زیتون- سازهای اصیل ایرانی اجازه فروش و نمایش آثار خود را در بیست ششمین نمایشگاه صنایع دستی، نخواهند داشت.
هنرمندانی که در زمینهی هنرهای دستی و صنایع دستی فعالیت میکنند، هر سال دستاوردهای خود مانند دستبافتها، زیرانداز، سفال، سرامیک، شیشه، هنرهای چوبی و فلزی را در نمایشگاه صنایع دستی به نمایش درمیآورند و علاقهمندان به این هنرها چند روزی فرصت دارند تا علاوه بر دیدار با پدیدآورندگان این هنرها، کالاهای مورد نظر خود را خریداری کنند.
طی ادوار گذشته نمایشگاه صنایع دستی بخشی از این نمایشگاه، به فروش و نمایش سازهای اصیل ایرانی اختصاص داشته است و سازگَران ایرانی سازهایی را مانند کمانچه، چنگ، سنتور، دف، تار و… با خود به نمایشگاه میآوردند تا علاوه بر تشریک مصاعی با یکدیگر به فروش سازهایشان بپردازند. از سوی دیگر مردم میتوانستند سازهای مورد علاقهشان را با قیمتی مناسبتر از سازگَران نسبتا مطرح تهران و شهرستانها بخرند؛ اما امسال این فرصت در جشنوارهی صنایع دستی وجود نخواهد داشت.
دلیل این ممنوعیت انتقال نمایشگاه از محل دائمی نمایشگاههای بینالمللی به مصلای تهران نقل است. بهمن نامور مطلق معاون صنایع دستی سازمان میراث فرهنگی در این باره به ایسنا گفت: «طبق نظرسنجی که انجام دادیم، هنرمندان از نمایشگاههایی که در مصلا برگزار میشد، تجربهی خوبی داشتند. گرچه برگزاری نمایشگاه در مصلا محدودیتهای خاص خودش را دارد و به ما اجازه ندادند، ادوات موسیقی سنتی را که یکی از هنرهای اصیل ایرانی است، به نمایش بگذاریم.»
منع کردن ورود سازها به مصلای تهران در حالی رخ میدهد که سازگری یکی از هنرهای بسیار قدیمی و اصیل ایرانی است و با این اتفاق، در واقع بخش مهمی از صنایع دستی از یک رویداد مهم فرهنگی حذف شده و این در حالی است که تا کنون هیچ حکم شرعی دربارهی ممنوعیت نمایش و فروش آلات موسیقی صادر نشده است.
حذف سازهای اصیل ایرانی از نمایشگاه صنایع دستی در حالی رخ میهد که بسیاری از سازهای باستانی ایران در دنیا مشهور هستند. چنگ از مشهورترین سازهای باستانی در دورهی ساسانی است و تارنوازی از سال ۲۶۰ هجری قمری در ایران رواج داشته است. ابونصر فارابی و ابن سینا نیز در تألیفات خود بارها از ساز سنتور یاد کردهاند.
از سوی دیگر، حذف سازهای اصیل ایرانی از نمایشگاه صنایع دستی در حالی رخ میهد که کشور جمهوری آذربایجان در سال ۱۳۹۱ ساز تار (ساز اصیل ایرانی) را به نام خودش در فهرست میراث معنوی یونسکو ثبت کرد.