گزارش اختصاصی زیتون از یک پرونده فساد مالی

زیتون ـ مهسا محمدی: پیش از این در یک گزارش اختصاصی با عنوان «تحریم‌ برای چه کسانی «نعمت» است؟» به پرونده‌های اختلاس‌ محمد ذوالفقاری، رئیس هیئت مدیره شرکت ستاره تابان کیش پرداختیم، حال «زیتون» به بخش پنجم و ششم قرارداد او با شرکت پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران که قرارداد منتهی به آخرین اختلاس (و یا کلاهبرداری) او بود، دست پیدا کرده است.

محمد ذوالفقاری که در سال گذشته به دلیل اختلاس هشت هزار میلیارد تومانی مجرم شناخته شده و راهی زندان شده بود، بعد از آزادی از زندانِ ۱۰ روزه قراردادی معادل ۵۰۰ میلیون دلار با شرکت پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی منعقد کرد. حالا گزارش‌ها حاکی از آن است که ذوالفقاری پس از صادر کردن این محموله‌ها، به نمایندگی از شرکت‌های غیرایرانی، مبلغ دریافتی از فروش بنزین را به شرکت پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی بازنگردانده. شرکت پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی به دلیل پرداخت نشدن پول‌های حاصله از فروش بنزین از ذوالفقاری شکایت کرده و پرونده در دستگاه قضایی در حال بررسی است.

جزییات قرارداد

پارت پنجم این قرارداد، که خود بخشی از یک تفاهم نامه بزرگتر برای فروش ۱۱ میلیون بشکه بنزین است، عطف به تفاهم‌نامه ۲۱ مهرماه سال ۹۹ میان شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران (به نیابت از شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی ایران و شرکت‌های پالایشی) و شرکت ستاره تابان کیش به نمایندگی از طرف (KINSAI ELECTRIC POWER COMPANY INCORPORATED ) منعقد شده. محمد ذوالفقاری، رئیس هیئت مدیره ستاره تابان کیش است.

موضوع قرارداد فروش و تحویل مقدار هفتصد و شش هزاروسی و پنج ( ۷۰۶۰۳۵ ) بشکه ( پنجمین محموله از کل معامله به میزان یازده میلیون بشکه) است.

 با نام شرکتی که ستاره تابان کیش به نمایندگی از آنان پای قرارداد آمده یک شرکت مرتبط با حوزه انرژی ژاپنی وجود دارد که البته اسم آن نه KINSAI که KANSAI است و به نظر می‌رسد همان شرکت دخیل در این قرارداد باشد. در توضیحات این کمپانی ژاپنی آمده است که بر استفاده از فناوری پیشرفته در صنعت برق تمرکز دارد و به تحقیق و توسعه در ایمنی برق و ارائه منابع پایدار برای تولید انرژی الکتریکی می‌پردازد.

با مراجعه به بخش همکاری‌های بین‌المللی این شرکت (International Business and Cooperation) دیده می‌شود که آخرین همکاری‌ رسمی آنها با یک شرکت ایرانی مربوط به سال ۲۰۱۲ است و اگر همکاری‌ای با شرکت ستاره تابان کیش هم داشته لااقل در به روزرسانی سایت خود آن را شفاف نکرده است.

قیمت على الحساب این محموله بر اساس قرارداد « بر اساس پروفرمای صادره، معاملات انجام شده در بورس و اعتباری بودن قرارداد و قیمتهای فعلی هر بشکه پنجاه و چهار دلار و سی ویک سنت (۵۴.۳۱USD) آمریکا می‌باشد».

یکی از بندهای جالب توجه ماده ۵ این قرارداد این است که «مقصد محموله خریداری شده به هیچ عنوان رژیم اشغالگر قدس (اسرائیل) و کشور ونزوئلا نباشد».

در ماده ۲ این قرارداد همچنین تاکید شده است که «به منظور جبران هزینه‌های متحمل شده بر اثر تحریم‌های کنونی با اخذ مجوزهای لازم، بهنگام محاسبه قیمت نهایی دیسکانت کشف شده در روز انجام معامله به میزان منهای چهار و نیم (۴/۵ـ) دلار افزوده خواهد شد.» 

