زیتون– نفتالی بنت، نخست وزیر اسرائیل، شامگاه سهشنبه ۳ خرداد از تصمیم دولت جو بایدن در مورد عدم حذف سپاه پاسداران از فهرست سازمانهای تروریستی آمریکا تشکر کرد.
بنت در توییتی این تصمیم را اصولی خواند و نوشت: «من از تصمیم دولت ایالات متحده برای نگه داشتن سپاه پاسداران در فهرست سازمانهای تروریستی خارجی، جایی که متعلق به آن است، استقبال میکنم.»
I welcome the decision by the US Administration to keep Iran’s IRGC on the Foreign Terrorist Organizations list — which is where it belongs.
Thank you to @POTUS @JoeBiden for this principled decision and for being a true friend of the State of Israel.
????— Naftali Bennett בנט (@naftalibennett) May 24, 2022
او همچنین در توییتی به زبان عبری این تصمیم دولت بایدن را «موفقیتی بزرگ» برای اسرائیل توصیف کرد و گفت که عدم خروج سپاه از این فهرست «ثابت میکند که میتوان مقابل تروریسم ایران قاطعانه ایستاد».
بنت در این توییت بایدن را دوست واقعی اسراییل نامید.
خروج سپاه از فهرست تروریستی آمریکا یکی از خواستههای جمهوری اسلامی در مذاکرات احیای برجام است. این مذاکرات چندین ماه است که متوقف شده است.
ایالات متحده آمریکا سپاه پاسداران را اردیبهشتماه ۱۳۹۸ در فهرست سازمانهای تروریستی خارجی قرار داد. این تصمیم در راستای سیاست «فشار حداکثری» دولت دونالد ترامپ، رئیس جمهور پیشین آمریکا، بود اما این مسئله اکنون تلاشهای بینالمللی برای احیای برجام را پیچیدهتر میکند.
اسرائیل اصلیترین مخالف بازگشت ایران و آمریکا به توافق برجام است.
چند ساعت پیش از اعلام خرسندی نخستوزیر اسراییل، وبسایت خبری-تحلیلی پولیتیکو در گزارشی به نقل از یک مقام ارشد غربی نوشت که جو بایدن، رئیس جمهوری ایالات متحده، تصمیم نهایی خود را گرفته که سپاه پاسداران را در فهرست سازمانهای تروریستی نگه دارد.
یک منبع مطلع دیگر به این نشریه گفت که رئیس جمهور آمریکا تصمیم خود را یک ماه پیش در تماس تلفنی روز ۲۴ آوریل با نخستوزیر اسرائیل، در میان گذاشته و گفته است که «این تصمیم صد در صد قطعی است و فرصت برای امتیاز دادن به ایران به پایان رسیده است.»
پولیتیکو یادآوری کرد که که بنت پس از تماس تلفنی ۲۴ آوریل با بایدن گفته بود: «من مطمئنم رئیس جمهور بایدن که دوست واقعی اسرائیل است و به امنیت آن اهمیت میدهد، اجازه نخواهد داد که سپاه پاسداران از فهرست سازمانهای تروریستی حذف شود.»
بسیاری از جمهوریخواهان و حتی دمکراتها در کنگره با خروج نام سپاه از فهرست تروریسم مخالفت کردهاند.
بیش از ۴۰ نماینده جمهوریخواه کنگره در نامهای به وزارت خارجه آمریکا نسبت به عواقب حذف نام سپاه از فهرست ترور هشدار دادند.
سنای آمریکا در یک مصوبه غیرالزامآور از دولت بایدن خواست که سپاه را از فهرست سازمانهای تروریستی خارج نکند.
نشریه «هیل» وابسته به کنگره نیز در مقالهای به قلم مایکل روبین و جاناتان شانزر، از رویکرد دولت بایدن، در قبال ایران انتقاد کرد و نوشت سیاست بایدن به جنگهای جدید در خاورمیانه میانجامد.
بسیاری از سناتورهای آمریکایی معتقدند که دولت بایدن در مقابل جمهوری اسلامی نرمش بیش از حد نشان داده است.
تغییر در تیم مذاکرهکننده آمریکا را میتوان به نرمش در مقابل ایران مرتبط دانست.
روزنامه هاآرتص فروردین ماه خبرداده که دن شاپیرو، سفیر سابق آمریکا در اسرائیل که عضو تیم مذاکرهکننده آمریکا بود، سمت خود را ترک کرده است؛ شاپیرو با عنوان «نجوای اسرائیل» شناخته میشود.
به نوشته هاآرتص وظیفه اصلی شاپیرو، تمرکز بر هماهنگیهای بین اسرائیل و آمریکا درباره اقدامات بیثباتکننده جمهوری اسلامی در خاورمیانه و همچنین پرونده هستهای ایران بود.
سه عضو هیئت مذاکرهکننده آمریکا نیز در ماه ژانویه این تیم را ترک کردند که مهمترین آنها ریچارد نفیو، معاون نماینده ویژه آمریکا در امور ایران بود.
به گزارش رسانهها نفیو به این دلیل کنارهگیری کرد که معتقد بود که رابرت مالی، مذاکره کننده ارشد آمریکا «امتیازات بیش از حدی» به تهران میدهد.
از سوی دیگر، گزارشهایی منتشر شده که حاکی از نگرانی شماری از مقامهای فعلی و پیشین اروپایی در مورد مذاکرات احیای برجام است.
جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، روز شنبه ۳۱ خرداد در توئیتی نوشت با حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه ایران درباره ضرورت از سرگیری مذاکرات هستهای گفت وگو کرد.
او در این توئیت، گام برداشتن در جهت احیای برجام و از سرگیری گفتگوهای وین را مهم و ضروری دانست و هشدار داد که «هر چه بیشتر منتظر بمانیم، دستیابی به توافق دشوارتر میشود».
بورل به پاسخ ایران اشاره نکرد، اما به گزارش رسانههای ایران، امیرعبداللهیان در این گفت وگو که شامگاه جمعه انجام شد، با اشاره به جدی بودن جمهوری اسلامی برای رسیدن به یک توافق قوی و پایدار گفته است: «تهران حسن نیت و اراده لازم را برای رسیدن به توافق دارد».
مذاکرات هستهای که برای یک سال در دولت بایدن با هدف احیای برجام دنبال میشد، نیمه اسفندماه، پس از حمله روسیه به اوکراین و درخواست تضمین منافع مسکو در هرگونه توافق با تهران متوقف شد. پس از آن موضوع تاکید تهران بر خارج کردن نام سپاه از فهرست تروریستی بهطور جدیتر مطرح شد، تا جایی که این موضوع مانع اصلی دستیابی به توافق عنوان شد.
آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا، ۸ اردیبهشت گفت که روسیه اقداماتی انجام داد که پیشرفت مذاکرات هستهای با ایران را پیچیده کرد.
تعلیق کنونی در مذاکرات ارتباط زمانی مستقیمی با تهاجم نظامی روسیه به اوکراین دارد و بسیاری معتقدند علت اصلی تعلیق مذاکرات، روسیه است.
از سوی مقامات جمهوری اسلامی نیز تلاش پیگیرانهای برای ادامه مذاکرات وجود ندارد. به نظر میرسد که تهران نیز منتظر نتیجه جنگ اوکراین است.
رهبر جمهوری اسلامی ایران روز ۲۳ فروردین با ابراز رضایت از «مقاومت» در مقابل آنچه که «زیادهخواهی» طرف مقابل در مذاکرات هستهای خواند، خواستار ادامه این روند شد و گفت: «آنها به بنبست رسیدهاند، ما به بنبست نرسیدهایم»