پرونده ویژه ۱

قلمرو هویت | ۶

هویت و مهاجرت مهاجرت چه اختیاری باشد چه اجباری آغاز یک بحران است که گاه اصلا آرام نمی‌گیرد و گاه با نوعی مصالحه به نتیجه تازه‌ای می‌رسد. مهاجرت جدا شدن از یک کل مانوس و پیوستن به یک کل ناآشنا

واکاوی فمینیسم در زمانه ما| فمینیسم اگزیستانسیالیستی

زیتون- آخرین مباحثه و گفت‌وگو از  پرونده‌ی «واکاوی فمنیسم در زمانه ما» به فمینیسم اگزیستانسیالیستی با تمرکز بر «سیمون دوبوار» و کتاب او به نام «جنس دوم»، اختصاص دارد که در ادامه می‌آید. *** – بهتر است که با یک

رویکرد تجربه‌گرایانه در فلسفه فمینیستی علم 

زیتون- بخش نخست این گفتگو از پرونده «واکاوی فمنیسم در زمانه ما» پیشتر از نظر خوانندگان گذشت. بخش نهایی آن در ادامه می‌آید. محمدرضا واعظ: لطفا در این قسمت، درمورد تجربه‌گرایی و ارتباط آن با نظریه چشم‌انداز صحبت کنید. حسین

واکاوی فمینیسم در زمانه ما | فلسفه فمینیستی علم

محمدرضا واعظ: به طور کلی در این گفتگو، به برخی از مفاهیم و جریان‌های اصلی که در سال‌های اخیر در ذیل مقوله فلسفه فمینیستی علم مطرح شده‌اند، می‌پردازیم. مفاهیمی مانند فاعل شناسای موقعیت‌مند، معرفت جنسیت‌مند، نظریه چشم‌انداز فمینیستی، نظریه تجربه‌گرایی

واکاوی فمینیسم در زمانه ما | فلسفه اخلاق فمینیستی

محمدرضا واعظ: در حالی که فمینیسم، چه در جهان و چه در کشور ما، واژه حساسی است، رویکرد ما به فمنیسم در این پرونده، رویکردی آکادمیک است. در واقع، با نظر به اینکه بسیاری از کنش‌گران اجتماعی در این زمینه

جذابیت‌های روان‌شناختی شبه‌علم

محمدرضا واعظ: بحث پرونده علم و شبه علم این اواخر بسیار جذاب شده است. ما این گفتگوها را با تاریخ علم و آغاز علم مدرن با دکتر امیرمحمدگمینی آغاز کردیم و بعد به سراغ پزشکی با دکتر کیارش آرامش رفتیم که در آن برنامه به گفتگو دربارۀ طب مکمل و طب جایگزین

شبه‌‌علم؛ مسئله یا شبه‌‌‌مسئله؟

محمدرضا واعظ: در حالی که معمولا برای همۀ ما این تصور کلی وجود دارد که علم در زندگی از اهمیت به‌سزایی برخوردار است و امری که علمی‌ست دارای اعتبار است، به هنگام مواجه با دانشجویان و حتی هم‌صحبتی با افراد

طب سنتی یک مدل از عقل‌گریزی است

محمدرضا واعظ: در حالی که معمولا برای همۀ ما این تصور کلی وجود دارد که علم در زندگی از اهمیت به‌سزایی برخوردار است و امری که علمی‌ست دارای اعتبار است، به هنگام مواجه با دانشجویان و حتی هم‌صحبتی با افراد

طب جایگزین یا شبه‌علم پزشکی

  محمدرضا واعظ: در حالی که معمولا برای همۀ ما این تصور کلی وجود دارد که علم در زندگی از اهمیت به‌سزایی برخوردار است و امری که علمی‌ست دارای اعتبار است، به هنگام مواجه با دانشجویان و حتی هم‌صحبتی با

تاریخ علم و شبه‌تاریخ علم

محمدرضا واعظ: در حالی که معمولا برای همۀ ما این تصور کلی وجود دارد که علم در زندگی از اهمیت به‌سزایی برخوردار است و امری که علمی‌ست دارای اعتبار است، به هنگام مواجه با دانشجویان و حتی هم‌صحبتی با افراد

از جادو تا درمان

زیتون- محمدرضا واعظ شهرستانی: انرژی درمانی، شفای کوانتومی، روانشناسی مثبت‌گرای زرد، طب سنتی، طب سوزنی، طالع‌بینی، بشقاب‌پرنده‌ها و مواردی از این دست، همگی از جمله پدیده‌هایی هستند که در زندگی بارها با آن‌ها مواجه شده‌ایم. برخی از ما از این روش‌ها

شش نکته‌ی سنجش‌گرانه در باب نظریه‌ی «دین و قدرت» سروش

۱. تقریر نظریّه سخن اصلی سروش در نظریه‌ی «دین و قدرت» آن است که رخدادهای تاریخی ثبت شده از زندگی پیامبر اسلام نشان می‌دهند که محمد فردی قدرت‌پرهیز نبوده بلکه قدرت‌طلب و اقتدارگرا بوده و برای کسب، حفظ و توسعه‌ی

چگونگی مواجهه پیامبر اسلام با مخالفان

اشاره: آنچه در پی می آید فصلی از یک مجموعه است با عنوان «سیما و سیره محمد در قرآن». در سالهای ۸۵-۸۶  سلسله درس – گفتارهایی تحت همین عنوان به طور هفتگی در انجمن اسلامی مهندسین در تهران داشتم. متن

دین یک «قدرت» است

زیتون- در ادامه سلسله نشست‌های «سرای گفت‌وگو» در «حلقه‌ دیدگاه نو» عبدالکریم سروش در یک سخنرانی با عنوان«دین و قدرت» خلاصه‌ای از درس‌گفتارهای اخیرش با همین عنوان را به اطلاع شرکت‌کنندگان رساند. حسین کاجی مجری این مراسم بود و پیش

