زیتون ـ سولماز ایکدر: بیش از دو روز از انتشار عمومی یک فایل صوتی از جلسه‌ای میان سرلشگر محمدعلی(عزیز) جعفری و سرتیپ صادق ذوالقدرنیا، توسط رادیو فردا می‌گذرد، فایلی که نزدیک به دو سال پیش توسط یک کانال تلگرامی اصولگرا منتشر شده‌بود. در این فایل که مربوط به جلسه‌ای در سال ۹۷ است بارها نام رییس فعلی مجلس و شهردار وقت تهران، محمدباقر قالیباف و فرمانده وقت سپاه قدس، قاسم سلیمانی، در رابطه با فساد‌های مالی میلیاردی تکرار می‌شود. با وجود این تابحال قوه قضاییه، دادسرای ویژه نیروهای مسلح و سایر نهادهای ذی‌ربط هیچ واکنشی نسبت به آن نشان ندادند.
پنجشنبه شب (۲۱ بهمن ماه) وب سایت رادیو فردا یک فایل صوتی حدود ۵۰ دقیقه‌ای را منتشر کرد که نشان دهنده «فساد تا مغز استخوان» نظام «مقدس» جمهوری اسلامی بود. صحبت‌های محمدعلی(عزیز) جعفری و ذوالقدرنیا در این فایل نشان می‌دهد که فرماندهان ارشد سپاه در ارتباط با نحوه‌ی «رتق و فتق» پرونده‌های فساد مالی اختلافات جدی دارند.
رویکرد این دو فرمانده ارشد سپاه پاسداران در خصوص «فساد» و نحوه‌ی «رفع و رجوع» کردن آن نه تنها نشان دهنده میزان فساد حکومت جمهوری اسلامی است، بلکه ثابت می‌کند «فساد» در جمهوری اسلامی آنگونه که عباس عبدی، تحلیل‌گر سیاسی تاکید می‌کند تبدیل به سبک زندگی مقامات مسئول شده است.
رادیو فردا اولین رسانه‌ای نیست که این فایل صوتی را منتشر کرده است، پیش از این کانال تلگرامی «اهم اخبار» که نزدیک به «عدالت خواهان» یا همان اصولگرایان میانه رو است نیز این فایل را منتشر کرده بود. کانال تلگرامی اهم اخبار در ۹ بهمن ۱۳۹۸، (۲۹ ژانویه سال ۲۰۲۰) این فایل صوتی را برای اولین بار منتشر کرد. انتشار فایل در آن زمان نه توجه فعالان رسانه‌ای داخل و خارج کشور را به خود جلب کرد و نه نهادهای نظارتی که اتفاقا بودجه‌های کلانی هم برای رصد فضای مجازی و هم فسادیابی در اختیار دارند، به آن رسیدگی کردند.
پس از گذشت دو سال حالا این فایل مجدد بازنشر شد. این بار اما توسط رسانه‌ای فراگیرتر و در خارج از کشور. انتشار فایل این بار توجه رسانه‌ها و کاربران فضای مجازی را برانگیخت، اما دستگاه‌های نظارتی و قوه‌قضاییه همچنان سکوت پیشه کردند. تا زمان تنظیم این گزارش تنها مقام رسمی که به این فایل صوتی واکنش نشان داد سخنگوی کمیسیون امنیت ملی مجلس بود که او هم گفت :«انتشار فایل با توجه محتوای آن اتفاق خاصی نیست».
این اولین بار نیست که یک فایل صوتی در این ابعاد «منتشر» می‌شود. در ماه‌های اول سال جاری هم یک فایل صوتی از مصاحبه محمدجواد ظریف به مطبوعات درز کرد که به نوعی ابعاد فساد سیاسی و درگیری‌های درون نظام را نشان می داد. اهمیت ویژه این فایل اما به تکرار نام‌های رییس فعلی مجلس و فرمانده وقت سپاه قدس برمی‌گردد. با توجه به محتوی و زمان انتشار اولیه این فایل، تمامی ارکان نظام از دو سال پیش در جریان فساد محمدباقر قالیباف و قاسم سلیمانی بودند. با این حال راه برای رسیدن قالیباف به ریاست قوه مقننه هموار شده و قاسم سلیمانی هم با پروپاگاندای همه‌جانبه جمهوری اسلامی تبدیل به «سردار دل‌ها» شد. همچنین این فایل صوتی بیانگر اختلاف شدید بین محمدعلی جعفری، فرمانده وقت کل سپاه پاسداران، و قاسم سلیمانی، فرمانده وقت سپاه قدس، است.
