یادداشت

اعتراض از پسِ اعتراض 

اعتراض‌های مردمی طی دو سده اخیر در تمام کشورهای دنیا دیده شده است. این اعتراض‌ها جنبه‌های گوناگون دارند، گاه به کارکردهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و گاه به سایر موارد است. موج اعتراض‌های مردمی در ایران که در خیابان نمود بیشتری

«شورش گرسنگان»؛ توهین به مردم یا هشدار به نخبگان 

در پی اعتراضات سراسری اخیر به گرانی اجناس در ایران، برخی از فعالان رسانه‌ای از واژه «شورش برای نان» یا «شورش گرسنگان» برای توصیف این اعتراضات استفاده کردند که از دید برخی دیگر عبارتی توهین‌آمیز است و نباید به کار

عروسِ هزار داماد

خاکی؛ متواضع ؛ رخت و لباسِ ساده، بی‌هیچ نشانی از مارک و برندی. انگاری که آن‌ها را فقط بر تن کرده‌اند که ستر عورت کرده باشند. انگار در انتخاب رخت و لباس‌شان، هیچ رغبتی نداشته‌اند، جز این‌که چیزی ساده در

پرسشگری گستاخانه

انتشار یادداشت «جایی که همه گناهکارند» در «زیتون» ابهامات و سوالاتی را برای نگارنده ایجاد کرده است که در این نوشته تلاش می‌کنم به طرح آن‌ها بپردازم. ابتدا در خصوص متن باید گفته شود که زیبا و حرفه‌ای نگارش شده

سیسمونی‌گیت و نوار طائب، دنباله‌ی بازی جانشینی

انتشار یک نوار صوتیِ دیگر از گفت‌وگوهای محرمانه مقامات امنیتی جمهوری اسلامی بار دیگر توجه افکار عمومی را به خود جلب کرده است؛ هر چند این خبر در مقایسه با اخبار «گرانی نان و کالاهای اساسی» و «اعتراضات سراسری معلمان»

جایی که همه گناه‌کارند؛ قاسم سلیمانی، پرویز پرستویی و سام رجبی

۱. «جایی که همه گناه‌کارند، در واقع هیچ‌کس گناه‌کار نیست  Wo alle schuldig sind, ist niemand schuldig». این جمله‌ا‌‌ی از هانا آرنت، در نوشتار بلندِ «مسئولیت شخصی در دوران دیکتاتوری»، است که در آلمان به ضرب‌المثل تبدیل شده و البته

حرکت اعتراضی معلمان و شکستنِ یک عادت خطرناک

سال‌های درازی است که معلمان شریف و خدوم کشور حقوق مسلم، قانونی و ابتدایی خود را به اشکال گوناگون با محوریت کانون صنفی معلمان که اخیرا تبدیل به شورای هماهنگی تشکل‌های صنفی معلمان شده، مطالبه می‌کنند. اما تا کنون به

الزام ملازمت شعور طبقاتی با نگاه به وقایع مسابقات فوتبال دانشجویی دانشگاه امیرکبیر 

دیر زمانی نباشد که وقایع تلخ ورزشگاه امام رضا(ع) از خاطر تمامی ورزش دوستان و غیر ورزش دوستان رفته باشد. اما بالتبع این وقایع، برخوردهای اجتماعی به آن چه می‌تواند باشد؟ آیا پاسخ مثل همیشه با چند توییت کنایه‌دار و لایک‌ها و

حصر؛ آن اراده‌ی پولادین و این درب آهنی

۱. جمهوری اسلامی و در رأس آن آقای خامنه‌ای استعداد و توانایی خاصی در به‌ ابتذال‌کشاندن مفاهیم دارد. تهی‌کردن واژه‌ها از معنی و یا مفهوم‌سازی وارونه و جعلی یکی از ابزارهای تاکتیکی و گاه استراتژیک حکومت در چهار دهه بوده

یک مطالبه، یک هدف: وحدت ملی برای تغییر در ایران 

با گذشت بیش از چهار دهه از عمر حکومت دینی در ایران، اکنون دیگر کمتر کسی است که به شکست این تجربه و ورشکستگی حاکمان آن باور نداشته باشد. انقلابی که قرار بود ایران را به خاستگاه اصولگرایی مدرن اسلامی

