تجارت زیرمجموعه هلدینگ یاس بود و بنیاد تعاون اقتصادی سپاه بازوی تامین مالی سپاه قدس است.

اردیبهشت امسال محمدجواد حق‌شناس، عضو شورای شهر در مصاحبه با روزنامه اعتماد گفت که قالیباف قراردادهای محرمانه‌ای با عنوان فاینانس ۱ و فاینانس ۲ با قرارگاه خاتم منعقد کرد که حجم آن از بودجه سالیانه شهرداری بیشتر بود، تنها قالیباف و عیسی شریفی از این قراردادها اطلاع داشته‌اند، او افزود: «اصلا مرجعیت تعیین‌کننده اینکه این قرارداد محرمانه باشد را چه کسی تشخیص داده است؟ »

فراتر از شهرداری، قرارگاه خاتم پروژه‌های نفتی و پتروشیمی عظیمی مانند سه فاز پارس جنوبی، پالایشگاه نفت ستاره خلیج فارس، سدسازی‌هایی همچون سد گتوند علیا و سد کرخه، کشیدن راه‌آهن مانند راه آهن گرگان به آق قلا، متروسازی، تونل‌سازی‌ و پروژه‌های مخابراتی را در انحصار دارد.

سعید محمد، فرمانده سابق این قرارگاه مهر ۱۳۹۹ به خبرگزاری نفت و انرژی گفت؛ قرارگاه خاتم ۲۸۵ پروژه در کشور و ۸ هلدینگ و ۴۰ موسسه و شرکت و ۲۰۰ هزار نفر نیرو دارد و با ۵ هزار شرکت پیمانکار خصوصی با همکاری می کند. سیدحسین هوش السادات، از ۲۳ اسفند ۱۳۹۹ پس از استعفای سعید محمد، فرمانده قرارگاه خاتم است. این قرارگاه تحت تحریم‌های بین‌المللی است.

سال ۱۳۶۸ هنگامی که هاشمی‌رفسنجانی رئیس جمهور وقت برخی پروژه‌های اقتصادی را به سپاه واگذار کرد تا فرماندهان سپاه را از سیاست دور نگه دارد احتمالا گمان نمی‌کرد که سپاه هم صحنه گردان سیاست شود و هم کارتل بی‌رقیب اقتصادی. سپاه در دهه ۸۰ و ۹۰ در دوران شهرداری احمدی‌نژاد و پس از آن قالیباف، انحصار تمام قراردادهای بزرگ را به دست آورد و حالا بسیاری از قراردادها بدون تشریفات قانونی و یک‌طرفه به سپاه واگذار می‌شود. میزان تخلف و فساد به حدی است که محمود میرلوحی، عضو شورای شهر تهران گفته که قرارگاه خاتم قبول کرده ۵ هزار میلیارد تومان به عنوان خسارت به شهرداری بازگرداند.

انحصارطلبی و همه‌چیز خواهی سپاه و برخورداری از حمایت علی خامنه‌ای باعث شده رفته‌رفته این نهاد نظامی به غولی اقتصادی و تصمیم گیرنده اصلی سیاست و اقتصاد در کشور تبدیل شود، اختاپوسی که دست‌های مکنده‌اش بی هیچ محدودیتی از شهرداری‌ها گرفته تا چاه‌های نفت، جاده‌های کشور و پروژه‌های عمرانی بر همه جا چنبره زده و در حال مکیدن شیره جانشان است.