زیتون- حفر چاه های فاقد مجوز و روند برداشت بی رویه آب تخت جمشید را در معرض خطر جدی قرار داده است؛ زمین های اطرف تخت جمشید نشست کرده و در حال بلعیدن این سازه باستانی هستند.
کوروش محمدخانی، باستانشناس و متخصص آرکئوژئوفیزیک، در این رابطه توضیح داد که به دلیل احداث بیرویه چاههای آب در دشت مرودشت، سطح تراز آب در این منطقه پائین رفته که این مقیاس را میتوان در مقایسهی سطح تراز آب تا چند سال پیش متوجه شد، چون تا حدود سالهای ۱۳۵۵ در این منطقه، با حفر زمین تا عمق ۱۰ متر به آب میرسیدیم؛ در حالی که اکنون باید حدود ۱۸۰متر حفاری شود تا به آب در منطقه برسیم.
وی که از دو سال پیش عضو شورای فنی پایگاه میراث جهانی تختجمشید است، در گفتگو با ایسنا ضمن اشاره به آغاز شکستگی لایههای زمین در این منطقه از حدود هفت سال پیش خبر داد که نخست یک شکستگی یک متری در دل زمین ایجاد شد که پس از بررسیهای زیاد در طول چند سال، شورای فنی پایگاه میراث جهانی تختجمشید اعلام کرد که اجازه حفر چاه در زمینهای اطراف تختجمشید داده نمیشود.
به گفته او «متاسفانه در حال حاضر این مجوز ازسوی سازمان آب استان استان صادر میشود.»
محمدخانی با اشاره به وجود حدود ۳۵۰۰ حلقه چاه در این منطقه تاکید کرد که که فقط ۲۰۰ تا ۳۰۰ حلقه چاه مجوز دارند.
این عضو شورای فنی پایگاه میراث جهانی تختجمشید دربارهی تملک زمینهای کشاورزان در نزدیکترین مناطق به تختجمشید نیز توضیح می دهد که تا ۵۰ متری عرصهی تختجمشید، زمینهای کشاورزی مردم قرار دارد. مردم از میراث فرهنگی بارها درخواست تملک کردهاند، اما متاسفانه به دلیل کمبود اعتبار، امکان انجام این کار نبوده است.
اگرچه طی سالهای بعد از انقلاب نسبت به امنیت این سازه مهم باستانی بی توجهی شده؛ اما واقعیت این است که مشکل برداشت بی رویه آب در حریم تخت جمشید از سال در دهه ۴۰ شروع شد؛ زمانی که محمدرضا شاه با اعمال اصلاحات ارضی باعث شد تا مردم در زمینهای حریم درجه یک تختجمشید با سند منگولهدار ساکن شوند و به مرور برای زندگی خود به کشاورزی روی آورند.
به مرور و طی ۴ دهه با حفر چاههای متعدد به خصوص برای سیراب شدن زمینهای کشاورزی مردم و حتی گذران امور روزمره، سفرههای زیرزمینی و لایههای زمین در نزدیکی تختجمشید خشک شده و این لایهها به مرور به تَرکهای عمیق تبدیل شوند، شکافهایی که امروز در حال تبدیل به بحرانی هستند که اگر تا چند سال آینده همچنان به آنها بیتوجهی شود، فاجعهآفرین خواهند شد.