آتش جوابِ آتش؛ به بهانه سوزاندن قرآن در سوئد

۱- فصلنامه معتبر «واشنگتن» (Washington quarterly) در شماره تابستان ۲۰۰۴ خود مطلبی منتشر کرد با عنوان «اروپا و اسلام: نیمه پنهان ماه و برخورد فرهنگ‌ها» به قلم تیموتی ساواژ ناظر به آینده اوضاع مسلمانان ساکن اروپا. ادعای عددی نویسنده بنا

ابر آروان و توقف پشت چراغِ سبز؛ مغالطه‌ی خلط علت و دلیل

ابرآروان نام شرکتی است که خدمات میزبانی و تامین تکنولوژی «ابرِ ایران» را بر عهده دارد. به عبارت ساده، همه‌ی اطلاعات و داده‌های کاربران «اینترنت ملی» روی سرورهایی نگهداری می‌شود که در اختیار شرکت ابرآروان است. طبیعی و بدیهی است

خشونت در حرم و پرسش‌های بی‌پاسخ

دومین طلبه‌ی مضروب در حادثه حرم امام رضا نیز جان خود را از دست داد و به این ترتیب از سه نفری که در این حادثه مورد حمله قرار گرفتند متاسفانه دو نفرکشته شده‌اند. در فاصله چند روز پس از

درباره هم‌زیستی با اسرائیل گفت‌وگو کنیم 

ایران با شرایط خطرناکی در صحنه جهانی روبرو است و محور زیربنایی این بحران، دشمنی جمهوری اسلامی با اسرائیل است. در این چارچوب بررسی چند نکته ضروری به نظر می‌رسد. یک – تجدیدنظر در سیاست خارجی ایران، بخصوص در قبال

خشونت در حرم و چهار گمانِ سست

حادثه‌ی حمله به سه طلبه در حرم امام هشتم شیعیان باعث بروز واکنش‌های متفاوت و عمدتاً هیجان‌زده و احساسی در محافل عمومی و رسانه‌ها شده‌است. این حادثه خونین و تلخ مقارن ساعت ۱۴ روز سه‌شنبه ۱۶ فروردین در صحن پیامبر اعظم

روشنفکرستیزی با جعل روایت براهنی از شکنجه‌

درگذشت دکتر رضا براهنی چون زندگی او موجی از واکنش‌ها را برانگیخت و باعث شد تا بار دیگر این روشنفکر و چهره برجسته ایرانی که دستی در سیاست به معنای نقد قدرت داشت، در کانون توجه افکار عمومی قرار بگیرد.

منافع ایران در سناریو‌های احتمالی جنگ اوکراین

حمله روسیه به اوکراین شرایط سختی را برای ایران بوجود آورده و به همین خاطر باید مصالح و منافع ملی ایران را با توجه به اوضاع سیال این کشور ارزیابی کرد. در شرایط جاری، سه سناریو برای اوکراین قابل تصور

مناقشه هسته‌ای ایران؛ دستار و گل سرخ

سی‌ام اسفند ماه سال گذشته فرانسوا نیکولو در پاریس درگذشت. این دیپلمات فرانسوی که چهل سال، از ۱۹۶۴ تا ۲۰۰۵، در خدمت وزارت خارجۀ کشورش بود آخرین دورۀ ماموریت خود را از سال ۲۰۰۱ تا سال ۲۰۰۵ در تهران سپری

روایت گشت‌های ارشاد خانگی 

این یادداشت را تقدیم می‌کنم به بی‌پناه‌ترین معترضان به حجاب اجباری؛ دختران کوچک خانواده‌های مذهبی که اعتراض‌شان به حجاب را گاه با وعده عروسک و جملاتی مثل “چقدر هم روسری به تو می‌آید” و “چقدر هم با حجاب خوشگل‌تر شدی”

در سوگ آلما مایکیال (ابتهاج)

دیروز از درگذشت خانم آلما همسر سرور ارجمند و شاعر نامدار حضرت امیرهوشنگ ابتهاج (سایه) باخبر شدم. بسی موجب تأثر و تأسف شد. تجربه نشان می دهد آدمی از مرگ عزیزانی که از نزدیک دیده و می شناسد، بسیار بیشتر

آیا اسراییل می تواند در اوکراین میانجی صلح باشد؟!

