یادداشت

مهدی بازرگان؛ سرافراز در پیشگاه تاریخ

امروز بیست و هفتمین سالروز درگذشت مهندس مهدی بازرگان از چهره‌های شاخص سیاسی، مذهبی، دانشگاهی، صنعتی و فرهنگی ایران است. او شخصیتی چندبعدی داشت که همراه با خصوصیاتی چون اهتمام و کوشش خستگی ناپذیر، معرفت و دانش بالا، شهامت رویارویی

«تعامل با آمریکا» و آینده‌ای بهتر برای ایران

علیرغم تمام رجزخوانی‌های آقای رئیسی و مقامات ارشد سپاه که از یکسو خواستار محاکمه ترامپ و پمپئو به جرم قتل سردار سلیمانی بودند و از سوی دیگر با تهدید به بستن تنگه هرمز و نیز وعده «انتقام سخت» از آمریکا،

جان را نباید با جان سنجید؛ به بهانه‌ی سخنان فرمانده سپاه و شلیک به هواپیمای اوکراینی

حسین سلامی، فرمانده سپاه پاسداران، در دیدار با  والدین دو نفر از کشته‌شدگان هواپیمای پی‌اس ۷۵۲ خط هوایی اوکراین، گفته است: «می‌دانید اگر اینها نبودند، چه جنگی می‌شد؟ …اگر که این اتفاق نمی‌افتاد، ۱۰ میلیون جمعیت کشته می‌شدند و این

بکتاش آبتین؛ «هزار اسم دارم»

اوایل سال ۱۳۸۵ بود، تازه از دانشگاه هنر فارغ‌التحصیل شده بودم، سیاهی دولت امنیتی محمود احمدی‌نژاد بر رنگ های روشن و درخشان و آرزوهای دوران دانشگاه سایه انداخته بود و اوضاع دوستانم در رشته‌های علوم انسانی و فلسفه به مراتب بدتر بود. اوایل

علی خامنه‌ای؛ مسئول اصلی آن‌چه در زندان رخ می‌دهد

  چندروز پیش خبر مرگ تاسف‌بار عادل کیانپور زندانی سیاسی محبوس در زندان شیبان اهواز منتشر شد. ستم‌دیده‌ای از خیل ستم‌دیدگانی که در بندو حبس مستبد خودپرست امروز ایران علی خامنه‌ای به‌سرمی‌برد. آن مظلوم بی‌پناه چه می‌خواست و چه مطالبه‌ای

«نقاشان کوچه اختر»؛ سرنخی برای درک واقعیت حصر

یازده سال پس از قطع ارتباط رهبران جنبش سبز با جهان خارج، کتاب نقاشی‌های میرحسین موسوی و زهرا رهنورد سرنخی برای درک واقعیت حصر و چگونگی تاثیر آن بر تجربه زیبایی‌شناختی آنها به‌دست می‌دهد که هنر، به یک معنا، آیینه‌ای

مجلس سیزدهم شورای ملی ، حسرت تاریخی برای گذار به دمکراسی در ایران

در روز ۲۶ آذر ۱۳۳۰ برگزاری انتخابات هفدهمین دوره مجلس شورای ملی در شهرستان‌ها شروع شد. دکتر محمد مصدق همانطور که بعدها آشکارا اعلام کرد تمایل به برگزاری انتخابات در آن زمان نداشت ولی برای اینکه دوره فترت بیشتر به درازا نکشد مجبور شد در چارچوب قوانین

آیا انقلاب فرزندان خود را می‌خورد؟

بسیاری از مردم ایران نگرانند که تحولات جاری کشور، انقلابی را به بار آورد که خشونت و ویرانی به ‏همراه داشته باشد. بسیاری از آنها انقلاب اسلامی را تجربه کرده‌ و خشونت آنرا دیده‌اند. اما آیا انقلاب اصولا و اساسا خشونت آمیز است و از جمله فرزندان خود را

آیا زمین و آسمان ایران در اختیار ولی‌فقیه است؟

درآمد آقای حسن منصور، که اقتصاددان شناخته شده ای است، اخیرا در یک گفتگوی تصویری با تلویزیون ایران اینترنشنال با عنوان «سهم روحانیت از وضع موجود در ایران چیست؟» به تاریخ ۱۴ دسامبر ۲۰۲۱ سخنی گفت که درست و منطبق با واقع نبود. در این نوشتار

خامنه‌ای چرا زمان می‌کُشد؟!

