زیتون ـ یلدا امیری: در روزهایی که فشار سیاسی و اقتصادی بر جمهوری اسلامی در حال افزایش است، محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران برای شرکت در نشستی در سازمان ملل متحد به مناسبت روز «چندجانبه‌گرایی» به نیویورک رفته، اما بیشتر وقت خود را به مصاحبه با رسانه‌های مختلف آمریکایی گذرانده است.
جنجالی‌ترین بخش گفتگوهای ظریف با رسانه‌های آمریکایی مصاحبه او با فاکس نیوز است. وزیر امور خارجه ایران از تریبون رئیس جمهور آمریکا با او سخن گفته است، دونالد ترامپ اخبار بیشتر رسانه‌های آمریکا را فیک‌نیوز (اخبار دروغ) می‌نامد و تنها فاکس نیوز، رسانه محافظه کاران تندرو آمریکایی مورد قبول اوست. گفته می‌شود ترامپ اخبار را فقط از طریق فاکس نیوز دنبال می‌کند. البته فاکس نیوز نیز تنها رسانه‌ای است که تقریبا از تمامی اقدامات و سخنان ترامپ تمجید می‌کند و در واقع به نوعی تریبون ترامپ و دولت اوست. حال محمد جواد ظریف در نیویورک و در گفتگویی تلویزیونی با فاکس نیوز خطاب به ترامپ مسائلی را مطرح کرده است.
سخنان ظریف از تریبون ترامپ
تبادل زندانیان میان ایران و آمریکا موضوعی است که ظریف از آن برای گشودن باب گفت‌وگو میان این دو کشور بهره برد. موضوعی که در دوران ریاست جمهوری اوباما و با وجود توافق هسته‌ای مطرح کردن علنی آن خط قرمزی برای حکومت ایران بود، تا پیش از این نیز تبادل زندانیان میان دو کشور، غالبا در سکوت خبری بوده است. ظریف در گفتگو با سی بی اس نه تنها گفت ایران می‌خواهد در این زمینه با آمریکا گفت‌وگو کند بلکه بارها به حاضر بودن میز مذاکره اشاره کرد.
وزیر امور خارجه ایران در گفتگوی اختصاصی با کریس والاس، روزنامه‌نگار و مجری شبکه فاکس نیوز گفت از نظر او دونالد ترامپ می‌خواهد به قول انتخاباتی خود که پرهیز از جنگ و لشکرکشی است وفادار بماند اما «گروه ب» متشکل از بنیامین نتانیاهو، بولتون، بن سلمان و بن زاید به دنبال کشاندن آمریکا به رویارویی با ایران هستند.
ظریف تاکید کرد که اسرائیل، جان بولتون، مشاور عالی امنیت ملی کاخ‌سفید، عربستان و امارات متحده عربی به دنبال تغییر نظام در ایران هستند و به همین دلیل می‌خواهند با استفاده از سیاست حداکثر فشار ترامپ را مقابل ایران قرار دهند.
از آن سو جان بولتون، در واکنش به این اظهارات ظریف، مصاحبه وزیر خارجه ایران با شبکه خبری فاکس نیوز درباره تلاش «تیم ب» برای کشاندن ترامپ به جنگ را متن تبلیغاتی از پیش تهیه شده دانست. او همچنین تاکید کرد که همین رفتار ظریف حاکی از آن است که فشارهای آمریکا روی ایران جواب می‌دهد.
ظریف تاکید کرد که اسرائیل، جان بولتون، مشاور عالی امنیت ملی کاخ‌سفید، عربستان و امارات متحده عربی به دنبال تغییر نظام در ایران هستند و به همین دلیل می‌خواهند با استفاده از سیاست حداکثر فشار ترامپ را مقابل ایران قرار دهند.
وزیر امور خارجه ایران در این گفتگو به سایر نگرانی‌های جمهوری اسلامی هم پرداخت و درباره ورود سپاه پاسداران به لیست تروریستی ایالات متحده گفت:« سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران هرگز آمریکایی‌ها را نکشته است. موجودیت سپاه برای مبارزه با تروریست ها است.»
او در ادامه به بخشی از مناظره انتخاباتی ترامپ و کلینتون در انتخابات گذشته ریاست جمهوری آمریکا اشاره و تاکید کرد: «ترامپ نیز در مناظره [انتخاباتی خود] که گمان کنم مجری این مناظره خود شما [کریس والاس] بودید، در پاسخ به هیلاری کلینتون گفت ایران, داعش را می‌کشد.»
ظریف در پاسخ به سوال مجری فاکس نیوز که پرسیده بود:« آیا انکار می‌کنید که تسلیحات در اختیار شبه‌نظامیان هوادار ایران قرار داده اید که این منجر به مرگ ۶۰۸ آمریکایی شده؟» گفت که «این اتهام جدیدی است که آمریکا مطرح می کند و اتهامِ بسیار خطرناکی است, زیرا باور دارم که «تیم ب» می‌خواهد ترامپ را اغوا کند و آمریکا را به سوی تقابلی بکشاند که ترامپ نمی خواهد.»
