رأی کمیسیون مشترک مجلس به طرح «صیانت» باطل شد

زیتون– رای امروز اعضای کمیسیون مشترک مجلس به طرح‌ صیانت ابطال شد.

رشیدی کوچی٬ تنها نماینده عضو این کمسیون و مخالف با این طرح با اعلام این خبر نظر قبلی خود را نیز یادآوری کرد که رای گیری امروز این کمیسیون از لحاظ قانونی قابل پذیرش نیست.

پیش از ظهر امروز (سه شنبه) کمیسیون مشترک مجلس که تحت عنوان «حمایت از حقوق کاربران در فضای مجازی» فعالیت می‌کند، با ۱۸ رای مثبت و یک رای منفی کلیات طرحی را که در راستای محدودسازی حداکثری اینترنت و افزایش کنترل نظامیان بر اینترنت تهیه شده بود، در یک جلسه ده دقیقه‌ای با سلام و صلوات تصویب کرد.

به گفته نماینگان عضو این کمسیون صبح امروز از اعضا با یک پیامک دعوت شده بود که در جلسه ۴۵ دقیقه‌ای با مضمون بررسی این طرح شرکت کنند. جلسه اما کوتاه‌تر از ۴۵ دقیقه هم طول کشید و تنها طی ده دقیقه تصویب شد.

جلسه بررسی این طرح که عنوان آن «طرح نظام تنظیم مقررات خدمات فضای مجازی» اعلام شده و به طرح «صیانت» نیز مشهور است، در حالی تشکیل شد که مجلس ایران درگیر بررسی بودجه سال آینده است و برخی نمایندگان اصرار داشتند که جلسه کمیسیون پس از پایان رسیدگی به بودجه تشکیل شود، ولی این درخواست مورد قبول نمایندگان حامی محدودیت اینترنت قرار نگرفت.

خبرگزاری ایسنا در گزارشی نوشته که در جلسه کمیسیون مشترک، تنها به یک نماینده مخالف اجازه صبح داده شد؛ جلال رشیدی کوچی. او فرصتی سه دقیقه‌ای یافت تا با این طرح مخالفت کند. او در این جلسه گفته بود: «عده‌ای برای موافقت با این طرح با من تماس می‌گیرند و من را تهدید می‌کنند. این در حالی است که بعد از گذشت مدتی از آغاز به کار کمیسیون مشترک مردم هنوز نگران تصویب این طرح هستند.»

جلال رشیدی کوچی٬ نماینده مرودشت٬ همچنین عصر امروز خبر از آن داد که تاکنون ۵۵ از نمایندگان تقاضا برای بازگشت طرح به صحن علنی را امضا کرده‌اند و شمار امضاها در حال افزایش است.

«طرح صیانت» پس از آن‌ در دستور کار مجلس قرار گرفت که علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، در سخنرانی‌های متعدد، فضای مجازی در ایران را «ول و رها» خواند و از محدود نکردن آن توسط نهادهای مسئول انتقاد کرد.

همزمان با تلاش مجلس برای تصویب «طرح صیانت»، رسانه‌های داخلی در ایران گزارش‌هایی از کاهش سرعت اینترنت منتشر کرده‌اند.

روزنامه‌های شرق٬ اعتماد٬ خراسان و وب‌سایت خبری جماران امروز در گزارش‌هایی به عامدانه بودن «افزایش اختلال اینترنتی» و ادامه کندی سرعت اینترنت پرداختند.

روزنامه شرق در گزارشی با تیتر «اختلال در ترافیک اینستاگرام» نوشت که بررسی‌های «شبکه شرق» در یک بازه زمانی دوماهه؛ نشان می‌دهد، اختلال در ترافیک اینستاگرام با استناد به داد‌ه‌های داخل کشور جدی است.

بر اساس این گزارش هر روز از ساعت ۱۷ در ایران دسترسی به اینستاگرام با اخلال مواجه می‌شود.

روزنامه اعتماد، چاپ تهران، نیز امروز در گزارشی نوشته است یکی از اهداف کاهش سرعت در اینترنت محدود کردن دسترسی به شبکه‌های اجتماعی پرطرفدار است و «به نظر می‌رسد اتفاقی که برای پیام‌رسان وایبر در سال ۹۴ افتاد، قرار است برای اینستاگرام نیز رخ دهد و پهنای باند آن به قدری کاهش یابد که عملاً کاربران فراموش کنند که شبکه اجتماعی‌ای به نام اینستاگرام وجود داشته است.»

پس از انتشار خبر تصویب این طرح گروه کثیری از کاربرای شبکه‌های اجتماعی با هشتگ «طرح صیانت» و «طرح خیانت» اعتراض خود را به این مصوبه نشان دادند.

طرح صیانت چیست؟

مطابق این طرح ارائه خدمات پولی و بانکی به کسب‌وکارهای فعال در پیام‌رسان‌های اجتماعی خارجی ممنوع می‌شود.

این طرح که در صورت تصویب و اجرا باعث محدودیت دسترسی به شبکه‌ها و پیام‌رسان‌های پرطرفدار چون اینستاگرام و واتس‌اپ خواهد شد، به دنبال آن است که سازوکاری برای مدیریت خدمات اصلی اینترنتی ایجاد کند.

در صورت تصویب این طرح به‌عنوان قانون، چنان‌که در متن آن آمده است، از آن پس «همه داده‌ها نیز ضبط و نگهداری خواهند شد» و طبق این طرح، «ذخیره‌سازی و پردازش داده‌های کاربران ایرانی مطابق مصوبات شورا و ضوابط و مقررات مربوط» یک روال عادی خواهد بود.

بنابر متن این طرح، همچنین مقرر شده که ایجاد و نگهداری و بهره‌برداری از گذرگاه‌های مرزی اینترنتی از سوی بخش خصوصی و غیردولتی بعد از لازم‌الاجراشدن این قانون ممنوع شود و این امر به‌دست نظامیان سپرده خواهد شد.

جمهوری اسلامی سال‌هاست که به دلایل امنیتی تحت عنوان راه‌اندازی «شبکه ملی» درصدد جدا کردن اینترنت داخلی (اینترانت) از اینترنت جهانی است. این طرح که از آن به‌عنوان «کلید قطع ارتباط با اینترنت جهانی» نام می‌برند، قرار است تا پایان سال ۱۴۰۲ نهایی شود.

همچنین برخی مقام‌های حکومت ایران پیشنهاد داده‌اند که در مسیر ایجاد شبکه ملی اطلاعات از تجربه کشورهایی چون روسیه و چین استفاده شود.