دور جدید مذاکرات هسته‌ای پس از ماه‌ها توقف که احتمالاً برای القای “تغییر” رویه “دولت جدید” در مذاکرات صورت گرفت، با ارائه پیشنهادهای ایران و رد این پیشنهادها از سوی طرف مقابل شروع شد و به‌رغم برخی خوش‌بینی‌هایی که هم‌زمان

پاییز هزار رنگ و مردمانی هزار رنگ

شما هم لابد دیده‌اید؛ همایش بزرگ و چند روزه‌ای با عنوان «پاییز هزار رنگ» در یکی از جنگل‌های گرگان برپا شده‌است. جمعیت انبوهی، هر کدام به بهانه‌ای در این نمایشگاه حضور دارند. مسئولان و اعضای شورای شهر هم به مصاحبه

جمهوری اسلامی ِ آیت‌الله خامنه‌ای!

۱) توهم بسیاری از دیکتاتورها دامنه‌ای گسترده‌تر از دوران زندگی و حیات و حکمرانی خودشان داشته است؛ دست‌کم بسیاری خواسته‌اند که چنین باشد اگر چه برخی از این مستبدان بسیار زود از یادها زدوده شدند. از موروثی کردن خلافت و

«اصلاحات ساختاری» یعنی انقلاب

درآمد: تیتر یادداشت و هم آنچه در ادامه خواهد آمد  در ارتباط است با بحث اساسی و با اهمیتی که میان دو تن از چهره‌های برجسته‌ی اصلاحات در ایران در جریان است؛ پرسش بحث‌انگیزی که جناب سعید حجاریان در ارتباط

انتقام از سرمایه‌های ملی

علم حقوق یکی از مهم‌ترین، اساسی‌ترین و البته مدرن‌ترین علوم و یکی از شاخص‌ترین رشته‌های دانشگاهی در حوزه علوم انسانی است که سالیانه علاقه‌مندان بسیاری در سراسر جهان به آموختن آن مشغول می‌شوند. اهمیت این رشته در آنجاست که با

کارنامه ۱۰۰ روز اول رئیسی؛ از بهارش پیداست

صد روزِ نخست روی کار آمدن دولت ابراهیم رئیسی به عنوان  منتخب دست‌چین شده‌ی آیت‌الله خامنه‌ای و دولت پنهان برای تصدی کرسی ریاست‌جمهوری نتوانسته است نوید بهتر و امیدوار کننده‌تری برای خروج کشور از این بحران همه‌جانبه، به همراه بیاورد.  در

#مادران_آبان

#مادران_آبان تحلیل‌گر و فعال سیاسی و از قبیله‌ی پرطمطراق اپوزیسیون که نیستند که زبان‌شان از تحلیل و کنش سیاسی و اعتراض پیش‌تر نتواند بیاید. زبانِ آن‌ها زبان علیل سیاست که نیست تا نتواند درد و رنجِ رفته بر تن مردم

اعتراض و دموکراسی‌خواهی

«توضیح دادن و مطرح کردن ایده ‌دموکراسی سخت‌تر است[…]زیرا ظریف‌تر و هوشمندانه‌تر است. هواخواهانش اغلب آن را مسلم می‌پندارند. هر چند همه شواهد حاکی از آن‌اند که نباید آن را مسلم بپنداریم یا گمان کنیم که همگان به خوبی درکش کرده‌اند یاعموما قبولش دارند».(ای بی وایت) طی یکی دو دهه اخیر شاهد اعتراضات بسیاری در کشورهای منطقه من‌جمله ایران

متاسفانه اقتصاد علم است!

