یادداشت

یکی شیرزن…

مختصر بگویم؛ صحبت‌های پرستو سرمدی را در کنگره‌ی حزب اتحاد ملت شنیدم. بی‌ هیچ مجامله و تعارف بگویم که اینکه پرستو سرمدی بدون حجاب در یک تشکل رسمی سیاسی در نظام جمهوری اسلامی بدون حجاب آمرانه و تحکمی حکومتی ظاهر

علی دهباشی و دفن تجربه‌های ایرانی

مجله بخارا عنوان آشنایی برای عموم ایرانیان دوستدار فرهنگ و هویت ایرانی است. نشریه‌ای روشنفکرانه که در نزدیک به سه دهه گذشته پا‌یمردانه در حوزه‌های ایران‌شناسی و ادبیات و هنر ایران تولید محتوا کرده است و این روزها به علت

تکریم مصباح و تحقیر جمهور

اخیرا در اخبار خواندم که روز «بزرگداشت علامه مصباح یزدی»، بر اساس ابلاغ شورای انقلاب فرهنگی، به تقویم رسمی کشور اضافه شده و سالروز وفات ایشان، تحت عنوان «روز ملی علوم انسانی اسلامی» ثبت گردیده است. با دیدن این خبر،

رؤیا حشمتی؛ روایت ایمان و آرمان

“تا دنیا دنیاست جان‌های آزاده‌ای خواهند بود که در برابر تجاوز به آزادی انسانی گردن بکشند، وجدان‌های شریف و جان‌هایی که به هر تجاوزی به وجدان انسانی با اراده استوار «نه» بگویند. هیچ درنده‌خویی و هیچ خودکامگی هرگز نخواهد توانست

فاجعه کرمان و وضعیت «بی‌حکومتی» در ایران

آنچه امروز در ایران در جریان است، منطقاً با وضعیتی قابل توصیف است که علمای سیاست از آن با عنوان «بی‌حکومتی» یاد می‌کنند. درواقع توصیف وضعی است که در آن حکومت مستقر بنا به هر دلیلی، از کارکردهای اصلی و

شرکت انتخابات؛ «کام‌بخشی به نظام ولایت»

‏«مهم‌ترین گام یک انسان شجاع، تن‌زدن از مشارکت در دروغ است. یک کلمه حقیقت، ارزش بیشتری از کل جهان دارد»الکساندر سولژنیتسین (مجمع‌الجزایر گولاک) داشت کلمات را پشت سرهم ردیف می‌کرد تا در عین حالی که کل قدرت را در قبضه‌ی

سلطنت‌طلبیِ پهلوی‌گرا، پروژه‌ای امنیتی؟

اگر یک‌ماه پیش این مقاله منتشر می‌شد، شاید کمتر کسی آن را باور می‌کرد و چه‌بسا به‌بهانه‌ی توهم توطئه پس‌اش می‌زدند و توجهی را برنمی‌انگیخت. اکنون اما، به‌ویژه بعداز سرکوب دیگر فعالان سیاسی و مدنی، و ترور شخصیتی افراد دلسوزی

انتخابات؛ در حاشیه مناظره دکتر قادری و دکتر جلائی‌پور

مقدمه: انتخابات در ایران، دریچه‌ای برای آگاهی از خواست عمومی، میزان مشروعیت حکومت و اقبال جامعه به جناح‌های سیاسی است. این انتخابات، بعد از دوم خرداد ۱۳۷۶شمسی که در فضایی حداقلی از گزینش نامزدها، شرایطی را بوجود آورد تا مردم

چرخه بازتولید ناسزا؛ ایدئولوژی‌های باز و بسته

مقدمه: گویی اینکه در هر دوره‌ای از تاریخ ایران باید شاهد یک ناسزای سیاسی باشیم. در نظام پیشین دو اصطلاح ارتجاع سرخ و سیاه از سوی حکومت باب شده بود، و هر غیرخودی‌ای که نظام با آن مخالف بود، با

اصول لیبرالی با منطق «ثابتی»!