اهمیت دیگر این صوت صحه گذاشتن چندباره بر این موضوع است که نهاد نظامی سپاه و اقمار آن یعنی سپاه قدس و قرارگاه‌های مربوطه عملا دیگر بنگاه‌های اقتصادی محسوب می‌شوند و موضوع جلسه سری سران سپاه نه امور نظامی که امور اقتصادی است.
در این جلسه فرمانده کل سپاه پاسداران از اینکه با بدهی بیش از هزار میلیارد تومانی هولدینگ یاس به نیروی قدس، قاسم سلیمانی هم درگیر ماجرا شده استقبال می‌کند و می‌گوید: «قاسم تازه دارد می‌فهمد که چه بلایی سرش آمده تو یاس.»
از سوی دیگر بنا به گفته سردار ذوالقدرنیا، محمدباقر قالیباف، شهردار پیشین تهران، به دنبال اعمال نفوذ برای حل و فصل پرونده فساد مالی هولدینگ یاس بوده است.
نهاد نظامی سپاه و اقمار آن یعنی سپاه قدس و قرارگاه‌های مربوطه عملا دیگر بنگاه‌های اقتصادی محسوب می‌شوند و موضوع جلسه سری سران سپاه نه امور نظامی که امور اقتصادی است.
بر اساس آنچه از مفاد این جلسه بر می‌آید حسین طائب، رییس سازمان اطلاعات سپاه پاسداران، حامی قالیباف است. حسین طائب، همسنگر پیشین مجتبی خامنه‌ای در گردان حبیب، از کلیدی‌ترین مهره‌های نزدیک به پسر رهبر جمهوری اسلامی در مناسبات داخل نظام است. حمایت طائب از قالیباف با توجه به نزدیکی رییس سازمان اطلاعات سپاه پاسداران به مجتبی خامنه‌ای تاکیدی است بر دست داشتن «بیت رهبر جمهوری اسلامی» در تخلفات اقتصادی.
این فایل صوتی کمتر از یک ماه پیش از انتخابات مجلس یازدهم در ۲ اسفند سال ۱۳۹۸ منتشر شده و احتمالا تلاش نومیدانه طیفی از اصولگرایان برای از میدان به در کردن قالیباف بود که راه به جایی نبرد.
نکته مهم دیگر این فایل صوتی اما فارغ از محتوای آن، کیفیت ضبط صدای گفت‌وگوی بین این دو فرمانده سپاه است. بر اساس پروتکل‌های حفاظتی، فرمانده‌های ارشد سپاه حق استفاده از تلفن‌های هوشمند را ندارند، پس هیچ کدام از این دو نفر نمی‌توانند با گوشی‌های تلفن همراه خود این گفت‌وگو را ضبط کرده باشند. اما کیفیت ضبط این فایل صوتی نشان می‌دهد که ضبط با دستگاهی حرفه‌ای صورت گرفته است. در ده دقیقه پایانی فایل نیز شنیده می‌شود که نفر سومی به جلسه وارد می‌شود و تاکید می‌کند که «صدای من را ضبط نکنید». ممکن است ضبط این فایل آگاهانه بوده باشد، اما هدف از ضبط صدا در زمان برقراری جلسه هر چه که بوده به نظر می‌رسد بعدها به کار گروگشی آمد و حالا مقامات در کشمکش‌های داخلی به واسطه آن «پته» همدیگر را روی آب می‌ریزند.
با وجود ابهامات فراوان در وضعیت اقتصادی نهادهای فراقانونی موجود در ایران، گزارش‌های متعدد حاکی از آن است که لااقل ۶۰ درصد از ثروت ملی ایران در اختیار چهار نهاد «ستاد اجرایی فرمان امام»، «آستان قدس»، «بنیاد مستضعفان» و «قرارگاه خاتم الانبیا» است که هیچ یک از آنها زیر نظر دولت یا مجلس نیستند. سه نهاد اول مستقیما زیرنظر رهبر جمهوری اسلامی قرار دارند و تنها به او پاسخگو هستند. قرارگاه خاتم الانبیا نیز از زیرمجموعه‌های سپاه پاسداران است که فرمانده آن را علی خامنه‌ای منصوب می‌کند. قرارگاه خاتم الانبیا هم طی دهه گذشته تبدیل به بازوی اقتصادی سپاه شده است.