وزیر امور خارجه ایران در ادامه با تلاشی تلویحی برای تقلیل دادن مشکلات ایران و ایالات متحده به اختلافات دو رییس‌جمهور این کشور گفت:« ترامپ به این دلیل که از اوباما بدش می‌آمد، خود را از برجام بیرون کشید… ترامپ از اوباما خوشش نمی‌آمد و به همین دلیل هرچه وی رشته بود را پنبه کرد.»
ظریف:« ترامپ به این دلیل که از اوباما بدش می‌آمد، خود را از برجام بیرون کشید… ترامپ از اوباما خوشش نمی‌آمد و به همین دلیل هرچه وی رشته بود را پنبه کرد.»
به نظر می‌رسد که جواد ظریف به خوبی از قدرت رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی آگاه است و مصاحبه‌های پی در پی او در سفر نیویورک حامل پیام‌هایی برای همکاری مشترک با آمریکا و گشودن دری برای مذاکره است.
بیشتر بخوانید:
چرا ظریف به ترامپ توصیه کرد فیلم «وایس» را ببیند؟
تاکنون چند بار تلاش هایی برای مذاکره میان ایران و آمریکا انجام شده، تلاش‌هایی که به دلیل رفتار یکی از طرفین شکست خورده است، اما رفتار دیپلماتیک محمد‌جواد ظریف در سفر اخیر به نیویورک تفاوتی معنادار با گذشته دارد.
مبادله زندانیان، بهانه‌ای برای گفتگو
علاوه بر گفتگو با فاکس نیوز وزیر امور خارجه ایران روز چهارشنبه در مصاحبه با شبکه سی‌بی‌اس از تلاش ایران برای گفتگو و همکاری برای آزادی زندانیان خبر داد و گفت که ایران شش ماه پیش به آمریکا اعلام کرده که آماده انجام مبادله زندانیان بین دو کشور است، اما هنوز پاسخی دریافت نکرده است. ظریف با اشاره به تعدادی از زندانی ایرانی در آمریکا گفت: «اعتقاد داریم که اتهام‌های آنها جعلی است و ایالات متحده هم عقیده مشابهی را در مورد زندانیان آن کشور در ایران دارد، اما بگذارید در این مورد بحث نکنیم».
ظریف افزود: «بیایید آنها را مبادله کنیم. من آماده انجام این کار هستم و اختیار این کار را هم دارم.»
وزیر امور خارجه ایران همچنین گفت: «ما در مورد نازنین زاغری صحبت می‌کنیم که البته از شرایط او ناراحتم و به عنوان وزیر امور خارجه هر چه از دستم برآمده است، برای کمک انجام داده‌ام اما هیچ کسی از زنی که در استرالیا در زندان است، نمی‌گوید.»
منظور ظریف از زن ایرانی محبوس در استرالیا نگار قدس کنی است که به اتهام همکاری با ایران برای دورزدن تحریم‌ها و به درخواست آمریکا در استرالیا دستگیر شده و در زندان زایمان کرده است.
البته ظریف به سرعت در مصاحبه با خبرگزاری رویترز مجبور شد سخنان خود را در مورد نازنین زاغری تغییر دهد و گفت: «پیشنهادی که مطرح کردم در ارتباط با افراد زندانی در آمریکا و کسانی بود که به خواست آمریکا در نقاط دیگر جهان زندانی شده‌اند، اما زن ایرانی بریتانیایی مساله‌ای جدا است.»
این سخنان ظریف واکنش جرمی هانت، وزیر امور خارجه بریتانیا را به دنبال داشت او بحث آزادی نازنین زاغری در قالب تبادل زندانیان را یک ترفند دیپلماتیک شرم‌آور خواند.
یک سخنگوی وزارت امور خارجه ایالات متحده آمریکا نیز در مورد بحث آزادی زندانیان واکنش نشان داده و گفته است، تهران با آزادی زندانیان آمریکایی جدیت خود را نشان دهد.
اقدام ظریف برای گفتگوی اختصاصی با شبکه تلویزیونی فاکس نیوز، رسانه محافظه کاران آمریکا اقدامی نادر بود. گفتگو با فاکس نیوز همانند گفتگوی مستقیم با دونالد ترامپ است، ظریف در این مصاحبه از ترامپ می‌خواهد فریب تندرو ها را نخورد، در واقع به نظر می‌رسد وزیر امور خارجه ایران پیام تهران را به نیویورک برده است؛ حکومت ایران نمی‌خواهد روابط فی مابین بیش از این تند شود و آماده است که پای میز مذاکره بنشیند. البته نمی‌خواهد مستقیما طرف مقابل را به مذاکره دعوت کند و با زبان ایما و اشاره سخن می گوید.