مهدی تدینی یکی از مترجمان پرکار حوزه نظام‌های توتالیتر و پژوهشگر حوزه تاریخ معاصر ایران است. ایشان به عنوان مترجم، کارهای خود را به ترجمه آثار فیلسوف آلمانی، ارنست نولته و دیگر اندیشمندان لیبرال منش نظیر هانا آرنت، فون میزس

بیم و امید ما برای ایران؛ واکاوی دیدگاه‌های متعارض نسبت به وطن

جامعه ما جامعه بیم‌ها و امیدهاست. اگر در یک مجموعه نظرسنجی ساده و شخصی، میزان بیمِ ایرانیان از آینده ایران و میزانِ امید ایرانیان به آینده ایران را از گروه‌های مختلف شهروندان ایرانی جویا شویم، بدون تردید با دو دسته

از کتاب تا کردار هیتلر در غزه

جنگ بین حماس و اسرائیل وارد پنجمین هفته شده بود که اسحاق هرتزوگ رئیس‌جمهور اسرائیل مدعی شد که در کنار جسد یک عضو حماس در یک پایگاه این گروه در شمال غزه، نسخه‌ای از کتاب «نبرد من» نوشته هیتلر پیدا

سپیده رشنو؛ «قدرتِ بی‌قدرتان»

سیطره‌ی دروغ بود که جولان می‌داد. به نام حجاب، به نام عترت و پاکی، به نام فراخواندن به معروف و بازداشتن از منکرات داشت بر همه جان و جهان شهروندان چنگ می‌انداخت. دروغ بود که می‌خواست از درودیوار هر شهر

وقتی ایدئولوژی سلامت زنان را نشانه می‌رود

موضوعی که در مباحث سیاسی در مورد حجاب اجباری و حقوق زنان از نظرها مغفول مانده، تاثیرباورهای ایدئولوژیک و به طور اخص حجاب بر سلامت جسمی و روحی زنان است. پروانه سلحشوری، نماینده مردم تهران در دوره دهم مجلس، شاید

زمان‌پریشی در روایت‌های تاریخی

مدتی است نوشتارهای دکتر حسن محدثی در نقدِ ادبیات تاریخیِ روایتگرِ ایران باستان را مطالعه می‌کنم و ادعاهایی که علاقه‌مندان به کوروش و ایران باستان مطرح می‌کنند و نقدهایی که ناقد محترم بر آنها وارد می‌سازد را رصد می‌نمایم. ناقد،

مقدمات درست و نتایج نادرست!

در ارتباط با رخداد خونین و فاجعه‌بار جاری در سرزمین فلسطین و غزه، برخی افراد از سر جهل و غفلت و یا با انگیزه‌های خاص سیاسی و در واقع عملا به سود اسرائیل، گاه سخنانی می‌گویند که در جای خود

اسرائیل، غارتگر یا قربانی؟

پرده اول: در اوایل نوامبر زمانی که تنها یک ماه از آغاز یورش حماس به اسرائیل گذشته بود، برخی از رسانه ها سخنانی بسیارشنیدنی ازگیدئون لوی، تحلیلگر برجسته روزنامه هاآرتص را منتشرکردند: “من اشغالگری های زیادی می‌شناسم که طولانی‌تر از

از لویناس تا هابرماس؛ فیلسوفان «دگرنشناس»

۱– چیزی کمتر از دو هفته پس از کشتار صبرا و شتیلا به فرماندهی و هدایت آریل شارون وزیر دفاع اسراییل (بعدها نخست وزیر قدرقدرت) امانوئل لویناس فیلسوف نامدار آن‌روزها در مصاحبه‌ای  رادیویی که درباره «اخلاق و سیاست» بوده به

هابرماس در سراشیبی سقوط

خوش بود گر محک تجربه آید به میان تا سیه روی شود هر که در او غش باشد (حافظ) یکی از دعاهای نیکویی که در فرهنگ ما و به گمانم در دیگر فرهنگ های متاثر از اسلام نیز، در حق