محتوای جلسه فرمانده وقت سپاه پاسداران و معاون وقت اقتصادی این نهاد نظامی نشان دهنده نقش رهبر جمهوری اسلامی در شکل‌گیری فساد در جمهوری اسلامی است.
بیشتر بخوانید:
مصادره املاک مردم به نفع خزانه رهبری
صادق ذوالقدرنیا، در بخشی از این فایل صوتی تاکید می‌کند که به دستور رهبر جمهوری اسلامی، علی خامنه‌ای، هدف اصلی باید کمک به نیروی قدس سپاه باشد و بر همین اساس از منابع مالی باید ۹۰ درصد را به نیروی قدس سپاه بدهند و ۱۰ درصد را به سپاه.
او در همین زمینه به چهار مورد پرداختی هولدینگ یاس به نیروی قدس اشاره می‌کند: «۱۰۰ میلیارد، ۷۰ میلیارد، ۱۳۲ میلیارد و ۵۰ میلیارد» تومان داده‌اند ولی اضافه می‌کند که در جریان مبادلات مالی این گروه با نیروی قدس سپاه، ۱۰۷۱ میلیارد تومان بدهکاری بالا آمده است و کارهایی که کرده‌اند «همه‌اش خلاف» بوده است.
هولدینگ یاس پس از بروز مفاسد گسترده که منجر به بازداشت برخی مدیرانش در سال ۹۶ شد، منحل شد. رقم یکی از پرونده‌های فساد مرتبط با این هولدینگ ۱۳ هزار میلیارد تومان اعلام شده است. در جریان رسیدگی به آن پرونده عیسی شریفی، معاون سابق محمدباقر قالیباف به ۲۰ سال حبس محکوم شد.
به گفته ذوالقدرنیا، اما نه این «خلاف‌ها» که «حیف و میل» شدن «پول‌ها و اموال نیروی قدس سپاه» بوده است که منجر به دعوای اسماعیل قاآنی، جانشین وقت سلیمانی و جمال‌الدین آبرومند، معاون هماهنگ کننده سپاه و نفر اول هولدینگ یاس شده است.
در جریان مبادلات مالی این گروه (هولدینگ یاس) با نیروی قدس سپاه، ۱۰۷۱ میلیارد تومان بدهکاری بالا آمده است و کارهایی که کرده‌اند «همه‌اش خلاف» بوده است.
معاون اقتصادی وقت سپاه پاسداران در بخش دیگری از فایل صوتی به نقش حسین طائب در شکل‌گیری این فساد می‌پردازد و می‌گوید که حسین طائب، رئیس سازمان اطلاعات سپاه، نیز به نفع قالیباف فعالیت کرده و گفته است: «صادق چپی است با [محمدعلی] نجفی، [شهردار سابق تهران] جلسه گذاشته است. ما می‌خواهیم نجفی را بگیریم. صادق رفته با او جلسه گذاشته. باید روی صادق کار کنیم. طائب در بیت [دفتر خامنه‌ای] این حرف‌ها را به [مهدی] خاموشی، [رئیس وقت سازمان] تبلیغات گفته است. من با خاموشی ارتباط مستقیم دارم. دو سه جای دیگر هم گفته است. طائب به شدت ناراحت است. گفته من آقا [خامنه‌ای] را خراب کردم. حالا ما چیکار کردیم. ما نجفی را کنترل کردیم. نجفی همه چیز را قبول کرده. من تیم گذاشتم در شهرداری».
در ادامه محمدعلی جعفری می‌گوید: «باید به من زودتر می‌گفتی که با طائب صحبت می‌کردم. من تو را مامور کردم که با نجفی جلسه بگذاری، بعد طائب می‌گوید که چپی هستی. یعنی طائب از قالیباف و آبرومند حمایت می‌کند و ناراحت است؟»
محتوای گفت‌وگوی بین این دو فرمانده ارشد سپاه نشان دهنده این موضوع است که قاسم سلیمانی، فرمانده وقت سپاه قدس، از فساد برخی افراد زیردستش با خبر بوده و حتی برای تبرئه ایشان از این جرم دست به دامن رهبر جمهوری اسلامی شدند.