پس از تهاجم دیکتاتور متوهم مسکو به کشور آزاد و دموکراتیک اوکراین و گیر کردن در باتلاقی که مقاومت خیره‌کننده مردم و دولت و ارتش اوکراین برایش رقم زدند، تلاش‌های پنهانی از سوی حاکم کرملین برای مذاکره و یافتن راه

جنگِ اوکراین چگونه به پایان می‌رسد؟ 

ولادیمیر  پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه، جنگی را علیه صلح جهانی و خلاف مسیر تمدن مدرن، آغاز کرد که پایانش با او نیست. اگر همین امروز هم مذاکرات نمایندگان روسیه و اوکراین در بلاروس به‌نتیجه برسد و حملات روسیه به اوکراین متوقف

استفاده دوگانه‌ی پوتین از «بازدارندگی هسته‌ای»؛ سنگ بزرگ علامت نزدن است؟

۱- «بازدارندگی» نظریه‌ای بر اساس تهدید و ترس است؛ تلاشی است برای منصرف ساختن رقیب از انجام اقدامی که خواهان جلوگیری از آن هستیم. بر اساس این نظریه «هزینه»‌ی برخورد را باید چنان بالا برد که «فایده»‌ی عدمِ برخورد بر

چند پیشنهاد مصلحانه به رهبر جمهوری اسلامی

رهبر معظم انقلاب حضرت آیت الله خامنه ای با عرض سلام و تحیت مولای متقیان صلوات الله علیه طبق نقل سید رضی فرمود : آنچنانکه در برابر خود کامگان  مغرور به ملاحظه می‌پردازید نسبت به من در آنچه می اندیشید بیمی

چرا حصر رهبران جنبش سبز ادامه دارد؟

۱- برای اولین بار جنبش سبز خیابان ها و میادین و شهر ها را از دست حاکمیت خارج کرد و در اقلیت بودن نظام استبداد دینی و حاکمان  را به وضوح بیش از هر زمان دیگری به افکار  عمومی داخل

هشدار و حاشیه‌ای بر دولت سایه

در ایران امروز ما، منهای اقلیتی کوچک در دولت پنهان که تمام اهرم های اصلی قدرت در کشور را در انحصار کامل خود قرار داده و عملا دیواری بلند میان خود و همه نیروهای سیاسی و اجتماعی و صنفی (شامل

#منوفارسی؛ یک تجربه، یک پیشنهاد، یک انتقاد

از کنار هشتگ منوفارسی به‌سادگی نمی‌توان گذشت. در این هشتگ (#منوفارسی) همه از  تجربه‌های شخصی در ارتباط با زبان و زبان‌آموزی می‌گویند و به یاری آن می‌توان بسیاری از مشکلات و کارکردهای اجتماعی زبان فارسی را مرور کرد. با دنبال

صافی گلپایگانی؛ فقیهی که بر استقلال حوزه از حکومت تاکید داشت

آیت‌الله لطف‌الله صافی گلپایگانی از مراجع تقلید سنتی ساکن قم در سن ۱۰۳سالگی درگذشت. او در زمان مرگش مسنّ‌ترین مرجع تقلید شیعه محسوب می‌شد. در این یادداشت توضیح خواهیم داد چطور صافی گلپایگانی هم بر استقلال حوزه‌های شیعه از حکومت تاکید داشت و هم، بسان سایر مراجع سنتی، مخالف تجدیدنظرطلبی در تشیع بود. همینطور خواهیم گفت که در یک نظام

سیاست‌زُدایی از حجاب اجباری؟!

«تبعیت نکردن از قانونی که غیر عادلانه تلقی می‌شود، به عنوان شکلی از اعتراض مسالمت آمیز سیاسی»؛ این تعریف فرهنگ لغات آکسفورد از نافرمانی مدنی است. تعاریف متعددی درباره نافرمانی مدنی وجود دارد اما بعضی از آن‌ها بین همه نظریه‌پردازان مشترک