دادگاه بین‌المللی مردمی آبان برای رسیدگی به «جنایات» سال ۹۸ امروز (چهارشنبه) در لندن آغاز شد.
سه سازمان «حقوق بشر ایران»، «عدالت برای ایران» و «با هم علیه اعدام» این دادگاه را سازماندهی کردند. ریاست این دادگاه را وین جُرداش، وکیل بین‌المللیِ حقوق بشر بر عهده دارد.
دادگاه بین‌المللی مردمی آبان تا روز ۲۳ آبان‌ماه ادامه خواهد داشت و ۴۵ شاهد در دادگاه شهادت خواهند داد. شهادتنامه ۱۲۰ نفر هم، به گفته برگزارکنندگان دادگاه، به صورت کتبی تسلیم دادگاه شده است.
الهام سعودی، کارلا فرستمن، زک یاکوب، کالین روهان، نورسیابانی تاتونسانکا که در زمینه «حقوق بشر و روابط بین‌الملل» تخصص دارند٬ به عنوان حقوقدان در این دادگاه حضور دارند.
بی‌بی‌سی فارسی به نقل از برگزارکنندگان «دادگاه بین‌المللی مردمی آبان» نوشت که این دادگاه برای اولین بار به قربانیان و خانواده‌های آنان که از عدالت محروم بوده‌اند، فرصت می‌دهد تا «حقیقت را جستجو کنند.»
رادیو فردا در این رابطه خبر داد که دادگاه بین‌المللی مردمی آبان، پیش از صدور حکم نهایی خود در اوایل سال ۲۰۲۲، اظهارات ۱۲۰ شاهد دیگر را نیز مورد بررسی قرار خواهد داد.
برگزارکنندگان این دادگاه روز گذشته (سه‌شنبه) در بیانیه‌ای اعلام کرده بودند که این «دادگاه بررسی خواهد کرد که آیا جرایم انجام شده توسط مقامات جمهوری اسلامی، از جمله علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی و ابراهیم رئیسی، رییس جمهوری کنونی و رییس وقت قوه قضائیه در ارتباط با اعتراضات آبان ۹۸ جنایت علیه بشریت بوده است یا خیر.»
دادگاه با سخنان وین جرداش٬ رییس دادگاه٬ با اشاره به «نقض فاحش حقوق بشر» در اعتراض‌های آبان ۹۸ و ضرورت تشکیل این دادگاه آغاز شد.
پس از آن حمید صبی عضو هیات دادستانی از نماینده جمهوری اسلامی دعوت کرد خود را معرفی کند اما کسی حضور نداشت.
دادستان‌های این دادگاه اسفند پارسال در نامه‌ای به سفیر ایران در لاهه ده‌ها نفر از مقامات را احضار کرده و خواستار ارائه مدارک وقایع آبان ۹۸ شده بودند.
به این درخواست اما پاسخی داده نشد.
برخی از شاهدان این دادگاه برای مخفی نگه داشتن هویتشان با ماسک٬ عینک و کلاه و … حضور پیدا کرده بودند.
مادر پسری که در جریان اعتراضات آبان ۹۸ با شلیک گلوله کشته شده یکی از شاهدانی است که به منظور جلوگیری از افشای هویت خود با روسری، ماسک و عینک آفتابی در جلسات عمومی دادگاه حاضر خواهد شد.
یکی دیگر از شاهدان، یک جراح است که با ماسک، کلاه و عینک آفتابی در دادگاه حاضر خواهد شد. او قرار است از مرد جوانی بگوید که در پی اصابت گلوله ماموران امنیتی به سرش روی زمین افتاد.
اولین شاهد در جلسه امروز اما پدر فرزاد انصاری‌فر بود که از طریق ارتباط ویدئویی در این جلسه حاضر شد. فرزاد انصاری‌فر در بحبوحه اعتراضات روز ۲۵ آبان ۹۸ در بهبهان بر اثر اصابت گلوله به سرش کشته شد.
شاهد بعدی امیر انصاری‌فرد بود که با ارتباط تصویری از ایران درباره پسر ۲۸ ساله‌اش فرزاد شهادت داد که ۲۵ آبان ۹۸ در بهبهان کشته شد.
انصاری‌فرد گزارش «کارشناسی سلاح» را در اختیار دادگاه گذاشته بود که «پلیس آگاهی استان خوزستان» صادر کرده بود.
شاهد بعدی مسیح علینژاد بود، روزنامه‌نگار و فعال مدنی که حضوری در دادگاه شهادت داد و گفت خانواده ۲۵ نفر از کشته‌شدگان نزد او شهادت داده‌اند.
او گفت این ویدئوها نشان می‌دهند گلوله‌ها به سر و قلب و سینه شلیک شده و به پویا بختیاری، پژمان قلی پور و آمنه شهبازی اشاره کرد.
پیام صوتی مرتضی دامور، پدر وحید دامور نیز پخش شد.
پس از شهادت شاهدان حضوری و رسیدگی به ۱۲۰ شهادتنامه کتبی، قضات این دادگاه در باره اینکه آیا در سرکوب این اعتراض‌ها حکومت ایران «مرتکب جرائم بین‌المللی» شده یا نه، رای خواهند داد.
حضور عموم در این دادگاه آزاد است و جلسات آن در اینستاگرام و یوتیوب زنده پخش می‌شوند.
پس از اعلام افزایش قیمت بنزین در روز جمعه ۲۴ آبان، ده‌ها شهر ایران شاهد اعتراضات گسترده بود. این اعتراضات به‌سرعت تغییر جهت داد و حکومت جمهوری اسلامی و در راس آن آیت‌الله علی خامنه‌ای را نشانه گرفت.
این اعتراضات با مشت آهنین حکومت سرکوب شد.
وزیر کشور ایران گفته است بین ۲۰۰ تا ۲۲۵ نفر در این اعتراضات کشته شدند، اما سازمان عفو بین‌الملل با اعلام مشخصات حداقل ۳۰۴ نفر از کشته‌شدگان تأکید کرده که شمار کشته‌شدگان ممکن است بسیار بیشتر از این عدد باشد.
خبرگزاری رویترز اما در همان زمان ضمن اعلام کشته شدن حداقل ۱۵۰۰ نفر در اعتراضات آبان ۹۸، از قول «سه منبع نزدیک به حلقه اطرافیان» خامنه‌ای «و یک مقام چهارم» نوشت که رهبر جمهوری اسلامی به مقام‌های ارشد کشور گفته است «هر کاری لازم است، برای متوقف کردن» اعتراضات انجام دهند.