انتشار این فایل اگر چه در سطح کلان به ضرر کلیت نظام جمهوری اسلامی و بیانگر سطح فساد در این نظام است، اما در بعدی دیگر به نفع فرمانده سابق سپاه پاسداران محمدعلی جعفری است.
گفت‌وگوی بین این دو فرمانده ارشد سپاه نشان می‌دهد که قاسم سلیمانی از فساد برخی افراد زیردستش باخبر بوده و حتی برای تبرئه ایشان دست به دامن رهبر جمهوری اسلامی شدند.
جعفری در فاصله سالهای ۱۳۸۶ تا ۱۳۹۸ فرماندهی کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را برعهده داشت. او در ۱ اردیبهشت ۱۳۹۸ طی حکمی از سوی سید علی خامنه‌ای از فرماندهی کل سپاه به قرارگاه فرهنگی و اجتماعی بقیهالله الاعظم منتقل شد. عزل از فرماندهی سپاه پاسداران و منصوب شدن به ریاست قرارگاه فرهنگی بقیهالله الاعظم برای عزیز جعفری یک پسرفت مهم به شمار می‌آمد. از سوی دیگر صادق ذوالقدرنیا، معاون وقت محمدعلی جعفری مدتی است که توسط حفاظت اطلاعات سپاه بازداشت شده است.
با توجه به این اطلاعات می‌توان گمانه‌زنی کرد که این فایل صوتی توسط حامی یا حامیان محمدعلی جعفری منتشر شده است.
در نهایت این اولین بار نیست که در نتیجه اختلافات درونی سند یا اسنادی از وقوع «شبهه کودتا» در سپاه منتشر می‌شود. اولین بار پس از عزل آیت‌الله منتظری از نیابت ولایت فقیه بود که هواداران او در سپاه پاسداران، در اعوان جنگ هشت ساله با عراق پاکسازی شدند.
احتمالا پس از آن نیز در دوره‌های مختلف و با توجه به درگیری گسترده سپاه در بحث‌های اقتصادی این نهاد نظامی با پاکسازی یا «کودتا»ی درونی مواجه شده است. نگاهی به دو طرف دعوا و اینکه حالا قالیباف به عنوان یکی از ذی‌نفعان بر صدر قوه قانون‌گذاری کشور نشسته سکوت نهادهای نظارتی را نیز قابل درک می‌کند. از همین جهت است که سخنگوی کمیسیون امنیت ملی مجلس به عنوان عضوی از مجلس و تنها مقام واکنش‌دهنده به این فایل صوتی می‌گوید: «من این فایل را چندین بار گوش دادم؛ آنچه که بدخواهان می‌خواستند به دست بیاورند و بهانه تخریب سپاه قرار دهند، دستگیرشان نشده است و چیزی هم دستگیرشان نخواهد شد.»
او در رابطه با احتمال ورود مجلس به این مقوله هم حرفی از «فساد» نمی‌زند و می‌گوید که «باید بپذیریم که نفوذ اتفاق افتاده و این واقعیت تلخی است. تشخیص نفوذ و نفاق هم سخت است اما شدنی است» و بر مبنای همین دغدغه وعده می‌دهد که «کمیسیون امنیت ملی که بازوی تخصصی مجلس در حوزه امنیتی است، در آینده در این رابطه جلسه‌ای تشکیل خواهد داد.»
۱۳ آبان در تاریخ جمهوری اسلامی روز مهمی است؛ نه از آن جهت که سفارت…
در تحلیل سیاسی و روانشناختی دیکتاتوری، مسئله مقصر دانستن پذیرفتگان دیکتاتوری به عنوان افرادی که…
امروز یکم نوامبر، روز جهانی وگن است؛ این روز، یادبودِ تمام دردمندی‌ها و خودآگاهی‌هایی است…
درآمد در این نوشتار به دو مطلب خواهم پرداخت. نخست، تحلیلی از عنوان مقاله و…