یادداشت

قصه‌ی پر غصه‌ی «اوقات شرعی»

رمضان امسال هم روزه‌های مسلمین یکسان نبود. برخی ۳۰ روز را در ماه صیام بودند و برخی ۲۹ روز. هنگامی که در ایران، اولِ رمضان اعلام رسمی شد، از نجف خبر رسید که رؤیت هلال رمضان برای آیت‌الله سیستانی مسجل

پیام تفنگ تک‌تیرانداز قناسه در نماز عید فطر

تریبون نماز عید فطر امسال یک مهمان خاص داشت که نمی‌تواند بی‌منظور و تصادفی در جایگاه خطیب نماز عید در دست گرفته شده باشد. به استثنای نماز عید فطر در سال ۹۴، طی حدود چهل سال گذشته همواره امامان جمعه

روز قدس و روحانی؛ یک تهدید و سه فرصت

سر دادن شعارهای تند علیه روحانی در تظاهرات جمعه گذشته (روز قدس) رخداد کوچکی نیست. شعارهایی که «مرگ»خواهانه بود و مضمونی تند داشت. روحانی در این شعارها نه فقط «دروغگو» که «وطن‌فروش»، «آخوند آمریکایی» و حتی «منافق» توصیف شد. مستقل

به بهانه‌ی اعتراض به روحانی در راهپیمایی روز قدس

۱. اصل ۲۷، فراقانونی‌ترین اصل قانون اساسی، می‌گوید: «تشکیل اجتماعات و راه پیمایی‌ها،بدون حمل سلاح، به شرط آن که مخل به مبانی اسلام نباشد آزاد است.» بر این اساس تجمعی که علیه حسن روحانی، ریاست‌جمهوری ایران، در روز قدس  شکل گرفت

درباره پیوند فقه و دموکراسی

آن‌چه امروز فقه اسلامی میخوانیمش؛ چه با نگارش سنی و چه شیعی‌اش، یادگاری ست از زمانه خلیفگان عباسی. این فقه که ریشه در جامعه عربی قرن ۲ و ۳ هجری دارد از آن زمان تاکنون گفتمان‌های بنیادینش دگرگونی چندانی به خود ندیده است. حسن حنفی از این فقه به فقه‌السلطه تعبیر می کند. این فقه پدید آمد تا خلیفگان عباسی را در چیرگی و سلطه بر مردم یاری دهد. این فقه پشتیبان استبداد است. همان فقهی است که نتیجه‌اش این فتوای صاحب جواهر است که می‌گوید: «اگر مردم در تصمیمات حاکم(امام) با وی مخالف بودند؛ برای حاکم(امام) جایز است که شمشیر در میانشان نهد تا وقتی که به فرمان او گردن نهند.»

داستان منع به‌کارگیری سگ نگهبان در مجلس ایران

در سال پایانى مجلس ششم قرار براین شد که مجلس از ساختمان قدیمی سنا به ساختمان جدید بهارستان منتقل شود. غالب نمایندگان با توجه به فضاى ناامن اطراف ساختمان بهارستان و تهدیدهاى مکرر نمایندگان اصلاح‌طلب با این انتقال مخالف بودند

ده ملاحظه پیرامون نمایش و توان موشکی کشور

بعید است کسی اندکی عرق ملی ایرانی داشته باشد و از اینکه توان موشکی ایران چنین قابلیتی را دارد خوشحال نشده باشد . دیروز خبرگزاری ها از شلیک چند فروند موشک ایران به مواضع داعش در شهر میادین واقع در

چرا داعش را به ما ترجیح می دهند؟

اینکه تمامی اعضای تیم پنج نفره ای که به مجلس و مقبره آیت الله خمینی هجوم برد, عملیات انتحاری انجام داد, ۱۷ نفر را کشت و خود را نیز به کشتن داد، ایرانی بودند تنها یک خبر بود. خبری که

عوامل عمده در پیدایش و گسترش تروریسم کدام‌اند؟

در ادامه بحث‌های مندرج در مقاله «با تروریسم چه باید کرد؟» مندرج در زیتون، و مطرح شده در برنامه صفحه ۲ آخر هفته، مورخ پنج شنبه ۸ ژوئن از تلویزیون فارسی بی‌بی‌سی، با شرکت آقایان کامران متین و ماهان عابدین

علی را به تاریخ بازگردانیم

در کتاب حیات القلوبِ مرحوم مجلسی که قصص الانبیا و احوالِ پیامبر خاتم است، در بخش معراج رسول، داستانی ذکر شده تا مدح علی باشد. حکایت این است که در آسمان چهارم، پیامبر با تندیسِ عظیمی از علی مواجه می‌شود