اگر طالقانی زنده می‌ماند

زیتون– شرطی‌های خلاف واقع هر پاسخی که داشته باشند، نتیجه درست می‌نماید چون امکان راستی‌آزمایی ندارند و ابطال‌ناپذیرند. اما گاهی بهانه‌ی طرح آن‌ها، کشف پاسخ نیست، بلکه پرداختن و تحلیل موضوعاتی است که در عالم واقع وجود دارند. ما نیز

از مستندات تا «خیالبافی تاریخی»

زیتون ـ محمدرضا سرداری: سال گذشته دو تن از فرزندان آیت‌الله محمود طالقانی در گفت و گویی مفصل با رسانه‌های داخل کشور نکاتی را درباره جایگاه پدرشان در انقلاب بازگو کردند که بازتاب وسیعی داشت. اصل ادعا این بود که

اگر طالقانی زنده می‌ماند به سرنوشت منتظری گرفتار می‌شد

زیتون ـ آیت‌الله طالقانی، احتمالاً تنها روحانی تاریخ معاصر ایران بوده که محبوب همه اقشار ملت بود و محبوبیتش را از دست نداد. اینکه افکار و شخصیت طالقانی چه آبشخورهایی داشت، سلوکش در برخورد با مخالفان چگونه بود، چه نگاهی

«روزنامه‌هایتان را جلویش را بگیرید»

زیتون ـ نیلوفر سعیدی: نظام جمهوری اسلامی ایران در شرایطی وارد چهل سالگی شده که نام ایران در بسیاری از رسانه‌ها و محافل سیاسی جهان٬ برابر است با کشوری که داعیه‌ی مبارزه با آمریکا و نابودی اسرائیل را دارد٬کشوری دارای

زورآزمایی چهل‌ ساله «ورزش» و «جمهوری اسلامی»

 زیتون ـ آرش فروغی: ۳۱ شهریور ۱۳۵۹ در کویت بود که فوتبالیست‌های ایرانی بعد از تساوی دو ـ دو با چین به هتل برگشته اند. اعضای تیم هنوز به اتاق‌هایشان نرفته بودند که محمد پنجعلی مدافع آن سال‌های تیم ملی

باید با لیبرال‌ها متحد می‌شدیم

زیتون ـ محمدرضا سرداری : در بخش دوم گفت و گو، فرخ نگهدار از تهدیداتی می‌گوید که برخی مخالفان چپ جمهوری اسلامی می‌توانستند به فرصت تبدیل کنند تا انقلاب به قیمت ریخته شدن خون انقلابیون تثبیت نشود. وی با وجود

امامِ وعده‌ها

زیتون ـ یلدا امیری: پیرمردی با ریش‌های انبوه که معلوم نیست از کهولت سن یا از فشار جمعیت به تنهایی نمی‌تواند تعادل خود را حفظ کند و اغلب به پسرش تکیه می‌کند. عده‌ای پشت سرش ایستاده‌اند و جمعیت انبوهی منتظر

چهل‌سالگی انقلاب؛ کارنامه‌ی بداخلاقی روحانیت

این روزها سئوالات زیادی در مورد انقلاب اسلامی ایران مطرح شده است. گروهی اعتقاد دارند که انقلاب اسلامی ایران زودرس بود و مشکلات سیاسی بعد از انقلاب نتیجه پروسه سریع انقلاب بود که اجازه نداد تا در ظرف زمانی طولانی

«شرق» و کمی تا قسمتی «غربی»

زیتون ـ محمدرضا سرداری: برخی بر این باورند که سیاست خارجی ایران در دوران جمهوری اسلامی تنها متأثر از انقلاب سال ۵۷ نبود. بلکه انقلاب دیگری نیز در حوزه سیاست خارجی ایران روی داده که زمان آن به رویکرد جدید

استقلال، «انزوا»، جمهوری اسلامی

زیتون ـ جلیل فقیهی: انقلاب ۵۷ علت‌های سیاسی، فرهنگی و اقتصادی گوناگونی داشت. در بین عوامل اقتصادی اما آنچه بیشتر باعث بروز نارضایتی در میان بخش بزرگی از مردم می‌شد، وجود اشکال مختلف نابرابری و اختلاف طبقاتی، مخصوصا در سال‌های

چاقویی که دسته‌اش را برید

زیتون ـ جلیل فقیهی: «دیروز حجتیه‌ای‌ها مبارزه را حرام کرده بودند … امروز انقلابی‌تر از انقلابیون شده‌اند. ولایتی‌های دیروز که در سکوت و تحجر خود آبروی اسلام و مسلمین را ریخته‌اند، و در عمل پشت پیامبر و اهل بیت عصمت و

انقلابِ حجاب، از هما دارابی تا ویدا موحد

زیتون ـ آرش فروغی : خیابان انقلاب ـ هفدهم اسفند ۱۳۵۷ در خیابانی که به واسطه مبارزات و انقلاب تازه به بار نشسته علیه نظام سلطنتی «انقلاب» نام گرفته، تظاهراتی تازه  در جریان است. بیشتر تظاهرکنندگان را زنان تشکیل می‌دهند. دخترانی

«فرزندان انقلاب»، محذوفان و مطرودان

زیتون ـ مهسا محمدی :در سال ۱۹۵۶ میلادی، تقریبا ۴۰ سال بعد از استقرار حاکمیت بلشویک‌‌ها در شوروی در کنگره بیستم حزب کمونیست اتحاد شوروی، خروشچف دبیر کل این حزب، گزارشی ازآنچه در آن ۴۰ سال بر شوروی گذشته بود