نحوه پرداخت بهای این بخش از معامله (پارت پنجم) بصورت اعتباری از طریق ( بیمه‌نامه صندوق ضمانت صادرات ایران) با مهلت تسویه ۷۵ روز تقویمی پس از تاریخ بارنامه است و «فروشنده حق دارد در صورت عدم تسویه توسط خریدار بلافاصله بدون اخطار قبلی هر زمان که صلاح بداند نسبت به ضبط تضامن و وصول وجوه اقدام نماید.

یکی از بندهای جالب توجه ماده ۵ این قرارداد این است که «مقصد محموله خریداری شده به هیچ عنوان رژیم اشغالگر قدس (اسرائیل) و کشور ونزوئلا نباشد». حذف کشور «دشمن» اسرائیل از طرف‌های معامله قابل درک است اما اینکه چرا کشور «دوست» یعنی ونزوئلا هم نباید خریدار نفت ایران باشد محل سوال است.

در همین ماده همچنین تاکید شده است که «خریدار متعهد می‌گردد محموله‌های خریداری شده را به هیچ عنوان (اصل فرآورده و با فراورده ناشی از اختلاط با سایر فرآورده های نفتی و مواد افزودنی ) به مقاصد صادرات زمینی (عراق ، افغانستان ارمنستان ، ترکیه و…) منتقل ننماید. در صورت مشاهده این انتقال مصداق بارز قاچاق فرآورده های نفتی خواهد بود و مشمول جرایم مترتب بر آن خواهد شد.»

به نظر می رسد که فروشنده تلاش کرده با فرض دسترسی راحت‌تر به بازارهای همسایه، طرف معامله را متعهد به فروش بنزین به سایر مشتریان دور از دسترس کند.

در پارت ششم قرارداد باز هم ستاره تابان کیش اما اینبار به نمایندگی از طرف Energy Market Authority با شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران قرارداد امضا کرده و به موجب آن میزان چهارصد و چهل هزار و یکصدو بیست و پنج ( ۴۴۰۱۲۵ ) بشکه (یعنی ششمین محموله از کل معامله به میزان یازده میلیون بشکه) را از انبار نفت بندرعباس تحویل گرفت. قیمت علی الحساب آن هم ۵۷ دلار و ۴۲ سنت برای هر بشکه مقرر شد.

 Energy Market Authority  یا EMA یک شرکت دولتی انرژی در سنگاپور است و اهداف اصلی خود را تضمین تامین انرژی مطمئن، رقابت موثر در بازار انرژی و توسعه بخش انرژی پویا در سنگاپور عنوان کرده است. در سایت رسمی این شرکت نیز اثری از قرارداد آن با طرف ایرانی یافت نشد.

سایر موارد ذکر شده در پارت ششم، تا جایی که زیتون به اسناد آن دست پیدا کرده مشابه پارت پنجم است.

محمد ذوالفقاری بر سر پرونده قبلی خود در سال ۹۹ هم به اتهام مشارکت در اخلال در نظام ارزی کشور به ۱۵ سال حبس محکوم شده بود که فقط ۱۰ روز در زندان ماند و خیلی زود به چرخه اقتصادی معیوب و فاسد جمهوری اسلامی بازگشت.

با وجود اینکه زیتون توانست به بخشی از جزئیات قرارداد‌های ذوالفقاری و شرکت متبوعش دست پیدا کند، هنوز هم  در مورد اینکه اتهام جدید این مجرم ۳۷ ساله اختلاس است یا کلاهبرداری ابهام وجود دارد به دلیل اینکه مشخص نیست آیا او از ارز موسوم به جهانگیری یا همان ارز ۴۲۰۰ تومانی بهره برده یا بنزین را با ارز آزاد معامله کرده است، هر چند در قرارداد تاکید شده است که «به منظور جبران هزینه‌های متحمل شده بر اثر تحریم‌های کنونی» بر اساس این قراردادها اگر کل محموله‌ها به وی تحویل شده باشد، ستاره تابان کیش ۱۱میلیون بشکه بنزین از شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران دریافت کرده و بر اساس گزارش‌های موجود مبلغ دریافتی از فروش بنزین مذکور را بازنگردانده است.