واپسین سفر تجویدی، رِندِ قلندرِ پاریس

اکبر مختارتجویدی (۱۳۹۶- ۱۳۰۵) از آخرین بازماندگان آن قبیله رندان قلندر بود، آن قبیله رندانی که دانش و ارزش اخلاقی را به هم آمیخته بودند و فروتنانه قلندران علمی دوران خویش بودند. او عصاره آن فضیلت‌های نایاب روزگاران بود. او

«آتش به اختیار»، گریز رهبری از قانون و بی‌اعتنایی به آراء مردم

با این فرمان، رهبری عملا بر قتل‌های زنجیره ای، ترور حجاریان و ده‌ها متفکر دیگر، تسخیر سفارت عربستان سعودی، تخلف وادامه تخلف شورای نگهبان از قانون، تخلف امامان جمعه از انصاف و بی‌طرفی و صدها مورد دیگر صحه گذاشت

چرا رهبری «آتش به اختیار» می‌دهد؟

ساده‌انگارانه به نظر می‌رسد که توصیه‌ی اخیر آیت‌الله خامنه‌ای تنها از زاویه‌ی فرهنگی مورد داوری قرار گیرد؛ او تاکید می‌کند که مخاطب سخنانش فقط «تشکل‌های دانشجویی» نیستند؛ «هسته‌های عملی جهادی در سرتاسر کشور» و «همه» طرف این تذکر هستند…

امنیت ملی در تهران زخمی، تهدید و فرصت

بالاخره پایشان به ایران باز شد و بر سرمان آوار شدند. اینکه پیشتر تیم هایی بوده اند و بازداشت شده اند را نمی دانم. ولی چهارشنبه ۱۷ خرداد ماه، تهران شاهد بود که ۶ تروریست ( ۵ مرد و یک

ترورهای تهران و مغالطه‌ «تئوری توطئه»

حالت طبیعی این است که هر یک از ما اجازه دهد که وقایع و حقایق خارجی، بخشی از پیش‌فرض‌ها، پیش‌داوری‌ها و حتی داوری‌های او را اصلاح کند. یعنی اگر به واقعیتی برخوردیم که با پیش‌فرض‌های قبلی ما مغایرت داشت، باید

با تروریسم چه باید کرد؟

۱. طرح مساله انتظار عمومی این است که در روزها و ماه ها و سال های آتی «خبر فوری» در باره جنایت لندن، قتل عام منچستر، یا کشتار باتاکلان، از نقطه دیگری در اروپا شنیده شود. علیرغم همه تدابیر فوق

تنش میان عربستان و قطر در سه پرده

پرده اول تاریخ دولت کنونی قطر و سیاست‌های اقتصادی و داخلی و خارجی آن به اواسط دهه ۹۰ میلادی برمی‌گردد. در آن برهه حمد بن خلیفه آل ثانی, پدر حاکم کنونی قطر, با کودتایی سفید و بدون خونریزی بر علیه

اطلاعات روحانی و مراسم سحابی‌ها و صابر

چند روزی از تأیید نتیجه انتخابات ریاست جمهوری توسط شورای نگهبان نگذشته، خبری تأسف‌برانگیز در شبکه‌های اجتماعی پیچیده است: وزارت اطلاعات روحانی مانع برگزاری مراسم بزرگداشت زنده‌یاد مهندس عزت‌الله سحابی، دختر فرهیخته و مظلوم‌اش هاله، و شهید آزاده هدی صابر

چگونه جای جلاد و شهید عوض می‌شود؟

در جنگ ایران و عراق، هر دو طرف، کشته‌شدگان خود را «شهید» می‌خواندند. این تعبیر تنها به ایران و عراق اختصاص ندارد. «جلاد» و «شهید»، واژگانی دارای بار ایدئولوژیک‌ و اعتقادی‌اند. همواره در روایت ایدیولوژیک یک «قتل» یا «کشتار» می‌توان از چنین واژه‌هایی استفاده کرد. نکته حائز اهمیت این است که ایدیولوژی‌های مختلف می‌توانند روایت و تفسیر مختلفی از «قتل» داشته باشند. یک عملیات انتحاری را در نظر بگیرید؛ فردی که به خود مواد منفجره می‌بندد تا عده‌ای را کشتار کند. «قاتلی» که در یک ایدئولوژی «جلاد» محسوب می‌شود، در یک خوانش ایدیولوژیک دیگر می‌تواند «شهید» نامیده شود.

