زیتون– محمدتقی مصباح یزدی، از روحانیان تندرو و عضو مجلس خبرگان رهبری، پس از یک دوره بیماری در سن ۸۶ سالگی درگذشت.
مصباح یزدی طی ماههای اخیر دستکم دو بار به دلیل بیماری در بیمارستانهای تهران بستری شده بود. دفتر او نیز روز ۱۱ دیماه از وخامت حال وی در خلال روند درمانی خبر داده بود اما هیچ وقت بیماری او اعلام نشد.
امروز (جمعه) خبرگزاریهای فارس تسنیم به نقل از دفتر این روحانی تندرو خبر درگذشت او رابه دلیل بیماری گوارشی منتشر کردهاند.
یار نزدیک رهبری
مصباح یزدی از چهرههای نزدیک به آیتالله علی خامنهای محسوب میشد، چهرهای تندرو که بارها نظراتش پیرامون ولایت فقیه و ستایشهایش از رهبر جمهوری اسلامی بحثبرانگیز شد. او از جمله مخالفت با ولایت فقیه را در حکم «شرک» میدانست و یک بار در اوایل دهه ۱۳۹۰ رهبری آیتالله خامنهای را «فراتر از لیاقت مردم» توصیف کرد؛ او همچنین مخالفت با ولایت را «شرک» میدانست.
مصباح یزدی همچنین در فروردین ماه سال ۹۸ طی یک سخنرانی به ستایش از رهبر جمهوری اسلامی پرداخته و گفته بود که آیتالله علی خامنهای در طول سه دههای که رهبری حکومت ایران را بر عهده داشته حتی یک اشتباه هم نداشته. او سپس خود از این مسئله اظهار تعجب کرده بود.
او طی یک سخنرانی دیگر نیز آیتالله خامنهای را «بزرگترین نعمتی» دانسته که «خداوند به مردم ایران داده است».
این رابطه یک سویه نبود و رهبر جمهوری اسلامی نیز بارها مصباح یزدی را ستایش کرده بود و او «عمار انقلاب» خوانده بود.
رهبر جمهوری اسلامی سال ۱۳۸۴ که مصباح یزدی در انتخابات مجلس خبرگان رهبری از حوزه تهران شکست خورد، عدم حضور او در این مجلس را «خسران» خواند. مصباح یزدی اما در انتخابات میاندورهای سال ۱۳۹۸ از حوزه انتخابیه خراسان رضوی کاندیدا شد و توانست به این مجلس راه یابد.
مخالف سرسخت دموکراسی٬ حقوق بشر و اصلاحات
مصباح یزدی در یک اظهار نظر جنجالی گفته بود: «در حکومت اسلامی رای مردم هیچ اعتبار شرعی و قانونی ندارد نه در اصل انتخاب نوع نظام سیاسی کشورشان و نه در اعتبار قانون اساسی و نه در انتخاب ریاست جمهوری و انتخاب خبرگان و رهبری.»
به گفته مصباح یزدی «اگر در جمهوری اسلامی تا کنون سخن از انتخابات بوده است، صرفا به این دلیل است که ولی فقیه مصلحت دیده است فعلا انتخابات باشد و نظر مردم هم گرفته شود.»
او همچنین مدعی بود: «ولی فقیه حق دارد و می تواند هر زمان که اراده کند و مصلحت بداند نوع دیگری از حکومت را که در آن چه بسا اصلا به رای مردم مراجعه نشود انتخاب کند.»
این روحانی تندرو در یک سخنرانی دیگر نیز مدعی شده بود: «مشروعیت حکومت نه تنها تابع رای و رضایت ملت نیست ،بلکه رای ملت هیچ تاثیر و دخالتی در اعتبار آن ندارد.»
او همچنین از مخالفان سرسخت جریان اصلاحات به شمار میرفت.
مصباح یزدی همچنین معتقد بود نباید به بهانه حقوق شهروندی منکر فرق میان پیروان ادیان مختلف شد. به گفته او «نباید با بهانه حقوق شهروندی بگوییم بهایی، یهودی و مسلمان هیچ فرقی باهم ندارند چون احکام ذمه در اسلام برای چنین مواردی بیان شدهاست. غرب از آزادی بتی ساخته که باید آن را شکست و قدم در راه صحیح گذاشت.»
او نه تنها برای غیر مسلمانان حقوق شهروندی برابر قائل نیست، که اهل سنت را نیز معتقدان به «دین ناحق» میداند. این روحانی تندور با بیان این که مسلمانان بهطور یکسان از نعمت دین بهرهمند نیستند خواستار ترویج کتابهای شیعه در بین اهل تسنن شد تا «کسانی که تعصب کمتری دارند، زودتر به دین حق دست پیدا کنند.» مصباح یزدی همچنین از تدوین منشور حقوق شهروندی توسط حسن روحانی انتقاد کرد، زیرا به زعم او در این منشور «بهائی و مسلمان، انقلابی و ضدانقلاب برابرند.»
حامی احمدینژاد و امام زمان
این روحانی تندرو از حامیان پیروزی محمود احمدینژاد در انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۸۴ بود و آن را نتیجه دعای «امام دوازدهم شیعیان» دانست و بارها در طول دوران ریاستجمهوری احمدینژاد به حمایت و ستایش از وی پرداخت.
این حمایت اما در دولت دوم محمود احمدینژاد رفتهرفته کمرنگ شد که مصباح یزدی دلیل آن را اسفندیار رحیممشایی، چهره نزدیک به احمدینژاد دانست و گفت که گمان میبرد او احمدینژاد را «سحر کرده باشد».
مصباح یزدی را «پدر معنوی» بسیاری از جریانهای تندروی داخل حاکمیت ایران از جمله «جبهه پایداری» میدانند که مخالفت فعالانه با اعتراضات سال ۱۳۸۸ را از اصول بنیادین خود قرار داده است، اعتراضاتی که به رهبری میرحسین موسوی و مهدی کروبی در پی انتخابات ریاستجمهوری آن سال و اعلام پیروزی محمود احمدینژاد شکل گرفت.
چهرههای اصلی این جریان که از حامیان افراطی محمود احمدینژاد بودند، بعدها با نزدیکان آقای احمدینژاد زاویه پیدا کردند و آنها را «جریان انحرافی» نامیدند.
دیدگاهها بستهاند.