از خالص‌سازی به غلام‌پروری؛ فاز بعدی حرکت «انقلابی»

به نظر می‌رسد تعابیر و اصطلاح‌سازی‌هایی چون “یکدست‌سازی حاکمیت” و “خالص‌سازی” که اخیراً باب شده وافی به مقصود نیست. ساختار قدرت و نوع حکمرانی تا جایی پیش رفته و به گونه‌ای عمل می‌کند که حتی همان معدود افراد و گروه‌هایی

کشور بدون «عبدالکریمی»

فیلسوف بود و طبعا جز به زبان فیلسوفی هم سخن نمی‌گفت و جز در ساختار فلسفه، مسائل را زیر و زبر نمی‌کرد. هر چه می‌اندیشید را وقتی‌که به زبان می‌آورد؛ به کلمات و واژگان و اصطلاحاتی بیان کرده و می‌کرد

آسیب‌شناسیِ تفکر بینامتنی؛ نقدی بر تفکر و مواضع بیژن عبدالکریمی!

چندی است که آثار، مصاحبه‌ها و اظهارنظرهای دکتر بیژن عبدالکریمی در حیطه فلسفه و سیاست را پیگیری می کنم. اولین آشنایی من با تفکرات و مواضع ایشان از طریق خواندن کتاب “شریعتی و تفکر آینده ما” صورت گرفت. پس از

دفاع جانبدارانه یا موضع‌گیری منصفانه ؟

در تاریخ دوم آبان ۱۴۰۲ یادداشتی درسایت زیتون تحت عنوان «دفاع یک ‌طرفه ازفلسطین؛ در نقد بیانیه جمعی از نواندیشان دینی»  به قلم عبدالستاردوشوکی منتشرشد.  متن مربوطه درواقع نقدی بود بر بیانیه ۱۲ تن از نواندیشان دینی با عنوان «در

در نقد «فاحشه‌»خوانی زنانِ مخالف

چرا به‌جای نقد تفکر زنانی که مخالف‌شان هستیم جنسیت‌شان را هدف قرار می‌دهیم؟ این یادداشت کوششی است برای نقد این پدیده و بررسی ریشه‌ها و کارکردهای آن. * *”این مملکت مال حزب‌اللهی‌هاست”. این جمله را یکی از زنان جبهه پایداری

نقش هنرمندان به مثابه سرمایه نمادین در جنبش‌های اجتماعی

هنرمندان -و به‌خصوص هنرمندان زن -نقش غیر قابل انکاری در اعتراض مدنی زن-زندگی-آزادی و پوشش اختیاری نسبت به حاکمیت بازی کرده اند. به همین دلیل هم شمار بسیاری از آنها مشمول مجازات های گوناگون و ممنوع الکاری شده اند. قلع

چرا جمهوری اسلامی فرونمی‌پاشد؟

۱- وضعیت ابربحرانی کشور ایران در همه حوزه های زیست جمعی و ناکارآمدی مطلق حکومت جمهوری اسلامی در اداره کشور و تداوم بن‌بست‌های اقتصادی، سیاسی، اجتماعی، زیست محیطی در نزدیک به یک دهه اخیر، هم‌زمان با فشار تحریم‌ها و تنش‌های

نوح حراری و نهال نفرت

بی‌بی‌سی فارسی درهفته دوم حمله اسرائیل به غزه با یوال نوح حراری که از او به عنوان مورخ، نظریه‌پرداز وفیلسوف یاد می‌شود، مصاحبه‌ای داشته است. حراری تالیفات ارزنده ای دارد که به‌ویژه می‌توان به سه گانه پرفروش او با عناوین

اسرائیل؛ اشغالگر زمین یا سرزمین؟

حدود هفتاد سال از مناقشه اعراب و اسرائیل می‌گذرد و در این سال‌ها، تحولات بسیاری روی داده است. از فاجعه هولوکاست و رنج و آوارگی قوم یهود تا مهاجرت به سرزمین مورد مناقشه تا توسعه‌طلبی صهیونیستی و انکار موجودیت اسرائیل