فقط یک روز قبل از آنکه کاظم صدیقی در نمازجمعه تهران بگوید: «اگر اهل کشورها، استان‌ها و شهرها دو بال تقوا و ایمان را می‌داشتند و در وظایف شرعی و مسئولیت‌های سیاسی و اجتماعی خدا را در نظر می‌گرفتند، مبتلا

«رها نکردنِ حکومت» با مغالطه‌ی «رها نکردنِ پیش‌فرض»

این روز‌ها انکارمشکلات اقتصادی ازعهده‌ی حکومت خارج شده است و وقتی امکان انکار وجود ندارد، مسئولان درصدد توجیه آن برمی‌آیند و در این راه هیچ مغالطه‌ای را هم فرو‌ نمی‌گذارند.  از جمله احمد خاتمی، امام جمعه موقت تهران، گفته‌ است

پایانِ حکومت پایانِ ماجرا نیست

از ابتدای موجودیت جوامع بشری تا به امروز، حکومت‌های بسیاری ‌رهبری و هدایت آنها را برعهده گرفته و هرکدام به شکلی از بین رفته‌اند. صرف‌نظر از اشکال مختلف حکومت ها، از پادشاهی و دیکتاتوری تا شبه‌دموکراسی و غیره، هر کدام

ادعاهای گمراه‌کننده در آستانه بازگشت به مذاکرات هسته‌ای

کمی پیش از اعلام تاریخ جدید مذاکرات برجام از سوی وزارت خارجه، ناگهان برخی مسئولان جمهوری اسلامی ادعا کردند آمریکا اعلام کرده نتایج مذاکرات را تضمین نمی‌کند.  گویا «دولت پنهان» که می‌بیند حتی دیپلمات‌های دولت جدید ایران هم علی‌رغم پاره‌ای

با هم مهربان‌تر باشیم؛ به‌ یاد آزاد جلالی‌زاده

در دوگانه‌ی دین و دنیا غور می‌کرد و به نواندیشی دینی گرایش داشت و بی‌محابا می‌اندیشید. چنان‌چه از نوشته‌اش برای سا‌لگرد پدر معلوم است، حتی قاتلان پدر را هم به پرهیز از خشونت و گفت‌وگو فراخوانده و گویی آنان را نیز بخشیده است. باید باور، قلب و روح بزرگی در پس چنین کلماتی باشد.

آذربایجان، ایران و ترکیه؛ ضرورت آشنازدایی تاریخی

ایدئولوژی ترک‌وطنی مانند همه پان‌قوم‌ها با جعل تاریخ به یکسان‌سازی ساده‌انگارانه روی‌می آورد که گویی ترک بودن باعث انسجام و وحدت همه افرادی شده ومی‌شود که خود را ترک می‌خوانند. اما تاریخ نادرستی این ادعا را حداقل تا ابتدای قرن بیستم میلادی آشکار می‌سازد.

درخشش‌های تیره

خبر رسید که زنده‌یاد آرامش دوستدار در نود سالگی در شهر کلن آلمان درگذشت. ضمن عرض تسلیت به خانواده و دوستان و دوست‌دارانش و عموم اهل اندیشه و فرهنگ، با بیان خاطره‌ای از آن مرحوم، به ذکر دو نکته بسنده می‌کنم.

آیا فروپاشی سیاسی نزدیک است؟

روند فروپاشی اجتماعی در ایران ده سالی است که جدی شده و گستردگی بی‌هنجاری یا آنومی تا حدی پیش رفته است که هر روز خبرهای مربوط به قتل و جنایت و گسترش روزافزون فساد اخلاقی و اجتماعی از سقوط جامعه

انقلابی‌های جوان و سکّان هدایت

نماینده انقلابی ابهر در مجلس در مراسم معارفه استاندار جدید زنجان گفته که «جریانی انقلابی با درایت رهبر معظم سکان هدایت کشور را در دست گرفته است.» این سخن البته به نوعی مستقل بودن سکان هدایت کشور را از خواست

بنی‌صدر، اولین و آخرین رئیس‌جمهور ایران

آیت‌الله‌زاده‌ای که مغضوب آیت‌الله شد، سرانجام پس از ۴۰ سال تبعید در غربت روز ۱۷ مهرماه درپاریس درگذشت. دکتر بنی صدر که از دوره دانشجویی‌اش سودای ریاست جمهوری را در سر داشت و گفته بود که: «من اولین رئیس جمهورایران

سه نقطه برجسته در کارنامه زنده‌یاد ابوالحسن بنی‌صدر

یکی دیگر از فعالان نامدار عصر انقلاب و یکی دیگر از دست اندرکاران تأسیس نخستین نظام برآمده از انقلاب اسلامی ۵۷ درگذشت: سید ابوالحسن بنی‌صدر (۱۳۱۲-۱۴۰۰). مردی با عمری بلند و زیستی پر فراز و نشیب و کارنامه‌ای پر برگ