اصولگرایان و «قوه شهویه»

۱– داستان سند ۲۰۳۰ یونسکو که با سخنرانی رهبر جمهوری اسلامی کلید خورد، سیل تهمت‌ها و دروغ‌ها و خلاف واقع‌ها با هدف تخریب دولت روحانی و وجهه‌اش در ذهن بخشی از متدینین ناآگاه به راه افتاد. عمده تخریب‌ها هم مبتنی

رقص‌های انتخاباتی و معادلات امنیتی منطقه

تاریخ چهل ساله انقلاب ایران شاهد پخش سه فیلم بوده است که هر کدام از شروع دوران جدیدی در ایران و منطقه خبر داده است. پرده اول٬ فیلم کوتاهی است که شاه با چشم های گریان در پاویون سلطنتی فرودگاه

شورای نگهبان، انتخابات ۹۶ و کودتای ۸۸

برای آن گروه از کنشگران مدنی و سیاسی که انتخابات ریاست جمهوری ۱۳۸۸ را از زاویه وقوع یک «کودتا» ارزیابی می‌کنند و تحقق تقلبی معنادار و تمام و کمال در نتیجه‌ی آن‌را حتمی می‌دانند، انتخابات ریاست جمهوری ۱۳۹۶ مستندات مهم

حبیب‌الله آشوری و «جنگ عمامه»

نمی‌دانم چه رخ داده که این روزها بار دیگر برخی در ایران نبش قبر کرده و دوباره در باره مرحوم حبیب‌الله آشوری (نویسنده کتاب توحید) سخن گفته و عملا با اتهام‌زنی در مقام تحریف حقایق و تخریب شخصیت آن مرحوم

سیر تحوّل سخن با فناوری ارتباطی؛ به مناسبت رمضان و ریاضتِ زبان

در گذشته که مخاطبان یکدیگر را می‌دیدند و می‌شناختند، کم و بیش شرم و حیایی از زشت‌گویی در گفتار و توهین وجود داشت، در نوشتار نیز، اگر نویسنده معلوم بود، این مرزها نیز اغلب رعایت می‌شد، اما امروز کامنت‌هایی که در شبکه‌های اینترنتی علیه مخالفین سیاسی، بازیگران سینما، ورزشکاران و… گذاشته می‌شود، بعضاً در هرزه‌درایی حیرت آورند…

ممد خوب شد نبودی ببینی!

نوحه حزینی که کویتی‌پور به یاد محمد جهان‌آرا،فرمانده شهید سپاه خرمشهر، خواند یکی از ماندگارترین ریتم‌های رزمی انقلابی است که از زمان جنگ باقی مانده و بعید است تا کسانی ازنسل دوران جنگ زنده هستند خاطره این نوحه از پس

آغاز مرگ سیاسی سه گروه از اصولگرایان

انتخابات ریاست جمهوری ۹۶ نیز با تمام حواشی و پدیده ها و مناقشات و چالش‌ها به پایان رسید و بار دیگر، موفقیتی بزرگ برای جریان فکری اصلاح طلب، رقم خورد و ناکامی دوباره‌ای برای جریان اصولگرا حاصل شد. اما پرسشی

ایران ۱۴۰۰؛ پستچی سه بار زنگ نمی‌زند

۱. شاید در این روزهای سرشار از پیروزی و شادی، ساز مخالف‌ شنیدنی نیست اما زودتر از آن‌چه که فکرش را بشود کرد، ریاست‌جمهوری «سیزدهم» فرا می‌رسد. ۱۳ در نزد ایرانیان عدد نحسی است. ابراهیم رئیسی ۱۶ میلیون رای دارد.

سخنی با دو مقام عالی نظام جمهوری اسلامی

بالاخره این انتخابات نیز گذشت. البته به خیر و خوشی. بر مردمی که با آگاهی و مسئولیت‌پذیری تشخیص دادند که با توجه به تجارب تاریخی و شرایط خاص جهان و منطقه و میهن، از مسالمت‌جویانه‌ترین ابزار حل منازعات اجتماعی و

به روحانی رای می دهم؛ برای دوام برجام، برای مهار فقر و بیکاری

انتخابات ۹۶ عرصه رقابت میان بد و بدتر نیست. این انتخابات عرصه رقابت میان «ترس» و «امید» است. تلاش رئیسی ترویج ترس و توقع نان از حکومت است. و تلاش روحانی جلب رضایت شهروندان از راه گره‌گشایی از مسایل پیچیده کشور…

هم‌وطن! تردید را کنار بگذار

مطابق با آموزه‌های مکتب اخلاقیِ «‌فایده‌گرایی قاعده‌محور» ، کنشی به لحاظ اخلاقی موجه است که بیشینه شدن فایده و کمینه شدن درد و رنج برای بیشترین شهروندان را به همراه داشته باشد، کنشی که بتوان آنرا به صورت یک قاعدۀ کلی در آورد. چنان‌که در می‌یابم، در وضعیت کنونی، رای دادن به روحانی با عنایت به کارنامۀ چهار ساله گذشته و هم‌چنین برنامه‌های کنونیِ دولت «تدبیر و امید» در عرصه‌های فرهنگ، اقتصاد، سیاست داخلی و سیاست خارجی، در قیاس با کاندیداهای دیگر، مخصوصا ابراهیم رئیسی و مصطفی میرسلیم، متضمن تولید درد و رنج کمتر برای عموم شهروندان است ؛ افزون بر این می‌تواند در میان مدت فایدۀ بیشتری را نیز رقم زند.